Morgunblaðið - 10.12.1949, Page 2

i
H O R G í' * B l. 4 0 I B
Laugardagur 10. des. 1949.
Friimvarp fi! nyrra JariræSct-
arlaga Sagf fyrir Alþingi
tAGT hefur verið fyrir Alþingi frumvarp til jarðræktarlaga.
ICi. það stjórnarfrumvarp, flutt af fyrrv. stjórn. — Frumvarpið
er . air.ið af nefnd, sem í áttu sæti: Pálmi Einarsson landnáms-
SÍjóri, form., Árni G. Eylands stjórnarráðsfuiltrúi, Gunnlaugur
fSristmundsson fyrrv. sandgræðslustjóri, Hafsteinn Pjetursson,
tióndi. og Ólafur Jónsson, tilraunastjóri.
Auk þess gerði Búnaðarþing®'
1949 ýmsar breytingar á frum
varoi því, sem nefndin samdi,
en það er þó í meginatriðum
fjyggt á tillögum nefndarinnar.
IWýimaoIi
í frumvarpi nefdnarinnar eru
•rokkur nýmæli, þar sem horf-
4ð er að verulegu leyti frá
fyrirskipan.
Þessi eru helstu nýmælíh:
1 Gert er ráð fyrir auknum
ieiðbeiningum í jarðrækt og
t>ættu eftirliti með framkvæmd
jarðabótanna og úttekt þeirra.
Koniið skal upp föstu kerfi í
|>vi skyni. Hjeraðsráðunautar
skulu vera 10 á landinu, þeir
skulu vera framkvæmdastjórar
fcui. ^ðarsambandanna og laun
Jpeirra greidd að hálfu úr ríkis-
sjiSði.
2, Styrkjakerfið er gert ein-
íaidara en áður var. Meginá-
írersla er lögð á framræsluna,
jarðvinnslu og byggingar fyrir
áburð og vothey. Styrkur sje
veittur til jarðvinnslu á ein-
faidari hátt, í stað þess að
styrkja ræktunina mismunandi
eftii ræktunaraðferðum.
2. í frumvarpi nefndarinnar
cru felld niður öll ákvæði nú-
gildandi jarðræktarlaga um
tiámark styrks til jarðabóta og
öll . tigbreyting styrksins.
4. lýefndin gerir ráð fyrir að
. Verkfærakaupasjóður sje lagð-
ur niður.
AHmikið ber á milli frum-
varps þess, sem hin stjórnskip
aði nefnd skilaði 1947, og til-
tagna Búnaðarþings 1949, sem
að mestu eru teknar upp í laga
frumvarp þetta. Það, sem mestu
«n áíi skiptir, er eftirfarandi:
1. Búnaðarþing vill láta Bún
aðarfjelag íslands ákveða tölu
hjeraðsráðunauta, en vill ekki
foinda það í lögum, hve margir
fop. verði. Þá gerir þingið ráð
fyrir, að farkostnaður ráðu-
nautanna sje greiddur að hálfu
úr ríkissjóði.
2. Búnaðarþing hækkar
styrki þá, sem um er að ræða
£ li. og 15. gr., mun meira en
foin stjórnskipaða nefnd gerði
cáð fyrir í frumvarpi sínu. —
Jafnframt eykur þingið nokk-
uð við styrkkerfið og gerir það
margbrotnara en nefndin vildi
vera láta.
3. Búnaðarþing gerir nýjar
tillögur um verkfæranefnd,
skípan hennar og störf, þannig
að r.efr.din sje enn meira á veg
Um Búnaðarfjelags íslands en
verið hefir, svo og að innflytj-
etidum búvjela sje skylt að af-
, henda nefndinni búvjelar til
reynslu.
4. Búnaðarþing leggur til, að
í ákvæði til bráðabirgða verði
tekið upp’nýtt ákvæði á þá leið,
að tii ársloka 1959 skuli þau
foyli, er eigi háfa 10 ha. tún
njóc.i 30.0 kr. 'stýrks á ha. til
járðræktar áð viðbaéftri verð-
lág l:fThJbdt: ' '
Er hægf að bæfa úr
áburðarskortinum
með límvatnH
GÍSLI JÓNSSON flytur
þingsálýktunartillögu um
tilraunir með límvatn sem á-
burð til ræktunar.
Tillagan hljóðar svo:
,,Alþingi ályktar að skora á
ríkisstjórnina að hlutast til um,
að framkvæmdar verði þegar á
næsta vori raunhæfar tilraun-
ir með límvatn frá fiskimjöls-
verksmiðjum sem áburð til
ræktunar. Skal tilraunastöðv-
um ríkisins í jarðrækt og öðr-
um hliðstæðum stofnunum fal
íð að fi-amkvæma tilraunirnai
svo og öðrum þeim aðilum, e
best hafa til þess skilyrði. Ska
tilraununum hagað þannig, að
gengið verði úr skugga um það;
hvort ekki sje mögulegt að nota
þetta efni til áburðar í stórum
stíl og bæta á þann hátt að ein-
hverju leyti úr áburðarskort-
inum“.
Dýrmæt- áburðarefni.
í greinargerð tillögunnar seg
ir m. a.:
..... Þegar fiskúrgangur
er þurrkaður við eimun ein-
göngu, inniheldur fiskimjölið
65% af eggjahvítuefni. Sje efn-
ið hins vegar presSað og síðan
c.imað lækkar eggjahvítuinni-
haldið ofan í 55%. Mismunur-
inn flýtur til sjávar með lím-
vatni efnisins frá pressunni. Ef
samskonar efni er sólþurrkað,
verður eggjahvítuinnihald einn
ig aðeins 55%, svo að sama
eggjahvítumagn flýtur frá efn-
inu til jarðarinnar við sólar-
hitun eins og til sjávarins við
pressun. Er Ijóst af þessu, að
dýrmætum áburðarefnum er á
glæ kastað með því að láta
þetta renna ónotað til sjávar.
Ef tilraunir leiddu í ljós, að
unnt væri að nota þetta efni
í stórum stíl, sem áburð, gæti
svo farið, að bæta mætti all-
verulega úr áburðarskortinum
því að þúsundir smálesta renna
árlega frá verksmiðjunum til
1 sjávar af þessu efni engum til
gagns.
jSmíði nýrrar kjarnorku-
sföðvar að hefjast
OAKRIDGE, Tennessee, 3. des.
Kjarnorkumálanefnd Banda-
ríkjanna hefir skýrt frá því,
að smíði 4. stöðvarinnar í flokki
þeim, sem framleiðir kjarn-
orku hjer, muni hefjast innan
viku.
Verður stöðin reist til að fram
leiða úran 235, sem er megin-
efni kjarnorkusprengjunnar. —
Smíði 3ju stöðvarir.nar í þess-
um flokki er nú lökið hjer.
’ ’ • Keuter.
Sfeingrímur Arason
heiðraður á ýmsan
háf)
VINIR og samverkamenn
Steingríms Arasonar fjöl-
menntu í Tjarnarcafé á mið-
vikudagskvöld var, til að votta
honum þakklæti sitt fyrir á-
gæt störf í þágu íslenskra
skóla og uppeldismála.
Það voru samband íslenskra
barnakennara og Barnavina-
fjelagið Sumargjöf, sem fyrir
þessum fagnaði stóðu. Er það
vel, því að þessir aðilar munu
eiga Steingrími mest gott að
þakka.
Meirihluti starfandi barna-
kennara munu vera lærisvein-
ar Steingríms.
Háskólafyrirlesfiur um
uppvöxt Jesú Krists
A SUNNUDAGINN er kemur, kl. 2 e. h. mun Ásmundur Guð-
mundsson prófessor að forfallalausu flytja erindi á hátíðasal
Háskólans. Erindið mun verða um fæðing Jesú, fyrstu bernsku
cg uppvaxtarár.
Flestir kennarar munu kann
ast við það, að undirbúningur
þeirra undir lífsstarfið og lífs-
starfið sjálft, er tvennt' ólíkt.
Steingrímur mun hafa komist
næst þvi, íslenskra kennara.
að sameina þetta tvennt í
kennslu sinni. Barnavinafjelag
ið Sumargjöf er og var óska-
barn Steingríms. Hann var for-
maður þess fjelagsskapar í 15
ár.
Arngrímur Kristjánsson,
skólastjóri, stjórnaði samíæt-
inu.
Ræður fluttu:
Ingimar Jóhannesson, form.
Sambands ísl. barnakennara,
ísak Jónsson, foi-m. Barnavina
fjelagsins Sumargjöf, Stefán
Júlíusson, yfirkennari í Hafn-
arfirði, talaði fyrir rainni frú
Hansínu Arason.
Gunnar Thoroddsen, borgar-
stjóri, þakkaði Steingrími störf
hans í þágu skólá og uppeldis-
mála höfuðborgarinnar.
Formaður Sambands ísl.
barnakennara, Ingimar Jó-
hannesson, afhjúpaði við þetta
tækifæri málverk af Stein-
grími, sem Gunnlaugur Blön-
dal hafði gert af afmælisbarn-
inu. Gat hann þess, að mál-
verkið skyldi verða eign Kenn
araskóla íslands að þeim hjón-
um látnum.
ísak Jónsson, form. Sumar-
gjafar, sagði frá því að stjórn
Sumargjafar hefði ákveðið að
láta gera brjóstlíkan úr eiri af
Steingrími og setja upp á ein-
hverjum leikvelli borgarinnar.
Helgi Tryggvason, kennari,
flutti ávarp f. h. skólastjóra
Kennaraskólans og börn úr
Grænuborg lásu upp úr fitum
Steingríms.
Að lokinni kaffidrykkju og
ræðuhöldum var stigin dans
til Wakkan •■erittr eftif miðnættr.
Prófessorinn mun leitast við*-
að bera saman elstu og bestu
söguheimildirnar og leiða það
í ljós, sem sannast verður vit-
að. Að vísu er það rjett, sem
Stephan G. Stephanson kveð-
ur:
Svo lítil frjett var fæðing hans
í fjárhúsjötu hirðingjans
að dag og ártal enginn reit
um aldur hans ei nokkur veit,
en þó má komast nærri því,
hvert ártalið hefur verið. og
ef til vill á hvaða árstíð Jesú
hefur fæðst. Einnig verður
brugðið nokkurri birtu sögu-
'ega yfir kringumstæðurnar og
-au Jósef og Maríu og dvöl
eirra í Betlehem.
lernskuárin
Frá fyrstu bernsku Jesú
egja Lúkasarguðspjall og
Matteusar ekki með sama
hætti, en rök má þó leiða að
því, að þar sem á milli ber
hafi Lúkas, „sagnfræðingurinn
meðal guðspjallamannanna“
rjettara fyrir sjer, enda mun
• guðspjall hans fyr ritað. En
bæði eru þessi guðspjöll höfuð
heimildirnar um bernsku Jesú
og æsku.
3
Uppvaxtarárin
Um uppvaxtarár Jesú í Naza
ret má fá miklu gleggri hug-
mynd en menn að jafnaði gera
sjer ljóst. Raunar greina guð-
spjöllin fátt eitt. En þegar það
er borið saman við aldafar og
venjur á Gyðingalandi um
þessar mundir, skýrist sögu-
myndin og margt verður á-
lyktað með nokkurn vegirm
fullri vissu. Frásögnin um
Jesú 12 ára í musterinu varp-
ar skæru ljósi yfir trúarþroska
hans. Og „þagnarain" í ævl
hans er ekki að fullu hulin
mistri tímans. Þá er Jesús hei
ur numið húsasmíðar í ættborg
sinni er mjög líklegt, að hann
stundi þær um hríð í annarri
borg og verði þannig fyrirvinna
fyrir heimili móður sinnar og
systkina.
Verða þeir vafalaust margir,
sem vilja hlýða á fyrirlestra
Ásmundar prófessors.
Sumilaugarbygging
ákveðin í Hvera-
dölum
AÐALFUNDUR Skíðafjelags
Reykjavíkur var haldinn
fimmtudaginn 8. þ.m. Á fund-
inum var skýrt frá undirbún-
ingi þeim, sem nú er hafinn að
byggingu sundlaugar við Skíða
skálann í Hveradölum. Verður
hún hafin strax og fjárfesting-
arleyfi fæst. Er talið að affalls
vatnið frá skálanum' muni
nægja til þess að hita laugina
upp.
'Á síðasta starfsári skíðafje-
lagsins var unnið að endurbót-
um og stækkun á skálanum í
Hveradölum. Þangað voru farn
ar 31 skíðaferð með rösklega
1000 þátttakendum. S.l. sunnu
dag var efnt til fyrstu skíða-
ferarinnar á þessum vetri. ■—
Verður þeim haldið áfram eftir
því sem veður og færi leyfa.
Standa nú yfir samningar milli
Skíðafjelagsins, Ferðaskrifstof-
unnar og KR um samræmingu
skíðaferðanna í Hveradali, en
allir þessir aðilar hafa gengist
fyrir ferðum þangað undan-
farna vetur.
Stefán G. Björnsson var
endurkosinn formaður Skíða-
fjelagsins, og með honum í
stjórn: Eiríkur Beck, Kjartan
Hjaltested, Magnús Andrjes-
son og Leif Múller. Var sá síð-
astnefndi kosinn í stað Einars
Guðmundssonar, er átt hefur
sæti í stjórninni s.l; 16 ár, en
baðst nú undan éndurkosn-
ingu. Var hann kosinn í vara-
stjórn ásamt Jóhannesi Kol-
bemssyni. •
Sluífir þlfigfundir
í gær
STUTTIR fundir voru í báðuní
deildum í gær.
í efri deild voru þrjú stjórn-
arfrumvörp á dagskrá:
1) Frv um breytingu á lög-
unum um gengisskráningu og
ráðstafanir í því sambandi. —«
Þetta er staðfesting á bráða-
birgðalögum, sem sett voru í
sumar vegna gengislækkunar-
innar. Frumvarpið var sent til
neðri deildar.
2) Frv. um breytingu á lög-
unum um gjaid af innlendurn
tollvörutegundum. Þetta etl
framlenging á tekjuöflunarlög-
um, sem gilt hafa undanfarið.
Málið fór umræðulaust til 2.
umr. og nefndar.
3) Frv. um breytingu á lög-
um 1941 um heimild fyrir rík-
isstjórnina til ráðstafana og
tekjuöflunar vegna dýrtíðar og
erfiðleika atvinnuveganna. —•
Sömuleiðis tekjuöflunarfrum-
varp, sem gilt hefir mörg und-
anfarin ár. Var sent til 2. umr,
og fjárhagsnefndar.
í neðri deilcí voru einnig þrjú
mál á dagskrá. Fóru þau öll
umræðulaust til 2. umr. og
nefndar. Það voru þessi frv.:
1. Stjórnarfrv. um veitingu
ríkisborgararjettar, sem skýrt
var frá í blaðinu í gær.
2. Stjórnarfrv. um viðauka
við lögin frá 1948 um dýrtíðar-
ráðstafanir vegna atvinnuveg-
anna. •
3. Frv. um breytingu á húsa
leigulögunum (frv. Jör. Bryn-
jólfssonar og P. Þorsteinsson-
ar).
LONDON — Bretar fluttu út
1,569,000 tonn af sementi mán-
uðina janúar til október. Á sama
tímabili í fyrra nam útflutning-
urthft' 1,320,000- tðrírtum; - *