Morgunblaðið - 18.05.1950, Blaðsíða 1
utiMaM
37. árganeu
112. tbl. — Fimmtudagur 18. maí 1950.
PrentamíBJa Morgunbíaösin*
Norsk börn við sendiherrabústaðinn.
Um 50 norsk-íslensk og íslensk börn, voru í gærmorgun
gcstir norsku sendiherrahjónanna á Fjólugötu 15, í tilcfni af
bjóðhátíðardegi Norðmanna, en ljósm. Mbl. tók þessa mynd
at börnunum í hinum skemmtilega garði sendiherrabústaðarins.
Væntir ekki árangurs af
för sinni þegar í stað
Li3 ræddi við róssneska frjetfamenn í gær
Einkaskeyti til Mbl. frá Reuter.
MOSKVU, 17. mai. — Trygve Lie, aðalritari SÞ, átti í dag tal
viS frjettamenn í Moskvu vegna viðræðna sinna við Stalin
cg fleira stórmenni. í kvöld sagði útvarpíð rússneska frá fundi
aðalritarans með frjettamönnunum, en sniðgekk þó ýmis um-
mæli hans.
VIÐBURÐARÍKU ÞINGI LOXIÐ
Forsefi ístands
í S-Frakklandi
FORSETI íslands, herra Sveinn
Björnsson, dvelur nú í Suður-
Frakklandi sjer til hressingar.
Hann var áður rúman mánuð
í Englandj til læknisrannsókn-
ar, en einnig fjóra daga í sjúkra
húsi, vegna smávægilegrar að-
gerðar, og bar hvorttveggja
góðan árangur.
(Frá forsetaritara).
á föstudag
Kynnir sjer stöðuna
í heimsmálunum.
Lie fórust svo orð m. a.: „Jeg
fer nú til ýmissa landa fullviss
um, að jeg geri skyldu mína,
og jeg vona, að för mín beri
einhvern árangur, þegar fram í
sækir. Jeg mun finna að máli
leiðtoga ýmissa landa og fá hjá
þeim fræðslu, svo að mjer ætti
að vera ljósara en nú, hvernig
málum er komið, er jeg hefi
lokið ferðinni.
Árangur, er frá líður.
Mig langar líka til að minna
ykkur á það, sem jeg sagði á
fundi frjettamanna í París á
dögunum. Jeg vænti Íítils árang
urs þegar í stað af för minni
til höfuðborganna fjögurra. En
jeg vona, að næstu 2 til 3 mán-
uði megi einhvern ái'angur sjá.
Og jeg veit, að með sjálfum
sjer þrá allir sannir menn fxið.
Deilan í öryggisráðinu.
Aðalritarinn vjek að deilunni
vegna setu kínversku þjóðern-
issinnanna í öi’yggisi'áðinu. —
KVað hann nauðsyn til bera, að
deilan yrði leyst áður en þing-
ið kæmi saman á hausti kom-
andi.
Lie mun halda frá Rússlandi
á föstudag.
Winnipeg er enn í
yfirvofandi hætfu
LUNDÚNUM, 17. maí: — Att-
lee, forsætisráðherra Breta, hef-
ir vottað Kanadamönnum sam-
úð sína vegna flóðanna miklu
þar.
Nokkur úrkoma var í Winni-
peg í dag, og hafa nú 90.000
manna flutt úr borginni. Þykir
nokkur hætta á, að flóðgarðarn
ir rnuni springa. — Reuter.
Rúmenskir óðals-
bændur eiga ekki
sjö dagana sæfa
WASHINGTON, 17 maí. Her-
rjettur í Rúmeníu dæmdi í dag
þrjá kúlaka (óðalsbændur) til
dauða. Verða þeir skotnir. Enn
fremur dæmdi hann fimm aðra
bændur í 10 til 25 ára hegn-
ingarvinnu. Var óðalsbændun-
um gefið að sök, að hafa unnið
óhæfuverk og brotið með þeim
gegn yfirvöldunum. — Annars
mun ekki mikið þurfa til, að
kommúnista” láti óðalsbændur
landsins sæta afarkostum.
—Reuter.
Einkaskeyti til Mbl.
K.HÖFN, 17. maí — Á föstu-
daginn hefst verlcfall 12.000
danskra landbúxxaðarverka-
manna, ef að líkum lætur. Rík-
isdagurinn hafði fengið kaup-
deiluna til meðferðar, en menn
urðu þar ekki á eitt sáttir.
Sósíaldemckrata.' einir vildu
lögfesta sáttaboðið, sem sátta-
semjarinn bar fram á sínum
tíma, en annar deiluaðilinn
taldi sig ekki geta gengið að.
Hinsvegar vildu róttækir láta
skipa sjerstaka nefnd, sem
kvæði á um vinnutíma land-
búnaðarverkamanna, en það
mál var upphaf vinnudeilu
þessarar. Tillagan strandaði á
mótspyrnu vinstri manna, þótt
vinnuveitendur fjellust á hana.
—Páll.
Landskjálffakippir
í Kvrrahafi
PASADENA, Kalifornhx, 17. maí:
Allsnarpur landskjálfti varð í dag
4800 mílur vestur af Pasadeng í
Kaliforníu. Landsskjálftasvæðið
mun vera í grennd við Ogasawar
eyjar. Það eru 15 eldfjallaeyjar
600 mílur suður af Tokío, og áttu
Japanir þær eitt sinn. — Reuter.
SETT MUN VERDA Á ST0FN FÖST FRAM-
KVÆMDANEFKD ATLANTSHAFSRÁDSINS
F.inkaskeyti til Mbl. frá Reiiter.
I,UNDÚNUM, 17. maí. — Ráðherrar Atlantshafsríkjanna sátu
á fundum í dag. Er talið, að afráðið hafi verið að setja á stofn
fasta framkvæmdanefnd til að stjórna og samræma ályktanir
ráðsins gerðar á sviði hernaðar-, efnahags- og fjármála.
í nefnd þessari er ætlað að*
fái sæti 12 „fulltrúar“ utanrík-
isráðherranna undir forsæti
Bandaríkjamanns.
Ekki mun verða tilkynnt um
nefnd þessa fyrr en á morgun
(fimmtudag). Líklegt þykir,
að hún muni hefja starf sitt
í beinu framhaldi af ráðstefnu
Atlantshafsráðsins, og má gera
ráð fyrir, að hún sitji annað
hvort í Lundúnum eða París.
Lýkur á fimmtudag.
Á fundum ráðsins hafa menn
verið á einu máli um, að skipu-
leggja þyrfti sem best starf
þess, svo að það yrði sem á-
rangursríkast og samfelldast.
Mun þessari væntanlegu fasta-
nefnd vera ætlað að leysa þenna
vanda.
Sennilega lýkur fundum ráðs
ins annað kvöld (fimmtudag).
Alþingi var slitið á gær
ALÞINGI var slitið kl. 5 síðdegis í gær. Við það tækifæri
flutti Jón Pálmason, forseti sameinaðs bings rætu og gerði
grein fyrir störfum þingsins, sem er 69 löggjafarþing.
Þingið stóð í 185 daga og samþykkti 62 lög og 17 þings-
ályktanir. Samtals hafði þáð til meðferðar 176 snál og var
tala þingskjala 821. Steingrímur Steinþórsson forsætisráð-
herra sleit síðan þinginu samkvæmt umboði frá handhöf-
um forsetavalds í fjarvistum forseta íslands. Minntust þing-
menn síðan forseta íslands og fósturjarðarimxax ineð fer-
földu húrrahrópi. Var síðan gengið af þingi.
Þingdeildir ljúka störfum.
Efri deild lauk störfum sín-'
um kl. hálf-þrjú. Þakkaði for-
seti deildarinnar, Bernharð
Stefánsson, þingmönnum góða
samvinnu og árnaði þeim heilla.
Haraldur Guðmundsson flutti
forseta árnaðaróskir þingdeild-
armanna og risu þeir úr sætum
í virðingarskyni. í Neðx'i deild
iauk síðasta fundinum kl. 3,30.
Forseti deildarinnar, Sigurður
Bjarnason, þakkaði þingmönn-
um gott samstarf og árnaði
þeim heilla, en Einar Olgeirs-
son flutti forseta þakkir fyrir
rjettsýna fundai'stjórn og ósk-
aði honum heilla. Bað hann
þingmenn rísa úr sætum sínum
í virðingarskyni. Var svo gert.
Ræða forseta
sameiiiaðs þings.
í sameinuðu Alþingi óskaði
forseti, Jón Pálmason, þing-
mönnum og starfsliði þingsins
gleðilegs sumars og utanbæjar-
þingmönnum góðrar heimferð-
ar og heimkomu, en Einar Ol-
geirsson flutti forseta árnaðar-
óskir þingmanna. Risu þing-
menn úr sætum til virðingar
við forseta.
Forseti sameinaðs þings
komst þannig að orði í ræðu
sinni við þinglausnir:
ÞAÐ ALÞING sem nú er að
ljúka störfum hefir staðið 185
daga og er því meðal lengstu
þinga sem haldin hafa verið.
Af skýrslu þeirri sem jeg hefi
hjer lesið, má sjá tölu þeirra
mála sem þingið hefir haft til
meðferðar, en þar er í rauninni
lítið sagt um afrek þingsins og
aðstöðu til starfa. Hvorttveggja
hefir verið mjög ólíkt því sem
áður hefir gerst.
Að nýloknum kosningum
Þegar þingið kom saman að
nýloknum almennum kosning-
um, hafði þáverandi ríkisstjórn
sagt af sjer, en stai'faði til bráða
birgða. Enginn líklegur meiri
hluti til og mjög óvænlegar
horfur um myndun þingræðis-
legrar meirihluta stjórnar. All-
ur fjárhagur i öngþveiti og í
stuttu máli vandræðahorfur
með alla eðlilega þingstarfsemi.
Afleiðingin hefir orðið sú, að
mikÞJ rneiri hlutj þingtímans
hefir farið í stjórnai'samninga
og deilur milli ólíkra flokka. —
Það er líka í fyrsta sinn nú í
sögu Alþingis, að þi'jár ríkis-
stjórnir starfa á sama þingi og
fjalli um sömu fiárlögin og önn
ur þau vandamál sem fyi'ir eru.
Forseti sameinaös þings.
Þetta hefir sett ?inn svip á
þetta þing og valdið miklu um
lengd þess. En undirrótin ligg-
ur dýpra og lxenrú má ekki
leyna. Hún er sú, að starf Al-
þingis gengur nú orðið mest út
á það, að ráða fram úr vand-
ræðum, fjárhagslega atvinnu-
lega og pólitískt. Hvernig stend
ur á þessu, spyr maður mann
og klögumálin gar r á víxl. —
Sannleikurinn er : á., að á und-
angengnu góðæra timabili hafa
kröfur um framV'æmdir og
lífsþægindi gengið úr hófi
fram. Kröfur stjettafjelaga,
bæjarfjelaga, hjeraða og póli-
tískra flokka. Öllum þessum
kröfum hefir verið stefnt á
einn stað, fyrst og fremst til
Alþingis, rjett eins og það ráði
yfir ótæmandi ai ðsuppsprett-
um og óendanlegum úrræðum.
Neyðar kostir
Þar hlaut þvl hringurinn
fyrst að bresta og hann var brot
inn þegar þetta þing kom sam-
an, vegna skulda rekstrar-
halla. Af því of mikið hafði
verið undan látiú og meiru
sint en í-jett var aí öllum kröf-
unum.
Þegar svo er komið, er og
heldur ekki um ncitt annað en
neyðarkosti að velja. SÖmu
kröfum, sömu greiöslum, sörnu
skuldasöfnun er þó ekki hæst
til lengar að halua áfram. • Á
þessu þingi • hafa staðið deilur
um það hver af mismunandi
neyðarkostum væri skástur. —
því efni hefir meiri hlutinn tek-
ið sína ákvörðun í bxii og verð
ur hjer ekkei’t uxn það rætt,
hvort hún er sú eina rietta eða
ekki.
Hitt verð jeg að segja öllum
flokkum, öllum stjettum og öllu
Frh. á bls. 7.