Morgunblaðið - 08.06.1950, Side 2
2
MQRGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 8. júní 1950. !
lðnólundurinn um breytingu Rúmiega 2 þús. farþegar
vinnufíma skrilstofulólks o.ll. hjá FSugfjelaginu í mai
SÍÐASTLIÐIÐ mánudagskvöld
-var eins og kunugt er haldinn
almennur launþegafundur
jneðal opinberra starfsmanna,
-^il þess að ræða hina nýju reglu
gerð, er út hefir verið geíin um
fereytingU á vinnutíma á opin-
berum skrifstofum og nokkr-
úm stofnunum öðrum. Sam-
Jfsvkkta þeirra, er þar voru gerð
4r hefir verið getið svo ýtar-
ljega í blöðum að jeg tel ekki
þ irfa við það að bæta, en hjer
4erður tekin til meðferðar önn-
tki' hlið málsins, sem vissulega
4r þess eðlis að henni sje einnig
íjaumur gefinn, en það er fram-
Jkoma kommúnista á fundinum
gagnvart mjei og varaformanni
bandalagsins, Arngrími Krist-
jjánssyni skólastjóra. sem jafn-
framt var fundarstjóri á fund-
ijnurnj en á bví hefir mjög ver-
smjattað í blaði kommúnista,
í’jóðviljanum.
íjitiórnmól og hagsmunasamtök.
t. Mjer er að því leyti óljúft
4ð skrifa grein sem siíka, að
éngum er Ijósara en mjer, að
mikia nauðs>n ber til þess að
barátta hagsmunasamtakanna
sje óháð flokkadráttum í stjórn
málum. Jeg byrjaði líka fram-
riiguræðu mína á umræddum
fundi með-þv’ að leggja áherslu
á þetta, enda er það e. t. v.
Veigameira fyrir samtök opin-
berra starfsmanna en nokkur
önnur samtök, að slík regla sje
■tfirt. TJm bað hefir líka verið
begjandi samkomulag milli
fylgismanna lýðræðisflokkanna
briggja innan okkar samtaka,
•en hinsvegar hafa kommúnist-
ar ávalt haft sjerstöðu í því
c mi. og notað hvert tækifæri
ti: bess að bianda stjórnmálum
inn í umræður um hagsmuna-
málin. Einkum virðist svo, sem
jeg sje mikil Grýia í aug’um
beirra, því að sjaldan eru svo
Tt.aldnir fjelagsfundir, að við-
fdaddir kommúnistar, en þeir
■eru, sem betur fer oftast fáir
a slíkum fundum, sjái ekki á-
atæðu til þess að taka til máls
Qg ráðast að mjer með persónu-
tegum skætingi. Nú er það vissu
týga ekki svo, að jeg sie við-
írræmur fyrir gagnrýni á störf
úun sem formanns B.S.R.B., til
t5hss eru fundirnir haldnir að
s'ík gagnrýni komi fram og á-
ber.dingar um bað sem betur
rhá fara hjá stjórn bandalags-
en ræður þessarra manna
gnúast sjaldnast um bað, að
bent sie á nein ákveðin mis-
tök hjá mjer sem formanni, held
■Ur er þeim beint að mjer
þersónulega, sumir segja að jeg
Sfe ákaflega heimskur, aðrir
koma með almennar íullvrðing
ár um. að jeg sje ekki starfi
rt 'nu vaxinn o. s. frv
; Er athyglisvert að jeg man
Sfss aftur á móti rrijög fá dæmi
að störf mín hafi verið gagn-
’Gc'nd af fylgismönnum annarra
stjórnmálaflokka, svo að hjer
getur varla \rerið um tilviljun
að ræða. Er ekki með bessu sagt
£',ð mjer sje ekki sjálfum ljóst,
að rnargt hefði mátt betur fara
j ' -törfum mínum í þágu banda-
lagsins, en slíku hefir ávallt
verið tekið af veivilja og skiln-
if gi af öðrum en kommúnist-
v»m. .Jeg hefi þó ekki fyrr gert
þetta að umtalsefni opinber-
tlga,. þar sem sjaldnast hefir
ypriðVim ODiia fundi að ræða,
en þáf sem kommúnistar rjeð-
að mjer með þeim hætti sem
raun var á á Iðnófundin-
v*n. þar sem boðið var
b^aöamönnum og öðrum frjetta
mönnum, og sömuleiðis hafa
kommúnistar látið blað sitt
birta af þessu ýtarlega frá-
sögn, tel jeg mjer óhjákvæmi-
legt að gera þetta opinberlega
að umtalsefni þar :-em líka að-
eins lítið brot af. öllum hópi
opinberra starfsmanna gat ver-
ið viðstatt á fundinum.
Tiilaga stjórnar bandalagsins
og tillaga Hjálmars .Jónssonar.
Eins og kunnugt er var á
fundinum samþykkt tillaga frá
stjórn bandalagsins, þar sem
hinni nýju icglugerð og sjer-
staklega aðferðinni við það að
setja hana var mótmælt, en
bandalagsstjórninni hinsvegar
falið að lei.ta á ný samkomulags
við ríkisstjórnina um þessi mál.
Að loknum framsöguræðum
mínum og Guðjóns Baldvins-
sonar um tillöguna. stóð upp
maður nokkur að nafni Hjálm-
ar Jónsson, eri hann rr.un þekkt-
ur kommúnisti, og bar hann
fram tillögu þess efnh, að skor-
að væri á alla þá opinbera
starfsmenn, sem reglugerðin
næði til, að fara eftir ákvæðum
eldri reglugerðar um þetta
efni. Nú fæ jeg vissulega ekki
sjeð að neitt sje við það athug-
sndi frá lagalegu sjónarmiði að
slík viðbrögð 'jeu höfð af hálfu
ei.nstaklinga og starfshópa er
áðurnefnd reglugerð nær til,
hinsvegar hlýtur öllum að vera
lióst, að samþykkt slíkrar til-
lögu var mjög óheppileg og ó-
eðlileg á sama fundi og tillaga
stjórnar bandalagsins, þar sem
farið var fram á umboð til
nýrra samninga var samþykkt,
þar sem áskorun um óhlýðni
við reglugerðina hlaut að tor-
velda mjög alla samkomulags-
möguleika. Sjerstaklega hlaut
það þó að vera erfitt einmitt
fyrir þá, sem áttu að taka þátt
í samningum að ljá slíkri tillögu
fylgi, enda vöruðum við Arn-
grímur Kristjánsson mjög við
samþykkt hennar.
Það er þó ekki samþykkt
þessarar tillögu, sem jeg tel á-
stæðu til þess að ræða um,
heldur málflutningur kommún-
ista þeirra, sem fyrir henni töl-
uðu.
Eftir það að jeg hafði vikið
að því, að tillaga þessi stríddi
alveg á móti þeirri tillögu, sem
fram var borin af hálfu banda-
lagsstjórnarinnar, fór flutnings
maðurinn Hjálmar Jónsson upp
í pontuna og sagði þetta helst:
Það er mín skoðun að forrnað-
ur bandalagsins sje ekki gáf-
aður maður, Gerðu þá nokkrir
menn, sem jeg veit raunar ekki
hvort voru úr hópi opinberra
starfsmanna, því ekki var haft
eftirlit með því, hverjir komu
á fundinn, nokkuð hark og lietu
fögnuð í ljósi. Því næst S3gði
Hjálmar: Mjer finnst fcessi
samtök hafa ijelega forustu. —
Tóku sömu mennirnir þá undir
á svipaðan hátt. Ekki ræddi
Hjálmar hinsvegar þau rök, er
jeg hafði borið fram fyrir máli
mínu, og gekk í sæti sitt.
Þá stóð upp varaformaður
bandalagsins Arngr. Kristjáns-
son og benti flutningsm mni
hógværlega á það, að ekki væri
hægt að bera tillöguna upp svo
orðaða, sem hún var. Fjekk
Hjálmar þá aftur orðið og i;agði
eitthvað á þessa leið: Þið heyrð-
uð kennara tala við okkur, og
var sjerstakur fyrirlitningar-
hreimur 1 orðinu kennari. End-
urtók hann setninguna tvisvar
eða þrisvar og vakti þetta ekki
minni fögnuð meðal nokkurra
fundarmanna en fyrri svigur-
mæli hans í minn garð. Ekki
gerði hann tilraun til þess að
andmæla rökum Arngríms á
neinn hátt, en gekk til sætis
síns hylltur af vinum sínum.
Þr-ír kommúnistar, þeir Pjet-
ur Pjetursson, Aki Pjetursson
og Ingólfur Jónsson töluðu því
næst í röð og mæltu allir í anda
foringja síns. Þó var ræða hins
síðastnefnda að því leyti undan
tekning, að í henni var eklú um
neina persónulega illkvitni að
ræða í minn garð.
Dagskrá
Arngríms Kristjánssonar.
Arngrímur Kristjánsson Dar
því næst fram dagskrá þess
efnis, að þar sem eðlilegast væri
meðan á samningaumleitunum
stæði, að hinir einstöku starfs-
hópar ákvæðu viðbrögð sín við
reglugerðinni í samráði við
stjórnir fjelaga sinna, sæi fund-
urinn ekki ástæðu til þess að
samþykkja tillögu Hjálmars. —
Var hjer að mínu áliti túlkað
hið eina ábyrga sjónarmið, er
forystumönnum bandalagsins
var sæmandi að svo stöddu. —
Hins vegar ljet allmikill meiri
hluti þeirra fundarmanna, er
atkvæði greiddi, blekkjast svo
af áróðri kommúnista fyrir
fundinn og á honum, að dag-
skráin var felld, en tillaga
Hjálmars samþykkt, eftir að
henni hafði verið breytt svo, a<5
hægt var að bera hana fram.
Ber það vissulega að harma,
en hver skynsamur maður hlýt-
ur að sjá að fyrir ábyrga for-
ystumenn bandalagsins var
ekki hægt að taka aðra afst.öðu
en við gerðum, og tel jeg að
við vöxum af því en minnkum
ekki, að við ljetum það ekki
á okkur fá, þótt meirihluti
þeirra, er atkvæði greiddu,
ljetu blekkjast í þessU efni.
Verkfall
opinberra starfsmanna.
Við forystumenn bandalags-
ins gerum okkur fyllilega Ijóst,
að það myndi í bili verða vin-
sælasta afstaða okkar að fyrir-
skipa óhlýðni gegn reglugerð-
inni. Fólkið myndi þá þennan
mánuð losna við lengri vinnu-
tíma á okkar ábyrgð. En það
verður bara að takast með í
reikninginn, að um næstu mán-
aðamót myndi þetta sama fólk
gera okkur ábyrga gagnvart
sjer fyrir það, að það hefði ekki
fengið greiddar uppbætur, og
þá gæti fögnuðurinn í dag snú-
ist upp í gremju, ef sá víxill
yrði ekki innleystur af okkur. j
Einn af ræðumönnum komm-
únista gaf okkur að vísu svar
við því hvernig við skyldum
greiða þá skuld, við áttum sem
sje að fyrirskipa opinbcrum
starfsmönnum að fara í almennt
verkfall. Vissulega eru opin-
berir starfsmenn sammála um,
að samningsrjett þeirra beri að
rýmka, en óneitanlega kemur
það einkennilega fyrir sjónir,
að aðdáandi sovjetskipulagsins
talar þannig, því að hvergi mun
banni gegn verkföllum fram-
fylgt af slíkri harðfylgi og í
ríki Stalins.
Drengskaparhugmyndir
og bardagaaðferðir
kommúnista.
Jeg held ekki að hallað hafi
verið rjettu máli í neinu { frá-
sögn minni af fundinum, enda
voru vitni þar mörg. Jeg tel at-
burði þá, sem þar gerðust, þó
það athyglisverða, að rjett sje
Framh. á bls. 4.
I MAÍ-MÁNUÐI fluttu flugvjelar Flugfjelags íslands samtalsí
1.191 farþega, 29.982 kg. farangur, 5.507 kg. póstur og 29 963
kg. annar flutningur.
Innanlandsflugið. (
Innanlands var flutt: '962
farþegar, 24.778 kg. farar.gur,
4.838 kg. póstur og 27.241 kg.
af öðrum flutningi. Farþaga-
fiutningar innanlands voru
nokkru minni nú en á S'ama
tíma á síðastliðnu ári, en það
stafar meðal annars af hinu
langa verkfalli flugvirkja, bann
ig að núna eru 3 af vjelum fje-
lagsins í gangi á móti 5 á sama
tíma í fyrra.
Vöruflutningar aukast.
Hinsvegar hafa vöruflutning-
ar innanlands aukist um rúm-
lega 300% frá sama tíma í
fyrra og er hjer aðallega um
að ræða vöruflutninga til
bænda í Öræfum. Póstflutn-
ingar innanlands voru nokkru
minni en í fyrra.
Millilandaflugið.
Milli. landa voru fluttir 229
farþegar, 5204 kg. farangur, 669
kg. póstur og 2.724 kg^vörur.
Farþegar voru nokkru færri nú
en í maí 1949, en póstur nokkru
meiri og vöruflutningur um
80% meiri nú en í fyrra.
Veðurskilyrði hafa verið góð
og var flogið 30 daga í mánuð-
inum móti 27 í fyrra.
Oóðir gesíir
í DAG er væntanlegur hing-
að með flugvjel frá Bandarikj-
unum Vestur-Islendingurinn
Kristinn Guðnason, frá San-
Francisco. Hann er, eins og
kunnugt er, einn af athafna-
mestu kaupsýslumönnum og
atvinnurekendum af íslenskum
ættum Vestanhafs._ Full 40 ár
hafði hann ekki til íslands kom-
ið, en kemur nú í fimta skifti
síðan eftir stríð. í þetta skifti
er frúin með honum. Er hún af
amerískum ættum.
Kristinn Guðnason.
Eins og að undanförnu mun
verða stofnað til almennra sam-
komuhalda í sambandi við
heimsókn Kristins Guðnasonar,
hjer í Reykjavík og að líkind-
um á Akureyri og Vestmanna-
eyjum og víðar. Verður þá frum
sýning á stónnerkilegri og fag-
urri kvikmynd, er nefnist
„Verkin lofa Meistarann". Er
hún náttúruvísindalegs eðlis og
trúarlegs eðlis. Er; Kristinn
hefur áður fært Gideonfjelag-
inu að gjöf kvikmynd svipaðs
efnis, sem nefnd hefur verið
á íslensku „Dásemdir sköpun-
arverksins". Myndir þessar eru
alveg nýjar á nálinni en hafa
þegar vakið athygli víða um
heim og texti þeirra verið
þýddur á fjölda tungumála.
Minningarorð
HÚN Vilborg Einarsdóttir e?
dáin!— Mjer brá mjög, er jeg
heyrði þessa fregn. Reyndar
vissi jeg að frú Vilborg var
lengi búin að vera veik og hafðs
verið lögð inn á sjúkrahús til
uppskurðar. Samt gat jeg ekka
áttað mig á þessu, fannst það>
svo undarlegt að hún skyldii
vera horfin — aðeins 46 ára
að aldri. Mjer fannst hún enra
svo ung og lífið svo bjart og
fagurt framundan. En dauðinns
spyr hvorki um stund nje sta??.
Frú Vilborg Einarsdóttir var
fædd á Meðalfelli í Hornafirði
1. mars 1904. Foreld.rar hennar
voru Einar Þorleifsson, bóndi
þar og kona hans, frú Jóhanna
Sigríður Snjólfsdóttir. — Einar
er látinn, en Jóhanna er enn
á lífi, nær 82 ára. Hún dvelur
nú hjer í bænum og fylgir í dag
fimmta barninu sínu til grafar»
Frú Vilborg ólst upp á Meðal-
felli ásamt systkinum sínum.
Af þeim hópi eru nu 8 á lífi,
tvær systur og sex biæður. —*
Vilborg andaðist 31.< maí s. L
Til Reykjavíkur kosn frú Vil-
borg fyrst haustið 1923. VaT’
hún hjer í vist fyrsí, en lærðl
svo saumaskap næsta vetur. —•
L.iet henni það vel, því hún vaií
mjög vel verki farin.
Alfarin flutti hún til Reykja-
víkur vorið 1927. Þann 11. júni
það ár giftist hún eftirlifancli
manni sínum Guðmundi Benja-
mínssyni klæðskerameistara. —->
Áttu þau síðan heimili hjer. —*
Þeim varð þriggja barna auð-
ið, sem öll eru á lífi, Jóhönnu,
Erlu og Ásthildi. Erla er giffe
Gunnari Mikkinóssyni og verð-
ur lítil dóttir beirra skírð vicS
Kistu ömmu sinnar í dag. Jó-
hanna og Ásthildur dvelja meS
föður sínum.
Jeg, ■s.em þetta rita, k'rnntis#
frú Vilborgu fyrst haustið 1924,
en þá gekk hún í IOGT-stúk-
una Einingin nr. 14. Hún vakti
strax athygli mína, þessi unga,
fallega stúlka. Hún var svo glö2>
og hlý í viðmóti. en rnesta aS—
dáun mína vsikti þó hin undur—
fagra söngrödd hennar. Þá var
nýlega stofnað söngfjela? í St.
Einingin og þar söng Vilborg
meðan það fjelag starfaði. Síð—
ar, þegar Söngfjelag IOGT vap
stofnað, starfaði hún þar lengi,
ásamt manni sínum. Hún hafði
fagra og hljómmikla scoran--
rödd. Jeg efast ekki um að
hefði hún haft tækifæri tií
náms í söng, hefði hún getaðí
náð mjög langt á því sviði. —-
Hún unni söng- og hljómlistj
og öllu öðru fögru og góðu. Vi<5
nánari kynni, fann jeg fljótt að>
str. Vilborg átti óumræðilega
mikið af ástúð og viðkvæmni
í huga og hjarta. Henni vaf
engin ánægja meirí en sú, að
hugga og hjúkra. Það van
henni börf að reyna allsstaðap
að mýkja og græða, er húri
vissi sárin blæða.
Þerra tár af þreyttum vanga9
þá að styðja er haltir ganga9
klæða nakta, seðja svanga,
sífellt bera Ijósið inn.
Það var hennar hjartans löru?
un og Ijúfasta verk. Str. Vilborg
var góð. Góð við alla sem húra
átti samleið með. Ef til vili
mætti segja að hún hafi oftar?
látið hjartað ráða heldur. eri
heilann. Heitar tilfinningar’
fremur en kalda skynsemi. —*
Það var engin tilviljun að str.
Vilborg varð Góðtemplari. —♦
Hugur hennar og hjarta var svcs
Framh. á bls. 4. j