Morgunblaðið - 23.07.1950, Side 5

Sunnudagur 23 júlí 1950.
MOKGUNBLAÐIÐ
ÍNýtt ódýrf gerfigúmmí
j\TEW YORK, 22. júlí. — Ný teg-
und gerfigúmmís hefur verið
íundin upp í Bandaríkjunum.
Er það kallað PB-gúmmí. Þetta
nýia gerfigúmmí er talið eins
sterkt og náttúrugúmmí og það
gerfigúmmí, sem notað hefur
verið fram til þessa. En aðal-
kostur við PB-gúmmí er, hve
auðvelt og ódýrt er að fram-
jíeiða það. —Reuter.
Spanskir verkamenn eru
<ekki kirkjuræknir
VALENCIA, 22. júlí. — Ka-
þólska kirkjan ljet nýlega fara
rfram skoðanakönnun meðal
verkamanna í Valencia um
kirkjurækm o. s. frv. Varð það
Ijóst af herird, að aðeins 16%
verkamannanna fara reglulega
S kirkju. —Reuter.
I jölgað innflytjendum
lil Ásfralíu
SYDNEY — Ástralska stjórnin
Srefur ákveðið að auka innflytj-
endastrauminn til landsins. ■
iFram til þessa hafa þeir einir
dengið innflytjendaleyfi, sem
íengu meðmceli frá áströlskum
foorgurum. Nú hefur stjórnin
ákveoið að tilnefna sjálf all-
xnikinn fjölda innflytjenda. Frá
[því. í mars 1947 hafa 87 þús
jnnflytjendur komið til Ástraliu
og tekið sjer þar bólfestu. Það
er áætidð, að 70 þús. manns
flytjist þangað á þessu ári.
I —Reuter.
!Fíal-verksmiðjur í
/Ásfralíu
TORINO, 22. júlí —• Fíat-verk-
tsmiðjurnar ítölsku hafa ákveðið
áð setja upp verksmiðjur í
Ástraliu til að setja saman bif
ireiðar. Jíefur þótt of dýrt að
flytja bifreiðarnar í heilu lagi
álla þá löngu leið til Ástralíu
►— Reuter.
Aætla járnbraufarlínu
<effir Aíríku endilangri
ÍTÓHANNESBORG, 22. júlí:
Buður-Afríkustjorn hefur ákveð
Jð að auka mjög járnbrautar-
íterfi landsins. Ein þýðingar-
anesta aukningin er að ákveðið
fiiefur verið aö tengja járnbraut
árkerfi S.-Afriku við járnbraut
ferkerfi Austur-Afríku. Verður
íögð tvöföld járnbrautarlína frá
Jlorður-Khodesíu, norður um
yatnasvæðið mikla, meðfram
Kilimandjarofjöllum, Kenya og
jTanganyika. Þá eru sameigin-
iiegar áætlanir S.-Afríku, Belg-
ftu og Frakka um að byggja ó-
islitiia járnbrautarlínu frá S,-
lAfríku um Kongo, Fessan og
fSahara til Tripoli í Libyu. —
íteutei.
Þau dveljas! nú á ilalíu
46
V9
Ali Khan og Rita Hayvvorth eru um þessar mundir á skenimti-
ferðalagi á ítalíu, áður hafði þó heyrst, að þau hygðu á skilnað.
Rita er kunn leikkona, en Ali er sonur Aga Khan, indversks
fursta, sem talinn er einn auðugasti maður heimsins.
LandheigismáE Slússa
Fiskimenn senja frá merkilegum málarekslri
Engar fregnir j bátar liggja í sömu höfninni. En
SÍÐUSTU missiri hefur það það er gersamlega útilokað, að
komið fyrir, hvað eftir annað, nokkrir fái að tala í milli skipa
að rússnesk yfirvöld, rússnesk Þó ættingjar skipverjanna
herskip og varðskip taka föst'hafi komið fram fyrirspurnum
fiskiskip í Eystrasalti þó bau1 til rússneskra yfirvalda, h\Tort
sjeu langt undan landi. J þau hafi orðið vör við fiskis]vip-
Ekki er alltaf hægt að gera in, þá hafa þeir aldrei fengii3
sjer grein fyrir, hvað Rússar nokkurt svar. Skipshafnir físki
i telja að landhelgin nái langt til skipa þessara verða svo dag-
! hafs. En það er algild regla, að lega að mæta i yfirheyrslum,
þegar þeir hafa tekið fiskiskip sem standa oft yfir 5—6 klst. i
.föst, og áhöfn þeirra, þá er ó- einu.
! mögulegt fyrir áhöfnina að kom j
ast í nokkurt frjettasamband
við ættjörðina.
Enginn veit hvort skipin hafa
farist með allri áhöfn, ellegar J dúsa í fangelsi á milli yfir-
skipin liggja í rússneskri höfn heyrslanna, til þess að þeir geti
og áhöfninni er þar haldið sem ekki talað um það sín á milli,
föngum. [hvaða spurningar hafi veriA
Þangað til einn góðan veður lagðar fyrir þá.
dag að skipin sleppa, eftir alls j Spurningar þessara rússnesku
konar vafninga, yfirheyrslur, yfirvalda eru næsta einkenni-
fangelsanir og því -um líkt eins legar. Sumar miða að því, a'5
og tíðkast í kommúnistalöndum.! fá fiskimennina til að játa aÁ
Nýlega birti „Morgenbladet“ j þeir hafi verið að veiðum í land
Osló frásögn af þessum yfir-. helgi. En Rússar leyfa þa5
gangi Rússa eins og frá þessu aldrei, að fram sjeu bornar satih
er skýrt í skýrslum, sem sjó- anir fyrir því mótsetta.
slefna
Hvar greiia beir næs
Taiið að þeir hæfli ekki á heimssfyrjöld
ÞAÐ ER opinbert leyndarmál, að N-Kóreumenn hafa ekki ákveð
io upp á sitt eindæmi að hefja árásarstríðið í Kóreu. Kommún
istastjórnin í N-Kóreu er svo háð Rússum, að segja má að er
indrekar þeirra vaki yfir hverju fótmáli kommúnistaleppanna.
Það er því ekki neinum vafa undirorpið, að árás N-Kóreu-
kommúnista var gerð með fullu samþykki Rússa — og senni-
lega samkvæmt fyrirskipunum frá Moskva. Annað sem sannar
þetta er hin ótrúlega mergð nýrra rússneskra skriðdreka, fall
hyssna, flugvjela og annarra liergagna, sem hersveitir N-Kóreu
manna eru búnar.
irframleiðslan mun
aukasf á árinu
&ENF. — Áætlað er að sykur-
Uppskeran í ár verði 34 milljón
femál. Er það heldur meira en
föd. ái. Á sykurrófnasvæðinu er
tahð að framleiðslan aukist í
Kmada, Austurríki, Belgíu,
D urrirku. Ítalíu, Hollandi,
3Po!lai;di. Rússlandi og Tyrk-
landi en minnki í Búlgaríu.
Frakklandi, Þýskalandi og
ISpáni. Á sykurreirsvæðinu er
íaiið að framleiðslan aukist í
Kandarikjunum, Kúba, Bresku
jVestur-Indíum og Java, en
Jiunnki í Kína og Indlandi.
Verða fleiri árásir gerðar —
og hvar?
Þegar árásin á S.-Kóreu hófst
var þess vegna eðlilegt, að al-
menningur um heim allan
spyrði. Ætla Rússar að gera
fleiri slíkar árásir? og — Hvar
verða þær árásir gerðar?
Rússar hætta ekki á
heimsstyrjöld
Það er almenn skoðun stjórn-
málamanna, að Rússar þori
ekki að leggja út í nýja heims-
styrjöld að svo komnu máli. —
Churchill og fleiri hafa beint á
að það helsta sem hræðir Rússa
frá að stíga það spor sje vitneskj
an um atómsprengjur Banda-
ríkjamanna. Hinsvegar er
sama sagan að endurtaka sig
eins og fyrir síðustu heims-
styrjöld, að einræðisstjórnir
leita eftir landvinningum til
þess að halda við hrifningu og
hyili þjóðar sinnar.
Rússum hefur allmikið á-
unnist á undanförnum árum,
þar sem segja má, að þeir hafi
gert alla A.-Evrópu, Mið-Asíu
og Kína að nýlendum sínum.
Það benda allar líkur til að þeir
vilji halda áfram á sömu braut
landvinninga án þess að hætta
á að lenda í nýrri styrjöld.
Sækja helst á veika bletti
Lýðræðisþjóðirnar hafa skil-
ið hvað Rússar ætlast fyrir, en
samt eru enn margir veikir blett
ir á varnarkerfi þeirra. Veik-
ustu blettirnir eru Kórea,
Burma og Indó-Kína.
Því er Aksel Larsen ekki
forsætisráðherra?
Oft verða skipverjarnir a3
Indó-Kína og Burma
liggja að Kína
í Indó-Kína hafa kommún-
istar vel skipulagðan og agaðan
her, sem nýtur stuðnings mikils
hluta hinna 25 milljóna, sem
landinu búa. í Indó-Kína eru
nóg matvæii, þar sem iandið er
eitt helsta hrísgrjónaræktar-
iandið, en skortur á öllu öðru og
fátækt. Þess vegna er þar góð
gróðrastía kommúnismans.
í Burma ríkir pólitískt öng
þveiti. Margir flokkar berjast
þar um völdin og þjóðabrot,
eins og Karenar gera hvað eftir
annað uppreisnir, sem erfitt hef
ur verið að bæla niður. Þetta er
æskilegasta ástandið fyrir
kommúnista til að ræna völd-
um. Þar sem engin allsherjar
sarqvinna er gegn kommúnism-
anum, og þess vegna er ekki úti
lokað að þeir geti steypt núver-
andi stjórn.
Bæði þessi lönd hafa sameig-
inleg landamæri við kommún-
ista-Kína og geta kommúnistar
femrið þaðan rússnesk vopn,
vjelbyssur og fallbj'ssur eins og
þá lystir.
OHa Persíu eftírsótt
herfang
Tveir staðir til viðbótar, sem
virðast vera sjerstaklega lysti-
legir fyrir Rússa eru Persía og
Júgóslavía. Olíulandið Persía
væri dýrmætt herfang og þó
enginn skipulagður kommún-
istaflokkur sje sem stendur þar
í landi, gætu Rússar ef til vill
Frh. á bis. 8
mennirmr hafa gefið, eftir að
þeir sluppu úr haldi.
í þeim skjölum kemur margt
fram, sem þykir ótrúlegt meðal
frjálsra þjóða.
Handtakan
Upphaf erfiðleikanna fyrir
þessa fiskimenn og sjófarendur
er það, að rússneskt eða pólskt
skip stöðvar fiskibátmn. Upp
undir það 10 Rússar koma með
alvæpni um borð til fiskimann-
anna. Og það fyrsta sem þeir
gera, þegar þangað kemur, er
að eyðileggja loftskeytatækin.
Stundum eru þau gerð óvírk.
En stundum eru þau brótin, svo
þau koma ekki að gagni aftur.
Hinir vopnuðu Rússar sjá um
að áhöfn skipanna getur ekki
hreyft sig. Þeim er ógnað með
byssum, ef nokkur gerir annað
en honum er fyrirskipað. Venj-
an er svo, að fyrirliði Rússanna
setur merki á sjókortið, og seg
ir við skipstjórann: Þarna eruð
þið. Þó skipstjóri vilji fá það
rannsakað með mælingum
hvort rjett sje hermt, þá stoðar
það ekki. Rússarnir halda því
fram að hjer hafi verið um fiski
veiðar að ræða í landhelgi, eða
áhöfnin sjeu njosnarar, sem
verði að taka fasta. Áhöfnin get
ur enga björg sjer veitt. Og her
mennirnir eða lögreglumennirn
ir, hvort heldur er sigla skipinu
til næstu hafnar. Ekkert er hirt
um veiðarfærin utanborðs, held
ur eru þau skilin eftir á hafi úti.
Aldrei hefur það komið fyrir á
þessum skipum, að skipshöfn
in hafi getað komist í nokkurt
frjettasamband við fjölskyldu
sínar í ættlandinu, fyrri en þeir
hafa sloppið frá Rússum, og
komist leiðar sinnar heim
*&**<$!&*&
Ströng varsla
Má nærri geta, hversu erfitt
og þungbært þetta er fyrir'f jöl
skyldur skipshafnanna.' En við
því er ekkert að gera.
Undir eins og fiskiskipin eru
komin í höfn, eru settir strang' heild' sinni En annað mél
ir verðir við þau. Að sjálfsögðu! þag> að það getur orðið-fjárh:.lg;i
með alvæpni. Skipstjorarnir . leg eyðilegging fyrir sjómann,
reyna nú að komast í sambandjef hann persónulega missir á0
við ræðismenn sína. ef þeir eru _30 þús kr eins og komið hef
þarna einhvers staðar nálægir. ur fyrir
En þvLer þverneitað. Hvorki A meðan á vfirheyrslunmn
skipstjorarnir eða nokkrir skip- |stendur er eins og það folk>
verja fá leyfi til þess að fau í sem skipverjar hitta, þori ekki
nema þegar þeir eru sótt- meir en sv0 að hafa nokkur af_
Þó skipunum sje haldið, und-
ír því yfirskini, að hjer háfi
verið um ólöglegar veiðar
ræða, þá fjalla spurningarnar
vel flestar um allt önnur efni.
Spurningar sem þessar eru al-
gengar: „Hafið þið njósnara nm
borð í skipi ykkar?“ „Eru nokkr
ir sovjetborgarar þar? (Það er
að segja flóttam. frá baltneskti
löndunum). Hafið þið nokkum
tíma hjálpað flóttamönnum yf-
ir Eystrasalt? Er nokkuð a?
skipshöfninni kommúnistar? Gg
þá er oft spurt: Hvernig stenti-
ur á því, að engir kommúnistar
eru í skipinu? Hvernig greicld-
uð þið atkvæði við síðustu kosn
ingar og hvernig fjellu atkvæð-
in meðal fjölskyldu yðar? Eða
spurning eins og þessi: „Hvern-
ig stóð á því, að frænka yðar
kaus ekki kommúnista?*’ „Eru
kapitalistar í fjölskyldu yðai ?“
„Hvað álítið þjer um Marshall-
aðstoðina?“ Ef um Dani er acS
ræða er t. d. spurt á þessa leið:
„Hvernig stendur á því, að A ;el
Larsen, (form. danskra konrm-
únista) er ekki forsætisráðher ra
ykkar?“
Engir dómar, aðeins vafninean
Oftast nær endar þessi skripa
leikur þannig, að skipstjóranum
er tilkynnt, að nú geti hánu
látið úr höfn. En sýni hann si'g
aftur, verði hann tafarlaust
sendur til Siberíu.
Aldrei er vitað að slíkur mála
rekstur, sem þessi hafi enda'3
með dómi. Og aldrei hafa þess-
ir fiskimenn fengið að hirða
veiðarfæri sín, er þeir hafa haf t
utanborðs, er þeir voru teknir
fastir. En oft verður farmijr
þessara skipa eyðilagður, á meci
an skipunum er haldið í hdfn.
Aldrei veittar neinar bætur fyr-
ir það tjón. En talið er að síðan
þessar handtökur hófust, hafi
sænskir og danskir fiskimenu
fengið eyðilágðan afla, sem nem
ur hálfri milj. kr.
Það er út af fyrir sig ekíú
mikið tap fyrir þjóðfjelögin í
:r
land
ir til yfirheyrslu.
Oft kemur það fyrir að nokkr
ir sænskir bátar, eða danskir
skipti af þeim, eða að minnstú
Framh. á blft S,