Morgunblaðið - 30.08.1950, Síða 7

Miðvikudagur 30. ágúst 1950.
* MORGViVBLAOIÐ
53 ríki standa að aðgerðum í Köreii
í SKRIFUM Þjóðviljans um
Kóreumálið er „frjettaflutn-
ingi“ yfirleitt hagað þannig, að
annars vegar er skýrt frá fram-
sókn „alþýðuhersins", og er þar
átt við hersveitir Norður Kóreu
og hinsvegar frá , morðárásum“
Bandaríkjamanná, og er þar
átt við herstyrk Sameinuðu
þjóðanna. Þetta er að vísu í
fullkomnu samræmi við skrif
annarra kommúnistablaða
heimsins, enda fá þau öll sín-
ar frjettir frá sama stað, en ef
ske kynni, að þessi skrif hafi
villt einhverjum sýn vegna ó-
kunnugleika þeirra á málinu,
þá er rjett að rifja upp aðal-
atriði þess.
Tilraun til samkomuiags.
Um það bil, sem styrjöldinni
við Japani lauk gerðu Banda-
ríkjamenn tilraun til að ná sam
komulagi við Rússa um það
hvernig best yrði gengið frá
sjálfstæði Kóréu. Bæði Banda-
ríkjamenn og Rússar höfðu þá
hernámslið í Kóreu. Tilraunir
þessar urðu árangurslausar og
þessvegna óskaði ríkisstjórn
Bandaríkjanna eftir því, að
allsherjarþing Sameinuðu þjóð-
anna tæki málið til meðferðar.
Ráðstjórnarríkin voru andvíg
þessari tillögu, en 14. nóvem-
ber 1947 skipaði allsherjarþing-
ið engu að síður nefnd til þess
að athuga, hvernig sjálfstæði
Kóreu yrði best tryggt og var
þá jafnframt mælt með því, að
frjálsar kosningar færu fram í
Kóreu eigi síðar en 31. mars
1948, þannig að néfndin gæti
síðan haft viðræður við hina
kjörnu fulltrúa um málið. Var
þá jafnframt gert ráð fyrir því,
að fulltrúar þessir tækju sæti
á þjóðþingi og Iræmu sjer sam-
an um ríkisstjórn Kóreu lýð-
veldisins. Þá var og gert ráð
fyrir því, að allt hernámslið
yrði flutt burt úr Kóreu eins
fljótt og unnt væri. En þegar
til átti að taka fjekk nefnd þessi
engan aðeang að hernámssvæði
Rússa í Kóreu og varð það úr,
að kosningar þær, sem allsherj-
arþing S. Þ. hafði mælt með
gátu einungis farið fram í Suð-
tir Kóreu og hafði nefndin ná-
kvæmt eftirlit með þeim. Siðan
komu hinir kiörnu fulltrúar
þjóðþingsins sjer saman um
rikisstjórn.
Á 3. allsherjarþingi S. Þ.
1948 var samþvkkt ályktun
þess efnis, að löelegri stjórn
hefði verið komið á fót í Kóreu
á' grundvelli kosninga þeirra,
sem fram hefðu tarið undir eft-
írliti nefndar S. Þ, og að ensin
önnur lövleg stióm væri til í
Kóreu. Siðan hafa meira en 30
rífci viðurkennt þessa ríkis-
stjórn.
Nefndin hefui haldið áfram
ítörfum sínum í umboði alls-
herjarþinssins til þess að reyna
að koma á einineu allrar Kóreu
á grundvelli ''riálsra kosninsa,
en Ráðstjórnarríkin hafa enga
samvinnu viljað við hana hafa
allt til þessa dags.
Upohaflesa voru hernáms-
svæði Bandaríkjamanna og
Rússa miðuð við 38. breiddar-
gráðu og nnrðui fyrir þá línu
hefur nefndín sem sagt ekki
fengið að koma.
Bandaríkjaher fluttur burtu.
Hinn 19. júlí 1949 fluttu
Bandaríkjamenn allt sitt herlið
frá Kóreu og hefur Kóreunefnd
in staðfest það. Jafnframt
bauðst nefndin til þess að at-
huga hvort Rússa. hefðu einnig
flutt sitt herlið frá Norður
áfstaða Þjóðviljans sýnir blínda
undirgefni við harðsfjérnina í Moskva
æfmii um
úRvefninga
Gefin vænfas?!egy
Kóreu, enda hafði allsherjar-
þingið óskað eftir því að það
yrði gert. Nefhdin fjekk aldrei
svar við þessari fyrirspurn.
Á síðasta allsherjarþinginu,
sem haldið var haustið 1949
j var enn samþykkt að fela nefnd
! inni að halda áfram tilraunum
f sínum til að vinna að einingu
Kóreu.
Árás kommúnista.
Það sem gerðist svo næst í
málinu, var það, að í júní s. I.
rjeðust hersveitir Norður Kór-
eu suður fyrir 38. breiddar-
gráðu. Hefur Kóreunefndin
staðfest það og jafnframt til-
kynnt S. Þ., að allt bendi til
þess að árás þessi hafi verið í
undirbúningi í lengri tíma. Var
þá þegar kallaður saman fund-
ur í Öryggisráðl S. Þ. og sam-
þykkt ályktun um, að árásin
á Suður Kóreu væri friðrof og
skyldu vopn þegar í stað lögð
niður og jafnframt skyldu her-
sveitir Norður Kóreu þegar i
stað fluttar norður fyrir 38.
breiddargráðu. 2 dögum síðar
skýrði Kóreunefndin frá því,
að yfirvöld Norður Kóreu hefðu
á engan hátt hlýðnast fyrirmæl-
um Öryggisráðsins og sam-
þykkti Öryggisráðið þá ályktun,
þar sem óskáð var eftir því, að
meðlimir S. Þ. veittu Kóreu
lýðveldinu þá aðstoð, sem nauð-
synleg kynni að vera til þess
að hrinda árásinni og koma á
friði. í stuttu máli sagt:
Friðarstarf Öryggisráðsins.
Öryggisráðið. sem hefur það
hlutverk, samkvæmt sáttmála
S. Þ. að halda uppi friði í heim-
inum, komst að þeirri niður-
stöðu, að heiv' eitir Norour
Kóreumanna hhfðu ráðist suð-
ur fyrir 38.• b"eiddar.gráðu á lýð
veldi Suður Kóreu, sem stofn-
að var undir vernd S.'Þ. sjálfra
og óskaði efti” því, ao meðlim-
ir S. Þ. veitíu bvi lýðveldi nauð
synlegan stu+árnx-.
Meira en 50 HH hafa nú lýst
yfir stuðninsi smura við álykt-
un Öry'r«isráðsin? í málinu og
hefur Oryggisráðið tekið á-
kvörðun um þao, hvernig fram-
kvæmd S. Þ. í málinu sku’i
hagað. Einuneis Rússar og
fylgiríki þeirra hafa mótmælt
þessum ráðstöfunum, en ein-
mitt þessvegna hefur Þjóovilj-
inn látið hafa si<t í það að taka
undir réiðiösku”1 hai’ðstjórnar-
innar í Moskvu um að varnar-
aðgerðir S: Þ. til að hrinda árás
inni sje ,;árás amerísku. morð-
ingjanna“.
Hjer á eftri fer listi yíir þau
'lönd. sem samþvkkí hafa að-
■gerðir Öryggisi’áðsins í niá'inu.:
Afghahistan Areentína. Ástra
lía, Bandaríkin. Beleia, Boli-
vía. Brasilía, Burtaa, Chile,
Colombia. Costa: Rica. Cuba,
Danmörk, Dominekska lýðveld-
ið, Ecuador, E1 Salvarlor, Ethio-
pia, Filippsévjar, Frakkland,
Grikkland, Guateipa’a, Haiti,
Holland Hondurrs, ísland, Ind-
land, írars, íraq, Ítalía, Jordan,
Kanada. Kina! Lebanon, Liber-
ia, Luxetnboiu’g, Mexico, Nýja
Siáland. Nicaragua, Noregur,
Pakistan, Panama, Paraguay,
Peru, Saudi Arabía, Suður
Afríka, Svíhjóð, Sýrland, Stór'a
Bretlahd, Thai'and, Tyrkland,
Uruguay, Venezueia, Yemen.
VORUMERKIÐ

CELLOPHANE
tí,
Athygli er hjermeð vakin á því, að Britísh Cellophane
Limited, Bath Road, Bridgwater, Somerset England, iðju-
rekendur eru skráðir eigendur á íslandi að neðangreindu
vörumerki:
„CELLOPHANE“
sem er skrásett nr. 175/1947 fyrir arkir úr cellulose og
cellulose umbúðir og innpökkunarpappír
Notkunin á orðinu „CELLOPHANE“ fyrir oíangreind-
ar vörur þýðir, að slíkar vörur eru frá British Cellophane
Limitéd, og notkun þess íyrir sjerhverjar aðrar siíkar vör-
ur er brot á rjetti British Cellophane Limited.
A Ð V Ö R U N
Slíku rjettarbroti verður mætt méð lögsókn í þágu við-
skiptavina og notenda, og af eiganda ofangi’einds vöru-
merkis.

• ••••••••••••««i
n
ar
Vegna breytinga á íshúsi Reykdals, -verður geymslu-
hólfum fækkað. Þeir sem hafa haft hólf í 3 ár, sitja
fyrir leigu á þeim áfram, og verða að vera búnir að
tilkvnna þáð fyrir 10. sept. n. k.
Leígugjaldið er kr. 120.00 á ári fytr bólfið, og greið-
ist Uiii leið og beðið er um það.
JóLö Í^JetjLJaí:-
a ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ .v a » «
Otllllll
•.mammaamm
PALL V. G. KOLKA hiei’aðs-
læknir á Blöndúósi er nýfarinn
r.xeð Tröllafossi áieiðis til Vestr
urheims. Hann . dvelur þar
vestra fram efiir hausti.
Undaní'arin ár hefir hanh af
mikilli elju og áhuga unnið að
stóru ritverki, um Húnvetn-
inga og Húnavatnssýslu. Hefir
hann einskis látið ófreistað til
þess ao gera bók þessa sem
l>est úr garði.
Áður en hann stie. á skips-
fjöl íjekk blaðið eftirfarándi
upplýsingar .. hjá . honum um
þessa bók hans:
Föðurtún, bókin um Húna-
vatnsþiixg og Húnvetninga, «r
ni» að verða fullprentuð.
Hún skiptist í tvo megin-
hluta. í' þeim fvrri: Byggð og
búalið ei’U talin sjereinkenni
hverrar húnyetnskrar sveitar,
raktar allar þær jarðir og eyði-
býli, getið þess, sem þar hefur
gerst sögulegast og þeirra, sem
gert hafa garðinn frægan. Við
rnjög margar jarðir er getið
þeirra bænda, sem sátu þær á
siðustu öld *ða í upphafi þess-
arar aldar og nokkurar ættir
raktar frá þeim.
Frá 1880 til 1900 átti heima
í Hútiavatnsþingi ágætur'
myndasmiður, og mun því í
engu öðru hjeraði hafa verio
til. j afn margt gamalla manna-
.mynda, þótt 'sumar þeirra. sjeu
nú glataðar. Jeg hefi árum sam
an unnið að söfnun húnvetnskra
myiitía og biriast hjer ljósmynd
iraf.meira en 300 Húnvetning-
urn, körium og konum, sem
voru. í blóma lífs{ns á. síðustu
áratugum aldarinnar, sem leið,
auk nokkurra enn e’dri teikn-
aðra mynda. Að sjálfsögðu
fylgja þessum kafla einnig all-
maxgar myndir af einkennileg-
um stöoum og förnum bæjum,
þar á' xnéðal Þingeyrum, Ból-
st.að'arhlíð og Víðidalstungú,
eiris og þau höfuðból litu út
fyrir 100 árum síðan. Þessi
hluti- bókarinnar er því þver-
skúrður af hjeraðinu og íbúum
þess á lokaskeiði þess langa
timabils í sögu landsins, sem
m.ótaðist af gamalli menningu
sveitanna.
Síðai’i hluti bókai’innar, sem
heitir Gróður aldanna, er aftur
á rnóti langskurður af lífi Hún-
vetninga frá landnámsöid til
þessa dags: Hann skiptist i und
irkaflana: Frumbyggjar, Arf-
leiíðin, Deigla timans, Blóð-
blöndun, Þingevi’aklaustur, Um
hverfi og’ skapgerð, Húnvetnsk
menning, Ranghverfan og Horft
af sjónarhóli. Er þar gerð til-
raun til að lýsa þ\í, sem sjer-
kennilegast hefur v.erið við kyn
stofn Húnvetninga, skaphöfn
þeirra og menningu.
Föðurtún er bók, sem jeg
hef unnið að árum saman og
notið til þess aðstoðar ýmissa
:.'ætra fróðleiksmanna, svo
m dr. phil. Jóns Jóhannesson
..i’ dócents, Magnús hreppstiórá
á Syðra-Hóli og síra Jóns
Guó: isonar skjalavaröar, auk
þe: sem nouður hefur verið
margs konar fi’óðleikur, er jeg
man á uppvaxtarárum minum
nlu fólki og groindu. Það
er on mín, að bóltin megi
v.-töa kkur fengur fyrir þá,
sem á ko;Hfab.di öldum vilja
kynna-'t einu stærsta cg merki-
legi- i hjeraði lahdsi og ein-
•m1 ■'fc-ifai ’to tímomót’irh
i sóg i : ðavi nai E> s von
einkum tengd hinu stóra og
einstæða myndasafni, sem síð-
ustu forvöð voru farin til þess
að ná.
Föðurtún eru þó fyrst og
fremst skrifuð fyrir þá, se.m
eru af húnvetnsku bergi brotn-
ir, og munu þeir allir finna þar
getið ættarstöðva sinna, en
flestir einnig forfeðra eða ná-
inna frænda. Þúsundir íslend-
jinga nú og á komandi tímum
jmunu finna þar myndir for-
feðra sinna og formæðra.
ÍHægt er að gerast áskrifandi
með því að snúa sjer beint feil
prentsmiðjunnar Leiftur h. :f,,
pósthóif 732, Reykjavík eða +>.il
hr. Pjeturs Sæmundsen 4
: Blönduósi.
Föðurtun er gefin út til ágóða
fyrir væntanlega byggingn
sjúkrahnss og elliheimilis 4
Blönduósi.
' Jeg hef látið vinnu mína vli3
hana í tje ókeypis, en reikna
mjer að sjálfsögðu beinan
köstnað, sem jeg hef lagt í til
við öflun efnis og mynda.
j Föðurtún er bók um Hún-
vetninga og fyrir Húnvetninga.
Með því að kaupa hana liggja
þeir einn stein í byggingu, sem
á áð vefða samboðið athvatl
' þeim, niðjum þeirra eða frænd-
um í sjúkdómum pg elli. Þeir,
sem vilja hafa steinana fleiri
en einn, geta skrifað sig fyrir
tölusettu eintaki, áletruðu aJ
höfundi. Verða 200 eintök tek-
in frá í því skyni og áskriftar-
verð á þeim hækkað upp í kr.
1250.00 innheft, en kr. 300.00 \
bandi.
Föðurtún læt jeg frá mjer
fara með ósk um það, að taug-
in milli lesenda minna og átt-
haga þeirra haldist um aldur
og ævi án þess að slitna.
Föðurtún eru pi’entuð á mjög
góðan myndapappír, sem keypt
ur var fyrir gengisfallið, og all-
ur frágangur bókai’innar hefur
verið vandaður eftir föngum,
án þess að horfa í kostnað. —
jVerði bókai’innar er þó mjög í
jhóf stillt, en upplagið varð ail
minnka um þriðjung fi’á því,
( sem í upphafi var ætlast til, sölc
um þess, að bókin varð állmikln
j stærri en áætlað var, er pappírs
ins til hennar var aflað. Til
Iþess að tryggja bókina þeim,
Jsem sjerstakan áhuga hafa 4
því að eignast hana, og jafn-
framt spara þeim útsölukostnað
vei’ður þeim til 3L október gef-
xnn kostur á að gerast áskrifencl
ur að. henni og kostar hún þá
kr. 135,00 heft, en kr. 165.00 i
mjög vönduðu skinnbandi. Það,
| sem þá kann að verða afgangs,
! verður selt i bókaverslunum
fyrir 30—35 krónum hærra
verð. . -

i vantar á togbát.; Uppl. i Fisk- |
; höllinni.
WieillHlllltlllHINIIimiHKMIIIIIIMIIIUIIIIIIIIIIIIMIIIIIU
•MHUIIHIIIIUWUIIIIIHMIIIIIIIIHIIIIIIIIIUIUinKMIMCl
i s
Hjjólkopparj
I sein passa á flestpr amerískar ii
; bifreiöar, fyrirliggjandi.
Pjelisr Pjetursson
Hafnarstrœti 7.
! :
líimnimiaiBaiieajiidiitiiiniiiiiiiiiimitikivfiiiiiiiiiiiiiiiiM