Morgunblaðið - 30.08.1950, Page 12

12
MORGVfsBLAÐlÐ
Miðvikudagur 30. ágúst 1950
Hallgrímur IMíélsson
Minningarorð
ÞANN 4. ág. s. 1. andaðist merk- j
issbóndinn og sveitarhöfðinginr.
Hallgrímur Nielsson, að Gríms- j
stöðum á Mýrum og var jarðsett-
ur 11. sama mánaðar i heimilis-
grafreit að Grímsstöðum, að við-
stöddu óvenju miklu fjölmenni.
Alla sína löngu æfi var hann
búsettur að Grímsstöðum. Þar
bjuggu foreldrar hans, Niels Eyj
ólfsson og Sigríður Sveinsdóttir,
dóttir Sveins prófasts Nielssonar
að Staðastað og Guðnýjar Jóns-
dóttir frá Grenjaðarstað. Faðir
hans Níels Eyjólísson var ættað-
ur frá Helgustöðum í Reyðar-
firði.
Kona Hallgírms heitins, Sig-
ríður Helgadóttir frá Vogi á Mýr
um lifir mann sinn. Hún er há-
öldruð, 92 ára gömul og nýtur
enn góðrar heilsu.
Hallgrímur heitinn var líka
heilsuhraustur maður alla æfi
nema síðasta árið, sem hann lifði.
Þá veiktist hann hvað eftir ann-
að og lá legur. Hann dó á heim-
ili dóttur sinnar Sigríðar og
Lúðvíks Guðmundssonar skóla-
stjóra á Grundarstíg 2.
Fyrir nokkrum árum hafði
hann að miklu leyti látið af bú-
skap á Grímsstöðum, en var þó
til heimilis þar með lítið bú. —
.Hreppstjórastörfum sinnti hann
nálega til dauðadags, en hann
hafði haft þau störf á hendi um
áratugi.
að svo var ekki, hvort nokkur
veikindi hefðu steðjað að öðru
heimilisfólki hans. Nei, sagði
sendimaðurinn. En bærinn er
brunninn. — Hvað gerir það til,
sagði Hallgrímur þá, úr því allir
eru frískir.
Hann ijet hvorki þetta óhapp
nje önnur á sig fá, enda bjó hann
alla æfi yfir miklu andlegu
þreki. í athöfnum sínum var
hann eindregin bóndi, er hugs-
ar, er eðlilegt, að þeir sem eftir
lifa hugsi til fortíðarinnar, hvað
slíkir menn hefðu getað áorkað,
ef þeir hefðu á unga aldri og á
ljettasta skeiði lífs síns haft yfir
að ráða þeirri tækni sem nú-
tímakynslóðir getur veitt sjer. —
Og eins verður manni á að spyrja
sjálfan sig: — Hvað verður um
íslenska bændamenningu undir
núverandi kringumstæðum, þeg-
ar mannmörgu heimilin eru horf-
in úr sögunni, sem voru hollur
skóli hinnar uppvaxandi kynslóð
ar. Þegar mennirnir hverfa sem
óðast, er hjeldu uppi hinum
þjóðlega anda fornbókmenntanna
og fluttu hann lifandi inn í hug-
skot hinnar uppvxandi kynslóð-
ar í landinu?
Einn þeirra manna Var Hall-
grímur á Grímsstöðum.
V. St.
aði sjer aldrei að fást við annað
ArS 1887 tóku tau hjónin vi8 !“?“'» “í”.' ”””
búi á Grímsstöðum. Var Hall-
grímur búhöldur góður og þau
hjón samhent í öllu. Ræktarsemi
Hallgríms við jörð hans var fram
úrskarandi mikil. Kom það m. a.
í ljós á þann hátt, að hann frá
öndverðu var meðal fremstu
jarðabótamanna í sinni sveit. —
Enda breyttist túnkrag'.nn kring-
um bæinn hans er gaf af sjer 50
hesta í upphafi búskapar hans í
1000 hesta töðuvöll. HallgrímQr
var jöfnum höndum sem bondi
3 arðræktarmaður og búfjárrækt-
armaður. Hann var framúrskar-
andi góður fjármaður enda er
Grímsstaðir mikil fjárjörð. Um
skeið rak hann fjárræktarbú.
Hallgrímur átti jafnan góða
reiðhesta. Árið 1930 átti hann
hest þann, Val, sem á sýningunni
á Þingvöilum hlaut landsverð-
laun og konungsbikarinn fyrir
skeið. Hallgrímur var eljumaður
mikill, sláttumaður hinn besti
og vefari mikill. Meðan sá var
háttur á, að bændur kappkostuðu
að búa sem mest að sínu, óf hann
feiknin öll á hverjum vetri og
hafði hann þá viðskiptahætti, að
senda árlega mikið af dúkum og
öðrum landbúnaðarvörum vest-
ur undir Jökul og keypti fyrir
það skreið til bús síns.
Þau Grímsstaðarhjónin urðu
tvisvar fyrir því efnal. áfalli, að
bær þeirra brann til kaldra kola.
Fyrst var það gamall torfbær,
sem brann. Eftir þann bruna
reisti Hallgrímur myndarlegt
timburhús. En það brann árið
1914 og reisti hann þá myndar-
legt steinhús er stendur enn.
Þegar fyrri bæjarbruninn steðj
aði að, var Hallgrímur heitinn i
ijárleitum. Nágranni hans gekk
á hans fund til að tilkynna hon-
um tíðindin, en varð orðfall þeg
ar hann ætlaði að segja frjettirn-
ar. Haiigrímur sá það á uppliti
hans, að hann hafði einhverjar
þungbærar frjettir að færa. —
Spurði hann fyrst, hvort konan
sín væri veik. Er hann heyrði
! Miðstöðv- I
i arketill
| Til sölu er 4 ferm. olíukyntur |
| miðstöðvarketill með brennara !
i og mótor (komplet). Sími 81255.=
piinmiiiiiiiit* iiiiifii«iMiiniiiiittiiiiii;iminii>BDBMC(
Kauphöllin
er maSstöð
anna.
verðbrjef a viðskipt-
Sími 1710.
hafði valið sjer þá stöðu upp a
lífstíð og undi því best.
Þó hann væri staðbundinn í at-
höfnum sínum, eins og góðbænd-
hæfir, reikaði hugur hans víða.
Hugsaði hann jafnan mikið um
hin dýpstu rök tilverunnar, sem
og sögu og framtíð þjóðar sinn-
ar. —
Hann hafði sjálfur notið þess
besta í íslenskri alþýðumenntun
í ríkum mæli. Það var honum líf
og yndi að fniðla af þeim fróð-
leik sínum og af þeirri lífsspeki,
sem hann hafði fengið úr sögu
og ljóðum þjóðar sinnar. Hann
kunni kynstur af tilvitnunum í
merkustu rit íslendinga og hafði
jafnan á hraðbergi ljóðatilvitn-
anir er áttu við ýms atvik hins
daglega lífs. Var það honum hin
mesta ánægja, þegar uppvaxandi
kynslóð ættar hans dvaldi á þessu
merka sveitasetri að miðla æsk-
unni af þessum hoila og dýra
frólðeik sínum. Enda margt í
skapgerð hans og framkomu, sem
festi djúpar rætur hjá þeim er
hann umgekkst og ljet sjer annt
um.
Þegar svo mætir búhöldar og
bændahöfðingjar falla frá, er alla
æfi báru óbrigðula ræktarsemi
til jarðar sinnar og ættar og sveit
Framh. af bls. 5
ingum á þeim slóðum. Ekki skal
hjer um það dæmt að sinni,
hvort þessir aUknu slæðingar
eigi að nokkru leyti rót sína að
rekja til loftslagsbreytinga. En
ekki sýnist það ólíklega til get-
ið að svo gæti verið að hlýrra
loftslag gæti valdið því að
plöntur, sem hingað berast nái
meiri þroska og breiðist frem-
ur út en ella mundi.
Fiskuppbætur
Framh. af bls. 9.
Aðalfundur Stiettasam-
bands bænda hefst « dag
Er haldinn a8 Kirkjubæjarktaustri
Kirkjubæjarklaustri, þriðjudag
AÐALFUNDUR Stjettasambands bænda verður settur hjer á
morgun, miðvikudaginn 30. ágúst. Munu sitja hann 47 fulltrúar
úr öllum sýslum landsins. Er ráðgert að fundurinn standi í tvo
daga eða til fimmtudagskvölds. Mun hann fjalla um ýms mál
landbúnaðarins og sveitanna.
Fulltrúar lijeraðanna
Þessir fulltrúar hafa verið
kjörnir til þess að mæta á fund
inuih:
Borgarfjarðarsýsla: Guðm.
Jónsson, Hvítárbakka, Jón Han
nesson, Deildartungu.
Mýrasýsla: Sverrir Gíslason,
Hvammi, Sigurður Snorrason,
Gilsbakka. >
Snæfells- og Hnappadals-
sýsla: Gunnar Guðbjartsson,
Hjarðarfelli, Guðmundur Magn
ússon, Tröð.
Dalasýsla: Ásgeir Bjarnason,
Ásgarði, Þórólfur Guðmunds-
son, Fagradal.
Austur-Barðastrandasýsla: —
Óskar Arinbjarnarson, Eyri,
Jón Kr. Ólafsson, Grund.
Vestur-Barðastrandasýsla: —
Sigurbjörn Guðjónsson, Hænu-
vík, Snæbjörn Thoroddsen,
Kvígindisdal.
Vestur-ísafjarðarsýsla: Jó-
hannes Davíðsson, Neðri-Hjarð
ardal, Guðmundur Ingi Krist-
jánsson, Kirkjubóli.
Norður-ísafjarðarsýsla: —
.. .... ,. , omo Bjarni $igurðsson, Vigur, Jón
var skipaflotmn metmn a 2,018, TT , .
... , , „ .... .’ ’ i H. F.ialldal, Melgraseyri.
000 stpd. og með ollum veiðar-i , ... *
t o zaa nnn c«i i • Strandasysla: Benedikt Grims
færum ca 2,544.000. Skotar eiga'
nú 233 togara og eru 167 þeirra
gerðir út frá Aberdeen, 61 frá
Leith og 5 frá Dundee.
— Leikfjelagið
Framh. af bls. 8.
á fundartímann, vannst ekki
tími til að taka lagabreytingar
til meðferðar eða kjósa stjórn,
en hvort tveggja verður gert á
framhaldsaðalfundi n-k. mánu-
dag.
(Frá Leikfjelagi Reykjavíkur).
Mæf uraksffsirssím
B.SJ. er 1720
! son, Kirkjubóli, Sæmundur
Guðjónsson, Borðeyri.
Vestur-Húnavatnssýsla: —
Benedikt Líndal, Núpi, Guðjón
Jónsson, Búrfelli.
Austur-Húnavatnssýsla: Haf
steinn Pjetursson, Gunnsteins-
stöðum, sjera Gunnar Árnason,
Æsustöðum.
Skagafjarðarsýsla: Jón Jóns-
son, Hofi, Guðjón Jónsson,
Tunguhálsi.
Eyjafjarðarsýsla: Garðar
Halldórss., Rifkesstöðum, Ketill
Guðjónsson, Finnastöðum.
S.-Þingeyjarsýsla: Jón Gauti
Pjetursson, Gautlöndum, Þránd
ur Indriðason, Aðalbóli.
N.-Þingeyjarsýsla: Benedikt
KriStjánsson, Þverá, Eggert Ól-
afsson, Laxárdal.
N.-Múlasýsla: Þorsteinn Sig-
fússson, Sandbrekku, Páll
Metúsalemsson, Refstað.
S.-Múlasýsla: Pjetur Jónsson,
Egilsstöðum, Björn Guðnason,
Stóra Sandfelli.
A.-Skaptafellsýsla: Steinþór
Þórðarson, Hala, Kristján Bene
diktsson, Einholti.
V. Skaptafellssýsla: Sjera
Gísli Brynjólfsson, Kirkjubæj-
arklaustri, Sveinn Einarsson,
Reyni.
Rangárvallasýsla: Sigurjón
Sigurðsson, Raftholti, Erlend-
ur Árnason, Skíðbakka.
Árnessýsla: Bjarni Bjarna-
son, Laugarvatni, Stefán Dið-
riksson, Minni-Borg.
Kjósarsýsla: Kristinn Guð-
mundsson, Mosfelli, Óiafur
Bjarnason, Brautarholti.
Gullbringusýsla: Einar Hall-
dórsson, Setbergi, Erlendur
Magnússon, Kálfatjörn.
Vestmannaeyjar: Hannes Sig
urðsson, Brimhóli.
Á fundinum voru einnig
mættir þessir menn úr stjórn
Framleiðsluráðs landbúnaðar-
ins: Þórður Pálmason, Borgar-
nesi, sr. Sveinbiörn Högnason,
Breiðabólstað. Kristján Karls-
son, Hólum og Pjetur Ottesen,
alþm. Ennfremur búnaðarmála
stjóri og stjórn Búnaðarfjelags
íslands. Þá hefur landbúnaðar-
ráðherra og forsætisráðherra
verið boðið að mæta á fundin-
um og munu þeir ef til vill
koma síðar til fundarins.
•
Núverandi stjórn
í núverandi stjórn stjettasam
bandsins eiga þessir menn sæti:
Sverrir Gíslason, formaður,
Jón Sigurðsson alþingismaður,
Einar Ólafsson, Lækjarhvammi,
Pjetur Jónsson, Egilsstöðum og
Sigurjón Sigurðsson, Raftholti.
S. Bj.
REYKJAVÍK - NEW YORK
Flugferð til New York 7. september
Zoitíeiðir, LækjargÖtu 2 sími 81440
imiiiiiiiiiiiinit •iiiMMMMtiMiMiMMiiirnmmifiin
iinmminiiiiifiiiiMiiiiMiMiiiiiiirriiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiimiMiiiiiiBiiiiiiiiiiiiiiinin
Markús
ik
Eftir Ed Dodd

1) — Markús, sjáðu. Tryggur
stendur niðri á járnbrautar-
teinum. — Tryggur!
2) Allir nærstaddir sjá, hvar
Tryggur stendur á teinunum, en
eimlestin kemur þjótandi að.
Þeir flýta sjer
á vettvang.
3) Tryggur
eins og þeir geta
stendur kyrr í
varðstöðunni, eins og veiðihund
ber að gera, en eimlestin kem-
ur brunandi með óskaplegum
hraða.