Morgunblaðið - 03.09.1950, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ
■■ v >.»■.-i-S-4>-4-
Sunnudagur 3. sept. 1950 "’j
XlioliS úr skipbrois-
Norrænt bindindis-
Þorgeirsíjörö
f SAMBANDI við frjettir í
felöðunum um að rænt hefði
verið öllu og spillt úr skip-
fcrotsmannaskýli Slysavarnafje
lagsins að Þönglabakka í Þor-
^geirsfirði vill Slysavarnafjelag-
ið taka það fram að frásagnir
fciaðanna um þetta hafa ekki
verið alveg rjettar. Þannig er
«kki sjáanlegt að tilraun hafi
verið gerð til að ræna skýlið að
öðru leyti en því, að einhver
ferðalangar, sem í skýlið hafa
komið hafa gert sig óþarflega
#ieimakomna og tekið trausta-
tald á vistum þeim, sem ein-
göngu eru ætlaðar fólki í neyð
nrtilfellum og þá sjerstaklega
niðursuðuvörum og spillt ýms-
nm áhöldum eða glatað. Af hin
mi fjölmörgu skýlum Slysa-
varnafjelagsins víðsvegar á
landinu. hefur það aðeins kom-
tð fyrir í tveimur þeirra, í
Hornvíkur og Þönglabakkarký!
inu, að gesti hefur skort þær
umgengisvenjur, er siðuðu fólki
«æmír á slíkum stöðum og verð
ur aldrei of vel brýnt fyrir
fóiki, hvaða örlagaríkar afleið-
ingar það getur haft, ef skýlin
«ru eydd af vistum, sem þar
«iga að vera til taks fyrir skip-
t*rotsmenn og aðra, sem þang-
nð' þurfa að leita í neyðartil-
fellum. Getur svo farið, að þeir
*em þetta geri hafi líf annarra
á samviskunni og getur Slysa-
varnáfjeiagið ekki annað en
látið taka hart á slíkum yfir-
tioðs’lum, sem flokka verður
cneð hinum verstu afbrotum.
Við upptalningu og athugun
sem látin var fara fram í Þöngla
♦>akkaskýlinu, eftir strand rúss
Cieska skipsins, þá kbm í ljós,
'fjótt að þarna hefði ýmislegu
verið spiilt, að nægar vistir
voru eftir til að hlynna að skip-
fcrotsmönnum um skemmri
tíma. Þar var bæði nóg kaffi
og kex, olíueldavjel og nægi-
legt eldsneyti, einnig ábreiður
og sjúkrakassi og eldunaráhöld.
En niðursuðuvörur og matar-
áhöld höfðu verið tekin.
Siysavarnafjelagið hefur beð
ið sýslumanninn í Þingeyjar-
■tý.slum, Júlíus Havsteen, sem
einnig er stjórnarfulltrúi norð-
lendinga í stjórn Slysavamaíje-
lags íslands að láta rannsaka
hverjir hafa verið þarna að
verki. (Frá SVFÍ).
fogír fiýðu undan rúss-
«i@ska firamminum
EOSTON, 2- sept.: — Hinn 22.
ágúst komu 105 flóttamenn til
Bandarlkjanna, í hópi þeirra
eru 27 börn. Til fararinnar
fengu flóttamennirnir litið
eænskt fiskiskip, og gekk förin
«lysalaust og tók 28 daga. —
Flestir flóttamennirnir eru frá
Lettiandi. en auk þess eru
ciokkrir frá Eistlandi og Pól-
Inndi
ffenry Wallace segir sig
m ðtamsóknarflokknum
WASHINGTON — Vegna á-
greinings með ráðamönnum svo
kallaðs Framsóknarflokks í
Baudaríkjunum hefir Henry
Wallace, forsetaefni hans við
*einustu kosningar, sagt sig úr
Iionum. Flokkurinn hefir jafn-
sut verið hlyntur Rússum, og
Jýsir yfir samúð sinni með
H-ívóreumönnum í styrjöldinni
f Kóreu.
SAMTÖK . bindindismanna á
Norðurlöndum eru nú orðin 55
ára. Öðru hvoru hafa verið
haldin bindindisþing Norður-
landa. í öndverðum ágústmán-
uði var 18. norræna bindindis-
þingið haldið í Helsingfors I
Finnlandi. Það er þriðja sinni,
sem það er haldið þar. Hin hafa
verið haldin í Stokkhólmi, Osló
og Kaupmannahöfn og eitt í
Dorpat í Eistlandi (1926). Árið
1947 var þingið haldið í Stokk-
hólmi. Buðu þá íslendingar
þinginu heim til íslands árið
1950, og var því boði tekið, en
með þeim fyrirvara, ef fært
þætti fjárhagslega að ráðast í
það. Finnar buðu þinginu til
Helsingfors, ef ekki reyndist
mögulegt að halda það á ís-
landi. Niðurstaðan varð sú, að«
Finnar treystu sjer ekki til að
sækja oss heim og Danir ekki
heldur, svo að þingið var þá
ákveðið í Helsingfors, en á
þessu ári halda Finnar hátíð-
legt 400 ára afmæli höfuðborg-
ar sinnar. — Það varð úr, að
einn fulltrúi mætti hjeðan á
þessu þingi fyrir hönd ríkis-
stjórnarinnar og bindindishreyf
ingarinnar, en þrír voru sendir
á Stokkhólmsþingið 1947. — Er
þar skemmst frá að segja, að
viðtökur Finna voru inar alúð-
legustu og rausnarlegustu. Fór
þar saman höfðingsskapur og
hjartahlýja. Þingið var sett í
hátíðasal háskólans 3. ágúst, að
viðstöddu fjölmenni. Flutti
kennslumálaráðherra Finna,
Norðurlandannæ fluttu stutt á-
vörp. Söngur var mikill og alls-
konar hljómlist, því að Finnar
eru miklir tónlistarmenn.
Þingið var haldið í stærsta
kennslusal háskólans. Þátttak-
endur voru nokkuð á fimmta
hundrað, 20 frá Danmörku,
milli 20 og 30 frá Noregi, yfir
150 frá Svíþjóð og á þriðja
hundrað frá Finnlandi. — Tveir
voru frá íslandi. Var annar
kona, sem mætti jafnframt á
fundi norrænna bindindis-
kvenna í Helsingfors (Sigríður
Hjartar frá ísafirði). x- Á þing-
inu voru haldin milli 20 og 30
erindi um bindindis- og áfeng-
ismál. Af íslands hálfu voru
flutt 3 erindi: Um bindindis-
hreyfinguna og skemmtanalíf
æskulýðsins, um afstöðu 'æsk-
unnar til bindindishreyfingar-
innar og um starfsemi bæja- og
sveitafjelaga á vettvangi bind-
indismála.
• Mikla athygli vakt: erindi,
er norskur rektor, Olav Sundet,
hjelt um rannsóknir um afstöðu
æskulýðsins til áfengismál-
anna. Hefir hann spurst fyrir
um afstöðu þessa meðal fjöldu
æskumanna og kvenna, og
skýrði ennfremur frá athugun-
um, er gerðar hafa verið á
þessu,sviði í Bandaríkjunum. —
Þá voru flutt merkileg og næsta
eftirtektarverð erindi um Anía-
bus og reynslu af ýmiskonar
lækningum á drvkkjusýki. —
Voru það merkir læknar, þrír
frá Finnlandi, Danmörku og
Svíþjóð, sem fluttu þau. —
Allmikið var flutt af erindum
um æskulýðinn og áfengið, um
meðferð drykkjusjúklingá, um
baráttuna gegn áfengisnautn
vagnstjóra m. m. Erindi þessi
verða öll prentuð í þingtíðind-
um, sem berast hingað, er líð-
ur á veturinn, og vildi jeg þá
biðja Mbl. að flytja nokkra
kafla úr merkustu erindunum.
Rúmið leyfir ekki að segja
nánar frá þessu þingi, en 3am-
þykkt var í einu hljóði að halda
Biómiegl afvinnuiíf i
1 '

I1
næsta norrætit bindindisþing í
Reykjavík sumarið 1953. —
Þeir spurði mig, hvort boð okk-
ar stæði enn, og kvað jeg svo
vera. Sagðist jeg enga afstöðu
taka til þess, hvar þingið yrði
haldið næst. en ef þeir óskuðu
að koma til íslands, væru þeir
velkomnir.
Auk aðalþingsins voru haldn-
ir fundir í 11 fjelagasambönd-
um á sama tíma, svo sem i Góð-
templarareglunni, almenna
finnska bindindissambandinu,
sænska bindindissambandinu í
Finnlandi, norrænu bindindis-
sambandi stúdenta, kennara,
bílstjóra o. s. frv. Mætti jeg á
ýmsum þessara funda og flutti
þar ávörp og stutt erindi.
Veislur voru margar haldnar
fyrir okkur aðkomufulltrúa,
norrænt kveld o. s. frv.
Ekki get jeg svo skilist við
þetta mál, að jeg ekki minnist
nokkrum orðum aðalkonsúls
vors í Finnlandi, hr. Erik
Juuranto. og frúar hans. Gest-
risHi þeirra við íslendinga og
frábæra fyrirgreiðslu vil jeg
róma sem allir aðrir landar, er
gist hafa Helsinki. Mjer hefir
allsstaðar verið vel tekið af
fuiltrúum íslands erlendis, þar
sem jeg hefi komið. en viðtök-
ur Juuranto-hjónanna og inni-
leg gestrisni ber af öllu, að öðr-
um ólöstuðum. Má með sanni
segja, að íslendingar eigi hauk
í horni, þar sem þau heiðurs-
hjón eru.
Mjer gatst ágætlega að Finn-
Ffá ^rjettáíítS’á;.’Slb'l. “
í Stykkishólmi.
í STYKKISHÓLMI hefir at-
vinnulíf verið yfirleitt gott í
sumar. Stykkishólmshreppur
lætur nú vinna að því að gera
skólplögn um allan bæinn og
er það mikið mannvirki, erfitt j
um allan gröft og vinna þarna
margir menn og er ekki lokið
enn. Verður þetta til mikilla
hagsbóta fyrir bæjarbúa.
Aukið vatnsrennsli.
Þá mun hreppurinn freista
þess að auka vatnsrennslið til
bæjarins, en í sumar hefir það
verið hrein vandræði hvað
rennslið hefir verið lítið og oft
og tíðum vatnslaust um tima.
Hafa nú verkfræðingar athug-
að alla möguleika og mun verða
hafist handa mjög bráðlega. —
Vatnsveitan í Stykkishólmi er
með mestu vatnsveitum á land
inu, lögð eins og kunnugt er um
11 km. veg'.
Hagstæð veðrátta og
góður afli.
Veðráttan í sumar hefir verið
mjög hagstæð, heyskapur geng
ið vel og nýting í besta lagi.
Afli á-báta hefir verið ágæt-
ur hjer við fjörðinn og hafa
bátar í Ólafsvík gert það gott
frá því í vor. M. b. Grettir. eign
Sigurðar Ágústssonar, fiskaði
hjer um 600 tn. af síld fyrri
hluta ágústmánaðar og lagði
upp í frystihús hjer. Nú stund-
ar Grettir síldveiðar suður með
sjó.
vams
,r * ■
m
•"V-I _ r'r* Á4-J
^ru
lífsins. Karlmennska hennar,
skyldurækni, dugnaður og sið-
ferðilegt þrek má vera öðrum
til fyrirmyndar. Hygg jeg skýr-
inguna á þessu vera þá, að Finn
ar eru af mörgum taldir vera
trúræknasta þjóðin á Jíorður-
löndum. Jeg minnist verunnar
í inni fögru höfuðborg Finn-
anna með þökk og aðdáun.
Formaður bindindisþingsins,
dr. theol. Rafael Ilolmström og
framkvæmdastjóri þess, Vihtori
Karpio, tóku oss gestunum með
einstakri umhyggju og alúðar-
gestrisni, svo og' allir þeir sam-
herjar og aðrir, sem vjer átt-
um viðskipti við. — Vinátta
þeirra í garð íslendinga sýndi
sig með mörgu móti og verður
okkur ógleymanleg.
Brynleifur Tobiasson.
Smásöluverð á
nokkrum vörum
ff
Draugamynd framleidd
í „draugahúsi
LONDON: — Breskt kvik-
myndafjelag, sem afráðið hefir
að gera nýja draugamynd, hef-
ir tekið á leigu vindmyllu
málara nokkurs í Meopham,
Kent, en hann hengdi sig á sín-
um tíma og „gekk aftur“.
Litlar líkur eru þó fyrir því,
að kvikmyndatökumönnunum
takist að „skjóta“ drauginn. —
Hann gafst sem sje alveg upp
á að hræða fólk, eftir að þýsk
sprengja fjéll á mylluna hans
og skemmdi hana. — Reuter.
hækkar
VEGNA hins hækkaða kaup til
verslunarmanna. nú nýverið,
hafa verðlagsyfirvöldin heimil-
að nokkra hækkun á smásölu-
verði á kaffi, kaffibæti, blaut-
sápu og smjörlíki.
Kaffi hækkar úr 28 krónum
í kr. 28,45 kílóið, kaffibætir-
inn úr kr. 9 í kr. 9,30, blaut-
sápan úr kr. 5,70 í kr. 5,90. Þá
hækkar hið niðurgreidda smjör
líki úr kr. 4,60 í kr. 4,70 og ó-
niðurgreitt . smjörlíki kostaði
áður 10,55 en kostar nú krón-
ur 10,65._______________
Rússneskar fSugvjeiar á
sveuni yfir Kína
TAIPEI, Formósu. — Formæl-
andi kínversku þjóðernissinna-
stjórnarinnar hefir fyrir
skömmu skýrt frá því, að flug-
vjelar úr rússneska flughern-
um sjáist daglega á svæimi yfir
umhverfi Shanghai í Kína.
Beðið að framselja sendi-
herra Brefa í SKéreu
LONDON — Rússar hafa af-
hent yfirvöldum N-Kóreu orð-
sendingu frá Bretum, þar sem
þeir biðja Rússa. að þeir verði
sjer innan handar við að fá laus
an sendiherra sinn í S-Kóreu,
Ugoyan Holt. Tóku Norðan-
menn hann höndum fyrstu dag-
ana eftir innrásina. Bretar báðu
Rússa að beita sínum „góðu
samböndum“ i N-Kóreu til að
fá Holt sendiherra lausan.
Valur flj '4 Víkingur (0) 0
(Hel«n s.m. Gunnár, Guðmund>«
ur, Halldór).
EFTIR nokkra töf, sem varð a
Reykjavíkurmótinu, vegna
komu þýska liðsins. hófst þaS
svo að nýju á fimmtudag me3
leik milli Vals og Víkings. —•
Þessi áttundi leikur mótsins va£
með fádæmum ljelegur og-leið-
inlegur, sem heldur ekki er
furða, því að bæði fjelögin erU
þegar án allra möguleika í mót-
inu. Orsakirnar má ennfremut
ekki síður rekja til komu Þjóð-
verjanna, því að eftir 5 leiki
þeirra á ekki lengri tíma en 3
dögum eru allir, leikmenn jafnt
sem áhorfendur, orðnir lang-
þrevttir og hefði ekki veitt aí
hálfsmánaðar hvíld eftir „þýska
sprettinn". — Áhorfendur voru
með alfæsta móti svipað þvl
sem gerist á junioraleikjum,
eða um 1—200 manns.
Víkingur var nú með nokk-
uð breytt lið frá fyrri leikjum,
Björn Kristjánsson h. úth., Ad-
olf Adolfsson v. frv. og Jóhann
Gunnarsson v. bakv. Þrátt fyrii;
það gekk hvorki nie rak fyrir
Val, lengi fram eftir leik, en
undir lok fyrri hálfleiks skaut
Ellert af kröppu horni og virt-
ist knötturinn á leið framhjá er
Helea Eysteinsson henti það ó-
haon að stýra honum í eigið
mark.
Síðari hálfleikur var nokkuð
einhliða, h’elt Valur lengst af
uppi sókn en varð þó ekkert á-
genet fyrr en um stundarf jórð-
ungur var eftir af leik. Komsfc
Gunnar Gunnarsson þá inn-
undir markteig og skoraði. —•
cíðar bcctti Halldór Hall
dórsson því þriðja við með
föstu skoti við stöng og nokkru
fyrir leikslok tókst Guðmundi
Elíssyni að lyfta knettinum yf-
ir Gunnar markvörð og skora
fjórða markið.
Helgi Eyst.einsson m.fr.h.,
meiddist í fyrri hálfleik og varð
eftir það gagnslítill fyrir liðið
■sem miðfr.m. Það kom fram í
síðari hálfleiknum að hans ma
alls ekki missa við í öftustu
vörninni. Gunnlaugur og Ingvai’
fengu litlu áorkað í framlín-
unni, til þess voru samstarfs-
menn þeirra of reynslulausir,
þótt sumir lofi góðu, sjerstak-
lega Björn. — Dómari var Jör-
undur Þorsteinsson. — Staðaii
í mótinu er nú þessi:
L U J T Mrk St5
Fram .... 4 4 0 0 12-2 3
KR........ 3 2 0 1 10-3 4
Valur . . 5 2 0 3 5-8 4
Víkingur 4 0 0 4 2-16 0
Fjórir lögregluþjón-
ar
BERLIN, 2. sept. — Franskur
herrjettur hjér í Berlín dæmdi
í dag fjóra austur-þýska lög-
reglumenn í átta mánaða fang-
elsi fyrir að fara með vopn inn
á franska hernámshlutann í
borginni.
Lögreglumenmrnir voru hand
teknir 30. ágúst, er þeir óku
I .
inn í Vestur Berlín í vopnuð-
um bíl og með marghleypur af
þeirri gerð, sem „alþýðulög-
reglan“ svokallaða ber á rúss-
neska hernámssvæðinu.
—Reuter.
Bruni í (kirdavík
HÚSIÐ Melstaður í Staðar-
hverfi 1 Grindavík, eyðilagðisö
að mestu í fyrradag, er eldur
kom upp í því. í húsinu bjö
Sæmundur Kristjánsson ásamfc
konu sinni og fimm börnum
þeirra, því elsta á fermingar-
aldri, en ygsta á fyrsta ári. —,
Innanstokksmununum mun eigi
hafa verið bjargað og voru þeig
allir óvátryggðir.
Fólkið var í heyvinnu úti §,
túni er eldsins varð vart, um kl,
3,30. Sást þá hvar allmikinn
reyk lagði út úr húsinu.
Um það bil hálf tími leið un3
hægt var að hefja skipulagfc
slökkvistarf og um það bil klst,
eftir að eidurinn kom upp, hafði
tekist að ráða niðurlögum hans,
en hann hafði þá valdið stórkosfc
legum skemmdum á sjálfu hús-
inu. Verður þar ekki búið nemei
fram fari á húsinu áður, mjög
kostnaðarsöm viðgerð.
Melstaður var lítið hús, byggfc
fyrir 15 árum.