Morgunblaðið - 19.07.1951, Blaðsíða 2

2
MORCVTiBLAÐlÐ
Fímtudagur 19. júlí 1951.
llátíðahöld góðtemplara- Brjet fii Mbi.:
treglunnar í Annerfiku
tndriði Indriðason fulltrúi slórstúku
íslands segir frá Ameríkulör.
f‘ LDAHAFMÆLI Góðtei'rplarareglunnar var íyrir skömmu haldið
♦ átíðl-egt víða um heim. Mestu hátíðahöldin munu £>ó hafa verið í
JEandarr-kjunum, þar sem reglan vaknaði upp. Indriði Indriðason
»■ thöfundur og stórgæslustjóri, tók sjer ferð á hendur vestur um
#*af sem fulltrúi Stórstúku íslands og tók þátt í hátíðahöldum
* glu^par í New York, Chicago og Minneapolis. Indriða segist
4 o fráíi'rð þessarri:
Frá Islaindi lagði: jeg af stað
júrú fftgieiðis frá Kefiavík. —
>'ftir .12 stunda flug. Sjálf hátíða-
• ildin hóftíðt mármd. 11. júní í
ín jíói'it með því að safnast var
Curnan þann dag í IjúsakynnurW K.
l YU.ðt. á-23. stræti, tii' spjalis eg
4 /nnkigar, en þá vórn komnir yfir
1 Oflegegtifiþg fulltrúar frá Evrópu.
»iíðar m daginn hjé|t Skandinav-
• -ka Stórstúkan í New York sam-
4’íeti fyrir aðkomumenn og aðra
"t mplara. Þarna töiuðu þrír menn
YA alþjóðaframkvæmdanefnd Regl
^innar, þ. e. frkv.nefnd Hástúk-
4-,nnar,. en það vorn Euben Wagns-
- on hátemplar, landstjóri í Kafaiar
• gr.i í Svíþjóð, .Josep1i H. I>rown,
•" ivaratemplar frá Engiandi og
J ai’san-Ledet háritari, hinn kunni
-danski blaðamaður og rithöfund-
tií ræðtl sinni fór Larsen-Ledet
•* ikium viðurkenningarorðum um
í lendinga og íslenska menningu
t' ' marghliða menningar\ iðieitni,
*k' -skýrði um leið ailítarlega frá
*.:arfi Reglunnar á íslandi og á-
• iga þeirra í þeim málum.
t WASHINGTON
Að kveldi þessa dags var farið
f á New York með Iest áleiðis til
Washington og komið þangað um
• f i'gun 12. júní.Þann dag var höf-
tkðborgin skoðuð ög nágrenni henn-
4ir. M. a. komið í báðar deildir
• < iigsins, og vildi þannig til,. þá
ofcuttu stund, er dvalið var í Sen-
i-.t’ma, að þá var Robert Taft að
• alda ræðu. -
MISTU HATIBAHOLDÍN
♦ CHICAGO
Að kvekli þéss dags var svo far-
»'i áleiðis til Chicago, og komið
fwngað morguninn eftir. — Þar
• ætti mjer Sichard Beck prófessor
a -m einnig var fulltrúi Stórstúk-
4;.mar við hátíðahöldin. Þann dag
■v
Líílrygging farþega
í innanÍaadsUugi
(SKÖMMÚ eftir, síSustu áramót þuríti
*máður að slireppa snögga ferð íiá
Beyk.javik til Vestmannaeyja, í v-Íss-
um erindum. Eins og venja er, keypti
íiama sjer farmiða án sjerstakra at-
hugarrn, og án nokkurra leiðbeininga
flugfjelagsins, og eins og áður hafði
veriB, taldi hann auðvitað að hann
væri búinn að kaupa sjer fullá líf-
tryggingu með farseðlinum, þvi að
á fyrri farseðlum stóð prentað,, að
hver farþegi vferi tryggður dánar-
bótum kr. 30.000.00 (án und.antekn-
ingíir), ■ Til Vestmannaey.ja gekk állt
vtel,- eri syo.. á Jteimleið vildi til þetia
hræðilega slys,: þegar Glitfaxi týndist
,mcð 20 manns innanborðs, og þar
50 I*ÚS. Á S AMKOMU 'með nefndan farþega.
Sunrmdaginn 17. iúní' var úti-[ . MaBn5 v5rí5Í8t> að þa5 gætu verið
samkoma i Goðtemplaragarðmum heldur s,.iratetur fyrir aieig„alausan
eiml.'cðing, sem missir sína einu að-
itoð á svona sviplegah hátt. að fá
nokkrar dánarfeætur, þó að ekki væri
nema kr. 30.000.00, þó að litið sje,
þeg.ar mafiur litur á, hvað hann hefir
^sem
engan áhuga á stjórnmálum
Lögreglumenn Frankós hafa þó vakandi auga
með honum
hún hefði til þess lagt á liðnum
tíma.
'ANTONIO ABANDA, hershöffiingi,
er enn í heiðri hafður á Spáni fyrir
dugmikla og sigursæla horstjórn í
borgarastríðinu, þegar hann sat um
Qviedo i 91 dag. En þó bar svo við
að næturþeli fyrir tveimur árum, að
lögregla Francos handtók konungs-
sinnarr Aranda þar sem hann var á
leynifundi. NefndaiTnenn úr Comi-
tje Impeiio de Goordianción. sem.er
fjelagssamtök andstæðinga Fraricos,
komu.saman í ölgerð ekmi þessa nótt.
sundraðai fylkingar stjómarandstöð-
unnar næðu samkomulagi um starfs-
grundvöll,: þá mundi hetjan frá Ovie-
do að líkindum skjóta upp kollinuin
á Spáni og það i fylkingarbrjósti.
í Geneva, nokkuð utan, viðborgina.
Er það stór og fagur garður og
I>ev fagurt vitni dugnaði og smekk-
vísi templara. Þar var talið, að
samankomið væri um 50—00 þús-
und manns. Voru þar fjölbreytt
skemtiatriði, cn aðalræðu dagsins
ilutti Ruben Wagnsson.
misst mikið. En það er nú eitthvað
annafi en svo sje. Tilsvörin voru laus
við alla samúð, þegar. dáparbóta var
m°r^> Var leitað. Flugfjelagið vísaði því alveg
baldið áleiðis til Min-neapolis, cn
þar áttu ftátíðahöldin að halda á-
fram í boðl Stórstúku Norðve3tur-
fylkjanna. Þangað var komið um
kvöldið og haldíð rakleitt á sam-
komu templara, þar sem hinir að-
komnu gestfr voru boðnir velkomn-
ir. Þar voru mættir tveir Vestur-
Islendingar, sem fulitrúar fyrir
Stórstúkuna í Manitoba, Stefán
Einarsson ritst.j. Heimskringlu og
‘Arinbjörn S. Bardal, hinn þraut-
reyndi og víðþekkti forustumaðui
templara í Winnipeg og Manitoba,
er’ hefur verið stórtemplar þeirra
tim áratugi.
frá sjer og sagði, að sjer kaimi þétta
ekki við, það værí tryggingarstofn-
un rikisins. sem hefði með þctta að
gera. Svo þegar þangað kom, var
svarað, að fyrir mann í svona að-
stöðu greiði þeir ekki nritt, enda sje
sá eini erfingi, sem á lifi sje eftir
hann,. ekki bótajiurfi, þar sem hann
hafi atvinnu og sje heilbrigður. Það
er óhugnanlegt, að svona aðfarir
gagnvart almenningi skuli styðjast
við islenska löggjöf, en það mun þó
svo vera. Jeg efast ekkert um. að
mikill fjöldi þess fólks, sem ferðast
með þessum flugfjelögum innan-
lands, er ekki tryggt fyrir slysum,
því að varla er um annað en dauða-
slys að ræða, ef slys verður í flug-
vjelum. Það mætti ekki minna vera
en að afgreiðsla flugvjela byði far-
If»S ER GETIB A >Ý
Orfistir Arandas frá árum borgara
stríðsins nægði til að bjarga honum
að’ þessu sinni. Hann dró sig i lllje
og skipti tíma sínum milli lesstofu
Club Ca sino de Madrid og eigin i-
búðar. LögregLítn hafði á llonum vak
andi auga. Uxn; miðjan mánuðinn
gafst henni á stasða til að hvessa á
Iiann sjónir — hans var aftur við
getið i frjettunum.
VO.MR llt >Ýj.\ STJOKN
Comité Imperio Iifði af lögreglu-
rannsoknina í ölgerðinni forðum. —
Hún hafði haft samband við spænska
jafnaðarmenn iitlaga i Frakklandi.
Fyrir 3 mánuðum hjeldu jafnaðar-
mennirnir fund i Toulouse. Sálu
Kappreiðar Harðar |
n.k. sunmidag
HESTÁMANNAFJELAGIÐ HÖrðu r
heldur kappreiðar næstkomanril
sunnudag kl. 2,30 e.h. á Harðarvetli
við Arnarhamar á Kjalamesi.
Verða þar reyndir um 30 hestar,
Meðal þeirr.a má nefna Lýsing irá
Hellu og Gnýfara Þorgeirs í Gufti-
nesi að ógleymdum hinum aldria
garpi, Herði t Gufunesi, sem; fjelag-
iö heitir eftirr. Hestamenn úr
Fák munu Fara hópí'erð á hest-
um sínum að Harðarvelli í t)l-
efni af kappreiðunum.
I HINNI FOGRU MINNEA-
POLIS
Var ferðast um borgina og hún
skoðuð. Minneapolis er ein með feg- þc„um tryggingar og gæti ’ afgreitt
urstu borgum Randaríkianna, það um leið og farseðill værl seldur.
hvað snertir legu og landshætti. Það er vist nijög algengt, að menn
F.mldi vatna stórra og smárra eru fari j flugfe,« Svo snögglega. að þeir
. borgmm, umvafin fögrum skóg- hafi enga nliigulcika til að kaupa
arlundum og skemmtigörðum, og sier tryggingu á annan liátt. Bæði
M.ssisippifljótið rennur í gegnt um getllr })að verið £Í helgum (legi og svo
það árla á virkum degi, að fólk sje
ekki komið til starfa á skrifstofum
sú að kaupa
og farmiðinn
það að vera
borgina. Að kvÖIdi þessa dags, var
haldið fjölmennt samsæti á und-
urfögrum skemmtistað upp ;með
Minnespta-ánrii á stað sem nefnist
Bloomington. Þar voru ýmsir gest-
anna kynntir og ma-rgar ræður
haldnar. Fluttum við Bardal þar j
kveðjur frá stórstúkum okkar. | Það er ekki skemmtilegt að heyra
allar þær flugauglýsingar og hvatn-
ingar til fólks að nota nú þessar eða
hinar flugferðir, sem eigi að' fara,
vitandi það, að jafnvel flest það fólk,
og. þá er eina leiðin
trygginguna, um leið
er keyptur, enda ætti
innanhandar.
■ sett þ.ing sambands líanda-j Laugard. 23. júní var farið til
tr'skra stórstúkna, og stóð það yfir; St. Patil, sem er höfuðborg' Minne-
f tvo daga Í3.—14. júní. Höfuö- sota og áföst við Minneapolis, og
<.',öðvar hátíðahaldanna í Chi- ‘ þinghús fylkisins skoðað, in það
. -xgo voru áLLa Salle hótelinu,; er hin fegursta bygging. Fyrir f°m ferð,na notaðl leggi af stað án
og þar bjuggri flestir fulltrúanna. fi’aman aðaldyr þinghússins stend- I’ess f|ð hafa hngmynd um, að það
Um kvöldið þ. 13. var ijölmenn nr risavaxin stytta af Leifi y-æri_ ckki tryggt hvað sem fynr
-eamkoma f Irving Park Lutheran heppna, sem þarna stendur vörð kær,il' hcíi en^atl talað vjð um
<:'-,urch og fóru þar fram ræðu- . > nmboði norskra Amerikana. — hesst mál. sem ekki hef.r venð sann-
»■ i’.d, söngur og tónlistarflutning--1 inni í þinghöllinni hittum við þá færður um' að hver flugfarþegi yæri
4:-. Næsta kvöld var haldið sam- Valdimar Björnsson fjár- humn f fá fulla liftryggmgu nm
. æti í La Salle, með borðhaldi og málaráðherra og Gunnar föður leið.og hann keypti farmiða með■ flug
■voru þar saman komnir 750 manns. j hans, og áttum við þá nokkurt Oel- hvort heUur væn i innanlands
f’ar flutti próf. Richard Beck spjall. Báðu þeir feðgar fyrir ,í!uTSI eða tl! ut)anca'
»•: veðiur frá Stórstúku íslands. jkveðjur til hinna fjölmörgu vina \ .vonf: að hessar hnur verði til
's;nna á íslandi. jþess aðvekja rietta aðiia til umhugs-
Föstudagrinn 15-va.r settur há-j Er SÓJin hnci ti! vjðar 24 iúni j.mer og endurbiíta í þessum málum,
- fcukufundur og stoð þann dag t.l kvöddumst við templarar og þökk- °& Þá er tilgangmum náð.
■/* c,vlt14 ovm w or í/si»n o Ai Pvihon 1' ® v
C
w
Vcu u lempiuinm vnu uascuicu- j vay ,oklð hinum samfelldu hátí&a.
. sig sem er æðsta «tig Reglunn- h-](Jun) aídarafmælis
v Meðal þeirra, er toku það st.g,»cr staðið höfðu - 14 da
*var Kichard Beck. A fuiuimuni
A'oru fluttar kveðjur frá öllum Stór'
Honum stjórnaði Ruben ; uðum hinal. mö ógleyman-
.agnssonhatemplar. ^fundnmm 3egu samvernstundi þv( barna
;.ru l3fl tempJurum veitt hastuku-1 vítv — „„^r„lldu hátiða.
Riegiunnar,
J. O.
. fcúkum, er þar áttu fulltrúa, og
flntti jeg kveðju frá Stórstúku ts-
• nds. Um kvöldið var mjög fjöl-
aneun samkoma í Medinah Temple,
«.em er samkomuhús Frímúrara
#iar í borginni. Þar var söngur
«ií? tónllst, ræð'ur fluttar og margir
I' nna erlendu fulltrúa kynntir
*; annfjöldanum. Borgarstjóri Chi-
■» agoBorgar var þar viðstaddur og
l ynntur hinum eriendu gestum. —
»ar flutti ræðu Dr. Francis Mc
Mahon varaform., fjelags samein-
vðu þ.ióðarma í Chicago. Var ræ.5a
♦ í’i? tn.iög sköruleg. Þar benti
t'ivrt" á m. a. hvem þátt
HEIMSOTTI V-ISLENDINGA
Jeg fór dagiun eftir til Grand
Forks í N-Dakóta í heimsókn til
prófesors Richard Beck og dvaldi;
hjá honum og hinni ágætu frú hans
í tvo daga. Þaðan fór jeg síðan til
Winnipeg í heimboð til Arinbjarn-
ar Bardal og dvaldi á heimili
þeirra Bardalshjóna í 6 daga í
hinu besta yfirlæti. Hitti jeg þar
ýmsa Islendinga og var hvarvetna
vel tekið. Ráðu margir þeirra fyrir
kve^jur til vina heima, vil jeg þ.
á. m. nefna þá ritst jórana Stefán
Einarisson ög Einar Pál .Tónsson,
. jHjálmar Gíslason og sjera Valdi-
, ,, Iniar Eylands, er allir hafa nýlega
ætri að f,eIagShreyfmg GoðtempIlj;omið ; heimsókn tiJ fslan(^ g_
Framh. á bls. 7
-.«ra ætti I því að vinna að sam-
A'iuir.g þjóðauna og hvern skerf
Skemmliferðir
ferðafjalags femplara
FEBÐAFJ ELAG tcmplara liefir ný
lega haldið aðalfund sinn og er að
hefja starfscmi sína, sem eins; og að
undanförnu. eru skemmtiferðir víðs
vegar um landið fyrir tcmplara og
aðra. Helstu ferðir sem ákveðnar eru
að þessu sinni eru: Á Þói'smörk; aust
ur í Landrnannalaugar. — Vestur á
firði og flugferð austur í Oraefi.
Stjóm fjelagsins eru þessir menn:
Formaður Bjarni Kjartansson, forstj.,
ritari Jóhannes Jóliannesson ldjóð-
færal'eikari; gjaldkeri Marius Öiafs-
son stórkaupmaður, og meðstjómend
ur: Ingi G. Árdal, stúdent og Frey-
móður Jóhannsson listmálari. Fram-
kvæmdastjóri fjelagsins var i'áðinn
Bjarni Kjartansson.
liann fulltrúar Verklýssambands
Bondaríkjanna. M'argt varð til að
glæða- vonir manna um nýja stjórn
á Spáni. Efnahagur landsins er á
heljarþröm, verkfallsalda nýimigin
ir af veikindum Francos, þar sem
í Barselóna og fleiri borgum, frjett-
sagt er. .að hann‘verði skorinn upp
bráðlega við blöðrusjúkdónii.
ILLT tTI.IT FYRIR FRANCO
Fulltrúi handariska vei'klýðssam-
bandsins. Irving Brown. gerði ná-
kvæinar atliuganir og dró ályktanir
af þeim. Fyrir skömmu hefir fregn-
litari Times ritað grein, þar sem
hann styðst við niðurstöður Browns.
1) Það voru konungssinnar, lög-
regla og vhmuveitendur, sem lögðu
á ráðin um og studdu verkföllin á
Suáni i vor. Vinnuveitendur hjetu
jafnvel að greiða verkfallsmönnum
n.
jlaun. 2) Spænski herinn er skiptur,
og Spánverjar berjast ekki fyrir
jFranco, heldur gegn honum. ef til
■strið skyldi konm. 3) Aranda. hers-
höfðingi, er leiðtogi konungssinna,
sem eru til vinstri.
STJÓKYUÁL IÍOMA IIOM .VI
EKKI VIÐ
En Aranda var hljóður. Frjetta-
iriaður reyndi' að ná tali af honum,
eti hann sendi honum skilaboð um
um hæl: ..Hershöfðinginn óskar að
tak.a fram, að hann hefir. alls engan
áhugn á stjórnmáhim“.
} Skýrsla Browns, sú er fyrr var
getið. kann að hafa vcrið orðum auk
in. Til að mynda er Aránda ekki tal-
inn leiðtogi konungssinna á Spáni.
En hann hefir sý'nt svart á hvítu. að
harití er fús til áð hatttá ntíkkru
vegna- stjórnmálaskoðana sinna.' Ef
Iðnaðurinn og
Skuidaskilasjóðnr
báiaútvegsms
AÐ TILFILUTAN stjórnar Landsv
sambands Iðnaðarmanna hjeldu iðn-
aðariuenn þeir og fulltrúar iðnfyrir-
tœkja, er beðið hafa tjón vegna yfir-
standandi skuldaskila bátaútvegsiui,
fund með sjer í Baðstofu iðnaðár-
manna þriðjudaginn 17. þ.m. Rojtt
var um, hvepjar leiðir tiltækilegast
myndi að fara til þess að rjetta hlut
iðnaðarmanna i þessum málum eð.a
fá bætt tjón það, er þeir llafa. orðið
fyrir.
Fundurinn kaus sjerstaka nefnd tií
þess að annast framkvæmdir. — Eiga
í henni sæti:
Sveinn Guðmundsson. Rvik. Stefan
Jónsson, Hafnarf. Þorgcir Jósefsson,
Akranes. Valdimar líiörnsson, Kefio-
vík og .Eggert Jónsson, Bvík. — Gaf
hann nefndinni fullt óg ótakmarka®
umboð til þess:
1. Að reyna að fá rikisstjóm ng
Alþingi til þess að bæta iðnaðarmönn
um að einhverju leyti cða öliu leyti
tjón það. er þeir hafa orðið fyríp
.vegna skuldaskilanna.
j 2. Að höfða mál til þess að fá nr
því skorið fyrir dómi, livort skulda-
‘skilalögin hrjóti ekki í hága við á-
kvæði Stjórnarskrárinnar um frið-
helgi eígnarjettarins.
j. 3. Að fara aðrar þær leiðir, er
tiltækilegar þykja, til þess að ná
rietti iðnaðarmánna í þessum mnl-
um, fáist ekki samkomulag um leið-
rjettingu.
Nefndin vill beina þeim tilma'í-
um til þeirra iðnaðarmanna, er liier
eiga hlut að máli, að þeir tilkynni
til skrifstofu Landssambands Iðnað-
armanna, Kirkjuhvoli, Reykjavík,
fyrir lok þessa mánaðar. hve miklii
þær kröfur nema samtals, sem þeir
hafa tilkynnt til stjórnar Skuldaskila-
sióðs, hve mikið af þvi sje fyrir solda
virmu, og hve mikið fvrir seldar efni
vörur, og hve mikinn hluta af heild-
arupphæðinni þeir eigi að fá greid-d-
an úr skuldaskilunum.
G. 0. Sars sækir
BERGEN 18. júlí — Hafrar.n-
sóknarskipið G. O. Sars mun
hætta rannsóknum sínum að
sinni við Jan Mayen og heldnr
þaðan til Tromsö, eftir upplýs-
ingum-frá sjávarútvegsm'álaí*áðu*
neytinu,
G. O. Sars er. væntanlegt til
Trom'sö á fimmtudag e'ða föstu-
dag. Þar tekur skipið ýmsan út-
búnað en mun að því loknu að
likindurr. halda aftur til Jaq
Mayen. — NTB. -