Morgunblaðið - 09.09.1951, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 9. sept. 1951.
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavik.
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgöarm.)
Lesbók: Árni Óla, sími 3045
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600
Áskríftaigjald kr. 16.00 á mánuði, ínnaniands.
í lausasölu 75 aura eintakið. 1 króna með Lesbók.
Skattarán - skuldasöfnun - hallæri
Botnvörpushipin hættulegustu
„óv!nir“ sæsímuns tii Færeyju
FYRIR rjettri viku var frá því
Bkýrt hjer í blaðinu að Trygg-
ingarstofnun ríkisins hefði ný-
lega hækkað lífeyrissjóðsgjöldin
iim 11 prós. Hefði sú hækkun í
för með sjer rúmlega 6 millj. kr.
nýjan skatt á þjóðina. Jafnframt i
yar þeirri fyrirspurn beint til ■
riinnihlutaflokkanna í bæjar- ]
stjórn Reykjavíkur, sem aept
l.afa hástöfum yfir framhaldsnið
yrjöfnun í Reykjavík, hvernig
stæði á því að þessar nýju álögur
þefðu farið fram hjá þeim.
i Síðan þessi frásögn og fyrir-
Fpurn birtist í blaðinu hefir ekki
beyrst kvak frá minnihlutaflokk
rnum um þetta mál. Þeir hafa
gætt þess að minnast ekki einu
orði á þennan 6 millj. kr. skatt
auka. Þá hefir bókstaflega ekki
varðað neitt um hann!! Virðist
nú nokkurn veginn auðsætt orð-
ið að hróp þessara sálufjelaga
að meirihluta bæjarstjórnar
Reykjavíkur hafi ekki fyrst og
fiemst byggst á umhyggju þeirra
fyrir hag Reykvíkinga. Hitt er
sönnu nær að rót uppnáms þeirra
liafi eins og fyrri daginn verið
pólitísk veiðibræði. En allt hefir
þetta uppnám orðið þessum flokk
um til ergelsis og vanvirðu. Að
því hafa verið leidd gild rök að
einmitt þeir sjáifir hafa háð
tryllt kapphlaup um hermdar-
láðstafanir gagnvart heilbrigðri
efnahagsstarfsemi í landinu. —:
Ekki einu sinni Framsóknarflokk ,
urinn, sem þó segist annað veifið
r-era andsósíalistiskur flokkur,
getur hreinsað sig af skattráns-
Btefnunni.
Það er lítið dæmi um lán-
leysi Framsóknar í skattamál
um að þegar að Sjálí'stæðis-
meim beittu sj$r fyrir því á
Alþingi fyrir nokkrum árum
að aukavinna efnalítilla ein-
stakíinga við byggingu eigin
íbúffa.yrði gerð skattfrjáls, þá
snerust Framsóknarmenn ein-
dregið á móti því. Þeir vildu
koma í veg fyrir að efnalítið
fólk notaði frísíundir sínar til
þess að kcma upp þaki yfir
höfuðið á sjer.
í sambandj við nart Tím-
ans í fjármálaráðhe; ra Sjálf-
stæðisflokksins í samsteypu-
Btjórnunum s. 1. áratug má einn-
ig geta þess enn einu sinni að
þegar Framsókn gafst upp á fjár
rnálastjórninni eftir 12 ára sukk
árið 1939 og bað Sjálfstæðismenn
Þðsinnis, var svo komið að er-
lendar skuldir voru orðnar um
100 millj. kr. Samsvarar það því
að þær væru nú rúmlega 1000
miljónir, einn miljarður. En þeg
íir að stjórn Ólafs Thors, nýsköp-
unarstjórnin, Ijet af völdum í árs
byrjun 1947, höfðu allar erlend-
sr ríkisskuldir verið greiddar j
upp. Islenska ríkið var orðið
skuldlaust erleridis.
Sú staðreynd stendur því ó-
högguð að aldrei hafa erlendar
ekuldir ríkissjóðs komist neitt ná
lægt því eins hátt og undir fjár-
málastjórn Frarnsóknar. Enda
var svo komið áiúð 1939 að Fram
sókn hafði með atbeina Alþýðu-
flokksins tekist að eyðileggja
lánstraust ríkisins út á við.
Það kemur sannarlega úr hörð-
ustu átt þegar að þessi flokkur
ri'.eð þessa fortíð ætlar þjóðinni
öð trúa því að honum sje best
t/úandi til þess að stjórna fjár-
málum ríkisins.
íslenskur almeimingur man
líka skaítastefnu Framsóknar
i og Alþýðuflokksins. Skattar
os tollar voru á örskömmum
tíma hækkaðir nm nær 100
prcsent fyrir atbeina þessara
flokka. Engu að síður hlóðust
upp ríkisskuldir utanlanðs og
innan. Atvinnuleysi og vand-
ræði þjörmuðu að aimennin^i
viffsvegar um land. Fjölmörg
dæmi voru þess að fólb hafði
ekki efni á að kaupa sjer
mjólk út á grautinn. Þannig
var ástandið í landinu undir
sameiginlegri stjórn Fram-
sóknar og Alþýðuflokksins.
Skattarán, skuldasöfnnn,
hallæri — þessi orð hefðu vel
getað verið einkunnarorð
Framsóknar- og Alþýðuflokks
ins árin fyrir síðustu styrjöid.
ÁRIÐ 1949 fóru fram atnyglis-
verðar kosningar í Nýja-Sjálandi.
Jafnaðarmenn höfðu þá farið
þar með völd í samfleytt 14 ár.
Stjórn þeirra hafði sett marg-
víslega löggjöf, sem miðaði að
auknu fjelagslegu öryggi þjóðar-
innar, fullkomnum tryggingum
o. s. frv.
En jafnaðarmenn höfðu jafn-
hliða læst athafnalíf landsins í
fjötra opinberra afskipta á fjöl-
n örgum sviðum. Var svo komið
er kosningarnar fóru fram að
hin nytsama fjelagsmálalöggjöf
var í mikillí hættu. Ailt benti til
þess að þjóðin gæti ekki staðið
undir framkvæmd hennar vegna
óheillavænlegrar þróunar í efna-
hagsmálum. Framleiðsla landsins
fór minnkandi, framtalr einstak-
linganna var lamað af ríkisaf-
skiptum og skriffinnsku.
Þegar hjer var komið fundu
Ný-Sjálendingar að þrátt fyr-
ir hinar fjelagslegu öryggis-
ráðstafanir, þá hefði sósíal-
isminn leitt þá út í ógöngur.
Fjelagsiegt öryggi, fullkomn-
ar tryggingar og annað slíkt,
var góðra gjalda vert. En
grundvölíur sjálfs athafnalífs-
ins, framleiðslu og skapandi
starfs, varð að vera hellbrigð-
ur tii þess að þjóðin gæti
tryggt lífskjör sín.
Niðurstaðan varð sú að jafn-
aðarmenn biðu síórfeldan ósigur
í kosningunum og veltust frá
voldum. Við stjórninni tók frjáls
lyndur borgaralegur flokkur
undir forystu Sidney Hollands.
Nú í byrjun þessa mánaðar
fóru fram kosningar að nýju í
Nýja-Sjálandi. Höfðu jafnaðar-
menn borið fram vantraust á
síórnina. Rauf forsætísráðherr'-
ann þá_ þingið og efndi til kosn-
inga. Úrslit þeirra urðu þau að
flokkur Hollands, forsætisráð-
herra, vann annan stórsigur yfir
j af naðarmönnum.
Ný-Sjálendingar hafa ber-
sýnilega fengið nóg af stjórn
sósíalista í bili. Þessi litla
rnenningarþjóð liefur reynslu
fyrir því að með því að
hneppa framtak einstaklings-
ins í fjötra víðtækra ríkisaf-
skipta er ekki hægt að halda
uppi afkomuöryggí og góourn
lífskjörum, hversu fullkomin
tryggingarlöggjöf, sem sett
hefur verið. Grundvöllurinn,
sem þjóðijelagið og starísemi
þess byggist á, verður að vera
heilbrigður. Þróítur einstakl-
ingsins og hæfileikar hans,
sterkasta aflið í baráítu mann
kynsins fyrir aukinni hagsæld
og þroska, verða að geta notið
sín.
UMBOÐSMAÐUR símafjelagsins
Stóra norræna í Þórshöfn í Fær-
eyjum, hefur verið hjer ó landi í
kynnisferð að undanförnu. Hef-
ur Landssími íslands greitt götu
hans, en talsvert hefur hann ferð
ast síðan hann kom og kynnt
sjer símamál hjer. Þessi maður
hcitir Christian Olsen og hefur
hann starfað hjá Stóra norræna
síðan laust fvrir fyrri heims-
styrjöld. Hann hefur verið for-
stjóri fjelags síns í Færeyjum,
undanfarin 5 ár. Kona hans, frú
EJísabet Olsen, er af íslenskum
ættum, hún er fædd Eífersöe. Afi
hennar hjet Jón Guðmundsson
og átti ætt sína að rekja til Or-
f.Tiseyjar og tók upp ættarnafn-
ið Effersöe. Faðir frúarinnar var
kennari í Þórshöfn. Hann var um
langt skeið ritstjóri blaðsins
Dimmalætting í Þórshöfn. Hvor-
ugt þeirra hefur áður komið til
íslands.
STÖÐVARNAR
Síðan 1906, þegar fyrst hófst
símasamband milli íslands og
annarra Evrópulanda, hefur Þórs
höfn verið ein af símastöðvun-
um á leiðinni til London, sem er
aðalmiðstöð allra skeytavið-
skipta við lönd Evrópu. Hinar
stöðvarnar eru Seyðisfjörður og
Lervík, sem breska símastjórnin
rekur. Stóra norræna er eins og
kunnugt er með stærstu síma-
fjelögum í Evrópu. Þessar þrjár
símastöðvar, Seyðisfjörður, Þórs-
höfn og Lervík, starfa þannig, að
tæki stöðvanna magna skeyta-
merkin, sem send ei u frá
ritsímastöðinni hjer í bænum,
og senda þau síðan áfram
þannig að þau halda fullum
I styrkleika við móttöku í Lond-
on. — Á Þórshafnarstöðinni
vmna tólf loftskeytamenn og 5
stúlkur. Þar er mikið að starfa.
Mikil skeytaviðskipti fara fram
milli íslands og Evrópulanda á
degi hverjum, og taldi Olsen,
forstjóri, að daglega færu til
jafnaðar fram og til baka um 600
skeyti, 300 hvora leið. Auk þess
annast stöðin skeytaviðskipti
Færeyja við önnur lönd.
Forstjórinn lætur mjög vel af
viðskiptum sínum við Landssima
íslands og telur menn hjer
heima vel færa í sínu starfi. Að
vetrinum er oft mjög erfitt að
hafa öruggt símasamband við
jSeyðisfjörð frá Reykjavik vegna
' bilana á landlínunum.
Öll fara þessi viðskipti fram
um sæsímastreng, sem' liggur
frá Seyðisfirði til ÞÓrshafnar. —
Síðan fara skeytin áfram með
jsæsímanum frá Færeyjum til
Lervík og loks til London. Þórs-
I höfn annast ekki aði a skeyta-
þjónustu en fyrir ísland og Fær-
eyjar.
I
BOTNVORPUSKIPIN
HÆTTULEGUST
Það kemur ekki ósjaldan fyr-
ir, að skemmdir verði á sæsím-
anum þótt stöðugt verði almenn-
ingur minna og minna var við
þær tafir, sem af því hljótast.
A þessu ári hefur sæsíminn milli
Seyðisfjarðar og Færeyja slitnað
þrisvar sinnum. Síðast í maí-
rránuði síðastliðnum og þurfti
þá að senda skip hingað upp að
ströndinni. Olsen, forstjóri, segir
að botnvörpuskipin verði að telj-
ast „verstu óvinir sæsímans11 og
beri botnvörpuskipin ábyrgð á
flestum þeirra bilana, sem orðið
hafa á sæsímastrengum til Fær-
evja, síðan hann var lagður árið
1906. Strengurinn er rækilega
merktur inn á öll sjókort og
bannað er að draga botnvörpuna
yfir hann. Sje varpan aftur á
móti í fullkomnu lagi þá á það
ekki sð hafa eins mikla hættu í
för með sjer að eyðileggja síma-
strenginn og þegar slíkt hefur
komið fyrir, þá hafa orsakirnar
verið þær, að botnvarpan hefur
ekki verið í lagi.
Samial við Chr. Olsen forsljóra
Stóra norræna í Þórshöfn
■*-
a
Chr. Olsen forstjóri og kona hans.
»1
SKIPIN BORGA , því sem nær dregur landi er
Sæsímastrengurinn er þann- hann gildari en úti á dýp-
ig úr garði gerður, að eftir Framh. á bls. 8.
Velvakandi skntar
ÚB DAGEiSSGA IJFiMU
Fyrsti
lárviðarsveigurinn
IÁRVIÐARSVEIGURINN, sem
.1 grískar gyðjur krýndu Örn
Clausen á Akropolishæð, hefir
verið til sýnis í glugga Morgun-
blaðsins að undanförnu ásamt
myndum frá íþróttakeppninni í
Aþenu. Þessi sveigur hefir dreg-
ið margan manninn að gluggan-
um. Það er heldur engin furða.
Af nafni lárviðarsveigsins stafar
fornum ljóma og nýjum, og þetta
er sá fyrsti, sem íslendingur hef-
;r unnið, fleiri koma vonandi á
eftir. Samt ættu menn nú að
bregða við og líta í Morgunblaðs
gluggann.
Fyrsti kirkjudagurinn
í Reykjavík
DAUÐU punktarnir“ eru sann-
arlega nógu margir með
þjóð vorri. Því ánægjulegra er
að verða var mikils áhuga á góðu
málefni. Þeir, sem gefið hafa ein
hvern gaum ísl. kirkjumálum
undanfarinna ára,. blandast ekki
hugur um, að starfsemi yngsta
safnaðarins í bænum er til fyr-
irmyndar.
í dag efnir Óháði fríkirkjusöfn
uðurinn til kirkjudags, hins
fyrsta, sem haldinn er í Reykja-
vík. Þann dag hclgar söfnuður-
inn kirkjumálunum krafta sína
sjerstaklega.
Ef veður leyfir, hefjast hátíða-
höldin með útiguðsþ.iónustu á
þeim stað, sem söfnuðinum hef-
ur verið gefinn undir kirkju. Er
Reylcvíkingum nýnæmi að guðs-
þjónustum undir berum himni,
þó að þær sjeu ekki alls óþekkt
fyrirbrigði hjer.
Á faraldsfæti
SUMARFERÐUNUM linnir. —
Þúsundum saman hafa íslend-
ingar farið að heiman, sumir
skammt að vísu, rjett að segja
lyft sjer upp og farið í næsta
byggðarlag, aðrir nokkru lengra
og átt viðstöðu í kyrrlátum stað.
..enn eiga sumarleyi., og sa pyk
ir ekki maður með mónuum, sem
hefir ekki varið því til að ferð-
jst, helst til útlanda með Gull-
faxa, Heklu eða Gullfossi.
Dýrt ferðalag er
núkils virði
TÍSKAN hlítir óbreytanlegum
lögmálum eins og hafstraum-
arnir, við því verður ekki gert,
í mesta lagi geta menn velt yfir
því vöngum og býsnast. — Það
væri því. að korna eins og álfur
út úr hól að ætla sjer að telja
fólk á að verja sumarleyfi til
annars en fara í rándýrt ferðalag.
Hví skyldi fólkið ekki mega
kaupa farseðla eitthvað út í busk
ann fyrir seinasta eyrinn sinn,
þeysa svo á leiðarenda og heim
aftur? Þá getur það sagt frá því,
að það hafi komið á fjölmarga
slaði, sem almenningi fellur við
í svip.
Fíýja ísl. heiðríkjuna.
Ó GET jeg ekki varist þeirri
spurningu, hvort ekki sje oft
lfcitað langt yfir skammt. Orlofs-
’erðir Ferðaskrifstofunnar innan
lands hafa ekki átt vaxandi vin-
sældum að fagna, ef undanskild-
ar eru örfáar leiðir. Fólkinu þyk
ir ekki nóg til þeirra koma. Það
vill sigla, eins og það var orðað
hjerna á árunum. Sumarleyfi hef
ir farið forgörðum, ef ekki hefir
verið hægt að bregða sjer út yfir
pollinn. Og það væri göðgá að
þenda á, að sólskinið og heið-
Tkjan hafi verið meiri úti á Sel-
tjarnarnesi í sumar en í þeim
íjarlægu löndum, sem sótt eru
heim. Kaupmannahöfn — Stokk-
hólmur — París-Lunöúnir. Ó, þú
dýrlegi heimur!
!
Hún var sigld
G ÞEGAR kunningi minn
auglýsti á dögunum eftir ráðs
konu að einum kunnasta og elsta
hjeraðsskóla landsins, var einn
umsækjandinn úr hópi þeirra
sigl.du. Hún var margsigld og
mikill heimsborgari, sem kunni
skil á flestuin hlutum, en hún
hjelt, að skólinn, sem nefndur
var með nafni, væri í Reykja-
vík. Hún gerði aðra atlögu, engu
viturlegri, þegar sú ágiskun henn
ar reyndíst röng. Henni brá held
ur en ekki í brún, þegar henni
var sagt, að skólinn væri í öðr-
um landsfjórðungi, en hún var
sigld. ____*