Morgunblaðið - 22.03.1952, Blaðsíða 12

Yeiurutli! i dag:
SV-kaldi, él en bjart á milli.
Lundiinabréf
er á b!s. 7.
Yiimufatagerðin hefur gert fram-
leiðslu sína samkeppnisfæra
A 20 ára starhafmæii m þessar mundir
UM ÞESSAR mundir eru liðin 20 ár frá stofnun Vinnufatagerðar
fslands, sem nú rnun vafalítið vera ein allra fullkomnasta verk-
emiðja landsins hvað snertir vélakost og skipulag á starfseminr.i.
Vinna rúmlega 90 manns við framleiðslu á vinnufatnaði, skjól-
flíkum, skyrtum ýmisskonar og vinnuvettlingum á rúmlega 2000
fermetra gólffleti.
í gær bauð Sveinn Valfells^
blaðamönnum að kynnast starfs-
sögu þessa fyrirtækis og fram-
leiðsluháttum og var hin veglega
verksmiðja Vinnufatagerðarinnar
við Stórholt, skoðuð.
VÉLAR TIL ALLS
Það má segja að vél sé til allra
hluta við framleiðslu Vinnufata-
gerðarinnar, nema þar sem skinn
in í skjólflíkurnar eru sniðin, —
það verður að vinnast í höndun-
um. Vélar þessar eru af full-
komnustu gerð og flestar nýleg-
ar. Þar er þó ein, sem verið hefur
í notkun frá fyrstu tíð. Það er
véi sem setur „patenthnappa" á
vinnufötin. Allt er þar unnið í
ákvæðisvinnu.
FLÍBBINN í 10 VÉLUM
Við ýmsa þætti framleiðslunn-
ar þarf margar og margbrotnar
vélar. Hvergi er þetta þó eins
áberandi og við framleiðslu á
skyrtuflibbum. Aður en flibbinn
er saumaður á, þarf hann að
fara gegnum 10 mismunandi vél-
ar.
TJM 30 SAUMASTÚLKUR
Var fróðiegt mjög að sjá unnið
í hinum fjölmörgu vélum, af um
80 þaulæfðum saumastúlkum, en
hér er um fjöidaframleiðslu að
Tseða. Af sumum flíkunum barf
að gera 16 mismunandi stærðir. •
HÉRLENDIS OG ERLENDIS
Hundruð kaupmanna og kaup-
féiaga um Iand allt hafa fram-
leiðslu Vinnufatagerðarinnar á
boðstólum. Út um heim hafa bæði
skjólflíkur hennar og vinnuföt
sézt. — Islenzkir r.ámsmenn t. <!.
á Norðurlöndum hafa vakið at-
hygli manna á úlpunum, svo að
allmargar úlpur hafa verið seld-
ar í Danmörku nú upp á síð-
kastið. Vinnuföt hafa sézt allt
suður í Þýzkalandi. Sjómenn sem
hingað koma á erlendum skip-
um, kaupa talsvert af vinnuföt- ■
um hér.
í kvöld minnist Vinnufatagerð-
in afmælis síns með því að bjóða
starfsfólki sínu öllu til veiziu.
EKKERT MATARHLÉ
Vinnufatagerðin er eitt þeirra
fáu fyrirtækja sem tekið hefur
upp það fyrirkomulag, að fólk
fer ekki í hádegismat, heldur hef
ur með sér skrínukost og borðar
hann í kaffistofunni. Vinnu lýkur
þar daglega 20 mín. fyrir fimm
og aldrei unnið lengur en til há-
degis á laugardögum.
Undanfarið hefur starfsfólki
verksmiðjunnar farið fjölgandi,
þar eð með hinu aukna frjálsræði
í ötlum viðskiptum, hefur verið
hægt að flytja inn nægilegt efni
og það hefur komið á daginn að
framleiðsla Vinnufatagerðarinn-
ar er fyllilega sambærileg á við
það bezta bæði í Evrópu og
Ameríku, bæði hvað verð og
gæði snertir. Hefur ekkert af
vinnufötum eða kuldaúlpum ver-
ið flutt inn erlendis frá.
STOFNAÐ EFTIR TVEGGJA
ÁRA UNDIRBÚNING
Sveinn Vaifells, framkvæmda-
stjóri, skýrði blaðamönnum frá
starfsemi verksmiðjunnar og
komst hann m. a. svo að orði
Vinnufatagerð íslands h.f. tók
til starfa í marzmánuði 1932, fyr-
ir réttum tuttugu árum. Undir-
búningur að fyrirtækinu hafði að
vísu farið fram um tveggja ára
skeið, athugun á fullkomnustu
verksmiðjum hliðstæðrar tegund
ar í ýmsum löndum Evrópu,
skipulagningu á vinnuaðferðum
og val á fullkomnustu vélum.
Notkun vinnufatnaðar hafði
flutzt til nokkurra Evrópulanda
eftir fyrri heimsstyrjöld og fyrst
og fremst náð útbreiðslu meðal
sjómanna.
Fáeinar þjóðir höfðu þó hafið
framleiðslu á þessum fatnaði eft-
ir amerískum fyrirmyndum og
stóðu frændur vorir, Norðmenn,
þar langsamlega fremstir. Var
nær allur sá vinnufatnaður, sem
Islendingar þá notuðu, fluttur inn
frá Noregi.
Er forvígismenn um stofnun
þessa fyrirtækis leituðu fyrir sér
um stofnfé og rekstrarfé hjá
ýmsum málsmetandi aðilum og
lánastofnunum, töldu flestir slíkt
fyrirtæki algjöra fjarstæðu og
vonlaust að það gæti staðizt fjár-
hagslega í samkeppninni við er-
lendan iðnað.
Verksmiðjan hefur verið svo
lánsöm, að hafa margt af áhuga-
sömu starfsfólki, sem með þrot-
lausri baráttu hefur keppt að því
að vanda framleiðsluna.
A þessum tuttugu árum hefir
verksmiðjan unnið úr dúk, sem
ná mundi frá Islandi vestur í
miðja Ameríku, og tvinninn, sem
notaður hefur verið myndi ná til
tunglsins eða um 300.000 km.
Frá upphafi hefur forráðamönn
um fyrirtækisins skilizt, aðLgrund
völlurinn að framtíðarvelferð
hvers atvinnufyrirtækis, væri að
leitazt við að fullnægja sem bezt
þörfum þjóðfélagsins á sínu sviði
með sem vandaðastri framleiðslu
og svo lágu verði sem kostur er á.
Til þess að iðnaðurinn geti rækt
sitt hagræna hlutverk í atvinnu-
lífi þjóðarinnar þarfnast hann
sanngirni og skilnings.
Iðnaðartækni og verkþekking
getur aðeins verið eignamegin
hjá þjóðinni, en aldrei byrði. Það
er vanþekking ein, sem er þjóð-
inni bvrði.
Reynt hefur verið að búa verk-
smiðjuna sem bezt úr garði til að
mæta framtíðinni bæði hvað við-
víkur vélakosti, húsnæði og öðr-
um aðbúnaði".
í VERKSMIÐJUNNI
Að lokum var verksmiðjubygg
ingin skoðuð. Húsið er útbúið
algjörlega sjálfvirku lofthitunar-
kerfi, sem kveikir upp með
klukkurofa á morgnana svo húsið
er hæfilega heitt, þegar komið er
til vinnu.
Það er hitastillir í hverjum ein-
stökum vinnusal, er lokar fyrir
hitann, þá náð er hinu óskaða
hitastigi og fyrirbyggir nauðsyn-
lega eyðslu og óþægindi af of-
hitun t. d. í sterku sólskini.
Tal- og músikkerfi er um allt
húsið.
I þakhæð er komið fyrir mat-
skála og eldhúsi fyrir starfsfólk
ásamt vistlegum setstofum.
Starfsfólkið hefir með sér
skemmtifélagsskap og hefir það
þessi salarkynni til ókeypis af-
nota fyrir fúndí sína og félags-
skemmtanir.
Ismay
Ismay lávarður fyrrum samveldis
málaráðherra í stjórn Churchills
hefur sem kunnugt er verið skip-
aður fyrsti framkvæmdastjóri
Atlantshafsbandalagsins.
L.Í.Ú. lýsir ánægju
sinni með siækkun
landhelginnar
Á FUNDI stjórnar LÍÚ 20. þ. m.
var samþykkt svohljóðandi á-
lyktun:
„Stjórn LÍÚ fagnar útgáfu
reglugerðar þeirrar um vernd-
un fiskimiða umhverfis ísland,
er atvinnumálaráðherra gaf út
19. þ. m.
Telur stjórnin, að til eyðing-
ar fiskimiðanna hafi horft, ef
þessar ráðstafanir hefðu ekki
vcrið gerðar.
Landssambandið þakkar nú-
verandi og fyrrverandi ríkis-
stjórnum fyrir örugga forustu í
þcssu máli og einnig öðrum, sem
lagt hafa málinu lið.
Næst lýðveldisstofnuninni tel-
ur Landssambandið rýmkun
landhelginnar merkasta málið,
er íslenzk stjórnarvöld hafa fjall-
að um á síðustu áratugum og
treystir Landssambandið því, að
nú verði firðir og flóar Iandsins
vegna hinnar rýmkuðu land-
helgi sá griðastaður fyrir upp-
vaxandi fisk ,sem lífsnauðsynlegt
er fyrir landsmenn al)a.“
Maður beit mann.
MÍLANÓ — Drykkjurútur, sem
taldi sig vera hund, beit nýlega
mann í Mílanó, segir blaðið La
Stampa. Sá ölvaði var að leita
að ætisveppum, þegar hann lenti
á fórnarlambinu.
Kjör forseta Islands
fer fram 29. júiu n.k.
Framboðsfresfur úfrunninn fimm vskum fyrir kjördag
FORSÆTISRÁÐUNEYTIÐ auglýsti í gær, að kjör forseta Islanda
skuli fram fara sunnudaginn 29. júní n. k. Framboðum til forseta*
kjörs skal skilað í hendur dómsmáiaráðuneytinu eigi síðar en fimra
vikum fyrir kjördag, Þeim skal fylgja samþykki forsetaefnis, ásamft
nægilegri tölu meðmælenda og vottorðum yfirkjörstjórnar um að
þeir séu á kjörskrá.
For-setaefni skal hafa meðmæli
minnst 1500 kosningabærra
manna og mest 3000, er skiptist
þannig eftir landsfjórðung'um:
Úr Sunnlendingafjórðungi (V-
Skaftafeijssýslu — Borgarfjarðar
sýslu, að báðum meðtöldum) séu
minnst 920 meðmælendur, en
mest 1.835.
Úr Vestfirðingafjórðungi (Mýra
sýslu — Strandasýslu, að báðum
meðtöldum) séu minnst 180 með-
mælendur, en mest 365.
Úr Norðiendingafjórðungi (V-
Húnavatnssýslu — S-Þingeyjar-
sýslu, að báðum meðtöldum) séu
minnst 280 meðmælendur, en
mest 560.
Úr Austfirðingafjórðungi (N-
Þingeyjarsýslu — Austur-Skafta-
fellssýslu, aS báðum meðtöldum',)
séu minnst 120 meðmælendur, en
mest 240._______________ |
100 keppendur
í bruni í Skálafeili
SKÍÐAMÓT Reykjavíkur helduí
áfram í dag með keppni í brunj
í öllum flokkum. Keopnin hefstl
kl. 1 e. h. í Skálafeiii. Kepp-
endur eru um 100 að tölu. Ferð-
ir verða frá afgreiðslu skíðafé-
laganna við Lækjargótu.
Mótinu lýkur um næstu helgi
með göngu- og stökkkeppni eq
svigkeppnin iór fram í Jósefs-
dal um síðustu helgi. ,
Lítill drengur beið bana
í bílslysi í gærmorgun
HAFNARFIRÐI — Um kl. 10,30 í gærmorgun varð þriggja árg
drengur undir bíl á móts við húsið númer 29 við Öldugötu í Hafn-.
arfirði og beið þegar bana.
TILDRG SLYSSINS
Tildrög slyssihs voru þau, að
sorphreinsunarbíllinn G-482, stóð
á móts við húsið nr. 29, við Öldu-
götu og voru mörg ung börn fyrir
aftan bílinn. Áður en bifreiðar-
stjórinn færði bílinn til, fór hann
út úr honum og rak börnin frá.
Að því búnu fór hann aftur upp
í bílinn og ók áfram til næsta
húss, um 10 m vegalengd, og nam
þar staðar.
SÁU BARN LIGGJANDI
ÁGÖTUNNI
Þegar hreinsunarmennirnir
komu aftur frá húsinu með ílát
sín, sáu þeir, að bam lá á göt-
unni, á þeim stað, sem bíllinn stóð
áður. Barnið var þá liðið, og þótt
ust þeir sjá, að það hefði orðið
undir afturhjóli bifreiðarinnar.
Litli drengurinn hét Agnar og
var sonur hjónanna Sólveigar
-------------------------------—4
Brynjólfsdóttur og Bjarna Ágústg
sonar, Bröttukinn 11, í Hafnar-
firði.
Rannsókn í málinu var ekki afl
fullu lokið, þegar blaðið átti tat
við fulltrúa bæjarfógeta kl. 18,0Ci
í gær.
Lögreglan í Hafnarfirði biðuti
aðstandendnr bama að brýna sent
bezt fyrir þeim, að fara varlegsj
í kringum bifreiðir, og hafa þa?i
ekki að leik að hanga aftan í þeim^
eða afhafast nokkuð, sem slys get-«
ur hlotizt af. —P,
Tilraunum lokið.
LUNDÚNUM — Lokið er fyrifl
skömmu 9 mánaða tilraunumj
með farþegaflug byrilvængjjj
milli Lundúna og Birmingham,
Brezka stjómin hefur hætt a?!
styrkja slíkt farþegaflug að
sinni. i
Eldur kom upp í véla-
rumi Sæbjargar í gær
Var fijófi slökktur og skemmdir urðu lillar
í GÆRDAG klukkan rúm-
lega þrjú, kom upp eldur í
vélarúmi björgunarskipsins
„Sæbjargar“, þar sem skipið
lá við Ægisgarð. Kviknaði í
út frá rafmagni rétt við raf-
alinn.
Einn vélstjórinn var niðri
í vélarúmi, er þetta gerðist
og varð eldsins þegar var.
Hann hóf strax slökkvistarf
mcð þeim tækjum, sem
þarna eru, en eldurinn var
það magnaður, að honum
tókst ekki að ráða niðurlög-
um hans, þótt útbreiðsla hans
yrði heft. Þegar slökkviliðið
kom svo á vcttvang var eld-
urinn fljótt slökktur.
Tjón varð lítið, eða ekki
annað en það, að vélarúmið
sviðnaði nokkuð að innan.
Fullvíst má telja, að hér
hefði ' rðið um stórskemmd-
ir al ‘ ræða og mikið tjón,
ef eldsins hefði ekki orðið
vart í upphafi, þar sem
skammt er til olíunnar í
vélarúminu.
Vélstjórinn, sem var við
vinnu niður í vélarúminu og
eldsins varð var, ætlaði að
fara upp eftir skamma stund
til þcss að drekka kaffi, svo
að hér skall hurð nærri hæl-
um.