Morgunblaðið - 13.05.1952, Side 1
16 síður
39. árgangur.
106. tbl. — ÞrMjudagur 13. maí 1952
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Yíirgnæfand! meirihiufi fiokks
ráðsfullfrúa Sjálfsfæðisflok
ins um (and ailf sfyður fra
boð séra Bjarna Jónssonar
FL.OKSSKÁÐ Sjálfstæðisflokksins, scm í eiga sæti fulltrúar allra
kjördæma landsins, hcfur lýst yfir eindregnu f.vlgi við framboð
sera Bjarna Jónssorar til forsetakjörs. F,ins og áður hefur verið
skýrt frá var framboð hans samþykkt á flokksráðsfundi þeirra
i'ulltrúa er til náðist. Sóttu hann 41 flokksráðsniaður.
Síöan hefur verið lcitað atkvæða þeirra flokksráðsmanna, sem
f.iarstaddir voru.
Heiidarniðurslaðan 76 afkvæ'ði gegn 4
Heildarniðurstaðan hefur orðið sú að 76 hafa greiít atkvæði með
framboði séra Bjarna Jónssonar vígslubiskups, 4 töldu að flokk-
urirn ætti að vera hlutlaus en 2 greiddu atkvæði með framboði
Cíisla Sveinssonar fyrrverandi sendiherra.
Orfáir flokksráðsmenn hafa ekki greitt atkvæði vegna þess að
þeir hafa ýmist verið staddir erlendis eða að þeir hafa búið á
sveitabæjum, sern ekki hafa verið í símasambandi.
Flokksráðið er æðsta stjórn Sjálfstæðisflokksins og er skipað
samkvæmt reglum, sem landsfundur hans setur. I þvi ciga sæti,
eins og' áður er getið, fulltrúar úr öllum kjördæmu-i landsins.
Ulbricht heiur í hótun-
um við Bonnstjórninu
Boðar ofbeldisverk komm-
únisfa í Vestur-Þýzkalandi
BERLÍN, 12. maí. — Aðstoðar forsætisráðherra Austur-Þýzka-
lands, Walter Ulbricht, ávarpaði fréttamenn í Austur-Berlín í dag
og hafði í hótunum við Bonn-stjórnina, sem hann spáði að yrði
steypt af stóli með ofbeldi ef hún afréði að tengja Vestur-Þýzka-
land varnarkerfi Evrópuþjóðanna^
Lýsti hann því yfir að afleiðinganna mundi veröa tilfinn-
anlcga vart í Vestur-Berlín, þegar daginn eftir undir-
ritun slíkra samninga. Er talið að hann hafi hcr átt
við, að Rússar muni þá sthðva alla umferð til Berlínar
frá Vestur-Þýzkalandi.
HER STOFNAÐUR '
Ulhricht þuldi gamlan áróð-
ur um styrjaldaráform Banda-
rtkjanna í Vestur-Þýzkalandi, og
sagði að þau myndu ekki enda
við Úralfjöll heldur Ostende í
Bclgíu. Austur-Þýzkaland hefði
engan her eins og sakir stæðu,
en honum mundi verða komið á
fót jafnskjótt og samningar yrðu
gerðir um aðild Vestur-Þýzka-
lands og varnarsamtökum Evrópu
þjóðanna.
HÓTAR REFSINGUM
Ulbricht sagði ennfremur,
að nöfn þeirra stjórnmála-
maitna í Vestur-Þýzka-
landi, sem styddu slíka
samninga mundu verða
j skráð og þjóðin refsa þeim
i .fyrir gerðir sínar. Taldi
hann að skrilsæsingar, seni
kommúnistar stofni.ðu til í
Esscn í gær, þar sem a. m.
k. einn maður beið bana,
væru upphafið að allsherjar
samtökum, sem steypa
niundu stjórn Adenauers af
stólL Taldi hann samning-
, ana aldrci geta liaft neitt
i gildi að lögum. Þá taldi
þessi málpípa, að Vestur-
veldin hefðu engan áhuga á
að sameina Þýzkaland og
stofna til samþýzkra kosn-
inga af ótta við úrslit þeirra.
ÁRÁSIN 29. APRÍL
Ulbricht vék loks máli sínu að
árás rússnesku orrustuflugvél-
anna á frörisku farþegaflugvél-
ina sem var á leið til Berlínar
hinn 29. apríl s.l. Sagði hann, að
brezkir og franskir ílugmenn
brytu eftir geðþótta_sínum geiða
samninga um fluglennr til Berlin-
ar, til þess að taka myndir, sem
nota ætti í hryðjuverkaárásum
sprengjuflugvéla Vesturveldanna i
styr.jöld. Fleiri slíkar fjarstæður
lét ráðherrann sér uin munn fara.
Talsmenn Bonn-stjórnarinnar
hafa látið svo um mælt, að ekki
sé ástæða til að taka mikið mark
á hótunum og vaðli Ulbriéhts.
Skipastóll Japana.
TÓKÍÓ *— Japanir eiga nú 1056
skip sem eru samtals 2,500.000
smálestir eða 60% af skipastól
þeirra fyrir stríð.
Alþýðuflokkurinn var að-
elns viðmælandi um fram-
boð eins þingmanns sáns
Furðulegf ef eiiiingarláknið
væri hvergi til nema í
minnsla stjérnmálaflokknum
SAMKVÆMT stjórnarskránni hefir forseti íslands meira vald en
nokkur annar íslerdingur. Hitt er annað mál að til þess er ætlast,
að liann beiti því af liófsemi og láti ekki til fulls kenna á valdi
sínu fyrr en í nauðirnar rekur. Því fer þessvegna fjarri að em-
bætti forseta sé einungis einingartákn þjóðarinnar heldur getur
forsetinn ráðið úrslitum í stjórnmálum á örlagastundo.
En hvort sem litið er á embættið fyrst og' fremst sem einingar-
tákn þjóðarinnar eða veigamikið stjórnarembætti, er vitanlega rík
nauðsyn til að sem mcst, þjóðareining sé um kjör hans.
Fiegl Austurríkiskanslari cr
nú staddur í Washingtor, í boði
Trumans BandaríKjaforseta. —
Fiegl lagði af stað frá Austur-
ríki hinn 6. maí s. 1. og hafði
stutta viðdvöl í París -og Lund-
únum á leið sinni vestnr um haf.
Talið cr að hann hafi rætt við
ríkisstjórnir landanna' um frið-
arsamningana við Austurríki.
Austurríkismenn óttast að sér-
samningar við Vesturveldin leiði
til skiptingar landsins -í tvö ríki.
Brezkar fiugsveitir
í Evrópuhernum
PARÍS 12. niaí. — Fróðir
heimildarmenn lverma, að
Alexander landvarnaráð-
herra Breta, sem ræddi við
Pleven franska landvarna-'
ráðherrann í dag, hafi heitið
beinum stuðningi Breta við
uppbyggingu loftflota Ev-
rópu-hersins. Verða flugvél-
ar úr annarri brezku flug- j
sveitinni tengdar Evrópu-
hernum, er til kcmur.
Áður en Alexander hélt
heimleiðis í kvöld, ræddi
hann við Ismay, fram-
kvæmdastjóra Atlanshafs-
bandalagsins.
Reuter-NTB
Árásarmennirnir
irá 30. apríl
dæmdir
í Hæsfaréfti
HÆSTIRÉTTUR kvað í gær-
kveldi upp dóm í máli árásar-
mannanna frá 30. marz 1949.
— Af hinum 24 voru fjórir
sýknaðir, 18 dæmdir til fang-
elsisvistar, allt að 12 mánaða,
en tveir lilutu sektir. — Sagt
er frá dómsorðum Hæstaréttar
á bls. 16 í blaðinu í dag.
Brottnám Dodds
var vel iHidirhúið
TÓKÍÓ 12. maí. — Mark Clark
yfirhershöfðingi Samcinuðu
þjóðanna í Kóreu gerði fanga-
uppþotið á Koje-eyju að um-
talsefni í kvöld og sagöi, að
samningar þeir, sem gcrðir
voru milli fanga og fangabúða-
stjórnarinnar, meðan Dodd
liershöfðingja var haldið gísl,
væru nauðungarsamningar og
mundi með þá farið sem sílka.
Sagði hershöfðinginn, að brott-
nám Dodds hefði verið vandlega
undirbúið af forsprokkum komm-
únista og til þess stofnað í því
skyni að hafa áhrif á gang mála
við samningaborðið í Panmunjom,
einkum fangaskiptamálið. Reyndu
leiðtogar uppþotsmanna að fá því
framgengt, að fangar yrðu ekki
spurðir hvort þeir kysu að hverfa
til heimkýnna sinna í Norður-Kór-
eu og Kína eða ekki.
Dodd hershöfðingi er kominn til
Seúj, og sagði hann fréttamönn-
um í dag að fangar hefðu búið
vel að sér meðan hann var í haldi.
Reuter-NTB
Olíuverkfalð-
Ið etTiit óleysf
DENVER, 12. maí. — Orðrómur
er uppi í Washington um að
Truman forseti muni bregða fyr-
ir sig neyðarákvæðum Taft-Hart-
leylaganna, til þess að leysa olíu-
verkfallið, þar sem segir, að
vinnustöðvun megi ekki gera fyrr
en 80 dögum eftir fyrstu verk-
fallsboðun.
Fulltruar deiluaðila búa sig nú
undir fund, sem haldinn verður
í Wahington með launamálanefnd
l íkisins á morgun. Fulltrúi cins
stærsta verkalýðsfélagsins, sem á
í verkfalli, hefur lýst yfir, að
verkamenn muni að líkindum
sætta sig við nokkru minni launa-
hækkun en fyrst var krafizt, eða
18,5 sent á klukkustund. Eitt fé-
,lag hefur þegar samið í þeim
grundvelli.
^ALÞÝÐUFLOKKURINN
AÐEINS VIÐMÆLANDI UM
EINN ÞINGMANN SLN'N
Það var því mjög eðlilegt að
stjórnmálaflokkarnir leituðu sam
komulags sín á milli um fram-
boð og kjör forsetans. Eins og til
háttar hér á landi var þar fyrst
og' fremst um að ræða lýðræðis-
fiokkana þrjá.
Frá upphafi var um það vit-
að, að Atþýðuflokkurinn hafði
hug' á að koma einum af þing-
mönnum sínum í starfið og var
ekki viðmælandi um aðra
lausn en hann.
Samningar þeir, sem átt hafa
sér stað um málið, hafa því m. a.
snúist um það hvort hinir tveir
flokkarnir, núverandi stjórnar-
flokkar, gætu fallizt á þennan
þingrnann Alþýðuflokksins eða
kom’fð-'sér saman um einhvern
annan mann.
Ljóst er að Ásgeir Ásgeirsson
gat, ásamt ýmsum öðrum kom
ið til greina í þessa stöðu, en
að þrautkönnuðu máli reynd-
ist svo, að hvorki Sjálfstæðis-
flokkurinn né Framsóknar-
flokkurinn vildu gera hann að
sínum frambjóðanda við kosn-
ingarnar. Þar með var útilok-
að að um liann skapaðist þjóð-
areining' eða hann yrði slíkt
einingartákn, sem æskilegt er.
EKKI EINI ÍSLENDINGURINN
Með þessu er engri rýrð kastað
á Ásgeir Ásgeirsson, en til of-
mikils er ætlast ef látið er svo
sem hann sé hinn eini Islending-
ur, sem skipað getur sæti forseta
Islands.
Ef fyrir honum og stuðnings,-
mönnum hans vakir fyrsþ og
fremst að skapa þjóðareiningh þá
er ljóst, að honum ber nú að
hætta við framboð sitt. ftonum
og stuðningsmönnum hans tíer að
skilja, að það er ofureðlilegt að
miklum fjölda landsmanna þyki
það furðulegt, að einingartáknið
verði hvergi fundið nema í
minnsta stjórnmálafktkk lands-
ins og engum sé trúandi til þess
að fara rétt með hið mikla vald
forseta íslands nema einum þing-
manni Alþýðuflokksins.
EINING VAKIR EKKI
FYRIR ÞEIM
Það er óhagganleg staðreynd
( að svo margir af kjósendum og
, forystumönnum í stjórnmálum
Fxh. á bls. 2.