Morgunblaðið - 21.05.1952, Síða 2
MORGUWBLAÐ1Ð
Miðvikudagur 21. maí 1952.
koinmúiiistðr tapa stjórn ,Sóknar*
KOMMÚNISTAR töpuðu í stjórnarkosnÍHgu í starfsstúlknafélaginu
Sókn, er fram fór um s.l. 'nelgi, en kommúnistar hafa farið með
stjórn félagsins í næstum því tvo áratugi. Úrslit kosninganna urðu
l>au, að listi lýðræðissinna hlaut 90 atkv., en kommúnista 74.
—ISnaðurinn
Framh. af bls. 1
Ræðumaður gat þess cnnfrem-
ur, að knyjanrh nauðayn væri orð-
in fyriv iönaðinn að efna til yfir-
litssýningar, er gefur þjóðinni
kost á að' kynna sér íslenzka iðn-
aðarframleiðslu.
Stjórn félagsins er nú þannig ’
fikipuð: Steinunn Þórarinsdóttir,
form., Jóhanna Kristjánsdóttir,
varaform., Hulda Gestsdóttir, rit-
«iri, Lilja Þorkeldsdóttir, féhirð-
jr og Anna Magnúsdóttir, með-
stjórnandi.
Kommúnistar lögðu mjög
xnikla áherzlu á að halda félag-
jnu og ser.dimenn þeirra lögðu
*ig fram um að smala á kjörstað
og beittu hverskyns ráðum í því
skyni að blekkja starfsstúlkurn-
ar til fylgis við kommúnista.
Kom ýmislegt það fram hjá
kommúnistum í sambandi við
þessar kosningar, sem varpar
ijósi á starfsaðferðir þeirra í
þeim verkalýðsfélögum, sem beir
stjórna og sannar, að kommún-
istar hika ekki við að brjóta lög
og reglur félaganna, ef þeir telja
sér það hagkvæmt í pólitískum
tilgangi.
Hætlir Efdborg Borgarnesferð-
ym mánaðamótin!
1 Skipið rekið með miklu iapi
XJM NÆSTU mánaðamót er útrunninn tími sá er félagið Skalla-
grímur í Borgarnesi hcfur tekið Eldborg á leigu til að annast
vöru- og farþegaflutninga milli Reykjavíkur, Akraness og Borgar-
ness. — Eins og stendur mun rikja fullkomin óvissa um hvað muni
J>á verða gert. Ferðir Eldborgarinnar í vetur hafa verið reknar
aneð tapi.
Svo sem kunnugt er voru strax^
lcarinaðir möguleikar á útvegun
#ikips í staðinn fyrir Laxfoss, er
Jiann strandaði. En þau skip sem
íöl eru, reynduSt við athugun
vera óhentug.
Nýtt skip af svipaðri stærð og
Ijnxfoss kostar kringum 11 millj.
Ikróna.
ÓVÍST UM
BJÖROLNAKTiLBAl'NIR
Óvíst er hvað úr björgunar-
"tiiraunum á Laxfossi verði. —
Skipasmiðastöð Keilis hafði mál-
ið til athugunar. Taldi grundvöll-
jnr. undir slíka björgun vera að
ánr.flutningsleyfi fengist fyrir
loftbelg, sem settur væri af kaf-
£vd í Laxfoss og síðan dælt lofti
í belginn. Mætti á þann hátt
tfleyta skipinu upp í íjörusand.
Eelgur þessi mun vera alldýr og
lyrir honum hefur ekki verið
veitt .innflutnings- og gjaldeyris-
levfi.
Þar sem Laxfoss liggur nú,
x»>iin skipið vera mjög mikið
tskemmt og talið vafasamt hvort
lijörgún skipsins, í þeim tilgangi
að gera við það, muni borga sig.
Undraúlpur , ,
Kóreuhermanna
WASHINGTON 20. maí. —
Að urdanförnu hafa land-
gönguliðasveitir Bandaríkj-
anna í Kóreu gert tilraunir
með nýja gerð af skotheldum
úlpum, sem gefið hafa mjög
góða raun. Bandarískur her-
læknir hefur lýst yfir því, að
unnt sé að fækka skotsárum
hermanna í orrustum um 75%
með notkun þeirra, og hindra
algerlega skotsár í brjósíi. —
Aðeins fáar slíkar undraúlpur
hafa enn verið teknar í notk-
un, en sagt er, að þær séu
aðallega gerðar úr nælon og
plastik.
Sveinn Guðmundsson
Iðnsýning þessi verður lands-
sýning, einskonar íslenzk kaup-
stefna, þar sem iðnaðarmenn víðs-
vegar að af landinu kappkosta að
kynna framleiðslu sína.
Er þess vænst að sýningin verði
álirifarík og að sem flestir lands-
menn fái tækifæri að kynnast því
bezta, sem íslenzkur iðnaður hefir
að bjóða.
Eæðumaður gat þess að framan
af vetri horfði ekki vænlega með
húsnæði fyrir sýninguna en fyrir
velvilja ríkisstjórnar Reykjavíkur,
er lét af hendi aukið fé til iðn-
skólabyggingarinnar á Skólavörðu
holti þurfti ekki að fresta sýning-
unni. Þar verður henni komið fyr-
ir á 6 þús. fermetra gólffleti. Enn
fremur verður allgóð aðstaða utan
húss innan sýningarsvæðisins fyr-
ir þá framleiðendur, sem óska að
koma sýningarmunum sínum þar
fyrir.
Til almennings beindi ræðumað-
nr m. a. þessum orðum: Iteynt verð
ur að skipuleggja ferðir fyrir ut-
anbæjarfóik á sýninguna, að gera
hana fjölþætta, eftirmihnilega,
eftirsóknarverða og ánægjulega.
Er ætlast til, að Mnsýning
þessi gjörbreyti almcningsálit-
inu á íslenzltri iðnframleiðslu.
'ÁSKOIUIN SKALLAGRIMS "
Á fundi í hlutaféiaginu Skalla-
grím, sem átti Laxfoss, var á
sínum tíma ákveðið, að leigja
skyldi Eldborgina fram til maí-
2oka, en að þeim tíma liðnum sé
stjórninni heimilt að afhenda ^haldinn í sjúkrahúsi.
skipið. Eld'oorg er ekki byggð til
slíkra flutninga og hefur verið
xekin með allmiklu tapi, sem fé-
lagið getur ekki lengur staðið
xmdir, og verði um áframhald-
nrdi rekstur þess að ræða, þá er
l>að bundið við f járhagsaðstoð til
rfélagsins annars staðar frá.
vðiphesliir fælist sneS kerru
í FYRRADAG varð slys að Skeggjastöðum í Mosfellsveit. — Þýzki
ráðsmaðurinn á bænum, Erich Hermann; varð undir vagni er
hestur fældist með, og stórslasaðist bústjórinn. Hann liggur þungt
11
Ctelur Jéhannes-
son" kominn til
Grænlands
PATREKSFIRÐI, 20. maí. —
Patreksfjarðartogarinn Ólafur
Jóhannesson, sem fyrir nokkrum
dögum fór áieiðis til Grænlands-
xniða, mun hafa byrjað veiðar í
ágærkvöldi. Er hann fyrsti íslenzki
■togarinn, sem þangað heldur í
ér. —
Mikill fjöldi færeyskra og
xiorskra fiskiskipa kom hingað
■urr. s. 1. helgi til þess að fá sér
olíu ,vistir, beitu og fleira. Munu
alis nær 40 skip (mest færeysk)
l>urfa afgreiðslu. Hafa ekki meiri
Jvrengsli verið áður í hinni nýju
Patrekshöfn eða gömlu bryggj-
pr.ni. — Fréttaritari.
ÞFGAR HESTURINN
FÆLDIST
Þegar hesturinn fældist með
vagninn innan túngarðsins var
bústjórinn í kerrunni. Hann mun i
ekki hafa haft tíma til að kasta
tér af, áður en hann féll af kerr-
ur,
Akureyri
-m framan við hjólrð. Mun það IAKUREYRI, 20. maí - Dr theol.
hafa farið yfir brjostkassann Við Friðrik Friðriksson heimsótti
á iaugardagsmorgun
s.l. Séra Friðrik kom hingað með
m.s Enjti, og var tekið á móti
áð steypast á höfuðið, hiaut hann . .
mikinn áverka á höfði. • 'u eyl1
Eftir að árangurslaus't hafði
vcrið reynt að1 ná í iækni, var , , , . , TTTTTT,T
ákveðið að biðja sjúkraliðsbíl að honum a bryggju af KFUM-pilt
um, er fylgdu honum til herberg-
is að Hótei KEA.
A fundum féiagsins, sem haidn
ir voru á iaugardagskvöld og á
flytja Erich til Reykjavíkur og
var farið með hann í Hvítabands
sjúkrahúsið, þungt haldinn.
MIKIÐ DASAÐUR
Við rannsókn þar kom í Ijós,
að meiðsii hans eru mjög alvar-
leg. Vegna þess hve þau eru
sunnudag, taiaði séra Friðrik við
drengina. Vígði hann fána þeirra
og tók féiagið inn í alþjóða sam-
band ICFUM, en hann er eins og
mikil, hefur reynzt erfitt að a1þ]óð veit aðaiframkvæmda-
kenna þau til fulls. Hann mun stjóri allra KFUM-félaga á Is-
mikið slasaður bæði á brjósti og landi og fuiitrúi íslands í Al-
baki og eins og fyrr segir hlaut
hann slæman áverka á höfuð.
heimssambandinu, er telur um 6
miiljónir félaga.
Á sunnudagskvöidið talaði sr.
Mikil tóbaksuppskera Friðrik á hinni fyrstu samkomu
WASHINGTON ■— Landbúnaðar- (KFUM við góða aðsókn. Hann
ráðuneyti Banciaríkjanna hefur mun dveijast enn nokkra daga
tilkynnt, að verðmæti vóbaksupp- ^hér á Akureyri, og prédika í
skerunnar árið 1951 í Bandaríkj- .kirkju staðarins á uppstigningar-
unum hafi numið 1,190,920,000 dag. Einnig mun hann tala í
dölum. I Kristniboðshúsinu. •— H. Vald.
• Framh. af bis. 1
lends herliðs í landinu. Styddi
þjóðin ekki þá ákvörðun, gat svo
íarið, að störf hermanna þeirra,
sjómanna og flugmanná, sem
voru undir minni stjórn, yrðu
gerð erfiðari.
Nú, þegar iíður að þvi að ég
hverfi á brott til annarra starfa,
þá hefur þeirri spurningu verið
svarað til fulls. íslenzka ríkis-
stjórnin var og er sannur full-
trúi hinnar frjálsu þjóðar sinnar.
Það er engan veginn auðvelt
fvrir frjálsa þjóð, sem vanizt
hefur að treysta á sjálfa sig, að
taka þá ákvörðun að ieyfa herliði
annarrar þjóðar að setjast að í
iandi sínu. En sú ákvörðun var
þýðingarmikið framlag til sam-
eiginlegra átaka Norður-Atlants-
hafsríkjanna sameiginlega og
hvers um sig, í því skyni að
vernda frelsi sitt og menningar-
erfðir gegn húgsanlegri utan að
komandi árás. Þessi ákvörðun
gerði það að verkum, að ísland
er nú fuilgildur aðili i hinu vax-
andi samfélagi frjálsra þjóða um
heim allan.
ÞAKKAR VINÁTTU
OG HLÝHUG
Nú langar mig til þess að láta
í ijós einlæga virðingu mína fyrir
íslendingum, bæði rikisstjórn og
ahnenningi, vegna þess styrks,
sem ég hef orðið aðnjótandi á
liðnu ári, og fyrir hlýju þá og
vináttu, sem þeir hafa sýnt starfs-
niönnum varnarliðsins. Þeim hef-
ui skilizt að minir liðsmenn eru
á sama hátt og þeir sjálfir liðs-
menn i samtökum, er ná um heim
aiian og beinast að því að koma
á varaniegum friði og vináttu
þjóða í milli.
Það fer ekki hjá því að í hverri
hjörð séu nokkrir svartir sauðir.
Fáeinir einstaklingar úr hópi liðs-
1 mtnna minna hafa stundum
1 gleymt því, í hvaða skyni vér
erum hingað komnir. Ég hef gert
ráðstafanir til þess að leiðrétta
misskilning þessara fáu manna,
og ég er þess fullviss að eftir-
maður minn, muni fara eins að.
Vér óskum þess eindregið, að
vera velkomnir gestir á Islandi,
og vér látum ekki ábyrgðarleysi
fáeinna einstaklinga, Bandaríkja
manna eða íslendinga, hafa nein
áhrif á þá varanlegu vináttu og
virðingu, sem rikt hefur milii
meiri hluta íslendinga og hins
ameríska varnarliðs.
FAGIIRT LAND
I daglegum störfum mínum á
íslandi hef ég af skiljanlegum
áslæðum lengst af haldið mig í
Kcflavík og Reykjavik. Samt
sem áður er það einhver fegursta
endurminningin úr starfi mínu
hér og það sem ég mun lengst
muna, er ég fór í fyrra sumar í
heimsókn til flestra bæja og
kauptúna, þar sem komizt varð í
bifreið.
Ég hef notið gestrisni sýslu-
manna og annarra borgara frá
Vík til Húsavíkur og frá ísafirði
til Seyðisfjarðar. Eg hef haft
tækifæri til þess að kynnast fólki
úr ölium stéttum þjóðfélagsins.
Ég hef kynnzt ýmsum atvinnu-
vegum, gengið á fjöll, farið á vaði
yfir ár og brotizt í gegnum snjó-
þyngsli. Mér verða jafnan minn-
isstæðir hinir óvenjulegu litir og
hin hrikalega fegurð landsins. Ég
hef tekið margar ljósmyndir,
sem ég mun geta sýnt fjölskyidu
minni, gestum og vinum.
En íegursta endurminningin,
sem ég tek með mér frá ísiandi
er fullvissan um það, að bak við
san.vinnu rikisstjórna beggja
landanna fyrir varanlegum friði
stendur skynsemi og skapstyrkur
íslenzku ’pjóðarinnar.
Þvi kveð ég íslenzku þjóðina
og ríkisstjórn hcnnar, sem sýnt
hefur starfi mínu fullan skilning
og gert það iéttara á ýmsan hátt,
virðingarfyilstum kveðjum.
Stevenson ósveigjanlegur
SPEINGFIELD — Fréttamaður
spurði Stevenson hvort hann væri
enn ófáanlegur til framboðs, og
svaraði hann á þá lund, að því
betur sem hann kynntist glundroð
anum sem nú ríkti, því minna
fýsti sig að gerast foraeti.
EMM OG
ÁlEFMi
Kristin
UM ÞESSAR mundir er margt að
gerast í listalífi höfuðborgarinn-
ff », e. ar. Er þá fyrst
'( að mynnast mál-
| verkasýningar
S frú Kristínar
Jónsdóttur. Rúm
: lega 20 ár eru
iiðin síðan hún
hefur efnt til sér
sý»ingar á mynd
um sínum. En
undanfarin ár
hefur hún oft
tekið þátt í sam-
sýningum, utan,
lands og innan.
Það vekur sérstaka athygli á
þessari sýningu, hve fjölbreytt
viðfangsefni þessi listakona hef-
ur valið sér. Þar getur að líta
myndir víðsvegar frá úr þjóðlíf-
inu. Myndir frú Kristínar lýsa
landinu í sveit og borg, túlka feg-
urð hins daglega umhverfis úti og
inni og gefa biómunum líf þannig
að þau brosa ljóslifandi á léreft-'
inu.
Yfir þessari sýningu allri er
mildur biær fágunar og þroska.
Engum getur dulizt að þar er á
ferðinni mikilhæfur og þroskaðux
Iistamaður, sem vinnur markvíst
að viðfangsefni sínu. Kemur það
að sjáifsögðu engum á óvart þar
sem frú Kristín Jónsdóttir hefur
um iangt skeið verið í hópi
fremstu myndlistarmanna okkar.
=//= ;
Svo er Þjóðieikhúsið á ieiðinni
mcð óperettuna Leðurblakan..
m Vcrður hún
sýnd laugardag
inn 7. eða
sunnudaginn 8.
júní, að því er
þjóðieikhús-
stjóri sagði mér
í gær.
Tveir íslenzkir
listamenn, sem
iengi hafa dval-
ið eriendis,
*, % 'SBsmmasmí-
Elsa
munu koma
fram í Leður-
biökunni. Em
það þau Eisa Sigfúss og Einar
Kristjánsson. Koma þau nú bæði
í fyrsta skipti fram á sviði Þjóð-
leikhússir.s. Eisa Sigfúss er eins
og kunnugt er búsett í Danmörku
og nýtur þar mikilla vinsælda.
Hefur hún und.anfarin ár sungið
oft í danska útvarpið.
Þegar frú Þuríður Páisdóttir
augiýsti fyrstu söngskemmtun
*■ ijSÍna í byrjun
>essa manaðar
/ar hennar beð-
ð með mikilli
jftirvæntingu.
?essi unga söng-
kona hafði áður
Ivalið um eins
árs skeið við
söngnám á ítaliu
4ður en hún fór
atan hafði hún
"*** , ■ > vakið á sér at-
Þuríður hygij fyrir góða
hæfileika. Þessir
1 fyrstu hljómieikar frúarinnar
voru mikiil sigur fyrir har.a.
Henni var forkunnar vel tekið
jog dómararnir um söng hennar
voru eins góðir og frekast varð
ákosið.
Það er cngin sérstök bjarlsýnl
að gora sér miklar vonir um fram
tíð þessarar ungu iistakonu.
Annars cr það athyglisvert, að
um þessar mundir er mikið af
ungu fólki að koma fram í hinum
ýmsu sviðum íslenzkra lista. Á
það ekki sizt við um hljómlist
og ieiklist. I myndlistinni gætir
einnig greinilegs gróanda enda
þótt ágreiningur sé uppi.um hin-
ar ýmsu stefnur, sem þar verður
vart. Ilinsvegar verður því ekki
í neitað að ljóðlistin virðist heldur
ihafa dregist aftur úr.
S. Bj.