Morgunblaðið - 31.05.1952, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 31.05.1952, Blaðsíða 2
2 MORGUTSBLAÐIÐ Laugardagur 31. maí 1952 1 „Þið hnfið im um stund verið lil Danir skilja ekki þjóðina eg gleði í okkar lifla bæ“ Kveðjuhóf I Leikhús'kialtaranum fyrin dönsku leikarana SÍÐASTA sýning danska leikflokksins í Þjóðleikhúsinu var í gær- Jívöldi og var það hin sjöunda í rööinni. Aðaókn að henni yar jafn mikil og hinum fyrri. Leikhúsgestk tóku að þessu sinni leikn- tim með ennþá meiri fögnuði en nokkru sinni áður, enda leyndi það eér ekki, að fólkið í leikhúsinu var að kveðja hina dönsku gesti. I í leikslok kom Poul Reichhart®' fram á sviðið og flutti Þjóðleik- iiúsinu þakkir fyrir hönd leik- hússins og afhenti leikurum Þjóð leikhússins stóra blómakörfu frá liinum dönsku leikurum. Því aiæst flutti formaður félags ísl. leikara, Valur Gíslason, nokkur Jjakkarorð fyrir hönd íslenzku VÆNT UiVI Af) Þíö KOMhfi leikaranna. Þá þakkaði Guðlaug- MEÐ HOLBERG í ös og erli okkar tíma, muna hans heilbrijgðu, rólegu skynsemó víðsým hans og evýópska mepnt, hagræna, siðræna og skáldiega út sýn hans og sjónarmið. lir Rósenkranz, þjóðleikhússtjóri Linum dönsku leikurum fyrir lcomuna og afhenti stóran lár- viðarsveig til Konunglega leik- hússins. Síðan flutti hinn danski leik- sviðsstjóri, Lindendal, þakkir fyr ir hönd Kgl. leikhússins. Þá var danski og ísl. þjóðsöng- urinn sunginn og tóku bæði á- horfendur og leikarar á sviðinu þátt í söngnum. Önnur rijk renna einnig undir það að okkur þykir vænt um að þið komuð með Holberg. Holberg er sem sé p,ersónulegur vinur okk ar. Við vorum vinir löngu áður en þann lærða barón dreymöi urn það að koma með gestaleik í eyju elds og ís.a og .erfiðra gistiriga, Það var ekki einungis svo að Hol- berg hefði tekið sér Snorra Sturl i son að fyrirmynd í sagnaritun. Hann lagði einnig orð í belg urr Að þessu loknu, kl. 20,30 í gær-J íslenzk mál samtíma síns og bar i ■ Lveldi, efndi stjórn Þjóðleikhúss-: bætifláka fyrir íslendinga, þegar ins til skilnaðarhófs í leikhúss-, þeim va.r hallmælt, og þess var k.jallaranum. Þjóðíeikhússstjóri ^ ekki vanþörf. Hann talaði um sstýrði hófinu og bauð gesti vel- tign landsins. Hann sagði að á ís- Romna með nokkrum orðum. Síð-j landi væru margir gáfaðir og an flutti formaður leikhúss-J lærðir menn, einkum í fornfræð- Táðs, Vilhjálmur Þ. Gíslason, um og sögu. Hann sagði að Norð- skemmtilega ræðu í léttum tón m. t lendingar væru tígulegastir af ís- &. um Holberg, samband hans við lendingum. Svo bætti hann því Islendinga o. fl. Mælti hann m. a.1 við, að öllum væri íslendingum á þessa leið: það sameiginlegt, sunnan lands Við höfum um margt að tala' og norðan, að mest drykkju þeir áður en við skiijum. Við íslend- ingarnir þökkum ykkur heim- sóknina, þökkum ykkur list ykk- ar og alla þá ánægju, sem við liöfum haft af Holbergssýningun- nm. Við höfum séð hversu ágætír leikar.ar þið eruð og hyersu góðir mysu, þótt að náttúrunnar hálfu væru þeir hneigðastir fyrir öl og brennivín. Og svo var Holberg eiginlega í okkar fjölskyldu, þótt fáir geri sér nú grein fyrir því. En ég ætla að segja ykkur frá því, þótt ekki þurfið þið að skilja fulltrúar lands ykkuar. Þið hafið það svo, að ég sé þar með að gera komið hingað eins og vinir og sú j kröfu til Holbergs og handrita hefur verið okkar ósk að taka' hans, að minnsta kosti ekki strax- ■vinsamlega á rnóti ykkur, sem j Eidri samtiðamaður Holbergs var Julltrúum þjóðar, sem vil viljum fúslega viðhalda og efla vináttu ýið. jVEÐRIÐ EKXI „SETT í SENU“ Við gætum talað um sitt hvað, sem ekki hefur farið eins vel úr hendi og við óskuðum og við ætl- nðum, en þann reikning höfum íslenzkur sagnaritari, Þormóður Torfason, merkismaður og áhrifa- mikill sagnaritari, Hann var gift- ur ekkjunni eftir bróður mó.ður- föður Holbergs. Sjáið þið til, svona var Plolberg að vissu leyti í íslenzkri fjölskyldu! SVONA SKULUM VIÐ Og að lokum. Við viljum vera Islendingar og þið Danir. En okk- ur er margt sgmeiginlegt, meira nú, þegar við sldljum, eji þegar við hittumst, bæði gamanmál og alvara. Saman eigum við seigluna í trú okkar á lífið. Saman stöndum við óhvikulan vörð um verðmæti Hfsins. Saman eigum við virðinguna fyrir þeim, sem lifðu og þeim sem dóu fyrir þau verðmæti. Saman eigum við glaða taú á líf og list og fegurð. Og svo eigum við fögnuð yfir fögrum löndum, ættlöndum okk- ar, fögrum hvoru á sína visu, í stórfengleik og yndisþokka. Góðir gestir. Þið hafið nú um stutta stund verið líf og gleði í okkar litla bæ. Þökk íyrir kotr.- una. Því næst talaði Valur Gíslason, formaður Fél. ísl. leikara, þá sendiherra Dana, frú Bodil Berg- trup eink.um um Holþerg og sam- vinnu Dana- og íslendinga, Aage Fönss um hið skemmtilega ferða- lag leikaranna hingað iil Reykja- víkur, en að siðustu talaði Poul Reumer.t á víð og dreif, e.n einkum um möguleikana á því, hvernig hægt yrði að koma á gestaleik íslenzkra leikara í Höfn. Reykvíkingar þakka þessum glöðu og góðu gestum fyrir kom- una, fyrir hinn eftirminnilega við- burð í sögu okkar unga Þjóðleik- huss, að svo glæsilegur leikflokk- ur skyldi koma hingað og sýna okkur list sína með þeim ágætum, sem bæjarbúum er kunnugt. Hinn danski leikflokkur flýgur væn.tanlega. heimleið.is með Gull- faxa snemma í dag. fyrr en beir sjá landið seglr PouE Reumert leíkararnir þakklátir fyrir ógleymaniega móttökur. i í CÆR hiíti ég Poul R,eumert j leikara snöggvast að máii á her- bergi hans á Hótel Borg. | Erindi mitt til hans var sð fá hjá honum í stuttu naáli, álit hans á heimsókn hins danska leik- flokks. ÆFIN ER STUTT Er hann hóf mál sitt, lét hann huganar reika víða, eins og hon- um er lagiö, síkvikur eins og hann er í hugsun og tali. — Einkennilegt er, hve manni finnst tírninn líða fljótt, þegar menn fara að eldast og þeir líta til baka. Þá rennur það upp fyrir þeim hve mannsævin er í raun og veru lítilfjörleg, hve litlu ein- við þegar gert upp og slep.pum. TALA SAMAN jþví....Líka sleppum viS veðr-j Og svo eitt að lokum inu, sem ekki hefur verið eins vel bandi við Holherg. Hann talaði' sl£gpj varnagli er þó sleg „sett í senu“ eins og æskilegast bæði um s.éi’kenni og ágæti ís- jnn ag megi gera nexna 4tkvæ$ogreiðsl@ um framfí^ FrakkSandsh stjórnar PARISARBORG, 30. maí. — Pinay hefir heimtað, að fram fari atkvæðagreiðsla um traust á stjórnina vegna stefnu hennar í launamálunum. Atkvæðagreiðsl- an fer fram á þriðjudag. Ef framfærsluvísitalan hækkar i:m 5 af hundraði eða meira, þá er svo ráð fyrir gert í tillögum stjórnarinnar, að kaup hinna sam-j iægsj íaunuðu hækki að sama hefði verið, hverjum sem um á að lands og um það, sem honum ^ slíkar kauphækkanir á 4 mán- jkenna! Við erum að vísu vanir því í Þjóðleikhúsráði, að leikarar «g leiksviðsmenn komi til okkar og biðji ym got.t veður, en ég er ekki viss um að það hafi verið okkar að sjá um gott veður á gestaleiknum ...... Svo finnst mér engin ástæða til að amast við veðrinu í Reykjavík. Ég man ekki eftir nema góðu veðri í Reykja vík. I mínum huga er alltaf sól- skin í Reykjavík. .... Mér hefur verið sagt, þótt ótrú- legt sé, að það sé erfitt að íala fyrir leikurpm. Leikarar eru, ac nögn, menn sem aldrei eru þcií sjálfir, heldur einhver annar. Og Heumert vinur okkar hefur skrif- að margt skemmtilegt um ,,Mask- er og mennesker"...... Ég ætla samt að dirfast sð -spjalla ofurlítið við ykkur um sérgrein sjálfra ykkar, — sjá'.fan' Holberg. Um það mætti tala aftur og fram, hvort þið hefðuð átt að sýna Det lykkelige skibbrud eðu oitthvað annað. En það var gott að þið komuð með Holherg. Ekki einungis vegna þess að Holberg et’ hið' bráðfyndna ganaanleika skáld. Heldur einnig af því að eem listamaður og menningar- írömuður er hann maður, serr| við höfum. go,tt. af íið .þ^kkjri. ogi og .einnjg áhuga á því sem ís- Je ggja okkur á hjarta eir.mitt nú lenzkt cr ..................................................................................................................................................................................................................................................................... þótti hofmóður o'kkar og armóð- 'uðum. ur. Svona skulum við tala sam- | Kommúnistar, jafnaðarmenn an. Hispurslaust, heiðarlega, ber- 0g vinstri armur Gaulle-flokks- sögult, en illinda og undirhyggiu- ms eru vísir til að greiða at- laust, en ekki einlægt ve’_a að kvæði gegn tillögum stjórnarinn- hlusta á það eitt, hvort eitthvað ar. — Reuter-NTB búi undir orðunum, hvort ein- hver broddur sé í þeim, eitthv.ert skens, einhver dulin pólitík. Ég held að það væri uppíagt að ræða þessi mál einmitt við leikara, ef í það færi, (en það geri ég ekki í kvöld), tilvalið að ræða það við leikara af því að þeir eru manna vanastir að hlusta og skilja, vanir því að setja sig inn í annara hugsunarhátt, annara sálarlíf og tilfinningar og armar lePt umhverfi. Þess vegna ættu leikgrar að vera kjörnir boðberar vináttu og skilnings. Frá okkur er hér útrétt hönd íil vináttu. Þið hafið komið hingað sem ágætir lis.tamenn, glaðir íélagar og skylduræknir fulltrúar lands ykkar og hafið verið því til sæmdar........ En þegar þið eruð farin, cr landi ykkar líka v.el borgið hér hjá nágrönnum okkar í semdiráði! ykkar, þgr, sem er, e,ins , og þið; hafið sj.á.lf séð, gott clanLst heifn- iíi með gestrisni o.g höfðingsskapi Jiiugi’ aflahæstur Hafnarfjðfðarbáta Á VETRARVERTÍÐINNI í Hafn arfirði varð Iilugi aflahæstur með 3.86 lestir og aflaði hann eingöngu í net. Næstui' var Fagriklettur með 540 lestir og Andvari með 525 lestir og veiddu þeir einnig í nét. Af línubátum var Hafdís með mestan afla, 315 lestir í 71 róóri, Von með 310 lestir í 51 róðri og hafði hún hæstan meðalafla í íóði’i rúmar 6 lestir. Þriðji var Vörður með 302 lestir í 53 róðr- um. * Afli netabáta var sæmiiegur á vertíðinni en afli línubáta var lélegur eða ekki nemavtæmar .4,3 lestir í .i'óða'i. ' í Alifr þ.éir bátar, áerri'tíéfndir ðru hér að fra,man, nema Hafdis, hafa J lagt upp í fiskvérkunarstöð Jóns. Glsláso’nár.’ —P, Poul Reumert staklingurinn getur áorkað af því sem hann ætlaði sér i upphafi. Þegar ég minnist fyrstu komu minnar hingað fyrir nálega ald- arfjórðungi síðan, þá verður aug- ljóst að þó tíminn sé stuttur síð- an þetta var, hefur heirnurinn og mannlífið tekið allmiklum breyí- ingum síðan. BIN VIBP.RAGÐSFLJÓTA INNSÝN Ég óskaði mér þess að geta hlustað á þennan fiuggáfaða, til- þrifamikla heimsborgara góða stund, meðan hann væri í þess- um ham, því hann er eins og kunnugt er, þeim óvenjulegu af burðagáfum gæddur, að geta á gvipstundu fengið fyllkomna inn- sýn í hug og lyndiseinkenni jafnl einstaklinga sem þjóða. En eng- inn tími var til þess í þetta sinn. Ég varð að snúa mér að erindinu og spurði hann hvernig heimsókn hins danska leikflokks hingað hefði tekizt að hans áliti. STYjDUR VÐ SAMÚÐ ÞJÓBANNA — Eins og þú vcizt, sagði Reumert, hefi ég á undanförnum árum reynt að leggja íninn skerf til aukins rkilnings og sarnúðar milli þjóða okkar. Árangurinn af þessari ferð er m. a. sá að allir féJagar mínir írá Kgl. leikhúsinp, e.r komu hingað að þessu sinni, hafa fengið nýtt álit á íslenzkri þjóð. Við Danir, sem aldir erum upp á bylgjóttum frjólendum lanas okkar, höfum aidrei vanist íjöll- um og erum ókunnugir mikil- úðgri náttúrufegurð, eigum erfitt með að skilja íslenzk lyndisein- .kenni. En þegar Danir 'eru hér, þó', ekki sé nema viKutíma, þegar lenzk náttúrufegurð nýtur sín, og fá tækifæri til að fei'ðast úrn lar.dið, sjá furður þess, með eigin' augum og ' ér’u méð ’ því márki' þrenndir, að vera næmir á mann legt lunderni, þá geta þeir lesið í svip landsins hver eru rök fyrir lyndiseinkennum þjóðarinnar. Þetta hafa félagar mínir gert í ríkum mæli, og með því öðlast þann skilning á íslendingum, sem flestum löndum mínum er hul- :'nn. Ég veit þess mörg dæmi, hvern- ig stutt dvöl landa minna getur jafnað úr ýmiskonar misskilningi og stuðlað að bættu samkomu- lagi. Auk þess hafa þær móttök- ur, sem við höfum notið hér verið ^svo með fádæmum góðar, aö vi.ð ihöfum tengzt vináttuþöndum við íslenzkt fólk, aem eig munu rofna. SÓLSKINSDAGAR 4SUÐURLANDI Að koma til Þingvalla eða “erð- ast um Suðurlandsundirlendið, sjá Gullfoss og margt annað vek- ur ógleymanleg áhrif á aðkomu- menn eins og þú veizt. Einn af félögum mínum komst að orði á þessa leið, er hann stóð þrumu lostinn frammi fyrir Gull- fossi: Ég veit ekki betur, en ég hafi séð alí mikið af tilkomu- miklum stö'ðum fagurra landa. En aldrei hefi ég orðið eins gágn tekinn eir.s og hér. Aldrei séð neitt fyrir mér, sem gefið hefur mér til kynna hvað er háleitast í manniífinu og menn í sjálfu sér megna sín lítils. SAMVINNA LEIKHÚSA Er ég .minntist á það við Reumert hvernig hugsanleg væri áframhaldandi samvinna milli Þ.jóðleikhússjns annars vegar og danska ieikhúsa hins vegar, komst Reumert að orði á þessa leið: — Eðlilegast væri og gagnleg- ast fvrir Þióðleikhúsið, ef til mála gæti komið, að fá erlenda lejk- Jstjóra við og við, til þess að starfs .menn Þjóð.leikhússins gætu örðið fyrir nýjum o.g fjöiþreyttari áhrifum. En þar er sá hængur á, að leiksti.óra er nau.ðsy.nlegt að hafa fullkomið vald á málinu, ekki að.eins að skilja íslenzkuna orði til orðs h.eldur hafa írá barn- æsku numið anda málsins og sál, svo hann geti gert sér grcin fyr- ir hinum minnstu blæbrigðum tungunnar. Að sjöifsögðu ætti það aS standa Þ.jóðleikbúsinu til boða þegar stjórnendur þess tel.ja að' þeir hafi með höndum leiksýn- ingar við þæfi danskra leikhús- gesta, að koma þá í heimsókn til Ðanmerkur. AÐ SÝNA HUG SINN í VERKI Að endingu komst Poul Reum- er.t að orði á þessa leið: — Mér er það mikil ánæsia að hafa fengið tækifæri ti] að kpma í þessa heimsókn. Ég er spnn- íærður um að hún verður til góðs fyrjr það málefni, sejn ég hefx lengi borið fyri.r br.ipstj — auk- inni samúð og nánari kynni’m Dana og ísiendinga. Ég sagði í háaegisverðinum í Sjálf- stæðishúsinu uro daginn, þar sem ég þalckaði fyrir mína hönd og félaga minna T'ábæra.r viðtökur alúð .og gistrisni: Þetta eru ckki annað en orð. En ég vonast eftir, að ekki líði á löngu unz da.nska þjóðin getur sýnt í verki að hún. kann að meta menningu og afrek ísiendinga. Ý». St. WASHINGTON — Ibúaf jöldí Bandáríkjanna var 156 milljóhir 1. apríl s. 1. Hafði íbúunum f.jölg- 'að flm' 2,7 mílljónli' á’ S. h'ári.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.