Morgunblaðið - 10.07.1952, Qupperneq 5

Fimmtudagur 10. júlí 1952
MORGVNBLAÐIÐ
51
ALLT
SÍÐUSTU DAGARNIR í- Aþenu
liðu við heimboð og kveðjur. —
í>að var með söknuði, að ég
kvaddi þessa fornfrægu borg og
£lla þá mörgu vini, sem 6g hafði
eigr.azt á árinu, sem ég dvaldist
J>ar. Þeir gerðu allt, sem í þeirra
valdi stóð til að, gera mér síð-
xrstu stundirnar ógleymanlegar.
iÞegar við sátum á heiðum, kyrr-
Xim kvöldum niðri .við ströndina,
hiustuðum á angurværa tónlist'-
ina og horfðum á skipin hverfa
út yfir sjóndeildarhringinn, var
mér Ijóst, að ég var tengdur
Grilckjum og landi þeirra bönd-
i’m, sem engar fjarlægðir mundu
mokkurn tíma geta rofið Heið-
ríkja þcssa hrjóstruga lands
liafði fengið yfir mér töfravald,
£sm stöðugt mundi laða mig
þangað á ný.
FRÁSAGNIR UM ÍSLAND
VÖKTU ATHYGLI
Margar voru þær spurningar,
scm ég varð að svara þessa síð-
ustu daga — spurningar um land
TTiitt og þjóð, lifnaðarháttu okk-
ar og menningu. Greinarnar sem
ég hafði skrifað í eitt af blöðum
Aþenu, „Akrópólis", höfðu vak-
íð forvitni margra, og það var
stundum erfiðleikum bundið að
kannfæra þá um, að litla, af-
ekekkta þjóðin í Norður-Atlants-
hafinu ætti sögu og menningu,
kem stæðist samanburð við hið
bezta hjá mörgum stærri og
voldugri þjóðum. Það sem vakti
«. t.. v. mesta furðu var, hve
svipuð saga Grikkja og íslend-
ínga er á mörgum sviðum. Hef
ég áður bent á það í einni af
jrreinum mínum í Morgunblað-
ánu.
. „Þér verðio vissulega bezti
sendiherra okkar á íslandi, beg-
tr þér komið heim.“ sagði rit-
stjóri „Akrópólis“ við mig, þeg-
ir ég kvaddi hann. „Og við
Biunum ekki glevma því, áð bér
hafið kynnt land okkar og bjóð
með skrifurn yðar í íslenzk blöð.“
ÞYKIR VÆNT T.m AÐ LANÐ
ÞETRRA ER KYNNT
Það var citthvað hiavtnæmt
Yið barnslega gleði Grikkjanna,
þegar þeir heyrðu, að hefði
saet frá þeirn heima á ísl&ndi.
Irátt fyrir þá staðrevnd, ;.ö fá
JÖnd hafa verið lofuð meira '-n
Gnkkland um allan heim, er það
Grikkium stöðug upnsnretta
fagnaðar að frétta. að lar.d b°irra
kynnt með öðrum þjóðum.
Þessa sömu tilfinningu bekkirim
t ið íslendingar, begar vel cr írá
landi okkar sagt á erlehdum
vetívangi.
i’TARGS A-H MINNAST VI3
BRGTTFÖR
Þcgar állir vinit höfðu veriT
I vaddir og ' Ilum sourninPum
svsrað, tók ég samah niönkur
Tnínar og hé’t á skipsfjol í.brenn-
án-di iúní-scb'hri. Það var ná-
Irvæm’ega eitt ár og ein vika,
siðan tg sté fæti á príska grund
I fvrsta sinn. og mér var bnð
fulikomið undrunarefni, að eitt
ár gæti fært manni s’íka gnægð
rdeði og fiölbrcyíilegrar reybslúk
Bg minntist fvrstu viknamm á'
ferðalagi mínu 1 fótspo" Páls
postula, máncðanna uppi í íjöll-
ur.uin við a'bönsku landamærin,
Eem eru mér e. t. v. minnisstæ^-
árj en ailt annað á þessu ári. Ég
sá íyrir mér veturim í Aþenu,
ctölulegar gieðistundir í vina-
bópi, skíðaferðir og göngpierðir
upp í fiöllin, heimsóknir til
frægra sögustaða víðs vepar um
Grikkiánd, smáferðir til evjánna,
sem. eru únaðsíégri eh allt ann-
a.ð. Sjóbað-í .Riogfskinii miðnæt-
urmessa' á páskadag í cinu af
Ir>a”,-+"iir)l!rvi f! -*»rk'hhf.a rfVi
veraldar, munkfíkinu Apos, barj
-sem engin kona hefur stigið "æti
j'þúsund ár. Hof óg'hailir, kirkj-
úr og klaustur, afskekkt. fjalla-
þorp, iðahdi stórborgir, hrikaleg
fjöll og gróðursælar flatneskjur.
biisUðr KIF.I.
Parþcnon-hoíið á Akropólis-hæðlnni, eitt veglegasta og furðuleg-
asta musteri byggingarlistarinnar, þar sem engum stærðfræðilég-
iim lögmáium var fyigt og þar sem hvorki er að finna beinar,
Járéttar né lóðréttar línur. Þeíta 2000 ára gamia mustcri er sííif-
antíi táknmynð náííiirunnar í margfcreytileik sínum og áhorfand-
inn þrevtist aldrei á að virðá fyrir sér ósamfellda og ómótstæðí-
lega fegurg þess.
Allt hefur þetta fengið í minn-
ingunni undarlegan hélgiljóma,
sem gerir viðskilhaðinn sáran og
þungbæran.
AKROPOLIS HVÉSFUR
AÐ 3AKI
Skipið heldur 'hljóðléga. ú't úr
ysmikilli höfn Pirens, og ég lít
í fjarska A’krópólis og margloí-
aðar rústirnar þar hverfa út :
sólglitrandi móðuna. Víð þræðum
éyjar og sker og siglum hjá
Sunium, syðsta odda Attíku; bar
sem enn standa tignarlegar, hvít-
ar súlurnar úr hofi Poseidons og
geyma m. a. nafn Býrons lávarð-
ar, sem hann skar í eina þeirra
með hníf sínum, þegar hann átti
þar leið um fyrir meira en öld.
Við höfum kvatt háborg fornr-
ar menningar og 'yrir höhdi:m
eru ókunn lönd, þar sem cinnig
gerðust mikil tiðindi, já, hin
mestu í sögunni að margra dómi.
Eítir dágsdvöl á Kýpur, hinni
umdeildu grísku nýlendu Breta
í botni Miðiarðarhafsins, or
stefnt á Haifa, helztu hafnarborg
hins ævagamla Og um leið korn-
unea ÍSraelsríkis. Þar bíðá enn
nýjar sýnir og öhnur reynsla,
sem verð kynnu að vera frá-
sagnar.
ME3 SÆNSKU SKIPI
U.w MID.1ARDARHAF
Ég hef verið svo lánssamur að
fá atvinnu á sænsku flutninga-
skipi, sem fer viða um hsfnir
Miðjarðarhafsins, og á þess kos.t
að heimsækja ýmsa merkisstaði
á leið minni norður á bóginn.
Það dregur úr sárasta sviðanum
eftir viðskilnaðinn við Grikk-
land að fá erm að kanna ókunna
stigu.
Sig. A. Maguússon.
Ridsway ræðir
r
LONDON, 9. júlí. — Ridgway
yfirherforingi Atlantshafsbanda-
lagsins, sem nú er staddur í Lon-
don, átti í dag tal við yfirmenn
brezka landhersins og rTughers-
ins. Engar endanlegar ákvarð-
anir verða teknar á þessum fund-
um um þátttöku Breta í her-
vörnum á meginlandinu, en það
vandamál mun samt verða ieyst
á næstunni.
ÁTTUNDI landsfundur Hven-
réttindafélags íslands var hald-
ín'i dagana 19.—24. júní s. 1. -—
VOru 76 fulltrúar :mætt.ir á fund-
inum víðsvegar að nf landinu,
en auk íulltrúanna sátu íundinn
nargar ironur.
í stjórn félagsins til næstu
fjögurra ára, voru kosnar eftir-
taldar konur: Teresía Guðmunds-
son, Védís .Tónsdóttir, Krist’n L.
Sisurðardóttir og Guðrún Gísia-
dóttir.
Hér fara á eftir f.ambylcktir
fundarins í skatta- og trygging-
armálhm:
:í SKATTAMÁLUM:
8. Landsfundur KRFÍ haldinn í
Reykjavík 19.-24. júní 1952 skorar
á nilliþinganefnd : r.kattamáium
að taka fullt íillit til þess ákvæa-
is í þingsályktunartillögu r.íðasta
Alþingis, að „ofþyngja ekki hjón-
um í opinberum gjöldum“ og
leggja til grundvaílar við breyt-
ingar á skatta- og útsvarslögum
þann jafnréttisanda laganna, cr
telja verður grundvallarlög um
málefni hjóna og íoreldra (h jóna-
bandslög, sifjalög og lög um fjár-
mál hjóna frá 1921 og 1923) bg
önnur þau lög, sern viðuvkenna |
jafnrétti k\’6nna og karia innan:
vébanda hjónahandsins sem utan
þess, |
Þessi atriði koma þá hclzt íil
greina: I
1. Hjónin hafa taraa rétt til
eigna og tekna.
2. Hjón (foreidrar) eru bæði
íramfærenaur barna rinna. I
3. Skv. 23. gr. nianméttinda-
skrár S. Þ., haía allir menn,
giftar. konur sem aðrir, rétt á
frjálsu r.töðuvali. j
4. Störf konu, sem vinnur ó
heimilinu, eru a. m. k. eins mikils,
virði og greiða verðurífyrir bau,
ef aðrir vinna þau, hvort heldur j
er innan heimilisveggja eða utan
þeirra.
5. Stórt heimili, einkum þar/
sem eru mörg börn og ung, krefst
meiri vinnu en ein kona geturi
innt af hondi á hæíilegum vinnu-1
tíma, svo í lagi sé, miðað við
nútíma : nenningarkröfur um
hreinlæti, mataræði og uppeldi
barna.
Eftirfarandi atriði óskar. 'und-
urinn því sérstaklega að tekin
A hersýningu
séu efnislega ir.n í endurskoðufS-
skatta- og útsvarslög:
1. Hafi hjón sameiginlega tekju.
öflun, mismunandi tekjur, eða.
annað hvort hjóna aílar heimil—
inu framfærslufjár, skipti þavi
tekjum milli sín að jöfnu og'
greioi skatt og ú.tsvar af þeim,
sem tveir einstaklingar. Sama
ákvæði gildi um sameiginlegai*'
eignir. Bæði hjónih undifskriíl
skattaframtalið. ■
2. Heimilt er hjónum þó að
telja sérstalclega fram og greiða
sérskatí og útsvar af þeim tekj-
um, sem þau afla hvort íyrir
sig. Telji annað hjónanna fram.
til skátts tekjur, sem aí'Iað hefur
verið lijá fyrirtæki, sem hitt á
eða er rneðeigandi að, skal vinn-
an vera sannanlega "ramkvæmd
og launagreiðslur ekki :.’eiknaðar
hærri en hjá öðrum sambærileg-
um starfsmönnum "yrirtækisihs.
Heimildarákvæði þessi gildi og-
um séreignir hjóna.
FRÁÐRÁTTUíl
1. Persónufrádráttur vegna
barna skiptist.'að jöfnu milli for-
eldra, er bæði annast "ramfærL
barnanna, telji þau fram sitt i
hvoru lagi, hvort sem foreldr-
arnir eru gift, skilin eða hafa
ekki gifst.
Meðlög :neð börnum einstæðra
húsraæðra, teljist hvorki tekjur
barns né m.óður.
2. Konu, sem stundar fulla
vinnu utan heimilis,. er heimilt
að draga fré skattskyidum tekj-
um sínum .iafnháa upp'næð (kaup
gjald og fi'íðindi), og það kostar
slcv. meðalútreikiningi Hagstofu
ÍSlands eða annarrar slíkrar
stofnunar, að hafa fulikonma.
heimilishjálp (ráðskonu).
3. Konu, sem vinnur utarfc
heimilis að einhverju leyti, þótt
ekki sé um fulla.vinnu að ræða,
skal heimilt að draga frá slcatt-
skyldum tekjum Itöstnað vi??
heimilishjálp sbr. síðustu grein,
að svo miklum hluta, sem tekjui~
hennar nema, miðað við meðal-
árslaun í þeirrí starfsgrein, sem-
hún stundar. Frádáttur fyrir
heimilisnjálp vegna vinnu konu
'Után heifnilis má þó aldrei vera
hærri en vinnulaun irennar.
4. Sé gift kona langdvölum
fjárri heimili sínu vegna sjúk-
leika (dvelji á sjúkrahúsi eða.
hoilsuhæli) eða liggi rúmföst á
cigin heimili, er heimilt að draga
frá tekjum heimilisins kostnað
við' heimilishjálp þann ííma, scm
sjúkdómurinn varir. Hafi konan
varanleg örkuml, er geri hana
lítt eða ekki vinnufæra, skal
heimilt að draga írá kostnað viS
heimilishjálp samkv. því.
5. Á‘ barnmörgum heimilum,
þar sem telja má ofviða einni
konu að anhast öll heimilisstörf
Irjálparlaust, skal heimilt að
draga frá tekjum heimilisins
kostnað við heimilishjálp niðaS
við barnafjölda og heimilisástæð-
ur.
6. Einstæðir foreldrar, sem hafa
heimili fyrir börn sín og stunda
vinnu utan heimilisins, hafa rétt
á frádrætti skv. 2., 3. og 4. gr.
7. Á því ári, s.em hiúskapur er
stofnaður, hafa hjón rétt íil ríf-
legra r.kattaívilnana, innan.
vissra tákmarka.
8. Hafi framteljandi á framfæhL
síhu unglinga, er slunda :iám,
skal við álagningu tekjuskatts og
útsvars taka tillit tii þess kostn-
aðar, cr af bví 'eiðir.
9. Persóhufrádráttur sé það
hár, að raunverulegur :Tam-
færslukostnaðúr sé skattfrjáls.
ÖNNUR ATRIíH
1. Skattalögín séu gerð cinfald-
Efri í framkr-asmd en bau hafa
í Norð iir-KarólLnu í Uandaitbjunum 1. júlí til að fagna verið> t d llteð staðgreiðslukerfi,
muel C Shtpherd hershöfðmgja. Þáít í sýningunni tóku 1 op. „z m:gag v;a tekiur bess úrs
hinuni nýja yfirmanni ameríska flotar.s, Lemuel u sncpaera nercnoicingja. patt i symngunm toKu ' 0p s£ miðað við tékjur þeSs árs,
30 þús. menn, 3.500 bílar og 200 flugvélar. Hér á myndinni sést lest flutningabíla, en á palli þeirra ' sem skatturinn ér innheimtur á.
eru stórir bátar, og þyrilvængjur. 1 Framh. á bls. b