Morgunblaðið - 06.09.1952, Blaðsíða 11

MORGVMJLAÐiD
Lau^rdagur 6. sept. 1952
II )
HINN '27. ágúst ándaðist í Lands-
spítalanum Kristín Magnúsdóttir,
tengclamóðir Stefáns sái- Björns-
sonar, sparisióðsstjóra í Kefla-
vík, hafði hún átt heima í Kefla-
vík rúm 80 ár.
Hún var fædd á Hafurbjarnar,-
stöðum á Miðnesi hinn 28. júní
3863, voru foreldrar hennar
Magnús Stefánsson, siðar bóndi
á Hólkoti í Stafneshverfi á Mið-
nesi og seinni kona hans, Elín
Ormsdóltir, bónda í Nýlendu í
sömu sveit, Ólafssonar, bónda á
Markaskarði í Hvolhrepp, Orms-
sonar. Móðir Elínar og kona
Orms var Sigríður Vilhjálms-
dóttir, bónda á Hafurbjarnar-
stöðum á Miðnesi, Ásgautssonar
og konu hans, Steinvarar Þórar-
insdóttur, bónda á Kotvelli i
Hvorhreppi, Guðnasonar, en
Itona Þórarins var Elín Einars-
dóttir, systir Bergsteins á Litla-
Hofi á Rangárvöllum, Einarsson-
ar bónda í Varmadai, Sveinsson-
ar, sem fjölmennar bændaættir
eru komnar frá, einkum í Rang-
úrvallasýslu.
Magnús, faðir Kristínar, var
sonur Stefáns, bónda á Steinum
undir Eyjafjöllum, síðar' á Stóra-
Hrauni, bróður Sigurðar stúdents
i Varmahlíð, Tónssonar, bónda í
Skál á -Síðu, Vigfússonar bónda
i Skál, Ketilssonar, prests í Ás-
um í Skaftártungu, Halldórsson-
ar, prests á Kálfafellsstað, Ket-
ilssonar, prests á Kálfafellsstað,
Olafssonar, prests og skálds í
Sauðanesi, Guðmuhdssonar.
Kona Jóns í skál og móðir
Stefáns á Steinum var Sigurlaug,
dóttir séra Sigurðar í Holti undir
Eyjafiöllum, Jónssonar, en séra
Sigurður var föðurbróðir séra
Jóns Steingrímssonar, hins fræga
eldprests. Kona Stefáns og móð-
ir Magnúsar var Hildur Magnús-
dóttir, bónda á Steinum undir
Eyjafjöllum, Einarssonar og konu
hans, Ingibjargar Guðmunds-
dóttur, bónda í Eystri-Skógum,
Nikulássonar, sýslumanns í Rang
árvallasýslu, Magnússonar.
A barnsárum Kristínar var
fátækt mikil meðal alþýðu
manna um Suðurnes, leituðu þá
margir, bæði karlar og konur,
sér sumarvinnu með því áð fara
norður í land á vorin í kaupa-
Vinnu.
En marga svaðilför fékk
þetta fólk, ekki sízt á haustin
eftir önn sumarsins og ekki þótti
það heiglum hent að ráðast í þær
ferðir. EHn, móðir Kristínar, fór
marga förina norður í land í
kaupavinnu og kom þá Krístínu
litlu fyrir í fóstur yfir sumarið.
En nærri lá að ferðin haustið
1866 að norðan, yrði hennar síð-
asta för. Til er afurða snjöll lýs-
ing á því ferðalagi í ævisögu-
þáttum Indriða Einarssonar,
skálds, ,,Séð og lifað“, en hann
réðst til farar með sunnlenzku
kaupafólki, er hann fór að heim-
an fyrsta sinn til náms i latínu-
skólann í. Reykjavík. Ferðin frá
Hólminum í Skagafirði að Kal-
mahnstungu í Borgarfirði tók 10
daga, lá fólkið i tjöldum við hinn
aumasta aðbúnað á fjöllum uppi
í marga daga í hríðarbyl. „Allir,
sem í ferðinni voru muedu eftir
henni meðan þeir Iifðu“ og
Indriði bætir því við, að 25—30
árum síðar hafi hann átt tal við
ungan menntamann, sem hafði
reyndar vérið með í förinni þótt
ósýnilegur væri þá, en hann vissi
„um skortinn, illviðrið, hungrið
og allsleysið", því móðir hans
hafði sagt honum það allt saman.
Þessi ungi maður var Sigurður
Magnússon, cand. theol., f. 7. febr.
1867, albróðir Kristínar. En þessa
get ég hér sem dæmi bess hve
kiör fólks voru hörð. En Elín
lifði langa ævi og mun lítt hafa
hrostið kjark þótt kjör hennar
væru alla jafna hörð.
Á'-ið 1874 andaðíst Magnús,
faðir Kristínar. Fór hún þá í fóst-
ur til barnlausra ágætishjóna í
Keflavík og varð það upphaf
gæfu hennar, eins og hún kvað
sjálf að orði. Fósturforeldrar
Kristínar hétu Jón Jónsson og
Sigríður Helgadóttir, , útvegs-
bónda í Keflavík, Teitssonar. —
Hús þeirra var kallað Jónshús og
hélzt bað nafn við, þótt það síðar
væri byggtuppogfærtúrstað. Var
heimilið með mesta myndarbrag,
þrifnaður i bezta lagi og gestrisni
mikil. Áttu langferðamenn þar
einkum hæli, en umhyggju og
góðvild sýndu þau öllum, sem
þau náðu til, ekki sízt Kristínu
litlu, sem þau önnuðust eins og
eigin dóttur. En Kristín var lika
alla ævi hin ástríka dóttir þeirra,
hrærð í huga í hvert sinn er hún
minntist þeirra.
Hinn 6. nóv. 1898 giftist Krist-
ín Einari Árnasyni, smið og sjó-
manni í Keflavík, voru foreldrar
hans Árni, bóndi á Lambafelli
undir Eyjafjöllum, síðar víða á
Miðnesi og víðar og kona hans,
Vigdís Einarsdóttir, bónda á
Lambafelli, Árnasonar, bónda s.
st., Höskuldssonar. Árni var son-
ur Jóns, bónda á Söndum í Með-
allandi, Brynjólfssonar, prests á
Sandfelli í Öræfum, Árnasonar,
bónda á Smirlabjörgum í Suður-
sveit, Brynjólfssonar,' prests á
Kálfafellsstað, Guðmundssonar.
En kona séra Brynjólfs í Sand-
felli var Kristín Jónsdóttir, sýslu
manns í Hoffelli, Helgasonar.
Einar var hið mesta Ijúfmenni,
ágætlegá greindur og prýðilega
vel verki farinn. Ekki fluttist
Kristín um set þótt hún giftist.
Þau ungu hjónin settust að hjá
Sigríði, fóstru hennar, sem þá
var orðin ekkja og var sátt og
samlyndi þeirra í milli svo sem
bezt mátti verða og gleðibragur
yfir heimilinu, en mesta yndið
var þó litla dóttirin, sem brátt
bættist í hópinn í Jónshúsi og
var augasteinn foreldranna og
Sigríðar nöfnu sinnar.
A árunum upp úr aldamótun-
um fóru Sunnlendingar hópum
saman j. atvinnuleit til Aust-
fjarða á vorin, en þá voru mikil
aflaár eystra, en atvinna lítil
syðra. Einar Árnason var einn
þeirra, sem stundaði sumarat-
vinnu á Austfjörðum. Haustið
1911, er fólkið kom að austan
með strandferðaskipinu Hólum,
var Einar ekki með. Hann hafði
drukknað 16. sept. út af Mjóa-
firði. Það haust var dapurt í
Jónshúsi. Hinn hægláti, góði og
prúði heimilisfaðir var horfinn
sýnum og eftir sátu mæðgurnar
þrjár harmi lostnar, en þó æðru-
lausar. Þá sýndi Kristín hvað í
henni bjó. Hún hafði alltaf
vinnusöm verið, en eftir þetta
vann hún hálfu meir. Á vetrum
sat hún við spuna og prjón, en
vor og sumar vann hún að fisk-
verkun, þvoði fisk úti á víða-
vangi hvernig sem viðraði, svo
sem þá var títt. Var það mikil
þrekraun fyrir konur að standa
við slíka vinnu dag eftir dag. Þá
ræktaði hún stóra kartöflugarða
og sá að öllu leyti um hirðingu
þeirra, var þá oft langur vinnu-
dagur; En Kristín hugsaði okki
um það, hún var hugrökk kona
og ég hygg að hún hafi hræðst
það eitt að verða annara hand-
Hapúscfófíur
bendi. Og hénni tókst það ‘ að
verða efnalega sjálfstæð. Hún
rækti prýðilega heimili sitt, var
þar ahtaf hreint -og hvítskúrað
út úr dyrum og hver hlutur á'
sínum stað. Væri litið inn til
hennar var hún’ ævinlega hýr í
bragði og með gamanyrði á vör-
um og fóstru sína annaðist hún'
af sömu nærgætni og áður og
því meir sem árin færðust yfir
hana, en Sigriður andaðist 8.
des. 3915 í hárri elli, umvafin
elskusemi þeirra mæðgnanna.
Einkadóttir þeirra Kristínar
og Einars er Jóna Sigríður, er
giftist Stefáni, tréskera og síðar
sparisjóðsstjóra í Keflavík,
Björnssyni, prests í Sandfelli í
Öræfum, Stefánssor.ar og konu
hans, Jóhönnu Lúðvígsdóttur, er
síðar giftist Þorgrími lækni Þórð
arsyni. Börn þeirra eru: Einar,
útvarpsvirki, Björn, r.krifstofu-
maður og Jóhanna, hjúkrunar-
1 nemi. Þau Kristín og Stefán
kunnu vel að meta hvort annað
j og var gagnkvæm vinátta þeirra
í milli. Hún yngdist upp við sam-
| vistir ástkærra dótturbarna og
I var þeim al1" ævi skiól og skjöld
ur og nú síðast voru 4 barna-
barnabörn kominn í hópinn, cr
hún gladdist yfir og hlúði að.
Haustið 1944 fluttist Kristín úr
húsi sínu til Jónu, dóttur sinnar,
á Vallargötu 17, en það haust
hafði mikil sorg sótt þær mægður
heim, er Stefán, tengdasonur
hennar andaðist hinn 7. sept.
Dvaldist Kristín eftir það í húsi
dóttur sinnar umvafin ástúð
dóttur og barnabarna.
Kristín var kona trygg^ynd,
hóflega glöð og gamansöm í
vinahóp og afburða stillt í öllu
dagfari irvað sem fyrir kom. Ég
hygg að hún hafi aldrei gleymt
orði eða atviki, er henni fannst
sér vel gert og hún gat verið að
minnast þess og þakka hve nær
sem færi gafst. Hún var trú-
hneigð og kirkjukær, hlýddi hún
ævinlega messu, þegar embættað
var í Keflavík meðan hún hafði
ferlivist og sat þá ævinlega í
sama sæti í kirkiunni. Síðustu
árin varð hún að halda kyrru
fyrir sakir gigtar, klæddist bó
nærri hvern dag þar til 21. júlí í
sumar, en þá datt hún á stofu-
gólfið og mjaðmarbrottnaði. Var
hún þá flutt inn í Landssnítala
að ejgir. vild. Hún hélt ráði og
ræou fram í andlátið og bar
þjánirgarnar með hinni sömu
rósemi, er verið hafði henni trúr
förunautur á hinni löngu ævi-
leið. Hún hélt sjón,- heyrn og
minni til æviloka.
Jarðarför hennar fer fram í
dag í Keflavík.
„Vaka minningar
og vefja um þig
hugans hlývindi.
hjióðleaa og þýtt“.
Revkjavík, 6. sept. 1952.
Marta Valgerður Jónsdóttir.
Siverf Sæíresi, raf-
vélavirki, 70 m
I •)
! Sigurjón Pétursson ;
in^eyri,
i
ÞAÐ ER serri betur fer ekki
tímabært að skrifa langa ævisögú
þessa mæta manns. Það gerist
jafnan, þegar menn eru komnir
fram á elliár og hættir að sinna
daglegum störfum. En Sætran
gengur enn að sínu verki, sem
ungur væri.
Sætran er fæddur á Ncrður-
Mæri 6. sept. 1882. Hann ólst upp
hjá foreldrum sínum til 18 ára
aldurs, en fór þá í hermanna-
skóla og lauk þar ágætu prófi
1905. Jafnframt bóknámi vann
hann þessi ár mikið við land-
mælingar og kortagerð. Hugur
hans mun þó hafa hneigzt öllu
meira að handverki. Árið 1911
( fluttist hann til íslands og starf-
aði þar við ýmsar smíðar frarn
■ til ársins 1918, en þá hélt hann
[ aftur til Noregs. Þar vann hann
1 við rafvélasmíðar í 6 ár, en kom
. aftur hingað til lands 1926. Þetta
sama ár réðst hann starfsmaður
til Bræðranna Ormsson hér í
bæ og hefur starfað þar óslitið
síðan.
Þegar maður lítur yfir 26 ára
algjörlega árekstrailaust sam-
starf við slíkan mann sem Sætr-
1 an, hlýtur sitt hvað að rifjast
I upp, sem vert væri að minnast,
á. En þar er af svo mörgu að
i taka, að því verða engin skil
I gerð í stuttri grein. Samt er eng-
inn vandi að nefna það, sem
hæst gnæfir í fari Sætrans, en
það er frábær skyldurækni og
| vandvirkni í öllum störfum, sem
jJöngum hefur verið talin hcfuð-
dyggS.
] Ég sendi svo að lokum afmæl-
isbarninu beztu árnaðaróskir
mínar og fjölskyldu minnar og
þakka ánægjulegt samstarf um
[ aldarfjórðung. E. O.
NÚ NÝLEGA átti Sigurjóft
Pétursson 80 ára afmæli.
Hann er Sunnlendingur að ætt
og uppruna, fæddur í Nýjabæ í
Vogum á Vatnsleysuströnd syðra,
komin af góðu dugnaðar fólki.
26 ára gamall kom hann fyrst
hingað-í fjörðinn í atvinnuleit og
vann tvö eða þrjú sumur við
hvalveiðistöðina á Framnesi, en
hvarf heim aftur áð lokinni sum-
arvinnu.
Hann gjörðist síðan kaupamað-
ur sumarlangt á Múla hér í
hreppi, en fluttist svo um haust-
ið hingað í kauptúnið og hefur
átt hér heima síðan. Fr. Wendel
var þá verzlunarstjóri við Grams-
verzlun hér á Þingeyri og réði
hann Sigurjón til sín um haust-
ið, því nóg var þá að starfa í sain
bandi við stóra útgerð og mik-
inn skipastól, en vöntun á hand-
verksmönnum. Upp úr þessu
gerðist Sigurjón trésmiður, því
hann er hagleiksmaður af nátt-
úrunnar hendi og aflaði sér fljótt
álits í starfinu, bæði sem skipa-
smiður og við aðrar smíðar.
, Sigurjón er sjálfmenntaður en
ber höfuð yfir marga þá, sem
gengið hafa menntaveginn. Hann
er bókhneigður mjög og góðum.
gáfum gæddur og fylgist ennþá
með öllu.
t’ í opinberum málum hefur
hann lítt látið á sér bera, en hef-
ur verið traustur fylgismaður
sinnar stefnu og ávallt Sjálfstæð-
ismaður.
I Hann hefur lengi átt sæti i
byggingar- og hafnarnefnd og
verið trúnaðarmaður sjóvátrygg-
ingarfélaga og skipaskoðunar-
maður all-lengi.
I Það átti ekki fyrir Sigurjóni að
liggja að fara héðan aftur, enda
sótti hann gæfuna hingað, kon-
una, frú Sigríði Jónsdóttur, hina
glæsilegustu og ágætustu, sem í
| einu og öllu hefur verið samhent
manni sínum, enda ágætis hjóna-
band. Sigurjón hefur verið gæf-
unnar barn, hann er sí ungur í
anda, oft hnittinn í svörum og
gamansamur og ágætis félagi i
vina hóp.
| Á þessum tímamótum hefi ég
margs að minnast í félagslífi með
þessum ágætis hjónum.
1 Ég árna svo afmælisbarninu,
konu hans og börnum allra heilla
og blessunar og megi guð og
gæfan fylgja þeim.
SignK Jónsson,
Þingeyri.
G O T T
Skriístoíuherbergi
á bezta stað í Miðbænum til
leigu. Tilboð merkt: „259“,
sendist Mbl. fyrir n.k. mánu
dagskvöld. —
STULKA
óskast til afgreiðslustarfa í
veitingastofu o. fl. Herbergi
og fæði getur fylgt. Nafn-
greinið fyrri húsbændur. —
Tilboð sendist á afgr. Mbl.
fyrir n. k. þriðjudag merkt:
„Ábyggileg — 269“.
Rissbúð
sem er 4 herbergi, eldhús
og bað, i Hlíðunum, til sölu.
Lítil útborgun,- Laus nú
þegar. Uppl. í síma 81989.
Hafnarfjörður
Stór stofa til leigu í Hafpar
firði. Aðgangur að baði og
síma. Reglusemi áskilin. —
Upplýsingar í síma 9898.
KfERBERGI
Herbergi í risi til leigu í
Drápuhlíð 1. Upplýsingar í
síma 7977 kl. 6—7.
3ja herb. ébúð
í Kleppsholti til leigu. Barn
laus f jölskylda gengur fyr- '
ir. Fyrirframgreiðsla æski- ,
leg. Tilboð sendist blaðinu •
fyrir miðvikudagskvöld —
merkt: „íbúð — 268“.
Kápa
Dökkgræn gaberdinekápa
til sölu ódýrt. Lítið númer,
Freyjugötu 13, III. hæð til
hægri. Til sýnis kl. 1—4.
2 h.erb. og eldhús
óskast í Reykjavík eða ná-
grenni. 6 mánaða fyrirfram
greiðsla kemur til greina.
Tilboð sendist Mbl. merkt:
„Með baði — 266“, fyrir
mánudagskvöld.
Amerísk hjón vantar
2ja herb. ibúð
í Reykjavík eða Hafnarfirði
Tilboð sendist Mbl. fyrir
þriðjudagskvöld merkt: —
„Reglusöm — 265“.
Futlur kassi
að kviildi
hjá þeim, stm
augtysa í
Morgunblaðin j