Morgunblaðið - 27.09.1952, Side 11

Laugarclagur 27. sepi. 1952
M ÖR c bk'ht .4 Ö \ ð
1I>1
Aicyv
PÓLITÍSKUR flokkur, sem oitt
sinn var nefndur réttu nafni:
Kommúnistaflokkur íslands, en
er, eins og kunngt er deild úr
kommúnistaflokki Raðstjórnar-
ríkjanna, hefir gengizt fyrir und-
irskriftasmölun um land alit, sem
er í fólgin, að biðja um náðun
fyrir afbrot, sem hæstiréttur
landsins hefur dæmt. Um r,ök
xnannanna, sem dæmdir voru,
getur pví enginn ágreiningur
verið hjá þeim þegnum þjóðfé-
lagsins, er virða lög landsins og
dómstóla þess.
Undirskriftasmölun er yfirieitt
mjög vafasöm. Smalarnir koma
að mönnum lítt viðbúnum og
málsatvik eru reifuð mjög ein-
hliðu. Þar að aukí er engin
áherzla lögð á dómgreiná þeirra,
er undir rita. Sá vísi og fávísi
er þar í jafn miklum metum hjá
smalanum. Honum er um að
gera að fá sem flesta á blaðið.
Af þessu ætti að mega ráða, hve
hæpin slík smölun er.
En hér er önnur hlið á þessari
náðarbeiðni. Hún er ekki byggð
á rökum heilbrigðrar skynsemi.
heldur á tiífinningBra þeírra, er
nndir hana rita. I meðferð máls-
ins fyrir undirrétti og hæsta-
rétti, voru öll tiltækileg rök færð
fyrir sök og sýknun. Séu dóm-
stólarnir álitnir óhlutdrægir og
réttlátir, verður einnig að'telja
tíóminn réttan. Hversvegna mega
þá ekki hinir seku þola refs-
ingu fyrir þessi afbrot, eins og
aðrir, er sekir verða? Það hlýt-
nr að vera vegna þess, að það
kemur í bága við stjórnmála-
starfsemi og stefnu Kommúnista-
flokksins. Þeir álíta atferli hinna
dæmdu saklaust og eðlilegt, þar
sem einn liður í stefnuskrá hans
er bylting. Hann er því tilbúinn
með líkamlega árás á ríkjandi
st j órnarf y rirkomulag landsins,
handafl eða hnefarétt, ef styrk-
leiki flokksinS leyfir það. Þess
vegna er það einungis stjórn-
málastarfsemi byltingaflokksins,
vandlega undirbúin, að grýta Al-
þingishúsið og þá, sem þar eru
að vinna. Að þeirra áliti er þetta
stjórnmálaleg æfing, algerlega
eðlileg, eða undirbúnmgur und-
ír harðari átök, fyrirhugaða
stjórnmálabyltingu. Þeim þykir
því miklu varða. að ekki sé
tekið hart á þessu og þetta fyr-
irgefið. Náðunarbeiðnin er því
Stjórnmálaleg starfsemi Komm-
únistaflokksins og ætti því ekki
að njóta stuðnings annarra stjórn
málaflokka, eða einstaldinga úr
þeim ílokkum.
Stuðningur annarra við þessa
undirskiifta smölun, verður því
beinlínis til þess, að hjálpa þess-
um byltingaflokki í viðleitni
hgns til þess, að steypa af stóli
ríkjandi þjóðskipulagi og koma
því undir einveldishramm Rússa.
Þeir munu þó segja, að önnur
sjónarmið hafi ráðið undirritun
þeirra og öorum stuðningi við
náðunarbeiðnina. Þeir hafi byggt
á kristilegri trú, miskunnsemi,
sáttfýsi og bróðurkærlcika. Vera
má að svo sé, en þá virðist þeirri
hafa hrapallega yfirsézt. Krist-
ur gerði ekki gælur við glæpa-
hneigð, lögbrot eoa afbrot. Hann
hvatíi til hlýðni við lögmál Móse,
en snmkvæmt því átti að af-
plána afbrotýj, því andi þess var
auga fyrir auga og tönn fyrir
tönn.
Miskunnsemin, sáttfýsin og
bróðurkærleikurinn átti að koma
í staðinn fyrir hin ströngu refsi-
ákvæði lögmálsins, samkvæmt
kenningum Krists, ef skilyrði
til fyrirgefningar voru fyrir
hendi. En skilyrðið var iðrun,
sem er sama og hugaríarsbreyt-
ing. Sá sem hefur öðlast þá hug-
arfarsbreytingu, sem nefnd ér
iðrun, átti vlsa fyrirgefningu, en
alls ekki þeim, er énn áttu
það hugarfar, sem afbrqtum
veldur. Þetta skilýrði' hirinar
heilögu alvizku, er í fullu sam-
ræmi við þá reynslu, sem menn-
jrnir hafa öðlazt af náðunum.Það
er þanr.ig algerlega þýðingar-
laust, að náða þá afbrotamenn,
sem enn geyma í hugskoti sínu
afbrotahneigðina. Reynslan sýnir
að þeir byrja aftur á að fremja
afbrot, stuttu eftir að þeir haf^
verið uáðaðir.
I Og viðvíkjandi stjórnmála-
flokki, Kommúnistaflokknum,
sem biður ura náðun fyrir félaga
sína, eða öllu neldur heimtar
hana með frekju og kannast ekki
við að hafa framið nem afbrot,
en Ifefur hinsvegar á stefnuskrá
, sinni byltingu, er íelur í skauti
sínu að öllum jafnaði hm hræði-
legustu afbrot, þar mundi varla
vera um hugarfarsbreytingu að
I ræða. Til þess þyrfti þessi ilokk-
| ur að breyta stefnuskrá smni og
félags'ögum og mundi þo lengi
eima eftir af ofbeldislmeigðinni.
B. S.
LÆKNAR og vísindamenn
margra landa sitja nú á rökstól-
um í Genf og ræða varnir gegn
iiiflúenzu. Að tilhlútan heilbrigðis
máiastofnunar S. Þ. verður leit-
að lausnar á fjölda vandamála,
er þýðingu hafa í baráttunni
gegn veikinni. Aðarviðfangsefni
þessa fundar er m. a. að ræða
um greiningu hinna ýmsu teg-
unda inflúenzuvírusa, um sjúk-
dómsgreiningu, bólusetningu,
meðferð sjúklinga og um ein-
angrunarvarnir, þegar hættuleg-
ur faraldur brýst út, og svo um
gagnkvæm skipti á upplýsing-
um og fróðleik varandi sjúk-
dóminn.
VARÐ 15 MILLJ. AÐ BANA 1918
Inflúenzan hefur tíðum herj-
að í mörgum löndum og oft ver-
ið mannskæð. Er ekki langt að
minnast „Spönsku veikinnar“
árið 1913—’19, sem varð 15 miílj.
manna að bana á nokkrum mán-
uðum. Alþjóða heilbrigðismála-
stofnunin hefur falið National
Institute of Medical Research í
London rannsóknarstörf Varð-
andi mál þetta.
inus
fyr-
AKUREYRI, 24. sept. — Danski
hugsuðurinn Martínus hefir flutt
hér fjóra fyrirlestra undanfarna
daffa. Hafa fyrirlestrarnir vakið
mikla athygli og verið vel sóttir.
Ljóst er af fyrirlestrunum, að
Msrtínus beitir sér fyrir andlegri
vísindastefnu, sem byggir á rök-
réttri hugsun.
Á laugardag fór Martímis upn
í Mývatnssveit. Dáðist hann að
náttúrufegurðinni þar og kvað
hana ógleymanlega. Hann telur,
að íslerzku öræfin séu andlegar
orkustöðvar, fvrir alheimsorku og
full af lífi. Honum lízt vel á ís-
lenzku þióðina. Seeir hann að
hún sé frjálslynd, sálræn og opin
fyr-ir r.ýiu.m sannindum.
Ungá fólkið þvkir honum efni-
’e^t o? vel gefið, þótt sumt af
bví sé á villigötum. En þ.?ð segir
hznn sð sé einkenr.i æskunnar
víða nm heim á þessum dímmu
tímum. En æskan hér sé líkleg til
d.éða þe?ar hún áttar sig.
Martínus fór aftur íil Reykja-
víkur í dag, en þar mun hann
flytja enn r.okkra fyrirlestra um
viðhorf sín til hir.s daglega lífs.
— II. Vald.
EFTIS DAÐA HJÖRVAR
New York í september 1952.
NÝSKÖPUN atvinnulífsins á
íslandi var ekki fólgin í einni
ráðstöfun eftir styrjöldina, at-
vinnuvegirnir halda áfram að
umskapast og leiðir hverja nýj-
ungina af annarri. Ungum mönn-
um standa nú opnar leiðir til að
fá betur notið sín í lífi þjóðar-
innar, ef þeir leggja stund á
tæknilegt nám og verknám frem-
ur en að halda áfram námi í
grísku, latínu og sögu, sem ekki „
er öllum hent. Það er því stöð-
ugt meira um að ungir menn
helgi sig áhugaefnum sínum
strax að stúdentsprófi loknu og
þykiir nú ekki hvað minnst varið
í að læra um fisk. Snemma á ár-
inu 1949 fór einn þessara ungu
manna vestur úm naf og hóf nám
við fiskídeild ríkisháskólans í
Washir.gtoní'ylki. Skólinn er í
Seattle og fiskiðnaður mikill á
vesturströnd Bandaríkjanna sem
kunnugt er. Hinn ungi stúdent
var Pálmi Ingvarsson, sonur
Ingvars Pálmasonar skipstjóra
í Reykjavík.
GÓD MENNTASTO FNUN
NAUDSYNLEG
Pálmi kom við í New York
um daginn og skýrði fréttamanni
frá því, að fiskideild háskólans
í Washingtonfylki væri nú talin
fremlt á sínu sviði í Bandaríkj-
unum. Fiskframleiðendur á vest-
urströndinni hafa gert sér glögga
grein fyrir nauðsyn þess að hafa
góða menntastofnun við hend-
ina. til að eiga jafnan völ góðra
starfskrafta og von um sííellda
framför í iðnaðinum. Fiskideild
háskólans nýtur því beinna
styrkja frá fiskiðnaðinum sjálf-
um. Pálmi hefur lokið B.S. prófi
í fiskiðnfræði við þennan há-
skóla. Hann skýrði frá því, að
áður en hann gat hafið aðalnám-
ið, þurfti mikinn undirbúning í
efnafræði, eðlisfræði og bakeríu-
fræði. Að þessu loknu tók fisk-
iðnfræðin við. en aðalnámið
greinist í frystingu, niðursuðu,
mjöl- og lýsisframleiðslu, reyk-
ingu, sþltun, þurrkun og aðrar
verkunaraðferðir á fiski.
ÁHERZLA LÖGD Á GOTT
EFTIRLIT
Eitt af því, sem hinn ungi fisk-
iönfræðingur tók fram var það,
að við námið í Seattle var mikið
Ilagt í að kynna nemendunum
sem bezt hvernig framkvæma
skyldi eftirlit með framleiðsl-
unni, svo að jafnan væri tryggt
að varan væri jöfn að gæðum
og að hvergi smygi skemmd eða
óboðlég vara út á markaðinn. —
I Einnig voru hinir tilvonandi fisk
iðnfræðingar látnir kynna sér
markaðshæfni vörunnar. í því
sambandi lærðu þeir um við-
. skiptagildi fiskframleiðslunnar
I og urðu ennfremur að kunna skil
á efnahagslegurri viðhorfum í
iðnaðinum.
ifálii káskél-
lliliil
í flíkllnfræi! í Bandarífciemim
i.
SKOLINN VEL BUINN
AÐ TÆKJUM
efnahagsaðstoð..
Japanlr ráðast til uppgöngu. ,
KATMANDÚ -77, Japanir i:uþ4ir-
búa leiðangur á,:Himalajafjöll á
næsta ári. Fjórir. leiðapgursmenn
hafa dvalizt í Katmandú, höfuð-
borg Nepals, að undanförnu.
j „Við nám á sviði iðnfræði skiptir
auðvitað miklu hvar skólinn er
settur og má fullyrða að óvíða
j munu betri skilyrði til gagn-
■ menntunar í þeirri grein, en í
Washingtonfylki, því að . fisk-
veiðar og fiskiðn er stundað í
stórum stíl á þessu svæði. Nýlega
hefur verið reist sérstök bygging
við ríkisháskólann, og eru þar til
, aínota fyrir nemendur hin beztu
f og fullkomnustu tæki fáanleg íil
rannsókna á sviði fiskifræði og
fiskiðnfræði. Við kaup á þessum
námstækjum hefur ekkert verið
j til sparað, og fá nemendur til
úrlausnar ravtnhæf verkefni1,* sem
skapast hafa í iðnaðinúm 'sjélf-
um. ’ Fi-ýsfistÖSvár ój*1 hiririísuðu^
verksmiðjur eru m:irgar“ í M-
greririi Skólahs. st8' 13 netriénd-
urnir þár tækifoétiHí!1 áð'kýhriást
framleiðsTúnni sjálfri Jáfhhliða
skólanáminu. í ‘ iðjuverunum
Pálmi Intrvarsson.
|
sjálfum eru ótaUviðfangsefni, er
krefjast fræðilegrar úrlausnar og
þau fá nsmendurnir til athug-
unar. Prófraunin er sú, að benda
á hvernig beztaé' að ieysa hvert
viðfangsefni. Er þannig lifandi
samband milli háskólans og at-
vinnulíísins.
I :
KYNNTI SÉR FISKVEIÐAR
Á VESTURSTRÖNDINNI
Pálmi Ingvarsson vann við
rannsóknir á vinnustofum há-
skólans í tvö ár, en notaði jafn
framt hvert tækifæri til að kynn-
ast sjálfum fiskveiðunum vestra
og meðhöndlun aflans. Er hann
sjálfur útfarinn í þeirri grein,
því að hugur hans hefur stefnt
í þessa átt frá því hann byrjaði
að stunda sjó með föður sínum
á sumrum strax þrettán ára að
aldri. Sagði Pálmi að við sam-
anburð á fiskveiðum vestra og
heima á íslandi, yrði að hafa það
hugfast, að við vesturströnd
Bandaríkjanna er meginóherzla
lögð á laxveiðar í sjó, túnfisk-
veiðar, lúðuveiðar og sardínu-
veiðar, en líka er veitt íöluyert
magn fisktegunda, sem öllum
svipar til þorsksins. Því veitti
hann athygli, að vestur frá er
jafnan látið sitja í fyrirrúmi að
aflinn sé mikill að gæðum, þó
að hann sé ekki stór, jafnvel
haldið snemma til lands :neð litla
veiði, ef hætta er á að aflinn,
sem fenginn er, rýrni við lengri
útiveru. Þegar í höfn er komið
er líka mjög strangt eftirlit :neð
því að fiskurinn, sem á bryggj-
una kemur sé nýr og ferskur. Er
þetta sérstaklega mikilvægt um
fisk. sem ætaður cr til niðursuðu.
ÍSLENZKI FISKIFLOTINN
BEZT BÚINN AÐ SKIPAKOSTI
OG VEIÐARFÆRUM
Hinn ungi fiskiðnfræðingur
taldi það mjög athyglisvert hve
framleiðsntíur niðursoðinna fisk
aíurða láta sér annt um gæði
jvörunnar. Hafa þeir með sér
samvinnu um eftirlitið og leggja
allt kapp á að það sé sem strang-
'astj svo að hvergi beri út af, ein
skemmd dós getur spillt fyrir því
’að hundrað seljist og jafnvel
, varanlega hrundið kaupendum
frá. Niðursuða er einkum á laxi,
krabba, rækjum, sardínum og
túnfiski, en laxinn er vciddur í
' sjónum, eins og þorskur, þegar
»hemp ‘leitar í árnar til að klekja.
(Pálmf Ingvarsson taldi markaðs-
skilyifðt Uiskiðnaðflrins á-vestur-
átrönd Bandaríkjanna betri en
þau, sem ísiTrizka framleiðslan
á við að búa, enda iðnaður þar
jallur í stærri stíL Ekr hvað út-
'gerðina sjálfa snerti, taldi Pálmi
að hún stæði útgerð íslendinga
að baki, og fullyrti, að enginn
fiskifloti væri búinn veiðarfær-'
um eða skipum, sem jöfnuðust á
við islenzka fiskiflotann.
SAKNADI ÍSLENZKU
SÍLDARINNAR
Pálmi Ingvarsson lét ekki ó-
notað tækifærið til að kynnast
með eigin eyrum hverjar við-
tökur fiskafurðir fá hjá hús-
mæðrur.um, sem er mikilvægasti
þátturinn í fisksölunni á hvaða
markaði sem er. Fékk hann sér
vinnu hjá söluhring, sem verzl-
ar með frystan fisk, reyktan fisk
og’ saltsíld. Pálmi fékk ákveðið
hverfi til að starfa í og ók vör-
unni í matvöruverzlanirnar. —-
Gafst honum .þannig færi á að
kynnast því hvaða vara naut vin
sælda og hver ekki. íslenzka síld-
in var meðal fágætari vöruteg-
unda og í háu verði. Sagði Pálmi
að sér hefði þótt verst að ekki
var meira til af henni..
FARINN TIL NÁMS ,
VIÐ HARVARD „
Að loknu B.S. prófi í fiskiðn-
fræði ákvað Pálmi Ingvarsson að
leggja stunda á að kynna sér þá
hlið iðnaðar, er lýtur að rekstri
almennt svo og sölu og * dreif-
ingu afurðanna, en það er mjög
þýðingarmikið í öllum stóriðn-
aði. Pálmi er nú farinn til náms
við Harvardháskólann í Cam-
bridge, Massachusetts, en deild
sú, er hann nemur rekstursfræði *
við, sölu og dreifingu, er, eins
og skólinn sjálfur, heimskunn
! íyrir hvað hún ber langt af öðr-
I um. Eins og nú hagar til um náms
! kosntað og dollaraverð, er lofs-
vert að leita náms á beztu
: staði til að geta orðið íslenzk-
I um iðnaði að gagni. Nám Pálma
| við Harvard mun taka um tvö ár,
i en að því loknu mun hann hverfa
! heim til íslands í þeirri von að
’ fá starf, þar sem þekking hans.
og áhugi fær bezt notið sín.
i
Frainh. af bls. 9
nvort honum er nær skapi að
brosa eða fella tár.
, Þrátt fyrir allt verður flakkari
Chaplins ætíð brezkur. Úr þeim
jarðvegi er hann sprottinn og ryk
Lundúnastrætanna fylgir honum
hvert sem harfh fer. Ef til vill er
þetta ein ástæðan fyrir því, að
: Chaplin hefir aldrei sleppt brezk-
um borgararétti þrátt fyrir langa
dvöl í Vesturálfu. List hane hefir
ætíð verið gestkomandi í Holly-
-wood.
I I Bretlandi er fjöldi manns and
vígur Chaplin í stjórnmálum og
siðferðisháttum. En Bretar virð-
ast hafa efni á því að loía honum
að glíma óáreittum við samvisku
sína og guð sinn um þau eíni.
Listamanninum fagna þeiv og
bjóða hann velkominn heim.
! 22. september 1952
K. S.
Athugið
Tvær reglusamar stúlkur
utan af, landi ópka eftir
VINH , vist á gúðu hcjnrili
kemur til • greina. Ti’þoðum
sé skilað til afgr. MbL fyr-
ir mánudagskvöld, mcrkt:
,.V"Str,iannaeviav — f53J‘.
Dfic.
iBún