Morgunblaðið - 28.12.1952, Qupperneq 2

3
MORGUNBLAÐIB
Sunnudagur 28. des. 1952
— IMyiöiwérpua*
1 Framhald af bls. 1
irminni en venjuleg net. Þau
|:aka því minna rúm og eru auð-
. jireldari í meðförum. Þau þrútna
tekki í vatninu og eru ávallt
reiðubúin til notkunar. Það hef-
ir stundum verið haft á móti
nylonvörpunum, að þær væru of , _ .
dýrar, en slikt er misskilningur. lega að malx Geirmund Arnason
Þær eru seldar eftir þunga og
kosta um það bil jafnt og venju-
legar vörpur af vandaðri gerð,
auk þess, sem hinir mörgu kostir
Jieirra gera fiskveiðarnar stór-
kostlega miklu arðvænlegri.
veðurfræðing, sem var hér
ferð.
Geirmundur kom hingað til
landsins 3. des. s. 1. og starfaði
hér á vegum samgötngumálaráðu-
neytisins, unz hann hvarf aftur
til Svíþjóðar.
HAFA RFYN7T I — Hve lang* er Þei kom‘
HATA REYNZT >uð tu landsin síðast?
VEIÐIMONNUM VEL » _ Ég vann hér á veðurstof-
V°rPUr ^11 unni um eins árs skeið, en fór
ve 1 S1 /e.1. a' svo á árinu 1946 til Svíþjóðar og
~ a’ ml°® ve ' 1 urömenn hefi ekki komið til landsins síð-
kafa þegar um nokkurt skeið ari
nótað þær og lokið á þær miklu
lofsorði. Samkvæmt athugunum,
f?em norska fiskimannasamband-
Hætt verður að gera veiurspé,
dur verður reiku
i eiur ver
Sasnfai við GeirmuiKÍ
veðurfræ
FRÉTTARITARI Mbl. hitti ný-
starfaði ég á sænsku vcðurstof-
_ , . unni. En síðan vann ég hjá
orpur voru notaöar heidur en , .. . , ... ,, . . „ ,
1 __ t___ . , skandinavjska flugelaginu SAS í
$% ár.
— Hvgð hafið þér starfað á
þessum árum í Svíþjóð?
_. . , , , — Fyrst eftir að ég kom út
3.6 gerði fynr um tjremur arum ,, ...
,b ... %.. ■ aftur til Sviþioðar a arinu 1946
siðan reyndist veioiarangurmn
jþrisvar sinnum betri, er nylon-
vör
frar sem þær venjulegu voru
finnars vegar.
— Nokkrar aðrar nýjungar? | Starf mitt hjá flugfélaginu var
-— Ekki sem mig og fyrirtæki í því fólgið r.ð ferðast um milii
anitt varðar sérstakiega. Hins- flugvalla víða um heim og athuga
vegar veit ég til, að uppi er á veðurþjónustu vallanna. Fiug-
teningnum ný kæliaðferð í fiski- menn kvarta oft yfir veðurþjón-
•skipum. Sjó er dælt inn í skipið ustu og ber flugmönnum félags-
á meðan það er við veiðar og (ins að' bera fram allar kvartanir
fiskurinn frystur jafnóðum í hon- við mig, en ég fór síðan a staðinn
um. Hefir þessi aðferð gefizt
ágætlega.
MIKLAR FRAMFARIR í
IFISKVEIÐUM FRAKKA
“— Hvað er að segja um fisk-
veiðar Frakka í dag?
— Stórstígar framfarir hafa
orðið á sviði franskra fiskimála I Traffic Association, en það eru
- alþjóðasamtök ílugféiaga.
til þess að athuga hvort þær
kvartanir sem bárust í það og
það skiptið væru á rökum reistar.
Minni háttar kvartanir var
hægt að bera upp beint við stjórn
veðurþjónustunnar á staðnum,
en stærri mál þurfti að bera upp
við I.A.T.A. — Interr.ational Air
á síðari árum. Fiskiflotinn hefir
verið aukinn og bættur að mikl-
urn mun, radartækjum komið
fyrir í öllum fiskiskipum og víð-
taskum rannsóknum haidið uppi.
á möguleikum á bættum aðferð-
Þau samtök gátu svo aftur tek-
ið upp mál við I.C.A.O. — Inter-
r.ational Civil Aviation Organ-
ization, en það er alþjóðasam-
band ríkja, sem fjallar aðallega
um og afkomu í veiðiskap og almennt um öryggismál fiugsam-
útgerð. Má segja, að Frakkar gangna. ísland er aðili að þess-
ntandi framarlega á þessu sviði.jum samtökum, eins og kunnugt
sern sjá má m. a. af því, að. er.
Boulogne í Frakklandi er stærsta
íiskihöfnin á meginlandi Evrópu.
Var ekki skemmtilegt að fá
tækifæri til þess að ferðast á
Heyrðuð þér í Frakklandi. pennan hátt um allan heim?
minnzt á landhelgisdeilu okkar
við Breta?
— Ég er lítt að mér um þau
mál. Franskur viðskiptamaður
Jú, vissulega, en til lengdar
var það nú dálítið þreytandi.
Ég kom tii Prestwick, London,
Parísar, Amsterdam, Nizza,
Jrefir yfirleitt að reglu að seilast Lissabon, Dakar, Rio de Janeiro
ekki inn á þau svið, sem starfi
lians eru ekki beinlínis viðkom-
andi.
IHÖGþlLEIKAR Á AUKNUM
VraSKIPTUR FRAKKA OG
ÍSLENDINGA
Hinsvegar teldi ég ekki óeðli-
í Brasilíu, Montevído í Uraguay,
Buenos Aires í Argentínu, Gand-
er, New York auk fleiri staða.
— Fékkstu tækifæri til þess
að kynnast nokkuð fóiki á þess-
um stöðum?
— Nei, ég get varia sagt það.
Ég var mest bundinn við starf
Haglega
skreyttur gluggi
ÞAÐ andaði Austurlandablæ
við Rafskinnugluggann yfir jóla-
dagana. Var glugginn skreyttur
sérstaklega með tilliti til hinnar
miklu hátíðar. Jólastjarnan bii.k-
aði í dýrð sinni yfir jötu Jesú-
barnsins og vitringunum austur-
lenzku. Var þetta fögur sýning,
enda gjörð af ítölskum tréskurð-
arsniilingum. Sjálf Rafskinna lá
opin með fögrum Biblíumynclum.
I Vegfarendur er um Ausíur-
! stræti fóru höfðu orð á því, að
' Rafskinna hefði nú staðfest víg-
| orð sitt: — Rafskinna kemur
j öllum í jólaskap.
' Áreiðanlega hefur Rafskinna
með þessari smekklegu jólasyn-
ingu enn bætt við vinahóp sinn,
—■ sem þó var allstór fyrir.
Brunaverðir ráSnir
á Akureyri
Geirimindur Árnason
legt, að þessi deila og samdrátt- mitt í sambandi við flugveður
\ir sá í viðskiptum íslendigna við , þjónustu vallanna. Eg kynntist
Breta hlýtur að hafa í för með þó veí veöurfræðingum i mörg
sér, að minnsta kosti á meðan j um þessum löndum og á marga
Kún er enn óleyst, mundi leiða kunningja út um allan heim.
til aukinna viðskipta milli ís-1 — Hvernig reyndist svo fiug-
iands og Frakklands. Við erum' veðurþjónustan vera á þessum
reiðubúnir til að kaupa af ykkur stöðum?
■fisk og annað, sem þið hafið á | — Yfirleitt var hún í góðu
Uoðstólum og bjóðum ykkur góð- lagi en því miður ekki alls staðar
og smekklegar vörur i stað- og vil ég ekki ræöa þessi mái
inn. Ég vona, að för mín hingað frekar.
■#íeti ef til vill leitt til viðskipta j — jvjý skilst mér að þér séuð
A milli „Cousin Fréres'1 og ís-' hættir störfum hja SAS, en hvað
Senzkra útvegsmanna í framtíð- starfið þér þá núna?
4nni. — Ég starfa nú hjá háskólan-
— Hvernig lýst yður á höfuð- um j stokkhólmi, nánar tiltekið
Uorgina okkar? ' " * Instetutet för Meteorologi vid
— Vel, og ekki bjóst ég við stockholms Högskola. Þar kenni
Iilýrra veðri í Reykjavík heldur ég nú auk þess sem ég vinn þar
■«n í París, en sú hefir nú samt ag rannsóknum í veðurfræði.
a-aunin orðið. Veturinn í Frakk- Þessl stofnun er eiginlega sjálf-
landi, það sem af er, hefir verið stæg stofnun við háskólann.
-óvenju harður, með snjóum og ,f>arna vinna mjög fáir Svíar, en
frosti, þar sem ísland_ yirðist aðallega menn frá ýmsum lönd-
'----* A Wofo um> Þýzkalandi, Frakklandi,
J>vert á móti líafa orðið övenju
vel úti í ár.
M. Bonbeke var á mjög hraðri
ferð og átti mörgum erindum
óiokið áður en hann hyrfi aftur
•til sama lands, svo að samtál okk-
ar verður ekki lengra. Ég óska
Iionum gleðilegra jóla og góðr-
■ar ferðar heim til Frakklands,
•en hann fór fljúgandi s. 1. sunnu-
-tíag áleiðis til Parísar.
. sib.
Ameríku og Japan o. fl.
Kostnaður við þessar rann-
sóknir er greiddur að mestu frá
sænska ríkinu, en einnig af öðr-
um aðilum.
— Getið þér sagt mér í stuttu
máli, hvert er aðalviðfangsefnið
í þessum rannsóknum, þannig að
leikmenn skilji?
— Já, það get ég. Ég geri ráð
fyrir að meðal fárra þjóða sé
jaírmiki’I áhugi
veðurfræði eins
ingum og því held ég að almenn-
ingur hér muni átta sig vel á
þcssum málum.
V-eðurspár eru þannig gerðar,
að safnað er saman upplýsingum
um veðurfar, vindátt, vindhraða,
loftþrýsting o. s. frv. á stóru
svæð á yfirborði jarðar og einnig
úr háloftum. Samkvæmt þessum
upplýsingum eru dregin upp
veðurkort og veðurfræðingur ger
ir sér grein fyrir stöðu lægða og
háþrýstisvæða og síðan metur
hann hvernig lægðirnar muni
hreyfast og breytast. I
Og þá er hann kominn að því
að gera veðurspá, I
Orðið veðurspá segir okkur,
að hér er ekki um hárnákvæma
útreikninga að ræða, heldur um
mat, sem að nokkru leyti bygg-
ist á eðlisfræðilegum lögmálum
og að nokkru á persónulegri
revnslu veðurfræðings.
Hið síðarnefnda gerir það að
verkum að niðurstaðan er tals-
vert háð mannlnum sem spáir. i
Rannsóknir okkar beinast hins
vegar að því að reikna út veðrið
án þess að persónulegt álit veð-
urfræðingsins hafi áhrif á niður-
stöðurnar.
Aðferð þessi byggist á því að
leysa stærðfræðilegar líkingar,
sem sýna almenn eðlisfræðileg
lögmál. Þessar líkingar eru svo
‘flóknar, að þær hefir hingað til
ekki tekízt að leysa, aðallega
vegna þess að svo stórvirkar og
hraðvirkar reiknivélar hafa ekki
verið til, sem geta leyst úr lík-
ingunum.
Á síðari árum hafa þó slíkar
vélar veríð smíðaðar í Banda-
ríkiunum og slík vél er þegar í
smíðum i Sviþjóð.
— Gerið þér ráð fvrir að veð-
urspar, sem þanníg yróu samdar
verði nákvæmari og réttari en
nú er?
— Já, þegar þessí aðferð hefir
náð méiri fullkomnun en nú er
— Verður þá tekið til að st>r
fyrir lengrí tíma en 24 stundir?
— Enn sem komið er höfum
við ekki gert tilraunir tíl að’ spá
fyrir lengri tíma á þennan hátt
en 24 tíma, en þetta mál er á döf-
inni hjá okkur.
— Eru þessar vélar dýrar?
— Já, þær munu kosta nú ca.
5—6 millj. íslenzkra króna.
-— Er það yðar skoðun að í
framtíðinni verði spáð fyrir á
þennan hátt.?
— Já, það álít ég.
—- Er naúðsynlégt ’að fá einá
slíka reiknivél til . landsins til.
þess að gera veðúrsþár hér?
— Nei. Líklegt þykir að spár
verði gerðar á mun færri stöð-
um en nú er gert og má því vel
hugsa sér að spár fyrir ísland
verði gerðar erlendis.
— Verður þá hugsanlegt að
leggja niður íslenzku veðurstof-
una?
— Tæplega yrði það nú. en AKUREYRI, 27. des. — Um
starfs,emin mundi breytast veru- ^ oæstk0mandi áramót munu verða
leSa- _ 1 gerðar allmiklar breytingar á
Annars verður nú að leggja skipulagi slökkviliðsmála bæjar-
áherzlu á að þetta, sem við höf- ms. m. a. verða fastráðnir fjórir
um rætt um, er verkefni fram- brunaverðir og starf varaslökkvi
tíðarinnar. Enn sem komið er Iiösstjóra gert að aðalstarfi. Á
hefir því ekki verið gefmn mikill gíðasta bæjarstjórnarfundi voru
gaumur hvernig þessi mál yrðu þessir menn ráðnir brunaverðir:
leyst í framkvæmd því enn eru Guðmundur Jörundsson bifreið-
störf okkar á hreinum vísinda- arsLóri, Tómas Jónsson bif-
legum grundvelli. r- „ðarstjóri, Gunnar Steindórs-
Við kveðjum nú Geirmund og son bifreiðarstjóri og Halldór
þökkum honum fyrir þessa Arason bifvélavirki. Vara-
a veðurfari og mj0g athyglisverðu frásögn og siökkviliðsstjóri er áfram Sveinn
og hja Islend- oskUm honum alls hins bezta í Tómasson, járnsmíðameistari.
starfi sínu. i — Vignir.
I^ýjnsfy kyoböfafiirayíiir Hússa: Risadýr, sm éfur
í Póilandi. — en er mjólkalí í Rássfani!
STOKKHÓLMI — Rússneski marskálkurinn, Rokossovskí, land-
varnaráðherra Póllands og yfirmaður pólska hersins, hefur kallað
út aukið herlið til að bæla niður uppreisnir, sem orðið hafa víða
í Póllandi vegna fyrirætlana Rússa að innlima landið algerlega
í Sovétríkjasamsteypuna.
Hefur þetta herlið verið mjög styrkt og á að aðstoða
KBW, öryggisiögregluna og WOP, sem er sérstaklega vopn-
uð deild úr lögregluliði landsins, til þess að bæla niður þjóð-
ernis- og frelsishreyfingu pólskla föðurlandsvina.
^ í KBW og WOB eru um 100.000
menn og eru þessar deildir und-
i: stjórn rússneska hersins, enda
eru allir yfirmenn þeirra Rúss-
AKRANESI, 27. des. -— Togarinn ar. —
Akurey fór á veiðar í morgun og 1 j
í Álfabrenna á Akranesi
Bjarni Olafsson fer út kl. 2 í dag.
í’jórir Akranesbátar eru til-
búnir að róa. Hinir verða ekki
tilbúnar fyrr en eftir áramót.
Álfadans verður haldinn á
MIKILL |
MATVÆLASKORTUIt
Geysilegur matvælaskortur er
nú í Póilandi, svo að liggur við
hungursneyð. Hefur það að von-
Akranesi á gamlárskvöld og um aukið mjög á óánægju þjóð-
hefst kl. 9. Álfadansinn fer fram
á Langasandi og samtímis verður
stórbrenna. Álfakóngur verður
Þorvaldur Þorvaldsson, kennari,
og álfadrottning ungfrú Elín Þor-
valdsdóttir. — Jafnframt verða
dansaðir vikivakar, sem nú er
verið að æfa.
Skátafélögin hafa verið tvö
hér á Akranesi. Nú hafa þau
verið sameinuð í eitt félag, og er
það skátafélagið nýja, sem gengst
fyrir álfadansinum og er hann
ásamt brennunni og vikivökun-
um undir umsjá skátaforingians,
Hans Jörgensonar, kennara.
Mdri verkamanna-
vinna en áður
W ASHINGTON — Verkalýðs-
irálaráðuneyti Bandaríkjanna
tilkynnir, að í síðastliðnum mán-
uði hafi verkamannavinna verið
meiri en nokkru sinni fyrr í
Bandaríkjunum. Skýrslur sýna,
að tala verkamanna var 47,900,
000. —■ Þetta ár hefur atvinnu-
jukningin aðallega verið í sam-
bandi við iðnframleiðslu, en þar
nam hún 640,000 fleiri starfs-
n.önnum en meðaltalið í nóvem-
feérmáhuði árið 1951.
arinnar og þjappað henni sam-
an til öflugrar andstöðu gegn
rússnesku frelsisræningjunum,
sem pína hana til þess að vinna
meira en nokkru sinni fyn%
hirða síðan megin hluta fram-
lelðslunnar og senda til Rúss-
lands.
Af þeim sökum hafa Pól-
verjar gamnað sér dálítið með
því, að segja hver öðrum, aS
Rússar séu búnir að gera stór-
kostlegar tilraunir á sviði
kynbóta. Hafi þeim nú tckizt
að búa til nýtt risadýr, sem
étur í Póllandi, — en er
mjólkað í Rússlandi!
Júgóslavar neiía 1
• BELGRAD, 23. des. — Júgó-
slavneska stjórnin hefur vís-
að frá tillögum ítölsku stjórn-
arinnar þess efnis, að Triest-
deilunni verði skotið til al-
þjóðadómstólsins í Haag.
• í svari sínu segir júgóslav-
neska stjórnin, að engin leið
sé til þcss að komast að
neinni viðunandi niðurstöðu
í þessu máli nema með bein-
um samningum milli fslands
og Júgóslava.
— NTB-Reutex.