Alþýðublaðið - 24.06.1920, Blaðsíða 3
ALÞYÐUBLAÐIÐ
frá Perinm.
Drengur,
siðprúður og skilvís, óskast til að bera Alþýðublaðið
til kaupenda í austurbænum.
Persía er geysistórt land, er
liggur á milli Kaspíshafs, Túran
og Kákasus að norðan, Afganistan
og Beludsjistan að austan, Persa-
flóa og indverskahafsins að sunn-
an og Mesopotamíu og Kúrdistan
að vestan; það er nær 30 þús.
fermílur að flatarmáli, eða nær
15 sinnum stærra en ísland. íbúar
landsins eru um 8 milj. að töllu.
Þeir eru nær aliir Múhameðstrúar
(Sjitar). Landið er geysi frjósamt
og auðugt af ýmiskonar jarðar-
gæðum svo sem steinoliu og ýmis-
konar málmum. Landinu stjórnar
einvaldur, er nefnir sig Schah
(konungur) eða Schah-in-Schah
(konungur konungannna), en for-
maður stjórnarinnar er stórvezír.
Landið er eigi svo vel ræktað,
sem skyldi, sökum þess, að næg
mannvirki (t. d. vatnsveitur etc)
hafa eigi verið gerð og þjóðin
notar eigi að öllu leyti náttúru-
gæði landsins, sökum menningar-
leysis, En fólkið hefir nóg að bíta
og brenna og líður sæmilega vel.
Síðan á síðustu öld hefir Persía,
sökum náttúruauðæfa sinna, verið
girnileg bráð í augum brezkra
auðmanna og rússneska keisara-
valdsins. Þau vildu ætíð hafa hönd
í bagga með málefnum Persíu.
Rússar vildu gjarnan færa út kví-
arnar þar um slóðir og Englend-
ingum gekk það tvent til: að njóta
góðs af náttúrugæðum landsins
og með því, að ná tökum á Persíu,
voru þeir búnir að mynda eins-
konar varnargarð um Indland að
norðan.
Mentun og menning þjóðarinnar
er á tiltölulega lágu stigi. Til
skamms tíma hefir öll fræðsla
verið í einstakra manna höndum,
en fáir eða engir opinberir skólar.
Samgöngur landsins og fjármál
eru og í illu skipulagi. Hafa Pers-
ar því orðið að leita hjálpar út-
lendra auðmanna til að koma á
hjá sér skipulagi. Má þar til nefna
ameríska auðmanninn, Mr. Morgan
Shuster, er dvaldi þar um 1911.
Hann var i þann veginn að koma
góðu skipulagi á samgöngur þeirra
og fjármál. Hann hafði það eitt
fyrir augum að hjálpa Persurn, en
það þoldu Rússar og Bretar ekki,
en neyddu hann til að fara úr
laudi. En nú vilja Bretar komast
að í Persíu, undir því yfirskini, að
þeir vilji hjálpa Persum, en þar
mun eiginhagsmunahugur einn
fylgja máli.
Bretar neyddu Persa til að gera
við sig samning 1919, þar sem
Euglendingar fá ýms sérréttindi.
En mentaðir Persar sjá hvert
stefnir, hefir einn þeirra skrifað í
enskt tímarit áskorun til enskra
verkamanna, sem hljóðar svo:
„Bretar segjast ætla að gera það
Persum í hag, að notfæra sér
náttúruöfl landsins. Þjóðinni líður
vel sem stendur; hún neytir brauðs
síns í sveita síns andlitis. Mundi
henni verða betra að gerast launa-
þrælar Breta, með 5 shillinga
kaupi á viku, fyrir 14 tfma vinnu
á dag, eins og Bretar launa verka
menn sína í sumum löndum. Geri
nú þrælarnir uppreisn gegn harð-
stjórninni. Hvað þá? Evrópiskir
verkamenn, undir stjórn auðmann-
anna, eru látnir skjóta á bræður
sína. En það hefnir sin. Lftið á
svörtu hermennina í Þýzkalandi,
er ekki eðlilegt að þeir beiti grimd.
Það verður því aldrei verkamönn-
um Evrópu til hagnaðar, þótt
Austurlandaþjóðirnar séu kúgaðar.
Þeir einu, sem græða á því, eru
auðmennirnir. Mótmælið þessvegna
að vér verðum kúgaðir, en veitið
oss styrk til að verða eigi undir-
okaðir af vestrænu þjóðunum og
veitið oss hjálp til að ala upp og
menta þjóðina." X
Éleriar fréltir.
Undrabarnið enn.
í Alþýðublaðinu var i vetur
getið um undrabarnið Rzeszewski,
átta ára gamlan dreng, er mátaði
fræga taflmenn og tefldi margar
skákir í einu og vann flestar. Nú
er drengur þessi kominn til París-
ar; tefldi hann þar 20 skákir í
einu við góða tafimenn og vann
allar. Bráðlega mun hann fara til
London til að sýna listir sfnar.
Mærin frá Orleans tekin í
dýrlingatöln.
í miðjum fyrra mánuði lýsti
Benedikt 15. páfi því yfir, að
mærin frá Orleans (Jean d’Arc)
væri tekin í dýrlingatölu. Þann
dag var viðhöfn tnikil í Péturs-
kirkjunni í Róm og víðsvegar um
hin kaþólsku lönd.
Flngferðir milli Svíþjóðar
og Þýzkalands.
Mjög bráðlega verður komið á
föstum flugferðum með farþega,
á milli Þýzkalands og ýmissa
borga í Sviþjóð.
Nýkomnar
Nótup.
Þar á meðal Bal-Melodier
1919—20.
Hljóðfærahús Reykjavíkur.
Danskur
Flösku-rjómi,
kr. 1,25 */* fl.
Heill og steyttur
Kanel.
í heildsölu og smásölu:
Suchat og Gerpulver
frá Mels Fabrikker.
Fæst í verzl.
Björns Jónss. & G. Guðjónss.,
Grettisgötu 28. Sími 1007.
Verzlunin ,Hlíf‘ á Hverfisgötu
56 A, sími 503 seiur: 12 tegundir
af góðu, fínu Kaffibrauði, 3 teg-
af Sirius suðusúkkulaði, Kakao og
Sukkulade sælgæti, Kreyns vindla,
góða og ódýra, Reyktóbak, Nef-
tóbak, skorið og óskorið, Skólp-
föturnar alþektu, Vatnsfötur, email-
Ieraðar Ausur, Steikarpönnur, Borð-
hnífa, Alumineum-gaffla, Matskeið-
ar og Teskeiðar, afar ódýrt. Vasa-
hnífa, Starfhnífa og skæri.
Kaupið nú þar, sem ódýrast er.