Morgunblaðið - 27.08.1954, Qupperneq 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 27. ágúst 1954

Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík,
Framkv.stj.: Sigfús Jónsson.
Ritstjóri: Valtýr Stefánsson (ábyrgSarm.)
Stjómmálaritstjóri: Sigurður Bjarnason frá Vlgur.
Lesbók: Árni Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn, auglýsingar og afgreiðsla:
Austurstræti 8. — Sími 1600.
Áskriftargjald kr. 20.00 á mánuði innanlands.
í láusasölu 1 krónu eintakið.
ÞýzlkaKaíidsför Akraness:
Þýzkalandsmeistaramir stvrkia
J & h
Samstarf framleiðanda
til sjá var og sveita
ALLT frá því að Framsóknar-
flokkurinn var stofnaður hef-
ur hann lagt megináherzlu á, að
ala á ríg og óvild milli sveita
og sjávarsíðu. Einn þátturinn í
þeirri viðleitni hans hafa verið
skrif Tímans, þar sem stöðugt
hefur verið á því alið að Sjálf-
stæðisflokkurinn, sem jafnan
hefur átt miklu fylgi að fagna
við sjávarsíðuna, væri fyrst og
fremst flokkur örfárra braskara,
sem lifðu á því að okra og merg-
sjúga landslýðinn. — Höfuðmál-
gagn Framsóknarflokksins hefur
sífellt hamrað á því að Sjálf-
stæðisflokkurinn hafi verið og
sé versti óvinur sveitafólksins.
Hann hafi jafnan barizt gegn
öllum hagsmunamálum þess. En
með hverju árinu sem leið, hefur
jarðvegurinn fyrir þennan áróð-
ur orðið ófrjórri í sveitum lands-
ins. Sveitafólkið hefur fengið
tækifæri til þess að staðreyna að
þess meiri, sem áhrif Sjálfstæðis-
flokksins voru í stjórn landsins,
þess raunhæfar var á málum
þeirra tekið.
Bændum hefur einnig skilizt
að rigurinn milli sveita og sjáv-
arsíðu var síður en svo líklegur
til þess að skapa þeim bætta að-
stöðu. Sjálfstæðisflokkurinn er
langsamlega stærsti flokkur
þjóðarinnar. Innan vébanda hans
eru þúsundir bænda, verka-
manna, iðnaðarmanna, sjómanna,
verzlunarmanna og mikill fjöldi
menntamanna. Þessi flokkur er
langsamlega sterkasta aflið í hinu
íslenzka þjóðfélagi. Þar starfa
framleiðendur til sjávar og sveita
og launafólk kaupstaða og sjáv-
arþorpa hlið við hlið.
Öllum greindari bændum
er fyrir löngu orðið það Ijóst
að með því að njóta aðstoðar
Sjálfstæðisflokksins, tryggja
þeir hagsmunamálum sínum
bezt framgang.
Á árunum 1927—1939 voru
Sjálfstæðismenn lengstum í
stjórnarandstöðu. Framsókn og
Alþýðuflokkurinn mótuðu þá
stjórnarstefnuna í samræmi við
kjörorð sitt: „Allt er betra en
íhaldið". En á þessu tímabili
þrengdist hagur vinnandi fólks í
landinu sífellt. Bændur flýðu
sveitirnar, eignir sínar og óðöl,
svo þúsundum skipti, en atvinnu-
leysi magnaðist við sjávarasíð-
una.
Loks var svo komið að hinir
„frjálslyndu umbótaflokkar“
gátu ekki stjórnað án aðstoð-
ar Sjálfstæðisflokksins. Þá var
flaggið með hinu gatslitna
kjörorði dregið niður. Það
hefur aldrei verið dregið upp
síðan. Ástæða þess er einfald-
lega sú að þjóðin hefur sjálf
séð það og fundið að það sem
bezt og gagnlegast hefur verið
fyrir hana unnið eru verk
Sjálfstæðisflokksins.
í dag hafa framleiðendur í
sveitum og við sjávarsíðu sam-
vinnu um ríkisstjórn. Yfirgnæf-
andi meirihluti bænda telur
þetta samstarf sjálfsagt og eðli-
legt eins og styrkleikahlutföllum
er háttað á Alþingi. í kaupstöð-
um og sjávarþorpum teija fram-
leiðendur og meirihluti laun-
þegastéttanna það einnig eðlilegt
og nauðsynlegt. Sósíalisminn er
á undanhaldi í landinu. Kjnrn-
únistar hafa tapað við hverjar
kosningar s.l. 6 ár. Alþýðuflokk-
Urinn hefur fengið „snert af bráð-
kveddu“ hvað eftir annað og
hinna sósíalísku flokka hefur
ekki verið bent á nein jákvæð
úrræði til lausnar vandamálum
og viðfangsefnum líðandi stund-
ar.
Sjálfstæðismönnum er vel ljóst
að enda þótt þetta samstarf Sjálf-
stæðisflokksins og Framsóknar-
flokksins sé nauðsynlegt, þá
hafa þó slíkar samsteypustjórnir
ýmsa ókosti. í kjölfar þeirra
renna stundum pólitísk hrossa-
kaup og ýmis konar óheilbrigði.
Almenningur í landinu á þess þá
einnig síður kost að vita glögg
skil á því, hver ber raunveru-
lega ábyrgð á einstökum stjórn-
arathöfnum, en ef meirihluta-
stjórn fer með völd í landinu.
Eins og flokkaskiptingu er nú
háttað á íslandi, er Sjálfstæðis-
flokkurinn nú eini flokkurinn,
sem hefur möguleika til þess að
fá hreinan þingmeirihluta. Með
því að veita honum slíkt þing-
fylgi mundi þjóðin skapa sér
möguleika á betra og heilbrigð-
ara stjórnarfari. Hún gæti þá
dregið Sjálfstæðisflokkinn einan
til ábyrgðar fyrir þá stjórnar-
stefnu, sem hann framkvæmdi,
vottað honum áframhaldandi
traust eða svift hann þingmeiri-
hluta.
Margt bendir til þess að næstu
kosningar færi þjóðina nær því
marki að fá ábyrga meirihluta-
stjórn. Væri það vel farið. En
meðan samsteypustjórnir eru
nauðsynlegar verða flokkar
þeirra að starfa saman af heil-
indum og manndómi. Þeim er að
sjálfsögðu frjálst að gagnrýna
hver aðra eftir sem áður. En sú
gagnrýni verður þó að byggjast
á fuilum drengskap og velsæmi.
En á það vill mjög bresta að því
er snertir Framsóknarflokkinn.
Um það mætti nefna mörg dæmi,
nú síðast hið lítilmótlega nart
Tímans í Ingólf Jónsson, við-
skiptamálaráðherra, sem barizf
hefur fyrir frjálsum bifreiðainn-
flutningi gegn haftastefnu Fram-
sóknarmanna. j
Tíminn er orðinn hræddur
við vaxandi skilning almenn-
ings í landinu á nauðsyn ná-,
ins samstarfs milli sveita og
sjávarsiðu. Sjálfstæðisflokk-
urinn hefur barizt fyrir þeirri
stefnu. Og hún hefur sigrað.
Þess vegna nýtur hann vax-
andi trausts
innar.
meðal þjóðar-
Eyrópuherl
Á MORGUN verða umræður í
franska þinginu um Evrópu-
herinn. Þar tekur franska þjóð-
þingið ákvörðun í þýðingarmesta
máii Evrópu, sem snertir ekkij
aðeins Frakka, heldur allar þjóð-,
ir Vestur-Evrópu. Hér er um það ,
að ræða, hvort skilyrði eiga að ,
skapast til þess að Evrópa geti j
byggt upp sterkar sameiginlegar,
hervarnir. Tillagan um Evrópu-!
her er komin frá Frökkum sjálf-,
um til þess að gera Þjóðverjum,
kleift að taka þátt í þessu sam-
starfi. Menn hafa séð nauðsyn
þess að Þjóðverjar leggi nokkuð
af mörkum til að vernda hið
unga lýðræðisþjóðfélag og þeir
hafa reist úr rústum stríðsins.
Hvernig fyrirkomulagið á því
samstarfi skyldi vera hefur hins-
vegar verið deilt um, en flestir
telja að öruggast sé hið nána
samstarf sem tillögurnar um
Jiggur nú við klofningi. Af hálfu Evrópuher gera ráð fyrir.
f SUMAR kom hingað úrvalslið
knattspyrnumanna frá Hamborg
S í boði Akurnesinga eins og kunn-
ugt er, — og nú eru íslandsmeist-
ararnir að fara til Þýzkalands í
boði Knattspyrnusambands Ham-
borgar. N.k. sunnudag keppa þeir
í Hamborg gegn úrvalsliði. 1.
sept. keppa þeir i Hannover við
Þýzkalandsmeistarana, Hannov-
er 96, sem styrkja lið sitt með
mönnum úr fél. Arminía. Þriðji
leikurinn er í BrunSchweig gegn
úrvalsliði frá Neðra-Saxlandi og
sá fjórði og síðasti í Vestur-
Berlín 8. sept. gegp úrvalsliði
Vestur-Berlínar.
★ STERKIR KEPPINAUTAR
í Þýzkalandsför Akraness
verða 23 menn, 19 knattspyrnu-
menn, allir frá Akranesi nema
Magnús Jónsson, Fram (mark-
vörður). 4 eru í fararstjórn.
Skýrði fararstjórinn blaðamönn-
um frá förinni í gærdag. — Þá
komst Gísli Sigurbjörnsson m.a.
svo að orði:
Ég veit, að þau lið,. sem
keppt verður við eru sterk —
sérstaklega þó í Hannover —
en ég er fullviss um, að Ak-
urnesingarnir munu standa sig
vel, þeir verða sjálfum sér og
þjóð okkar áreiðanlega til
sóma.
★ 2. FLOKKUR VALS TIL
ÞÝZKALANDS
Þá skýrði Gísli og frá því,
að 2. flokkur Vals færi 11.
september með flugvél Loft-
leiða til Hamborgar í boði
Þjóðverja. Fara í þá för 19
leikmenn og 4 manna farar-
stjórn. Er þetta í fyrsta skipti
sem 2. flokkur fer slíka för.
Næsta sumar senda Þjóðverj-
ar hingað úrvalslið annars
aldursflokks, og sér Valur að
öllu leyti um þær móttökur.
Valur keppir í Blankenese
12. sept., í Celle 15. sept., 19.
sept. keppa þeir væntanlega í
Kiel eða Neumúnster og 21.
september í Hambórg. Þeir
koma heim með GuIIfossi 31.
september.
V
★ GAGNKVÆMAR
HEIMSÓKNIR
Báðar þessar heimsóknir eru
gagnkvæmar — Þjóðverjar
greiða för íslendinganna og við
greiðum þeirra för hingað, sagði
Gísli. Þjóðverjar hafa tekið höfð-
inglega á móti okkur, við farið
víða, séð margt og lært á þessum
ferðum. Þessar gagnkvæmu heim
sóknir eru ekki aðeins til þess að
okkar piltar læri betur knatt-
spyrnu. Þær verða líka til þess
að víkka sjóndeildarhring þéirra
og þær eru stundum eina tæki-
færið, sem þeir fá sumir hverjir
til þess að koma til Þýzkalands.
Má fullyrða, að þessar gagn-
kvæmu heimsóknir Þjóðverja og
íslendinga hafa eflt mjög vin-
áttuböndin, sem tengja þessar
þjóðir frá fornu fari.
★ FIMM SINNUM
Að lokum sagði Gísli Sigur-
björnsson, sem af íslands hálfu
hefur manna bezt og mest unnið
að þessum samskiptum við Þjóð-
verja:
Það eru nærri 20 ár síðan við
hófum þessa samvinnu á sviði
knattspyrnumála við Þjóðverja.
Fimm sinnum hafa þeir komið
hingað og við förum nú einnig í
fimmta skiptið til Þýzkalands. Á
annað hundrað þýzkra æskU-
manna hafa á þennan hátt 'fengið
tækifæri til að koma til íslands
— kynnast að nokkru landi og
þjóð, — á sama hátt og jafn-
margir ungir íslendingar, sem
farið hafa til Þýzkalands í þess-
um ferðum. —
Er mér bæði Ijúft og skilt að
þakka forseta þýzka knattspyrnu
i Framh. á bls. 12.
Þýzkalandsfarar Akraness. Á myndinni eru í efri röð f. v.: Dag-
bjartur Hannesson, Guðjón Finnbogason, Gísli Sigurbjörnsson far-
arstjóri, Kristján Sigurjónsson, Helgi Björgvinsson, Lárus Árna-
son, fararstjóri., Guðmundur Magnússon, Kristinn Gunnlaugsson,
Magnús Kristjánsson, ÓIi Örn Ólafsson fararstjóri, Sveinn Bene ■
diktsson, Sigurður Ólafsson, Guðmundur Sveinbjörnsson fararstjóri,
Helgi Júlíusson fararstjóri. í fremri röð frá vinstri: Benedikt Vest-
mann, Guðm. Jónsson, Sveinn Teitsson, Ríkarður Jónsson, Pétur
Georgsson, Ólafur Vilhjálmsson, Þórður Þórðarson og Halldór
Sigurbjörnsson.
VeU andi óíripar:
Norsk listsýning.
REYKVÍKINGAR bíða með eft-
irvæntingu opnunar listsýn-
ingarinnar norsku, sem nú er
hvað óðast verið að setja upp í
Listasafni ríkisins.
Fimm norskir listamenn
eru hingað komnir til að
máli, þeim fylgir eins og Islend-
ingnum; finnst okkur, einhver
hressandi blær, eitthvað sem slær
á viðkvæma strengi hið innra
með þeim, sem dveljast í fram-
andi landi meðal framandi fólks.
E’
ganga frá sýningunni og á sunnu-
daginn kemur verður hún opnuð
almenningi til sýnis. Er ekki að
efa að margir verða til að leggja
þangað leið sína, ekki sízt þar
sem við höfum átt þess alltof lít-
inn kost að kynnast hér heima
listum frændþjóða okkar á Norð-
urlöndum. Hér hafa verið þýzkar
og franskar listsýningar á undan-
förnum árum er harla lítið hefir
verið um kynningu á Norðurl-
andalist. Er þess að vænta, að sú
kynning megi fara vaxandi jafn-
framt því sem hinni norrænu
samvinnu vex fiskur um hrygg.
Greinar af sama stofni.
VIÐ teljum okkur vini og
frændur Norðurlandaþjóð-
anna í heild og við vitum að sú
vinátta er gagnkvæm, það finn-
um við greinilega hvar sem við
erum staddir á Norðurlöndunum.
En samt er það nú svo, að af öll-
um Norðurlandaþjóðunum finnst
okkur Norðmenn standa okkur
næstir — og það er fulllcomlega
eðlilegt. Skyldleiki Norðmanna
og íslendinga er nánari en hinna
Norðurlandaþjóðanna. Þessar
tvær þjóðir eru greinar af sama
stofni — það er bróðurskyldleiki,
sem tengir þær saman.
Allir íslendingar, sem dvalizt
hafa erlendis hafa reynt hve
þeim hlýnar um hjartaræturnar,
er þeir óvænt hitta fyrir landa á
förnum vegi. — Sé það Norðmað-
ur, gegnir það rétt að segja sama
Aðvörun.
YVINDUR“ skrifar Velvak-
anda svohljóðandi:
„Það er farið að tíðkast upp á
síðkastið að bjóða hingað til
lands erlendum mönnum, einum
eða fleirum, til þess, eins og það
er látið heita, að kynna þeim land
og þjóð, eða að gefa þeim kost á
því að kynnast ýmsum sérstökum
greinum þjóðmenningar íslend-
inga. Fyrir þessu standa svo viss-
ir hópar eða félög hér í landi, er
telja sig hafa áhuga á þeim efn-
um. Þetta getur heppnast sæmi-
lega á stundum, en ef það mis-
heppnast og úr verður ýmiskonar
misskilningur á báða bóga og jafn
vel vitleysa, getur verið verr
farið en heima setið, en slíkt leitt
til ófrægingar á fleiri vegu, þegar
hinir útlendu fara að skýra frá
ferðum sínum og „kynnum“
heima hjá sjálfum sér. — Fyrr á
dögum þótti oft ærið kenna þess
háttar fréttaburðar, í svo nefnd-
um „ferðabókum“, og var land-
anum illt undir að búa, þegar til
kom, þótt met þætti í slíkum
heimsóknum hér í upphafi, enda
varð þá einatt fátt til varnar eða
leiðréttingar eftir á.
Ilollara að stilla
heimboðum í hóf.
INÝLEGU heimboði slíku, þar
sem víst allt átti að vera ör-
uggt til þess, að enginn misskiln-
ingur eða fávíslegar upplýsingar
ættu sér stað, hefir þó skeikað
stórlega, eftir því sem ráða má
af ferðalýsingu í erlendu blaði,
eftir heimkomu gestsins til síns
lands, og virðist þar hljóta að
vera um að kenna flaustursleg-
um eða ónógum og óglöggum
skýringum þeirra, er um það
veltu við ókunnugan manninn, er
hvorki skildi tungumálið né vissi
skil á þeirri fræðslu, er honum
var látin í té. Því skyldu menn
varast að láta þvílíkt henda, svo
að eigi þurfi að verða úr leiðindi
á allar hliðar. Og væri þá heldur
hollara að stilla heimboðum í
höf en að eiga nokkuð slíkt á
hættu.
— Eyvindur.“ \