Alþýðublaðið - 31.08.1929, Blaðsíða 2
2
ALPÝÐUBUAÐIÐ
Jéit ÞoFláksson
telar wið Ðiiiii i PáisiMÖirikM,
„Fyrri afstaða“ ífealdsfEokhsins til Oans óbcejftt.
„Þessvegna ésknm við. að sérákvæði sambandslaganna,
sem liægt er að skiija sena vott pess, að fslendlngar
séra báðir Oonnm, falli niðrar.“
,Vör‘ð“ og „datiska Mogga“ í
Fiormaður íhaildsflokksinis, Jón
Þorláksson, er nú staddur í Dam-
mörku. Hefir Dönum sýnidega
veiiið nokkur forvitni á að heyna.,'
hvort hljóðiö hefði nokkuð breyst
í Jómii! í þeirra gairð við Síðustu
nafnbiteytingu fliokksiins og sjálf-
stæðisgaspur bilaða hans.
Sendiherra Dana hér sendi í
fyrra dag blöðunum eftirfarandi
tiakynningu:
„ ,,Morgenbladet“ omtater i en
lang Artikel' Nygrupperingen i
IsJands Politik, og Altingsmamd
Jón Þorfláksson udtaler til Bla-
det, at ved Sammensl utiiingen
med det liberale Parti har de
Konservative paany giyet Ud-
tryk for deres tidíigere iíidtagne
Stilling angaaende Beslutningen,
at Island 1943 skal intage fuldtud
samme Stilling som enhver aí de
nordiske Stater ogsaa i Forholdet
til Danmark. Derfor ensker vi,
at Forbnndslovens Særbestem-
meise, der kan opfattes som
Udtryk for Afhængighedsfor-
hold mellemDanmark og Island,
bortfalder. Dette betyder ikke
nogen Danskfjendtlighed, roen
udelukkende en naturlig Trang til
statsmæsig at have „Fod under
eget Bord“. Desuderí betyder
Sammenslufníngen en Fællesfront
mod Socialismen".
Á íslenzku:
„ ,,Morgunblaðið“ [þ. e. danska
, .Morgun blaðið í Danmörku ]
ræðir í langr; grein um nýja
bræðinginn í islenzkum stjórn-
málurn, og Jón Þorláksson al>
þingi’smaður hefir sagt við bflað-
ið, að með sambræðsflunpi við
„Frelsisherinn'* hafi íhaidsflokk-
urinn aftur lýst yfir fyrri af-
stöðusinni
viðvákjandi ákvörðun um, að Is-
3an,d skuli 1943 ná fullklomtega
sömu aðstöðu og hvert hin,na
Norðunlandaríkjanna að þvi er
Reykjavík fyrir íslenzka kjósend-
ur. Þá er hann ekfei svoin^a loðiinn
og myrkur í uiáli.
I viðtalinu er hvergi minst á
„einkuninaTOrðiin“: „ísfland fyrir
ísflendinga", sem íhaldsblöðiin sí-
feflt reynia að „punta“ sig með.
— Ætli Jón hafi haldið, að Dön-
um rnyndi ekki geðjast að þeim?
Hvei’gi er driepið á það einu
orði, að íhalldsflokkuri'nn vilji
slíta sambandinu við Dani. —
Nei! Það er niú eitth.vað' annað.
Við ,,ósktuin“, að ,j8mákvœði‘‘
sambandslaganina — afllis ekki
sambandslögin öll — sé úr gildi
numin, segir Jóin.
Og afstaða ihaldsftokksins er
óbreytt, segir Jón, hann hefir bara
.■kjtnr lijst yfir fijiri afstö'ðu
s:ijini“. — Aniniað eða meira héfir
gkki gerst.
Oefað verða fflestir þeir, sem
flesið haíia greinar J. Þ., Jakobs1
Möllers 'Og Sig. Eggerz um „Sjiálf-
stæðisffliokkiinn" nýja og blöð
fllokksins yfirleitt, ærið hissa, er
þeir lesa þetta viðtal Jóns við
danska íhaíldsblaðið.
Er 'Jón að reyna að Mekkja
Dani ?
Eða hefir hann og fflokkur hans
.verið að reyna að blekkja ís-
flendinga alt frá því flokkurinn
failsaði nafn sitt?
Hvers vegna segir Jón Þorláks-
son ekki það sama við Dani, sem
hann og ffliokksmenin hians segja
og hafá sagt íslenzkum kjósend-
um?
Hér heima segir Jón, að hann
,og ftuaildið ait vilji felía sam-
bandsflögin öll úr gildi, slíta sam-
bandinu við Dani að fullu og öllhi
(nema hvað sujmir viflja hialda í
kónginn).
í Danmörku segir Jón, að hann
og fhafldið ölt ,,óski“ að eins að
feflla burtu sem ekk-
Setnlíð BaMamauM I Binafbygðnm verðnr kallað hefm.
Samkomuíag á Haagfundinum. *
Khöfn, FB„ 30. ágúst.
Frá Hag er símað: 1 gær kornst
á s amkomulag um heimköillun
setuliðs Bandamanna úr Rínar-
bygðum. Heimflutningur setuliðs
Breta og isetuliðs Belgíumanna
hefst um miðbik septembermián-
aðar og á að vera lokið á þremur
mánuðum. Samtímijs verður
frakkneska setuliðið úr öðru Rín-
arbygðabeitinu, eða Kobtensbelt-
inu, einis og það einirág er kálíli-
að, flutt heim. Heimflutnmgur
setuliðs Frakka í þriðja beltinu,
eða Mainzbeltinu, hefst þegar
frakkneska þingið og þýzka þing-
ið ” hafa staðfest Youngsamþykt-
ina. H'eimflutningnum á að vera
tokið á átta mánuðum og alt
isetulið Bandamanna x Ríiniarbygð-
um að hafa verið flutt heim í
síðasta lagi í tok júnímánaðaö’
Kaútor Hamsun
er frægastur af núlifandi skáld-
sagnahöfundum Norðmanina.
Hann varð sjötugur 4. þ. m. Stóð
þá mikið tjj, því að fjöldi fólks
ætlaði þá að hylla skáldið. En
Hamsun er lítið fyrir veizlur og
skáflaræður. Rétt fyrir afmælið
fór hann að heiman, 'og vissi
enginn hvar hamx var niður kom-
inn þar til það var iiðið hjá,
þá vitnaðist, að hann hafði dvalíð
með leynd á sjómannahieimili
nokkru. — Hamsun var um hrið
1930. Frakkar hiafa fallið frá
kröfunum uro eftirlitsnefnd með
Rínarbygðum, en ágreiningsmál
viðvikjandi Rínarbygðum eiga að[
leggjast fyrir sáttanefnd, skipaða
af fáði Þjóðabandalagsins. Hefir
þannig í aðalatriðunum iniáðst
pamkomulag um aðatonálin á
Haagfundinum. FundiinWm verður
líklega islitið í kvöld.
Frá Lundúnum er símað: Ar-
angurinn af kröfum Snowdeaxs.
viðvíkjandi Youngsamþyktinni
vekur ánægju í blöðum Bretlands1
af öllum ftokkum, einkanlega er
það talið hafa mikla þýðingu, áð
Haagfundurinn hefir leitt það í
Ijós, að utanríkismálastefna Bret-
lands er ekki lengur háð stj'órn-
málastefnum frakknesku stjórnar-
innar.
í gær allan Skagaf jörð og Húna-,
flóai frá Bitrufirði norður fyrir
Steingrimsf jörð, og varð ekki vart
við neina síld á þeirri teið. —
Blæjatogn og blíðskaparveöur. I
dag verður leitað1 noirður fyrir
Horn, ef veður leyfir. Walter
flugstjóri er nú fyrir norðan og
stjórnar síldarleitinni. — Lausa-
fregn um síld fyrir Látrabjakgí
verður rannsökuð i dag af „Súl-
unni“, sem fer til Isafj.arðar.
Sgoert isiðmedsson Itstmálarl.
Á morgun opnar Eggert Guð-
mundsson sýningu í hiúsi K. F.
U. M. Verður sýningin opin xxæstu
daga frá kl. 11 árdegis tíl 9 að
kveldi.
Eggert er kornunigur maður,
borinn og barnfæddur Reykvík-
ingur oig lxefir unnið fyrir sér
síðan hartn komst á tegg með
algengri erfiðisvinnu. Hinieigðist
hugur hans snemma að máliara-
listöinní og notaði halnn alfliar frí-
stundir sínar tíl að afla sér kenslu.
í henni og iðka haxia. Haustið
1927 hafði hann sýnáugu hér á
málverkum sxnum og hlaut góðja
dóma, töldu nxargir, að verk hans
snertir afstöðuna til Danmerkur.
Þess vegna óskum við, að sér-
ákvæði sambandslaganna, sem
hægt er að skilja sem vott pess,
að ísiendingar séu háðir Dön-
um, falli burt.
JÞetta táknar engan fjandskap við
Danj, en að eirrs eðlhtega þörf
eða ti'lhn,eigingu til þess, stjóm-
arfarsílega séð, að hafa „fót undir
eigin, borði“. Auk þessa táknar
bræðingurinn samfylkingu gegn
jafnaðarstefnunni.“ (Aillar leturbr.
hér.)
Ekki er nú mikið sjáflfstæðisros-
Kð á Jóni í þessu viötafli við
„d»nskinn“. Það er eitthvaÖ ann-
að, en þegar. hann skrifar í
ert er sagt meira um.
Talar Jón. svona til þess að‘
þóknast hinum dönsku hluthöfkxtm
Mandsbanka, sem hann er um-
boðsmaður fyrir hér á ían,di?
Eða meinar hann ekkert nxeð
ræðum sínurn og skrifum hér
heima?
,HnatííIug „Zeppelins preifa*.
Khöfn, FB„ 30. ágúst.
Frá Lakehurst er símað: Hnatt-
flug „Zeppelins greifa'1 er ffljót-
asta ferð, sem farin hefiir veriö
kringum hnöttinxx, þótt viðstöðu-
tími sé meðtalimn. Flugtíimi loft-
skipsins kringum hnöttinn var að
eins 287 klukkustundir.
sjómaðíur á yngri árum, flakkaði
víðjai um flönd og lenti í mörgum
æfintýrum.
Enprn sild við Norðarland,
Lausafregnir um síld fyrir
LátrabjargS.
Tilkynning frá Flugféflaginu 31/8:
„Veiðibjallan" fliaug í gær aust-
ur með landi að Raufarhöfn, síð-
ani suður undir Langanes, þaðan
út og norður með Melrakkasléttu.
Var svo flogið vestur á bðginn í
stefnu áð Rifstanga, djiúpt af
Mánáreyjum á Eyjafjarðarfnynni.
Engin síld sást á flugsvæðinu.
„Veiðibjallan“ fflaug enn fremur
bæru vott um óvenjulega ríláa/
listam(a!nnsgáf'U. I hiaust, sem iíeið,
fór Eggert til Miinchien í Þýzka-
iandi og xdv(aldi þar í vetua’.
Stumdaði hann þar nám í láista-
skóla hijá þektum kennuium og
kyntx sér málverkiasöfnin þar, en
þar er, ,sem kunnugt er, um a|að-
lugan garð að gresja í þeim efn-
txm.. Kennarar hans gáfu hiomuni
hinn lofsamlegasta vitnisburð, er
hann kVaddi skólann í vor.
Nú hefir Eggért í hyggju að
komast á listahéskólann í Mtin-
Gben i !haiustr — En þáð er gamla
sagan: flitið er um fé og láns-
traust.
Voinandi tekst þó Eggert' að
halda áfram námi. Geta Reykvík-