Alþýðublaðið - 18.09.1929, Blaðsíða 2

2
ALPVÐUBTiAÐIÐ
1. október.
Já, þaö er satt, 1. október nálg-
Bst, mtstjóri AlþýðublaÖssns þuirfitá
sv-o sem ekkl að miiinna okkur á
hann. okkur, sem kvíðum fyríxj
honriim. — En þaikka vil ég hon-
nm samt fymí g'reáninla í bHaðáimx
í gær um húsnæðaismáMð. — Ég
taeffii nú í 2 vpikur ieitað fyrir mér
um húspláss. Og það er erfíjð
ganga að röita um bæijun í þeinri
ieit. Ég hedd að h'úsnæðilsleysið
hér í Reykjavik hafi aidrei, síðan
ég fluttist hingað tiíi bæjamtís og
eru nú 20 ár síðan, ven$5 eilnis
iskyggiilega imáikið pg nú. Hvergú
er hægt að fá inu: og aEir segjum
við sömu sögima og Jón Jónissoau
að óktóft er alveg fyrár barna-
fóik að fá íbúð. Svarfð er álls
^taiáar hlið sama: — „Ne:i, 'ekki
barnafólk 1“ — S vo er leágan, Ekki
ihieffir hún lækkaö. Heddur má
Siegja að h'ún hafi hækkað. Það
er líka alt af svo, að þegar hús-
næðisieysið er .miest þá e;r tógan
hæst. Það er gaimía sagan —. Það
er eins og „gapandi höggormar
sæki þar að, sem Vopnalaus aum-
ángi varðist.“ — Vdð gerðum okk-
ur þó margrr voniir um batmandi
tíð í húsnæðiismáiunum, þegar
bæjarstjóxnin lét mansnma safna
húsnæöissk ýrsl umum í fyrira sum-
ar. Margir héldu, að nú ætti eitt-
hvað að. gera. — En biiðin er orð-
lin ilöng,. og ekkert gsrist. — Mér
skilst á grplnínrai í Adþbl. í gær.
að borgarstjórinn þylkiist alt af
veia aö reikna eittlrvað út úr
skýnslunum og „planleggja“, en
ég skil bara ekki hveris konar út-
neikningar <ag „pianleggingar“
tjefja fyrir hcffiganstjóranuim og
öllu íhaldinu hans. Húsnæðiisteys-
ið íliggur eins oig mara á fjölda-
mörgum hér í bæ. Böm og konur
!\«sliaist upp í kjöliurum og hreys-
um. Næðingurinn ískrar í rifum
hne.ysanna, og sagginn í kjöllur-
unum mimnár á tár þeinra, sem
I|ða neyð' af ólofti jarðhúsanna.
Hvað þarf framar vitnarana váö?
Eru þetta ekki næg vitnd ?
Það er fjárgróðastefna íhalds-
ins og fjárbraMsstefna burgeis-
anna, sem hefir bundið hendur
borgarstjóranis á baik aftur. Hann
hefst ekkert að vegna þess, að
hann og bak-menn . hans .vilja
..halda í“ húsnæöisleysið til þess
að tógan falli ektó. Það er þetta,
sem liggur til grundvallar fyrar
athafnaleysi borgarstjóraliðsins og
ekkert annað.
íslenzka þjóöin græddi svo
milljónum fcróna skáfti sfðastldöiö
ár. Hvar eru þassax ro|Ejónir?
Við bjargúlnamenniinír höfnm
ekki orðið varir við þær. Þær
hefðu þó hnokkið til fyrir býsna
mörgum verkamannaíbúðum. —
Þær hafa tent í vasa fárra í-
haldsmamna og þar iliggja þær
fastar, — — Peningamir í vaisa
fárra einstafclánga, *ein fátækdiing-
arnir á götunni — búsnæðislaus-
ir. — Þettia er dáfalitegt þjóð-
skiþuiag!
Splfetæili
Margt á sér sknítið stað á ísa-
firði.
Okkur Alþýöuílokksmönnunum
er enn þá rifct í hug hVernig í-
toldsflokkurinn réði yfir Islandi
svo árum skifti með eins atkvæð-
is metri hluta í þingiinu, en' þetta
eina atkvæði var fengið með
fco'snin.gasvikum, er franrin voru á
ísafirði við næstiimstu toosningar,
eins og uppvíst varð við siZnistu
tooisning'ar.
En það er fleira skritið en það,
sem viövíkur kosningum, og það
er víðar að en af Seyðisfirði, að
einkmnilegar sögur ganga af Is-
iandsbanka.
Otbúsistjóii islandshanka á ísa-
íiirði er Magnús Sch. Thorsteins-
son; er hann Reykvíkingum kuran-
ur, því mörg ár dvaldi hann hér.
Er hann maður hár vexti, ffíður
sýnum og tilfinlniiingamaður svo
mik||, að engum, sem þekkir
; hann héðan, mun koma á óvart
að heyra, að hann sé svæsnasti
„s jálf stæðisma ðu rinn“ á ísafirði,
enda er hann ein aðalstoð og
stytta flokksins þar.
Otbú fslandsbanka eignaðist
margvíslegar eignir á toreppuár-
unum, er það tók upp í skuldir
af skuldunautum sínum. Hefir
verið mælt, að Magnús hafi selt
sjálfum sér ýmislegt af þessum
eignum ba'nkans fyrir gott verð,
ien itoaupin hafi verið gerð undir
nafni vh>a og vandamanna Magn-
úsar, fyrst - og fremst Gunnars
Hafstein, tengdaföður hanis, er
áður mun hafa verið bankastjóiii
í Færeyjum. Er t. d. sögð saga
af því að Magnús hafi stooitilst út
um bakdyr bankans, er baran sá
til maninis einis, er var að kama,
en Magniús hafði grun um, að sá'
maður vildi kaupa tvo hluti í
íshúisinu Jökli á ísafiröi. Maður-
inn fór erindisle^'isu, því Magn-
ús toomlst undan og fanst efcki, en
er hamn leitaði fyrir sér í anrnað
sinn, þá var búið að selja hliit-
iirai Guninarl tengdapabba Haf-
stein. Það fylgdi og sögunmii, að
á sama tíma og þessi sala fór
fram, hefði gjaldkeri bankans M-
ast eftir hlut fyrir 7000 kr„ en
að tengdapabbaverðið hafi vier-
ið 5250 kr„ og gróði þeirra
tengdáfeðganina á dyggiliegri með-
ferð Magniúsar á íjánmumim
bankan’s því numið í peíta skifti
álíka lupphæð og tvær verka-
mannafjölskyldur á fsafirði hafa
haift til þess að lifa á ait árið '
mörg undanfarin ár.
Þá er og sagt að vegna eiins
konar frændrækni láti Magnús
ekki tengdapabba kaupa aninað en
En hvensu letngi ætila Reykvík-
ingar að þioda það, að afturhalds-
og kyrítöðumenn stjórni bænum?
Rv„ 11. nóv.
Gfssur.
\
á Isafirði.
það, sem hægar er að fóðra, þ,
e. að hann hafi hann til þrifa-
legri' verkanna; skítverkiin láti
hann aftur á móti gjaldkera bank-
ans, FJIas Halldórsson, gera. Er
af því sögð sú saga, er hér fer
á eftir:
,Stefán Richter trésmiður á fsa-
firði keypti af bankanum hús edtt
af Edinborgareigninni, og átti
haarn við Elías gjaldkera ium söl-
una. Hafði Richter þá orð á því,
að hainn vildi að öðru jöfinu fá
að sitja fyrir, ef selt yrði hús
af sömu eign, er Löngubúð er
nefnt, en hanin hafði haft þar
viinnustafu. Líður mni fram á síð-
' astliðktn veíur; kemur þá Elías
til Richters, og segist sjáifur vera
búiinn að kaupa Löngubúð, og
býðst til þess að selja honum
hana á 2000 kr. En Richter sagð-
ist ímuuli hafa keypt hana á 1000
kr. En einkenrnlegt þótti honum,
að sá ínaður, sem seldi eignir
bankans fvrir hann, skyldi sjáltur
haifa eignir bankans í braski, og
enn einkieinnilegra að bankinn
vildi síðiur selja sér húsið á 1000
íkrónur en. Elíasi á 500 kr. Nokkru
eftir þetta seldi Elías Löngubúð-
ina fyrir 1500 kr„ og var kaup-
andinn Grímur Kristgeirsson rak-
ari, en etoki vissi hann fyr en að
afsalinu teom, að Elías gjaldkeri
v’ar kominn inn sem mi'Uiliður
milli hans og bankans, heldur
hélt hann, sem eðfitegt er, að
hanni keypti beint af bankanum.
Það var þesisi sami Elías Hall-
dórsision, sem um daginn var
sendur austur á Seyðisfjörð tíl
þess að bæta upp það, sem á-
bótavatat er við bankastjórn Eyj-
ólfs Jónssonar þar.
Þess má geta, að ekki er unt
fyrir almenniing að vita nemia urn
minstan hluía af sölum eöigna ís-
landsbankaútbúsins á Ísafá!rðíi —
ekki fyr en rannsókn heíir farið
fram. En slik rannsókn þarf
að fara farm nú þegar.
Elíais Halldórsson virðist óhætt að
kalla tafarlaust' heim frá Seyöis-
fjrði, svo hann geti gefíið alla
nauðsynlega fræðslu um sölu á
eignum ísílrzka islandsbankaút-
búsms. Er sjájfsagt að rannsafca
ajlar sölur, er starfsmenn bamfc-
ans og tengdapabbar þeirra eru
viðaúðniir. Því þó ekki toamá nefftt
fnýtt í jjós við þá ranmsóton, en að
eins staðfestíst það, sem hér hefir
verlið sagt, þá er það ærað nóg
tii þess að sagt yrði við þý
Magnús Sch. Thorsteinssan og El-
ías Halldórsson, að þeir skyldu
leitp sér annarar atvinnu.
ólfífur F/fcðrjksaon.
Fiskveiðar Bretn við ísland,
I grein þairri í gær ótti að
standa; Skdpið hafði meðferðjs 400
kassa af þorstoi, 100 af ýsu, o. s.
frv„ tvöMt viið það, sem stóð í
blaðlihu í gær.
Bnml.
__ «9
BifreiðasMr raeð 8 bifrelðum
brenmir.
I nótt kj. að ganga 2 brann
bifieáðarstoúr með 8 biifriöiðum frá
B. S. R„ og eyðijlögðust þær að
öllu. Stoúrinn yar fyitíir anstaö að-
albygðina, skamt frá Timgu. Var
verjð að aka bifreið þangað inn,
en af því að hún þótti í fyrstu
ekki standa svo haganlega f
skúrnum sem skyldi, var hún sett
x gang aftur tíl að færa hana tíl.
1 því gaus uþp eldur frá vélinnr,
og ætjia menn, að taieistí hafi
hnokkið frá riafmagnsmötoimum,
sem bifrieáðin er sett x gang með,
því að það kemur stöku sinnuiö
fyrir, en þarna var miikið af eld»
fimum efnum, eiinfcum smuxntags-
cjiu, sem þar vax geymd, og
gúmmíi, svo og benzín í sumum
bifrtáðunum. Gátu menniniir, sem
viðstaddár voru, við ekkert ráðdö',
því að skúrinn var þegar í báli.
Annar ’ þeirra tók þá varöstööu
v'ið veginn, tiil þess að vara bif-
reiðarstjóna við að atoa þar hjá
á rneðan ejdurínn geysaðd, en
hlnn 'kaJlaði þegar á slökkvitíðið.
Kom það fljótlega á vettvang, eni
ekki var unt að slökkva eldinn
fyrrí en skúrinxx viax brunmdnn nxeð
ölliu því, sem í honum var.
Bjfraiðamar voru eitthvað vá-
trygðar, en bifreiðarstöðin hefir
þó orðið fyrir mMu tjóni.
Raforkan úr Sogsstöðinní
og Hafíifirðingar.
Etas og 'getið vár um í Alþýðu-
blaðinu nýlega, lá fyrir siðasta
bæjarstjómarfundii beiðni frá bæj-
arstjóm Hafnarfjarðar um, aðl
Hafnarfjarðarbær gæti fengið að
verða eáigandi að hinni væntantegu
So'gsstöð að 1/10 hlu'ta.
Raímagnsstjóm Reyfcjavikur
fainst rétt að taka þv'í ólíktega,
að um samiaign gæti orðið að
ræða, einkum þar sem öðrum
nærsv'eitum Sogsslö'övarmnar
verður að teljast trygður réttar,
til þeirrai’ oirku, er Reykjav'íkur-
bær mun hafa aflögu úr Sogs-
stöðiinini fijrir kostmidcrver'ð með
sárfílítilli álagninfju. Hvort Hafnr
firðingar eiiga þá 1/10 hluta úr
stöðinni og hafa þar með 1 ate
kvæðx af 10 í stjórn hintaar nýju
stöðvár, istoiftír sáralitlu máli,
einkum vegxxa þess, að skilyrðira
um virkjun við Sogið ertx svo góð,
áð það rnim alt af borga s%: vel
fyrír Reykjavík, að hafa næga raf-
orku aflögu banda Hafnarfirði og
öðrum nærsveitum. — Af þess-
um ástæðum gerði ég ekki heim-
línis ágreining um samþykt raf-
magnsstjómar, þótt ég tddi sjálf-
sagt, að rætt yrði við Hafnfxrö-
inga um málið áðúr en ákvörðkxn
værí tekán.
Ég befi alt af tótíð svo á, að