Morgunblaðið - 13.12.1956, Blaðsíða 12

M ORGUNBLAÐIÐ
Flmmtudagur 13 des. 1956
22
jnttMnfrifr
Útg.: H.f. Árvakur, Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónssun.
Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Ásmundsson.
Lesbók: Ámi Óla, sími 3045.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
»
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 1600.
Askriftargjald kr. 25.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 1.50 eintakið.
Stórgróðnbrall SfS og
Qlííifélagsins
CRETN’ sú, sem Ingólfur Jóns-
son fyrrvei'andi viðskipta-
málaráðherra ritaði hér í blaðið
S.L sunnudag um olíumálin hefur
að vonum vakið mikla athygli.
Þar eru leidd rök að því að
SÍS og Olíufélagið hafi í undir-
búningi stórkostlegt gróðabrall
með verðlagningu á farmgjöldum
fyrir olíu. Myndi það fyrst og
fremst bitna á útgerðinni og síð-
an á þjóðinni í heild.
Ingólfur Jónsson kemst m. a.
að orði á þessa leið í grein sinni:
„Um það leyti sem Olíufélagið
sótti um gjaldeyris- og innflutn-
ingsleyfi fyrir olíuskipi 25. októ-
ber 1955 voru fragtir af olíu til
landsins eins og Lér segir: 15.
september 1955 36 shillingar pr.
smálest, 10. október 46.6, Kaup-
endur skipsins hafa reiknað með
að skipið gæti borgað sig með
þeim flutningsgjöldum, sem giltu
á heimsmarkaðinum um það leyti
sem ákveðið var að kaupa skip-
ið. Um kaupverð skipsins vissu
kaupendur og leyfisbeiðnin mið-
«ð við það. Um reksturskostnað
allan vissu þeir einnig og hafa
gert sér fulla grein fyrir því,
að rekstursgrundvöllur var fyrir
skipið miðað við þáverandi flutn-
ingsgjöld. Heyrzt heíur, að ríkis-
stjórnin hafi talað við eigendur
Hamrafells um 160 shillinga fyrir
tonnið eða nærri fjórum sinnum
hærra verð heldur en reiknað var
með í rekstursgrundvelli fyrir
skipið, þegar það var ' eypt.“
Ofsalegur I
Ingólfur Jónsson h:IJur síðan
áfram og segir, að vegna þess að
reksturskostnaður hafi hækkað
eitthvað undanfarið mætti telja
það sanngjarnt og verjandi mið-
að við þau flutningsgjöld, sem
nú gilda á heimsmarkaðinum, að
Hamrafellið fengi 80 shillinga
fyrir tonnið eða heiming þess,
sem ríkisstjórnin hefur látið sér
detta í hug að sækja um. Kemst
hann síðan að orði á þessa leið:
„Ef ríkisstjórnin gerir eigi að
síður samning um 160 shillinga á
smálest miðað við 5 ferðir, eins
og talað hefur verið um, þá flytur
skipið í þessum 5 ferðum 90.000
tonn og þénustan á hverri smá-
lest er 4—5 £ eða 180—225
krónur. Sé aðeins reiknað með
180 krónum á tonn er yfirgreiðsla
til Olíufélagsins 16.400.000.00 kr.
fyrir 5 ferðir, sem fyrirhugað er
nú að semja um. Ef skipið er í
förum allt árið og miðað við að
60 shillingar standi undir rekst-
urskostnaði skipsins, verður hagn
aður þess fram yfir það sem eðli-
legt er og reiknað var með, þeg-
ar þa® var keypt kr. 40.500.000.00,
en kr. 32,800.000.00 ef reiknc.ð er
með 80 shillinga flutningsgjaldi
á smálest."
Hverjum öðrum mundi
leyfast slíkt?
Vitanlega er ekki nema eðlilegt
að Olíufélagið vilji hagnast á
rekstri hins nýja olíuskips og
borga það upp á tiltölulega
skömmum tíma.
En er hér ekki nokkuð frek-
lega að farið? Félagið ætlar
sér að græða hvorki meira né
minna en rúmlega 40 millj. á
reiknað var með þegar skipið
var keypt“. Yfir þetta virðist
öll ríkisstjórnin hafa lagt
blessun sina.
Hverjum öðrum en Olíufélag-
inu og SÍS myndi leyfast slíkar
aðfarir? spyrja áreiðanlega marg-
ir. Og hverjir eru það, sem eiga
að borga þennan ofsalega gróða
Olíufélagsins? Það eru vitanlega
engir aðrir en útvegsmenn og sjó-
menn og síðan þjóðin í heild.
Það er vitanlega góðra gjalda
vert, að þetta myndarlega olíu-
skip hefur verið keypt til lands
ins og er stjómað af íslenzkum
sjómönnum. íslen'Iingar hljóta
alltaf að fagna því að eignast ný
og fullkomin tæki til framleiðslu
sinnar, eða til að leysa af hendi
ýmislega nauðsynlega þjónustu.
En fögnuðurinn hlýtur óhjá-
kvæmilega að blandast tortryggni
þegar það kemur í Ijós að nota
á hin nýju tæki til ósvífins gróða-
bralls og jafnvel til þess að fé-
fletta aðalframleiðslustéttir þjóð-
félagsins
„Vinstri-stjómin“ og
milliliðirnir
Ekki verður annað séð en að
barátta „vinstri-stjórnarinnar'
gegn milliliðunum eigi að vera
fólgin í því að veita mesta gróða-
félagi landsins nýja stórgróðaað-
stöðu á kostnað framleiðslunnar.
Þannig halda þá vinstri-flokk-
arnir á margendurteknum loforð-
um sínum um stuðning við fram-
leiðsluna og þverrandi milliliða-
starfsemi. Má segja að hjá stjórn-
inni hlaðist nú hver silkihúfan
ofan á aðra. Viðskiptamálráð-
herra kommúnista bakaði útgerð-
inni hátt á 4. millj. króna tjón
með því að tefja fyrir leigu á
skipi fyrir olíuflutninga til lands.
ins meðan leigan fór hraðhækk-
andi. Síðan á að veita Olíufélag-
inu tækifæri til taumlauss gróða
á örskömmum tíma.
Þannig vinnur vinstri-stjórn
in gegn dýrtíðinni og að hags-
munum almennings í landinu!
Dólgslegar hótanir
Tíminn hefur látið sér sæma
að svara gagnrýni Ingólfs Jóns-
sonar á þetta fáheyrða gróða-
brall með dólgslegum hótunum.
Segir blaðið að eins og nú standi
UTAN UR HEIMI
d^ctndciríó
Ler^erÁ
en
cjecjn j,
CLMter eL
liíi herrá áií i
óíahortum
L
”að orkar vart tvímæl-
is, að ástandið hefur verið mjÖg
ískyggilegt í heimsmálunum að
undanförnu. Barizt hefur verið
víða í heimi — og stjórnmála-
menn og hernaðarsérfræðingar
hafa setið á rökstólunum og reynt
að komast að niðurstöðu um það,
hvernig frekast megi forða aukn-
um átökum og víðtækari. Ætla
mætti, að herforingjaráð Banda-
ríkjanna hefði ekki látið sitt eft-
ir liggja — enda skal það ekki
rengt. Flestir álíta því, að í Penta
gon, hermálaráðuneyti Bandaríkj
anna, hafi menn haft allt öðrum
Taylor hefur skorið upp herör
gegn jólakortum
hnöppum að hneppa en hugsa til
jólanna og vinna að jólaundir-
búningi.
b
* \
l a óama ma
hugavert við það, að menn, sem
sjást daglega, sendi hverjir öðr-
um jólakort — segja þeir. Ekki
nema síður sé. Það er einmitt
sönnun fyrir góðri og einlægri
vináttu, að menn minnast hvers
annars og senda fallegt jólakort.
kJ aga jólakortanna er
mjög gömul, nær jafngömul
prentlistinni. Mörgum virðist það
því ef til vill hlálegt, að herfor-
ingjaráðið skuli hafa látið til sín
taka á þessu sviði. Flestir eru
samt þeirrar skoðunar, að úrslit
málsins verði svipuð og á dögun-
um, er herforingjaráðið lét það
boð út ganga til starfsmanna í
einni deildinni í Pentagon að
mæta til síðdegisboðs í borgara-
legum fötum. Fæstir höfðu annað
handbært en einkennisbúningana,
sem þeir voru í — og í þeim
mætti hópurinn án þess að nokk-
ur athugasemd væri gerð við það.
Það er sem sé líklegt, að þessi
herferð bandaríska herforingja
fari út um þúfur. Nú eins og áð-
ur geyma menn vitanlega að
skrifa jólakortin þar til á síðustu
stundu — bíða eftir að kortin
komi frá kunningjum til þess að
séð verði hverjuni þarf að skrifa.
* rátt fyrir allt þetta
hefur bandaríska póststjórnin
skýrt frá því, að reynsla liðinna
ára bendi til þess, að um þessi
jól fái hver Bandarikjamaður
13—14 jólakort. Þið getið þá
ímyndað ykkur hve mikinn póst-
mannaskara þarf til þess að dreifa
öllum þessum kortum, þegar við
tökum tillit til þess, að Banda-
ríkjamenn eru rúmlega 160 millj.
að tölu
segja, að Churchill sé ekki á sömu
skoðun og bandaríska herráðið
hvað jólakortum viðvíkur, því að
fyrir þessi jól er metsölujóla-
kortið í Englandi einmitt málað
af honum.
„vFamli stóri maðurinn'*
er vanur að mála sjálfur fyrir
hver jól, jólakort, sem hann lætur
prenta og senda vinum sínum.
Næsta ár á eftir málar hann ann-
að, en lætur þá gefa út til al-
mennrar sölu kortið frá árinu áð-
ur. Að þessu sinni er metsölu-
kortið hans frá fyrri jólum með
mynd af manni, sem veður djúpa
fönn. „Ég er ekkert hissa á því
að þetta kort seljist vel“, sagði
Churehill, „því að þetta er eina
jólakortið mitt, sem ber mynd
af snjó“ — en snjórinn er ein-
mitt það, sem öðru fremur ein-
kennir jólin á norðurhveli jarð-
ar. „Nú er ég að mála kortið
ví fer samt fjarri. Her-
foringjarnir í Pentagon hafa gef-
ið sér tíma til þess að hugsa til
jólanna. En afstaða þeirra til
hátíðhaldanna hefur samt mótazt
af hernaðaranda — og nú hafa
æðstu herforingjarnir þeyst út á
vígvöllinn — þeir hafa skorið upp |
herör gegn vissum þætti hátíða- |
haldanna. Ætla mætti, að slíkra'
aðgerða væri frekar að vænta1
annars staðar frá en einmitt úr1
hermálaráðuneyti Bandaríkjanna.
Og hvað haldið þið að barizt sé
um? Jú, baráttan stendur ekki
um lítilfjörlegri hlut en jólakort.
Maxwell Taylor, formaður her-
foringjaráðsins, hefur skýrt frá
því, að hann hyggist berjast af
öllum kröftum gegn jólakortun-
E,
n við skulum spjalla
örlítið meira um jólakortin —
og bregða okkur austur um hafið
— til Englands. „Gamli stóri mað-
urinn", eins og margir Englend-
ingar kalla Churchill, er fjölhæf-
ur, eins og við vitum. í hendi hans
fer penninn jafnveí og málara-
pensillinn. Nóbelsverðlaun hefur
hann hlotið fyrir ritverk sín, en
enn sem komið er hefur hann
ekki hlotið nein slík verðlaun
fyrir málverkin. Óhætt er að

— en Churchill málar jólakort.
til vina minna — og þeir, sem
ætla sér að kaupa það fyrir jólin
1957 verða sennilega fyrir von-
brigðum, því að nú er snjórinn
allur bráðnaður“.
sakir muni H&mrafell flytja ben- um. Það sé hrein og bein vitleysa Kr. 500.00 5289 5406 543u 5433 5439
zín og olíu fyrir Shell og B.P. að vera að senda þessi jólakort. 19 64 97 132 138 5552 5556 5574 5603 5620
jafnt sem Olíufélagið „en verði Venjulega skiptist eingöngu á 150 177 225 229 338 5632 5720 5751 5791 5822
haldið uppi illdeilum á SÍS og slíkum kortum menn, sem sjást 409 450 458 546 558 5847 5850 5867 5876 5969
Olíufélagið út af k.aupum þe*sa nær daglega — og í rauninni 560 599 641 723 830 6015 6022 6075 6076 6096
skips, hljota eigendur skipsins að væru jólakorta-skriftirnar aðeins 923 933 952 990 1034 6115 6179 6293 6401 6451
taka til athugunar, hvort skipið tímáeyðsla — áuk þess sem hún 1126 1169 1177 1308 1316 6457 6472 6500 6601 6632
verði ekki látið sigla fyrir Olíu- væri jafnheimskuleg og það, að 1327 1371 1374 1388 1395 6654 6658 6706 6779 6799
félagið eitt.“ húsmæður afhentu eiginmönnum 1451 1465 1503 1506 1531 6958 6966 7023 7026 7054
Það fer ekkert á milli mála sínum alltaf prentaðan matseðil, 1545 1599 1626 1683 1782 7062 7073 7091 7092 7158
að Tíminn er hér með beinar þegar þeir kæmu til málsverðar 1872 2018 2027 2029 2036 7163 7188 7293 7316 7338
hótanir. Ef einhver vogar sér enda þótt ekki væri um að ræða 2038 2084 2114 2139 2183 7410 7424 7426 7442 7508
að gagnrýna gróðabrallið hjá nema einn rétt. 2332 2341 2349 2414 2494 7548 7553 7747 7866 7947
Olíufélaginn, þá flytjum við 2502 2530 2589 2610 2661 7990 8008 8025 8044 8125
ekki olíu nema iyrir það!! 2747 2805 2887 2907 2933 8286 8403 8442 8564 8573
Hvað mundi verða sagt um 2942 2951 3019 3049 3061 8577 8584 8609 8669 8752
einstök skipafélög, t. d. Eim- íjvo sem gefur að skilja 3078 3102 3206 3246 3257 8928 8945 8982 9057 9113
skipafélag íslands, eða Skipa- eru menn ekki á eitt sáttir um 3282 3332 3347 3400 3547 9156 9157 9323 9342 9394
útgerð ríkisins, ef þau færu jólakortin og gildi þeirra. Her- 3566 3607 3715 3740 3756 9395 9539 9562 9619 9622
að beita slíkum hótunum? foringjaráðinu hefur ekki tekizt 3802 3812 3831 3834 3912 9628 9677 9711 9748 9770
En það er auðséð á imdirtekt- að knýja fram vilja sinn á her- 3923 3932 3941 4061 4120 9874 9883 9902 10029 10063
um Tímans að hann óttast mjög foringjavísu. í þessu máli hefur 4138 4189 4242 4269 4294 10067 10152 10173 10194 10345
að flett hefur verið ofan af því hver maður sínar eigin skoðanir. 4295 4320 4492 4515 4521 10440 10506 10520 10557 10617
einstæða braski, sem nú á sér Mörgum óbreyttum liðsmönnum 4546 4561 4607 4638 4726 10718 10754 10779 10797 10910
stað við olíuflutningana til lands- stendur nú á sama hvað herfor- 4788 4814 4846 4899 4976 11015 11082 11294 11352 11434
ins. ingjarnir segja. Það er ekkert at- 5078 5095 5127 5212 5235 11546 11563 11582 11664 11717
Happdrætti Héskélans