Morgunblaðið - 20.10.1959, Qupperneq 1

24 siður
46. árgangur
231. tbl. — Þriðjudagur 20. október 1959
PrentsmiSja Morgunblaðsins
„Ef pólitíkin nær
undirfökunum í
samvinnufélögun-
um eru Jbau sjálf
í hættu"
TÍMINN segir hvað eftir
annað, að Framsókn vanti
herzlumuninn til að ná aft-
ur völdum hér á landi. All-
ir vita, að hana skortir
kjósendafylgi til þess. En
hún vonar að geta með
sínum aðferðum haldið svo
miklu fylgi, að alger glund-
roði skapist í stjórnmálum
landsins. Þanníg hugsar
hún sér að bjarga því, sem
bjargað verður.
Hverjar aðferðir Framsókn-
ar eru, leynist ekki lengur.
Undanfarið hefur verið greint
frá nokkrum dæmum þeirra
og skulu nú sum þeirra rifjuð
upp.
4 vetur viðurkenndi Eysteinn
Jónsson á Alþ., að fyrir kosn
I ingarnar 1956
jhefði hann
ferðazt um
landið og boð
a ð a ð s a m-
Eysteinn

Erlendur
vitað er, að
;|iErindið v a r
É það e i 11, að
lleiða Bjartmar
púr þeirri villu
I a ð styðja
* Bændaflolck-
inn. Bjartmar
segir: „Fyrst var til mín talað
af mildi og föðurlegri um-
hyggju. En þar sem ég gat
Pétur
[ vmnumonnum
bæri að fylgja
I Framsóknar-
í flokknum a ð
I málum. Úr því
að varaformað
ur SÍS gerði
sér ferð um landið þá til að
flytja þennan boðskap, má
nærri geta, hvernig að er far-
ið nú, svo mikið, sem Fram-
sókn telur við iiggja.
Einn helzti ráðamaður SÍS
lét svo ummælt í vetur, að
hingað til hefði SÍS ekki haft
afskiptiaf
kosningum. En
nú mundi það
gert. Sú varð
i og raunin. —
H s|- Sjálfur aðal-
forstjóri SÍS,
aErlendur Ein-
arsson, beitti
sér fyrir kosn-
ingarnar í vor
mun meira en
hann hafi áður
gert. Fullyrðingin um, að SÍS
hafi ekki beitt sér fyrr í kosn
ingum fer hinsvegar mjög á
milli mála.
Bjartmar Guðmundsson hef
ur nýlega sagt frá því, þegar
Pétur Sigfússon, sem þá var
jí . aðalfulltrúi
* Kaupfél. Þing
fí$ eyinga kallaði
t ^ t > h a n n inn á
||P skrifstofu þess.
Egill
ekki látið mér segjast, '*4kk
ég að lokum ákúrur þungar.
Ég segi ekki, að þær hafi ver-
ið slíkar sem rakkar fá, er
orðið hafa sekir um slæman
verknað, en eitthvað þó í þá
áttina“. ,
Frá Karli Kristjánssyni,
einum af núverandi forystu-
mönnum Framsóknar, segir
- Bjartmar það,
,» „að ckki mátti
kjósa s ý s 1 u-
nefndarmann
á þessum ár-
um, nema eftir
\ vissum lit svo
I að hann þyrfti
,'ekki þar til að
',<< koma. Aðaldæl
jj a r j ir muna t. d.
eftir honum á
þeim hosum innan veggja
K. Þ. og undir þeim, þegar
þeir komu í kaupstaðinn, þó
þeir hefðu það að vísu flestir
að engu. Fara menn svo
nærri um stórpólitíkina á eft-
ir“.
Egill Thorarensen, kaupfél-
agsstjóri á Selfossi hefur lengi
verið þekktur
sem einn helzti
pólitískur á-
róðursmaður
Framsóknar á
Suðurlandslág
lendi. Athæfi
„myrkfælna“
mannsins á
Selfossi, er nú
orðið að þjóð-
arhneyksli. Enginn trúir, að
hinn ungi maður, sem þar
gekk á glapstigum hefði lent
á þeirri braut, ef hann hefði
talið sig með því brjóta á
móti vilja síns stórbrotna hús
bónda.
Á meðal sjómanna er al-
kunnugt, að forstjóri Skipa-
deildar SÍS, Hjörtur Hjartar,
ggilM k a 11 a r skips-
menn fyrir sig,
aðvarar þá og
lætur í>á vita,
að ekki sé ætl-
azt til þess, að
um borð í skip-
um SÍS heyrist
aðrar skoðanir
en þ æ r , sem
Hjörtur Framsókn
hentar. Hjört-
ur hefur nýlega reynt að leiða
athygli frá þessu, en ekki þor-
að að mótmæla ótviræðri frá
sögn af staðreyndum. Hann
veit, að ýmislegt fleira kynni
upp að koma, ef rækilegar
væri skoðað.
Bjarni Guðbjörnsson, úti-
bússtjóri á ísafirði, er að vísu
ekki á launum hjá SÍS. En
B j a r n i
Gunnar Dal
krefjast þess,
Ásgrímur
Lokaður fundur
i Crimsby
Vilhjálmur Þór
aliir vita, við
h v a ð er átt,
þegar Vestur-
land sagði 9.
okt.: „í þess-
: um kosningum
hér á Vestfjörð
um er það öll-
um almenningi
ljóst, að Fram
sóknarflokkur-
i n n treystir
fyrst og fremst á peningavald
sitt. Áróður Framsóknar-
manna hér vestra er fyrst og
fremst fólginn í því að veifa
lyklum að peningaskápum og
láta hringla í þeim“.
Fram hjá engum fór, hvað-
an Gunnar Dal fékk fé til út-
gáfu kosninga-
b 1 a ð s síns í
vor. Eftir kosn
ingarnar v a r
hins vegar svo
að sjá s e m
reikningarnir
hefðu þótt
nokkuð h á i r,
því að þá var
birt í Tíman-
um grein til að
að, Gunnar væri
tekinn á framfæri ríkisins.
Fátt er svo smátt, að ekki
sé misnotað. í vor sendu ung-
ir Framsóknarmenn æsku-
mönnum í Reykjavik bréf,
sem Þórarinn Þórarinsson
hafði undirrit-
að. Þegar bet-
ur var að gáð,
kom í ljós að
burðargjaldið
var greitt af
skóverksmiðj-
u n n i Iðunni,
sem er í eigu
S í S . Er það
raunar hvorki
í fyrsta né síð-
asta skipti sem ungir Fram-
sóknarmenn láta stofnanir
SÍS borga undir bréf sín.
Þá mun dæmið um Ásgrím
Stefánssm, forstjóra Fata-
verksmiðjunnar Heklu á Ak-
ureyri, sem er
eign SIS, seint
falla mönnum
úr m i n n i. —
Hann fór sjálf
ur með kosn-
ingarit Fram-
sóknar í verk-
smiðjuna, út-
býtti því þar í
eigin persónu
m i 11i starfs-
fólksins, talaði síðan í útvarp
verksmiðjunnar og sagði, að
sér væri það sérstakt áhuga-
mál að kjördæmabreytihgin
næði ekki fram að ganga.
Hann lauk máli sínu með því
að benda starfsfólkinu á, að
leiðbeiningar um hvernig það
skyldi kjósa væri að finna i
ritinu, sem hann hefði verið
að útbýta.
GRIMSBY, 19. óktóber. —
Einkaskeyti til Morgunblaösins.
— Ný tilraun verður nú gerð
til þess að koma í veg fyrir
að löndunarbann verði fram-
vegis sett á íslenzka togara í
Grimsby. Þessi næsta tilraun
verður gerð á skyndifundi,
sem boðaður hefur verið með
yfirmönnum á Grimsbytogur-
um á föstudaginn, en þar
verða skipstjórar og stýri-
menn beðnir að endurskoða
afstöðu sína til landana ís-
lendinga í bænum.
Sams konar tilmæli voru
borin fram í gær á lokuðum
fundi með togaraeigendum í
Grimsby, skipstjórum, vél-
stjórum og hafnarverkamönn-
um. Fundurinn stóð í 90
mínútur.
Fylgið hrynur af
Verkamannaflokknum
LONDON 19. okt. — Óánægjan
innan brezka Verkmannaflokks-
ins fer hríðvaxandi. Alger óvissa
ríkir um það hvort vinstrisinnuðu
eða frjálsyndari öflin verða ofan
á, en glundroðinn er þegar far-
inn að láta segja til sín. Ogmore
lávarður fyrrum aðstoðarný-
lendumálaráðherra Verkamanna
flokksins, hefur sagt sig úr
flokknum og gengið í Frjálslynda
flokinn, sem hann var í fyrr á
árum. Segist Ogmore skipta um
Itiiiglmyiidinni
seinkar
MOSKVU, 19. okt. — Rússar
hafa tilkynnt, að gervitungl
þeirra, sem fór umhverfis tungl-
ið, hafi náð mynd af þeirri hlið
tunglsins, sem snýr frá jörðu. —
Ekki verður þessi mynd birt
strax, segir í Moskvufréttum í
dag — og menn velta vöngum
yfir því hvað veldur.
Loks klykkti séra Guð-
mundur Sveinsson, skólastjóri
Samvinnuskólans að Bifröst,
út með því, að
skrifa grein I
Tímann, þ a r
sem hann líkti
þessum og öðr-
u m forvígis-
mönnum sam-
vinnuhreyfing
arinnar hér á
landi við læri-
sveina Jesús
Krists.
þeim dæmum,
sem hér hafa verið talin, hef-
ur áður verið skýrt opinber-
lega. Engu þeirra hefur verið
hnekkt. Það er vegna þess, að
í þeim lýsir sér sú aðferð, sem
Framsókn hyggst nú nota
sjálfri sér til bjargar. Hún
segir, að ráðizt sé gegn sam-
vinnuhreyfingunni. Þar eru
alger endaskipti höfð á. Allir
viðurkenna gildi samvinnufé-
laga. En jafnvel Vilhjálmi Þór
þótti ástæða til að segja:
„Samvinnufélögin eiga að
vera opin öllum, hvar í flokki,
sem þeir standa. Þau eiga að
vera ópólitísk. Ef pólitíkin
nær undirtökunum í sam-
vinnufélögunum, eru þau sjálf
í mikilli hættu“.
Á; 1
Guðmundur
Frá öllum
flokk til þess að geta verið rót-
tækur í stjórnarandstöðunni án
tillits til einstakra stétta. ‘
Það hefur og vakið óskipta at-
hygli í London, að Daily Mirror,
sem er óháð Verkamannaflokkn-
um, en hefur um langt skeið ver-
ið helzta stuðningsblað flokksins,
hefur sagt upp helzta stjórnmála
fregnritara sínum, Crossman,
sem hefur mótað stjómmálabar-
áttu blaðsins um margra ára
skeið. Crossman er harðvítugur
baráttumaður Verkmannaflokks-
ins og hafði augastað á embætti
verkalýðsráðherra, ef flokkur
hans ynni kosningarnar.
Daily Mirror ætlar nú að vera
óháðara á stjórnmálasviðinu og
daginn eftir brottrekstur Cross-
man birti blaðið stóra mynd af
Tommy Steel á þeim stað, sem
stjórnmálaleiðarar Crossmanns
voru venjulega.
Leiðtogar flokksins eru nú al-
varlega farnir að óttast enn fleiri
stóráföll.
Eisenhower skarst
í leikinn
WASHINGTON, 19. október. —
Stáliðnaðarverkfallið hefur nú
staðið í 97 daga og Eisenhower
forseti skarst í dag í leikinn. —
Greip hann til hinna svonefndu
Taft-Hartley laga og bað um
dómsúrskurð þess efnis, að vinna
skuli hafin á ný og unnið í 80
daga meðan reynt verður að
miðla málum.
Situr við sama
NEW YORK, 19. okt. — Ekkl
hefur enn tekizt að kjósa full-
trúa þann í öryggisráðið, sem á
að taka sæti Japans. Eftir margar
atkvæðagreiðslur í dag var frek-
ari kosninum frestað til 2. nóv-
eember. Baráttan stendur milii
Tyrkja og Pólverja. í síðustu
atkvæðagreiðslu fengu Tyrkir 42
atkv., en Pólverjar 39, en kosning
er ekki gild nema tveir þriðju
hlutar greiði einum og sama aðila
atkv.
Chessman líflátinn ?
Washington 19. október. —
Fylkisstjórinn i Californíu hefur
hafnað beiðni Chessman um náð-
un. Allt bendir því til þess, að
dóminum verði fullnægt á föstu-
daginn og Chesman líflátinn i
gasklefanum.