Morgunblaðið - 18.12.1960, Qupperneq 23

Sunnudagur 18. des. 1960
MORGUNRLAÐ1Ð
23
lyiyndabókin „Rafmagn“
' Útg: Samb. ísl. rafveitna
Ritstj.: Jón Á. Bjarnason, v.fr.
Bók þessi var gefin út í tilefni
7Q ára-afmælis Steingríms Jóns-
sonar, rafmagnsstjóra, og afhent
honum á ársþingi rafveitnasam-
bandsins í ágústmánuði 1960.
Með útgáfu bókarinnar vildu raf
veitustjórar og aðrir forráða-
xnenn rafveitna á íslandi votta
honum virðingu sína og þakklæti
fyrir næstum fjögurra áratuga
ótrautt starf í þágu rafveitumála
hér á landi.
Margt góðra mynda er í bók-
inni, og myndatextar bæði stutt-
orðir og gagnorðir. Fer vel á því,
og fær bókin með þeim hætti á
sig einskonar annálsform. Ég vil
kalla hana annál Elliðaárvirkjun-
ar og Sogsvirkjana, svo og starf-
rækslu rafveitunnar í Reykjavík.
Löngum hafa annálar verið
taldir fremur þurrt og leiðinlegt
form sagnritunar, en hér má
segja að farið sé inn á nokkuð
nýja braut, svo að segja blásið
lífsanda í þetta æfagamla frásögu
form, og það fært í nútímabún-
ing með aðstoð ljósmynda- og
prentmyndatækni nútímans.
Þótt stuttur tími hafi verið til
stefnu fyrir ritstjórann að gefa
bókina út, hefur hann leyst það
verk vel af hendi, og hygg ég að
flestir áhugamenn um rafmagns
mál og fallvatnavirkjun hér á
landi telji vel farið, að ráðist var
í að gefa hana út. Bókin fæst nú
í bókabúðum, en því miður er
upplag hennar ekki mjög stórt,
svo vissara er að kaupa hana
tímalega, því hætt er við að marg
ir vilji eignast hana.
Að lokum vil ég svo geta þess,
að undirheitið „Menn og mann-
virki“, er valið með tilliti til
þess að seinna verður máské
æskilegt að gefa út fleiri bækur
um ýms önnur mannvirki, um
nýja menn og nýjar framfarir í
okkar landi.
Við vitum ekki hvað framtíð-
in ber í skauti sér, en helst tel ég
að útgefendurnir séu með þessu
heiti að undirstrika það, að þeir
telji að mannvirkin, sem myndir
eru birtar af í þessari bók, séu
aðeins byrjun á mikilli þróun,
jafnvel fullnýtingu alls virkjan-
legs vatnsafls í landinu, og því
sé æskilegt að gjöra ráð fyrir út-
gáfu hliðstæðra bóka í þessum
bókaflokki innan ekki alltof
margra áratuga.
Reykjavík, 5. des. 1960,
Baldur Steingrímsson.
Rómverjinn
NAZAREINN I.
Það skal þegar tekið fram, að
þetta er enginn ritdómur, að-
eins,vil ég vekja athygli á bók,
sem ég tel að taki flestum fram
þeirra bóka, sem þýddar hafa
verið á þessu ári.
Höfundur hennar hét Sholem
Asch, pólskur gyðingur, fæddur
1881 og dáinn fyrir fáum árum.
Hann hefur skrifað margar bæk-
ur, einkum um gyðinga, hagi
þeirra og vandamál, ,og hlotið
mikla frægð fyrir, en einna fræg
astur mun hann þó hafa orðið
fyrir þetta verk, sem er í þrem
hlutum. Ekki er mér kunnugt
um að neinar af bókum hans hafi
verið þýddar á íslenzku, og var
því vel að jafnmikill málagarpur
og Magnús Jochumsson, fyrrver-
andi póstmeistari skyldi verða
til þess að kynna hann fyrir ís-
lenzkum lesendum, enda er þýo-
ing hans góð og víða snjöll, sýn-
ist mér þó, að erfitt muni hafa
verið að þýða hana því að höf-
undurinn er auðsjáanlega mjög
málsiyngur.
Sagan gerist á Krists dögum í
Gyðingalandi og lýsir átökunum
á milli Rómverja, Gyðinga og
Jesús Krists, jafnframt sem hún
er frámunalega góð lýsing á lífi
þessarar þjóðar og hugsunar-
hætti. Og svo hlutlaus er höfund-
urinn í frásögn sinni — og það
finnst mér mesti kostur hans —
að ekki verður greint með hverj
um hann hefur mesta samúð,
Rómverjum, Gyðingum eða
Kristi. Fannst mér jafnvel að
lestri bókarinnar loknum, að
hann stæði Kristi einna næst,
■og hélt því að hann mundi vera
kristinn gyðingur, en þýðandinn
sagði mér að svo hefði ekki ver-
ið.
Þá finnst mér það og mjög at-
hyglisvert við frásögn höfundar,
að mér skilst svo að hann telji
hlut Rómverja að krossfestingu
Krists stórum mun meiri, en tal-
ið hefur verið. Mun almennt
hafa verið litið svo á að Gyðing-
ar ættu þar höfuðsökina. Eins
og kunnugt er voru Rómverjar
mjög umburðarlyndir í trúarefn-
úm, og var >að einn þáttur
stjórnvizku þeirra, en kenning-
ar Jesúm Krists munu þeir hafa
talið stórhættulegar rómverska
heimsveldinu enda var siðalög-
mál og kenningar Krists svo ger-
ólíkar siðferðisskoðunum Róm-
verja sem mest mátti verða.
H.f. Leiftur gefur bókina út og
er frágangur hinn vandaðasti.
Magnús Magnússon.
Salomon svarti
Eftir Hjört Gíslason.
Bókaforlag Odds Björns-
sonar, Akureyri.
BÆKUR geta verið góðar gjafir.
Sigurður Guðmundsson, skóla-
xneistari sagði, að góður vinur og
góð bók veittu sér mesta gleði.
En það er ætíð nokkur vandi, að
vejja vinum sínum bók að gjöf.
Veldur þar margt um. Áhuga-
efni manna og smekkur er svo
ólíkur. Það er eigi síður vandi að
velja börnum bók. Mjög er nú
rætt um lesefni barna og ung-
linga og eigi að ástæðulausu, því
að margt er á bókamarkaðinum
fyrir börn, sem lítið erindi á til
þeirra.
Bækur barna þurfa að hafa
tvennt sér til ágætis. Frásögnin
þarf að vera skýr og atburðarásin
fjörleg og bókin þarf að hafa sið-
ferðilega og uppeldislega holl á-
hrif.
Mér barst nýlega i hendur
barnabók, sem ég tel eiga þessa
kosti og ég mæli með. Höfund-
urinn er Hjörtur Gíslason á Akur
eyri. Hann er Húnvetningur að
ætt og uppeldi, hefur unnið að
ýmsum störfum, hagmæltur vel,
dýravinur og fimm barna faðir.
Fyrir nokkru gaf hann út ljóða-
bók með ýmsum ljóðum vel
kveðnum. Það sem einkennir
höfundfnn er það, að hann á bæði
frásagnargleði og innri þörf til
að tjá sig. Því eru ljóð hans og
nú saga gædd lífi. Salómon svarti
er lítill lambhrútur, sem verður
leikfélagi tveggja drengja. Og
það getur verið margt líkt með
lambhrút og litlum drengjum.
Þeir lenda í fjölmörgum ævintýr-
um, eignast óvild meðal hinna
fullorðnu, en líka samúð margra.
Drengirnir eiga gott heimili, kær
leikshlýja ömmu og góðan afa,
sem í öllu reynir að temja drengj
unum gott málfar og réttsýni.
Kemur höfundur þar að leiðrétt-
ingum ýmissa mállýta, sem 'er
einn kostur bókarinnar. Halldór
Pétursson hefur gert skemmtileg
ar teikningar í bókina og útgáf-
an er góð af hálfu bókaforlags
Odds Björnssonar, Akureyri.
Bragi Friðriksson.
Bennett
GeimstöBin
hjá héraðslækninum.
Rósa Bennett hefur hin síðari ár, sem vænta
mátti, eignazt fjölda vinstúlkna á Islandi. Sög-
urnar af Rósu Bennett eru hressandi frásagnir
úr lífi og starfi hjúkrunarkvenna, spennandi
ævintýrum Rósu og kunningja hennar, sem
allir eru hinir skemmtilegustu og beztu félag-
ar.
Verð kr. 62.00.
Jólasveinaríkið
Sænski rithöfundurinn Estrid Ott er einn
kunnasti barnabókahöfundur á Norðurlöndum.
Hún hefur skrifað fjöldann allan af barna-
bókum, og hafa margar þeirra orðið mjög
vinsælar. Ein þeirra, Jólasveinaríkið, sem hér
birtist í íslenzkri þýðingu, er viðburðarík og
skemmtileg bók. Oli, aðalpersóna bókarinn-
ar, er ekki nema sjö ára gamall. Hann dvelur
með álfum í draumum sínum, kynnist lífi
þeirra og daglegum störfum og lendir í fjöl-
mörgum ævintýrum í ríki jólasveinanna. Þetta
er kjörin bók fyrir börn á aldrinum 6—10 ára.
Bjarni Jónsson hefur teiknað allar skemmti-
legu myndirnar, sem prýða bókina.
Verð kr. 48.00.
er ný bók um uppfinningamanninn unga, Tom
Swift og vin hans, Bud Rarclay, sem kunnir
eru orðnir af afrekum sínum í bókunum: Rann-
sóknarstofan fljúgandi, Kjarnorkukafbáturinn,
Eldflaugin, Gervirisarnir og síðast en ekki
sízt Kjarnorkuborinn, sem út kom í fyrra.
Geimstöðin er hörkuspennandi drengjabók,
sem ekki verður lögð frá sér fyrr en hún er
fulllesin. Ný ævintýri kjarnorkualdarinnar
heilla alla drengi, sem gaman hafa af viðburð-
arhörðum og spennandi sögum.
Verð kr. 62.00.
Eiríkur gerist
íþróttamaður
er norsk drengjabók, sem eflaust mun falla ís-
lenzkum drengjum vel í geð.
Þetta er kjörin bók þeirra drengja, er
gaman hafa af íþróttum og Eiríkur er sögu-
hetja, sem ungir piltar munu taka sér til fyr-
irmyndar og allir foreldrar munu stoltir af að
eiga fyrir son.
Verð kr. 48.00.
Bókaútgáfan SNÆFEL L
Tjarnarbraut 29, Hafnarfirði — Sími 50738
Jólabækurnar
fr á !5i IM Æ F -E L L
Heljarfljót
V esalingarnir
I nóvember 1954 var ungur, danskur maður,
Oli Múlier að nafni, myrtur í ókönnuðum frum
skógum Suður-Ameríku. Vorið 1959 lögðu þrír
Danir, Arne Falk Rönne, Jörgen Bitsch og
Helmer Christiansen, leið sína inn í frumskóg-
ana til þess að komast fyrir málið. I þessari
bók bjóða þeir lesandanum með sér í mörg
þúsund kílómetra ævintýraferð, þar sem þeir
rekja slóðir landa síns, sem myrtur var, og
fara um frumskóga og fljót, sem aldrei hafa
verið merkt á lartdabréf, um fjallaskörð og
hásléttur, þar sem snjó tekur aldrei af tind-
um, þótt við miðjarðarlínu sé. Þessi bók er
spennandi á borð við frægustu lögreglusögur,
en jafnframt er hún raunsönn lýsing á lífinu
í þessu græna viti.
Bókin er skrifuð af Arne Falk Rönne og
myndir í bókinni eru teknar af Jörgen Bitsch.
Verð kr. 154.50.
eftir VICTOR HUGO
komu fyrst út í Frakklandi árið 1862 og mun
mörgum víða um lönd verða fyrst hugsað til
þe»rrar bókar, er þeir heyra minnzt á fransk-
ar bókmenntir.
V esalingarnir hafa áður verið þýdd
ir á íslenzku. Kom sagan þá neðanmáls í Lög-
réttu, en var síðan sérprentuð, en er fyrir
löngu uppseld.
Enginn vafi er á, að hér mun þykja að því
mikill fengur að geta nú fengið Vesaling-
a n a aftur til lesturs á íslenzku. Þetta er bók-
sterkra áhrifa, tilfinningahita og mikilla and-
stæðna.
Verð kr. 120.00.