Morgunblaðið - 28.02.1962, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Miðvikudagtir 28. febr. 1962
Aukin aðstoð við fatlaða
Lausaskuldamálin
í efri deild
Á FUNDI neðri deildar Alþingis
1 gær gerði Emil Jónsson féiags-
málaráðherra grein fyrir frum-
varpi ríkisstjórnarinnar þess
efnis, að heimilað verði að
leggja þriggja krónu gjald á
sælgætisframleiðsluna í landinu
næstu tíu árin og verði þetta
gjald notað til að greiða fyrir
stofnun vinnuhæla fyrir fatlað
fólk. —
Á annan hátt yrði ekki hægt
að mæta starfsorku þessa fólks
Ráðherrann gat þess m. a., að
gert sé ráð fyrir, að gjald
þetta renni í sérstakan styrkt-
arsjóð, sem verði í vörzlu fé-
lagsmálaráðuneytisins. Eðlilegra
þykir að hafa þennan hátt á en
að féð renni eftirlitslaust tii
landssambands fatlaðra, Sjálfs-
bjargar. Enda er þetta sami
hátturinn og hafður er á um
styrktargj aldið til vangefinna.
Fatlaðir menn
e ð a öryrkjar í
landinu v o r u,
þegar þessi mál
v o r u athuguð
eða 1 9 5 9, um
2 4 3 3 eða þeir,
sem taldir voru
7 5 — 100% ör-
yrkjar á skrám
tryggingarstofn-
unarinnar. Þar við bættust svo
nokkuð á fimmta hundrað
mánna, sem talið var að væru
50—75% öryrkjar, Þetta er mik
ill mannfjöidi og margir þeirra
hafa verulega starfsorku, ef
þeir fá skilyrði til að njóta sín.
Ætlunin er að koma upp vinnu-
hælum, þar sem þessu fólki er
gert kleift að nota þá starfe-
orku, sem það ræður yfir, bæði
sjálfum sér til gagns og upp-
byggingar og sömuleiðis þjóð-
félaginu í heild, þar sem á
annan hátt yrði ekki hægt að
nota starfsorku þessa fólks. Ég
tel, sagði ráðherrann, að það sé
stefnt í mjög rétta átt með þess
um aðgerðum og veit, að allir
Á FUNDI neðri deildar í gær
gerði Halldór E. Sigurðsson (F)
grein fyrir frumvarpi þess efnis,
að ríkissjóður greiði jafnóðum
ársfjórðungslega áætlað rekstr-
arframlag sitt, miðað við rekstr
arkostnað næsta ár á undan,
til þeirra heimavistarbarnaskóla,
sem Ceiri en eitt sveitarfélag
stendur að. Á síðustu árum hef-
ur mikið verið að því unnið að
sameina skólahverfi í sveitum
um heimavistarbarnaskóla. Ekki
verður um það deilt, að þetta
sé hið heppilegasta skólaform
fyrir sveitir, þar sem því verð-
ur við komið. Við rekstur þess-
ara skóla hafa komið fram þeir
örðugleikar, að heima í héraði
er enginn einn aðili, sem telur
sér skylt að leggja fram rekstr-
arfé, jafnóðum og þess er þörf.
Skapast af þessu vandræði og
jafnvel öngþveiti, sem örðugt
hefur reynzt að leysa. En með
þessum breytingum mundi þetta
vandamál leysast.
Auk Halidórs E. Sigurðssonar
eru þeir Sigurður Ágústsson og
Benedikt Gröndal flutningsmenn
frumvarpsins. Samþykkt var að
vísa frumvarpinu til 2. um-
ræðu og menntamálanefndar.
HEIMILT AÐ SELJA HLUTA
AF LANDI HOFTEIGS
Jónas Pétursson (S) gerði
grein fyrir frumvarpi þess
efnis, að ríkisstjórninni sé
heimilt að selja hluta úr landi
jarðarinnar Hofteigs í Jökuldals
hreppi í Norður-Múlasýslu,
svonefndar Merkur, ekkjunni
Lilju Magnúsdóttur, Hvanná 1
þingmenn muni vera mér sam-
mála um það.
Smáskattakerfið að komast
út í öfgar
Þó kvað ráðherrann það geta
orkað nokkurs tvímælis,
hvernig fjár skuli aflað til þess-
arar starfsemi. Nokkurt hik
hefði verið á ríkisstjóminni að
fara þessa leið, sem þó hefði
verið lagt til að lokum að yrði
farin, vegna þess að þetta smá-
skattakerfi væri, að því sér
virtist, að nokkru leyti að kom-
ast út í öfgar, enda liggi enn
fyrir margar umsóknir um að
svipaðir skattar verði teknir
upp á sömu sviðum og til ann-
arra þarfa, sem að visu eru öll
nauðsynleg og gagnleg. í þessu
sambandi upplýsti ráðherrann,
að sér hefði borizt bréf frá Fé-
lagi ísl. iðnrekenda, þar sem
þessari skattheimtu er andmælt
og skýrt frá því, að á undan-
förnum árum hafi þessi fram-
leiðsla bæði vegna skattheimtu
Á FUNDI neðri deildar Alþingis
á mánudag gerði Bjami Bene-
diktsson dómsmálaráðherra grein
fyrir frumvarpi um birtingu
laga og stjórnvaldaerinda en það
felur 1 sér þá breytingu, að samn
ingar íslands við önnur ríki
verði hér eftir birtir í C-deild
stjórnartíðinda, en miikið hagræði
er í því að hafa þá á einum
stað. Samþykkt var að vísa frum
varpinu til 2. umræðu og alls-
herjarnefndar. Fmmvarpið hefur
verið samþykkt í efri deild.
Sjómannaheimili verffi styrkhæf
Karl Guffjónsson (K) gerði
grein fyrir írumvarpi þess efnis,
að sjóanannastofur bætist við þau
mannvirki, sem talin eru styrk-
hæf af hafna- og lendingarbóta-
sömu sveit. Leitað er eftir kaup
um á þessu landi, þar sem einn
af sonum ekkjunnar hefur hug
á nýbýlastofnun, annaðhvort á
Mörkum eða heimajörðinni, og
þá er þörf á þessu landi til að
tryggja viðunandi búrekstrarað-
stöðu. Hreppsnefnd Jökuldals-
hrepps hefur lýst sig sam-
þykka því, að Merkurnar verði
seldar Lilju Magnúsdóttur.
Auk Jónasar er Halldór Ás-
grímsson flutningsmaður að
fmmvarpinu. Samþykkt var að
vísa því til 2. umræðu og land-
búnaðarnefndar.
ríkissjóðs af þessum vörum, sem
renna í ríkissjóð sjálfan og af
þeim aukaskatti, sem á þessa
framleiðslu hefur verið lagður,
dregizt verulega saman á sl. 5
árum. Menn skyldu þó ekki
ætla, að þetta út af fyrir sig
yrði til að draga úr kaupum á
þessum vörutegundum, sem í
flestum tilfellum má flokka und
ir sælgæti, heldur væri þá hugs
anlegt, að þar kæmu líka ein-
hverjar aðrar ástæður til, sem
hafa gert það að verkum að
salan hafi farið minnkandi. —
Loks kvað ráðherrann sjálfsagt
að skoða þetta mál niður í kjöl-
inn í þeirri nefnd, er málið
fengi til meðferðar, en kvaðst
þó vænta þess, að þessi háttur
yrði hafður á til að hjálpa þess-
um aðþrengdu þegnum í þjóð-
félaginu, meðan aðrar heppi-
legri tekjuöflunarleiðir væru
ekki fundnar.
Samþykkt var að vísa frum-
varpinu til 2. umræðu og heil-
brigðis- og félagsmálanefndar.
framlagi rlkisins. Taldi hann úr
hömlu hafa dregizt, að gerðar
væru atf opinberri hálfu ráð-
stafanir til þess, að sjómennirnir
á skipunum fengju samsvarandi
bót á sinni aðstöðu í höfnum, þar
sem þeir dveljast fjarri heimil-
um sínum, eins og skipin sjálf og
vinnan við þau hefur öðlazt.
Slitlag úr varanlegu efni
Þá gerði Karl Guðjónssón
grein fyrir frumvarpi þess efnis,
að sú regla haldist, að hvar sem
þjóðvegur liggur í gegnum þorp
eða kaupstað, þá skuli viðkom-
andi sveitarfélag bera kostnað af
viðhaldi og umbótum vegarins
innan þeirra takmarka, sem kaup
staðarlóðin eða verzlunarlóð
þorpsins markar. Með frumvarp-
inu er gert ráð fyrir, að þessi
regla haldist eins og fyrr segir,
þó að því tilskyldu, að umferð
farartækja sé að meirihluta í
þágu þorps- eða kaupstaðarbúa
sjálfra.
Þá er ennfremur lagt til, að þar
sem þjóðvegur liggur um þorp
eða kaupstað og umferð á honum
er orðin yfir 400 farartæki á dag
að meðaltali aðalumferðarmánuð
ina, þá skuli sá þjóðvegur gerður
með slitlagi úr varanlegu efni,
þegar fé er til þess veitt.
Nái ekki til sveitafélaga
Halldór E. Sigurffsson (F)
gerði grein fyrir frumvarpi þess
efnis, að ákvæði laganna um
ríkisábyrgðir, er kveður á um,
að eingöngu skuli gefin út ein-
föld ábyrgð, nema öðru vísi sé
ákveðið í heimildarlögunum sjálf
um, nái ekki til sveitafélaga.
FBUMVARP ríkisstjórnarinnar
um að breyta lausaskuldum
bænda í föst lán var tekið fyrir
á fundi efri deildar í gær, en
frumvarpið var samþykkt í neðri
deild. -
BRÉFIN KEYPT Á NAFN-
VERÐI
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra, sem gerði grein fyrir
frumvarpinu, gat þess m. a., að
það sjónarmið hefði frá upphafi
ráðið, þegar gefin voru út bráða
bírgðalög um breytingu á lausa-
skuldum bænda í föst lán, að
þannig yrði um hnútana búið,
að lögin kæmu að sem mestu
haldi. Ákveðið er að veðdeild
Búnaðarbankans gefi út nýjan
f 1 o k k banka-
vaxtabréfa og
sjái um fram-
kvæmd málsins.
Bréfin verða til
20 ára með 7 Vz %
vöxtum. Sam-
komulag varð
strax við ríkis-
bankana um að
taka bréfin á
nafnverði til greiðslu á víxlum,
Bæ, Höfðaströnd, 10. febrúar:
MÉR þótti vænt um að fá smá-
fréttir frá kunningja mínum í
Fljótunum, þar eins og ann-
ars staðar er alltaf eitthvað að
gerast þó mönnum finnist í
venjulegri dagsönn að lítið beri
við. Nýlega urðu tveir merkis-
menn í fljótum 70 ára, þeir Her-
mann Jónsson hreppstjóri á Yzta-
Mói og Frímann Guðbrandsson
fyrrum bóndi á Austara-Hóli,
sem nú er fluttur til Siglufjarð-
ar. Hermanns á Mói hefir þegar
verið minnzt í blöðum að verð-
leikum sem eins mætasta manns
þessa héraðs.
Frímann er borinn og barn-
fæddur Fljótamaður, bjó á Stein-
hóli og síðar á Austara-Hóli til
1959, er hann brá búi og fluttist
til Siglufjarðar til dóttur sinnar
og tengdasonar. Mér er sagt að
hann hafi verið alveg sérstakur
greiðamaður og sé búinn að rétta
sveitungum sínum æði mörg
handtök til hjálpar enda afburða
verkmaður til allrar vinnu og
snyrtimenni hið mesta á öllum
sviðum, hann hefir verið áhuga-
maður mikill um sauðfjárrækt
enda glöggur á fé og seldi marga
lífhrúta sem þóttu margir ger-
semi. Fjallkóngur var Frímann í
fjölda mörg á í Vestur-Fljótum.
Það eru veittar orður og sómi
sýndur mörgum manni, sem vit-
anlega eiga slíkt skilið, en hvað
skuldar þjóðin manni eins og
Frímanni og konu hans, sem
sem þeir höfðu keypt af bær.d-
um. Með því móti tóku bank-
arnir á sig vaxtatapið af þess-
um viðskiptum. Þá hafa bank-
arnir heitið því að taka veðdeild
arbréf á nafnverði til lækkunar
á skuldum kaupfélaganna og SÍS
og einnig annarra verzlimar-
fyrirtækja. Ekki er því ástæða
fyrir sparisjóði, kaupfélög eða
aðrar verzlanir að skorast und-
an því að samiþykkja breytingu
á lausaskuldum bænda í laus lán.
Bréfin verða tekin á nafnverði
til lækkunar á skuldum og Seðla
bankinn mun gera sparisjóðu"-
um fært að taka bréfin, án þesa
að þeir verði fyrir vaxtatapi eða
þurfi að festa fé í óþarflega lang
an tíma.
Þá vék ráðherrann að því. að
ekki væri ástæða til að fram-
lengja umsóknarfrestinn, þar
sem 12—1300 bændur sóttu um
lánin og bárust umsóknir þeirra
að hvaðanæva af landinu, svo
að ekki er ástæða til að ætla að
þeir hafi ekki sótt, sem þess
þurftu með.
Að lokinn ræðu ráðherrans var
umræðunni frestað.
hann missti 1957. Þau- eiga 15
mannvænleg börn á lífi, 51 barna
barn og nú þegair 10 barna-bama
börn. Áður en langt um líður
verður kominn stór ættbálkur út
af þeim hjónum — mikið fram-
lag til þjóðarbúsins.
Laugardaginn 13. janúar gerðl
í Fljótum aftaka norðaustan
veður, hlóðst mikil ísing á síma
og raflínur, bilaði þá háspennu-
línan frá Skeiðsfossi til Siglu-
fjarðar fyrir ofan Lambanes og
Lambanesreyki og brotnaði
staurasamstæða, einnig brotnuðu
þá 28 símastaurar og margir sem
lögðust á hliðina. Af þessu öllu
urðu mikil vandræði bæði m. 5
rafmagn og símaþjónustu því að
seinlegt og erfitt vair um allar
viðgerðir, allt efni fór með póst-
bát upp á Hofsós og varð svo að
selflytja það þaðan. Mikill gadd-
ur er og ekkert hægt að komast
á vélum nema á beltisvélum, en
nýi vegurinn út undir Haganes-
vík er auður eins og á sumardag
og lofar það góðu um framtíðina,
þegar þannig verður að okkur
búið um alla sveitina. Um 30
manns hefir farið úr Fljótum í
atvinnuleit á þessum vetri. Þeg-
ar kemur upp í héraðið má heita
snjólétt og virðist vera verra
bæði fyrir austan og vestan hér-
aðið en afskaplega óstillt hefir
verið og umhleypingasamt svo
að oft hafa hross haft sáralitla
haga.
Héraðslæknir segir að slæmt
kvef sé að ganga um hérað sitt
en að öðru leyti sé sæmilegt
heilbrigði. Ekkert er litið til
sjávar enda er það mikil óstill-
ing að sjaldan er fært.
— Björn.
Mikið um veikindi
Gjögri, 26. febrúar
ÓVENJU mikið hefir verið hér
um veikindi síðan um áramót.
Fjórir menn héðan úr byggðar-
laginu liggja nú á spítala i
Reykjavík og.fleiri leita sér þar
lækninga. Annars hefir ekki ver-
ið hér um að ræða neinar um-
gangspestir, enda komast engir
hvorki til né frá byggðarlaginu.
— Regina
Moskvu, 26. febr, (NTB)
• Moskvuútvarpið skýrði frá
því í dag að Krúsjeff forsætis-
ráðherra væri kominn til Moskvu
úr orlofi i borginni Sochi við
Svartahaf.
Rekstrarframlagið greið-
ist ársfjórðungslega
Mál reifuð í neðri deild
Úr Austur Skagafiroi