Morgunblaðið - 17.07.1963, Blaðsíða 8

8
WORCVNBLAÐIB
Miðvikudagur 17. júlí 1963

Leiðbeiningarit Atvinnu-
deildar Háskólans — Bún
aðardeild III.
Höfundur Ingólfur Davíðs
son, grasafræðingur, 1962.
JURTASJÚKDÓMAR hafa
verið til frá alda öðli, bæði í
villtum og ræktuðum jurtum.
En á meðan samgöngur voru
litlar og rófur og kartöflur
í dreifðum smágörðum nærri
einu garðjurtirnar á íslandi,
bar ekki mikið á sjúkdómum.
— Sumrin 1920 og 1921 voru
garðar á Eyrarbakka og
Stokkseyri úðaðir með borde-
auxvökva til varnar kartöflu-
Kommúnistar
á undanhaldi
f NÝAFSTÖÐNUM Alþingiskosn
ingum töpuðu kommúnistar all-
verulega fylgi, og hefði þó mátt
meira vera, en allt stendur þetta
til bóta, og mun fylgið af þeim
hrynja á næstu árum og þeirra
bíða sömu örlög sem fóstbræðra
þeirra, Þjóðvarnarflokksins sál-
uga, sem þurrkaður hefur verið
út úr íslenzkum stjórnmálum.
íslendingar eru nú fyrir alvöru
farnir að sjá og skilja kommún-
istahættuna, og hættir að trúa
fleipri þeirra um baráttu fyrir
bættum kjörum alþýðunnar, því
sannleikurinn er sá, að kommún-
istar hafa ávallt reynt að reyna
Ingólfur Davíðsson.
Gróðursjúkdðmar og varnir gegn þeim
myglu. Mun þar byrja saga
plöntulyfja á íslandi.
Einar Helgason, garðyrkju-
stjóri, ritaði um jurtasjúk-
dóma í ársrit Hins íslenzka
garðyrkjufélags og flutti er-
indi um þau efni á árunum
eftir 1920. — Haustin 1932 og
einkanlega 1933 gerði myglan
stórtjón á Akranesi og víða
sunnanlands. Var þá próf. C.
Ferdinandsen frá Landbúnað-
arháskólanum danSka fenginn
til að flytja sex erindi um
plöntusjúkdóma í Reykjavík
— í febrúar 1939. Voru er-
indin síðan þýdd og gefin út.
Ragnar Ásgeirsson, ráðp-
nautur, ferðaðist síðar um
sveitir landsins á þessum ár-
um og flutti m.a. fyrirlestra
um jurtasjúkdóma og sýndi
varnaraðferðir og varnará-
höld. En furðu tregir voru
menn lengi að taka upp „kem-
isk varnarráð“.
Þegar Atvinnudeild Háskól-
ans tók til starfa árið 1937,
var Ingólfur Davíðsson ráð-
inn þar til starfa sem sérfræð-
ingur í jurtasjúkdómum og
grasafræði. Hefur hann því
starfað að þeim viðfangsefn-
um í aldarfjórðung á vegum
deildarinnar. Árið 1938 gaf
Atvinnudeildin út fyrsta rit
hans, „PIöntusjúkdóma“, sem
er löngu uppselt. Síðan hefur
Ingólfur skrifað blaða- og
tímaritsgreinar um þessi efni
og flutt fjölmörg útvarpser-
indi.
Þessi nýja bók, „Gróður-
sjúkdómar“, er því auðsjáan-
lega árangur aldnrfjórðungs
rannsókna og athugana, jafn-
framt því að stuðzt er að
sjálfsögðu við erlend fræði-
rit. Bókin er 168 bls. að stærð,
með fjölda mynda. Henni er
skipt í sjö meginkafla. í þeim
fýrsta er lýst , sjúkdómum
helztu matjurta, í öðrum sjúk
dómum á túni og akri, í þriðja
sjúkdómum í trjám og runn-
um, og fjórða kafla sjúkdóm-
um í mikilvægustu gróðurhúsa
jurtum og skrautjurtum o.s.
frv. Sér kafli er um plöntulyf
og meðferð þeirra.
Síðasta áratuginn hafa
jurtasjúkdómasérfræðingar At
vinnudeildarinnar ferðazt um
land allt til að rannsaka út-
breiðslu kartöfluhnúðorms
o.fl. kvilla. Hafa nú því nær
allir matjurtagarðar landsins
verið skoðaðir og hefur feng-
izt gott yfirlit yfir heilbrigðis
ástand matjurta á Islandi. Er
það mikils virði.
Atvinnudeildin annast og
eftirlit með innflutningi
plantna og er birtur kafli „Til
athugunar við innflutning
jurta“ í bókinni, og á kápu-
síðum „Lög um varnir gegn
sýkingu nytjajurta“. Sjúkdóm
ar í nytjajurtum eru augljós-
!aga orðnir alvarlegt vanda-
mál á íslandi, eins og í flest-
um löndum, þótt ekki séu þeir
sem betur fer eins margir né
ferlega skæðir og í heitum
löndum. Ber að fagna allri
fræðslu í þeim efnum.
Meldrjólur.
Ætti þessi „gróðurlækninga
bók“ að geta markað spor
og komið að góðu gagni, bæði
áhugamönnum og garðyrkju
og jafnframt ráðunautum
og atvinnugarðyrkjumönnum.
Kaflar í henni munu og vera
tilvaldir við kennslu í garð-
yrkjuskólanum og bændaskól-
unum.
Magnús Kristjánsson
skipstjóri — Minning
HINN 12. þessa mánaðar átti
Magnús Kristjánsson, fyrrver-
andi skipstjóri í Bolungarvík,
sjötugsafmæli. Þegar slíkur sóma
maður, sem Magnús er, á í hlut,
má það ekki farast fyrir að þessa
hátíðisdags hans sé minnzt hér í.
blaðinu.
Magnús er fæddur og uppal-
inn í Bolungarvík og stundaði
sjómennsku frá 12 ára aldri. En
ekki var hann eldri en 17 ára,
þegar hann tók við skipstjórn,
og reyndist frá upphafi hinn
aflasælasti skipstjóri.
Aðallega var hann með tvo
báta, sem mörgum Bolvíkingum
eru enn í minni, fyrst með Fræg,
sem kallaður var litli Frægur, og
síðar með annan Fræg, sem kall-
aður var stóri Frægur. Voru þeir
báðir happaskip, og eru þeir ó-
íáir sjómenn vestra, sem með
Magnúsi hafa róið og allir róma
þeir hann sem mikinn og góðan
skipstjóra, en af skipstjórn lét
hann fyrir um það bil 14 árum.
Á yngri árum sinum var
Magnús snjall glímumaður, og
var um tíma glímukappi Vest-
firðinga.
Eftir að hann hætti sjó-
mennsku, vann hann hjá Ishús-
félagi Bolungarvíkur hf. og eftir
að Félagsheimilið í Bolungarvík
tók til starfa, var hann jafnframt
um tíma húsvörður þess.
Magnús er tvíkvæntur. Fyrri
kona hans hét Hansína Jóhannes-
dóttir, en hún lézt, og eru 4 börn
þeirra á lífi nú. Síðari kona hans
er Júlíana Magnúsdóttir og eiga
þau 4 börn á lífi. Öll börnin,
bæði af fyrra og síðara hjóna-
bandi Magnúsar, eru komin vel
til manns og bera vitni ágætum
heirmiisbrag þeirra hjóna, en
barnabörnum fjölgar með ári
hverju og fjölskyldan, sem sam-
an kom á afmælisdegi Magnúsar
orðin mjög stór.
Sá, sem þessar línur ritar,
kynntist Magnúsi fyrir tæpum 10
árum, og hefur á þeim tíma notið
traustrar og gþðrar vináttu hans.
Ég þekkti hánn ekki sem skip-
stjóra eða aflakóng, en ég kynnt-
ist honum sem sönnum heiðurs-
manni, manni, sem aldrei mátti
vamm sitt vita í neinu, manni,
sem kunni að gleðjast með glöð-
um á ljúfan og glaðværan hátt.
Mér hefur alltaf fundizt Magn-
úsi svipa til aðalsmanna. Það hef
ur alltaf verið einhver reisn yfir
allri framkomu hans, sem fáum
er gefin.
Vafalaust hefur þessi eiginleiki
hans verið þess valdandi, hve
ungum honum voru falin manna-
forráð.
Um leið og ég sendi honum og
fjölskyldu hans árnaðaróskir í
tilefni dagsins, vil ég þakka hon-
um viðkynninguna, bæði fyrir
mína hönd og fjölskyldu minnar,
og ég veit, að Bolvíkingar allir
taka undir þær þakkir með mér.
Eg vil svo enda þessar línur
mínar með því að segja, að um
fáa menn en Magnús Kristjáns-
son, eiga betur þessi sígildu orð:
„Hann er drengur góður".
Heill þér sjötugum, góði vinur.
Friðrik Sigurbjörnsson.
ennþá að nota völd sín innan
verkalýðshreyfingarinnar sér til
pólitísks framdráttar, burt séð
frá því hvort vinnubrögð þeirra
eru verkalýðsstéttinni til hags-
bóta eða hreint út sagt til bölv-
unar og rýrnandi lífskjara.
Sannleikurinn er sá, að flest
þau verkföll, sem kommúnistar
hafa hrundið í framkvæmd hin
síðari árin, hafa beinlínis orðið
til þess að rýra lífskjör alþýð-
unnar, enda verið tilgangur
þeirra, því kommúnismi þrífst
ekki nema þar sem glundroði,
léleg lífskjör og vesaldómur ræð-
ur ríkjum. Kommúnistar hafa
ávallt vitað vel að öll þeirra póli-
tísku verkföll voru ekki fram-
kvæmd alþýðunni til hags-bóta,
heldur aðeins til þess að undir-
búa jarðveginn í sambandi við
fyrirhugaða valdatöku þeirra,
eða réttara sagt valdaráns þeirra,
því að valdaráni stefna þeir og
munu grípa fyrsta hentuga tæki-
færið til slíkra aðgerða.
Sannleikurinn er sá, að ég
þekki vel íslenzka kommúnista,
hugsanahátt þeirra og framtíðar-
drauma. Þeir eru ekkert frá-
brugðnir skoðanabræðrum sínum
austan járntjalds, og myndu því,
ef þeim tækist að ræna völdum,
hiklaust sigla í kjölfar annarra
kommúnista og gera fólkið að
ánauðugum þrælum og svara þá
kröfum alþýðunnar um bætt lífs-
kjör með vélbyssum og fjölda-
morðum, alveg eins og skoðana-
bræður þeirra gerðu í Austur-
Þýzkalandi, þegar austur-þýzkir
verkamenn kröfðust bættra lífs-
kjara. Að minnsta kosti datt Þjóð
viljanum ekki í hug að átelja
kommúnista fyrir þessa glæpi, né
aðra glæpi, sem þeir hafa framið
á undanförnum árum.
Loksins er nú komið að þvi,
að fólkið er farið að sjá og skilja
kommúnistahættuna, sjá að úlf-
urinn leynist undir sauðagær-
unni og er það vissulega spor I
rétta átt.
Hið auðtrúa, saklausa fólk, sem
I sakleysi sínu hefur fylgt komm-
únistum að málum, yfirgefur nú
hinn fjarstýrða flokk í stórum
hópum, því þegar litið er til baka
um farinn veg, sést greinilega
hinn mikli mismunur á braut-
ryðjendastarfi Alþýðuflokksins,
sem hefur bæði fyrr og síðar
beitt sér fyrir flestum hagsbóta-
og menningarmálum íslenzkrar
alþýðu, enda sýnt og sannað að
félagsmálalöggjöf fslendinga er
ein hin fullkomnasta í heimi.
íslenzkur verkalýður er nú far»
inn að sjá og skilja skemmdar-
starfsemi kommúnista innan
verkalýðshreyfingarinnar, og
verður því unnið markvisst að
útrýmingu áhrifa kommúnista
innan heildarsamtakanna, sú
stefna er spor í rétta átt, til hags-
bóta og blessunar íslenzkri al-
þýðu.
Þá hafa kommúnistar fjand-
skapazt af fullum krafti gegn
NATÓ og aðild íslands að þeim
göfugu samtökum. Þeir hafa ferð
azt um landið þvert og endilangt
í þeim tilgangi að ófrægja NATÓ
og safna undirskriftum gegn
NATÓ, en allt hefur þetta orðið
til lítils sóma fyrir þá. Fólkið
hefur skilið tilgang þeirra og
árangur af skemmdarstarfinu því
orðið lítill.
íslendingar munu því eindreg-
ið beita sér fyrir aíramhaldandi
stuðningi við NATÓ ásamt öðr-
um frelsisunnandi þjóðum, líf og
frelsi smáþjóðanna er undir því
komið að vel takist um þau mál
og hið góða sigrist á hinu illa,
öllum þjóðum til blessunar í nú-
tíð og framtíð.
Árni Ketilbjarnar.