Morgunblaðið - 31.10.1963, Blaðsíða 17

Fimmtudagur 31. okt. 1963
MORGUNBLAÐIO
17
Sveinbjörn Kristjánsson
byggingameistari 80 ára
SVEINBJÖRN Kristjánsson,
byggingarm«istari, er 80 ára í
dag. Sveinbjörn er fæddur hér í
Reykjavík 31. okt. 1883, en ólst
upp á Kárastöðum í Þingvalla-
sveit til 16 ára aldurs, fer þájtil
Reykjavíkur, til að læra trésrrubi
hjá Samúel Jónssyni og tekur
próf í þeirri iðngrein árið 1904.
Strax að námi loknu tekur
Sveinbjörn til óspilltra málanna
\ um byggingu húsa, bæði fyrir
einstaklinga, svo og sjálfan sig.;
Fékk hann jafnvel lóðir hjá
Reykjavíkurborg undir fjölbýl-
ishús, sem hann byggði, en þá
voru lítt þekkt, og seldi svo
einstaklingum íbúðir í þeim á
kostnaðarverði og hagnaðist
margur vel á4 þeim viðskiptum
við Sveinbjörn. öll voru þau
hús sem Sveinbjörn byggði með
stærri húsum, sem þá þekktust
og einkar vönduð og smekkleg
að öllum frágangi. En víðar en
í Reykjavík hafa spor Sveinbjarn
ar legið við smíðar og umsjón
með uppbyggingu og húsakosti
landsmanna. Um mörg ár hafði
Sveinbjörn á hendi ýmis störf
fyrir húsameistara ríkisins, þar
á meðal umsjón með miklum
byggingarframkvæmdum á
Hvanneyri, svo og á Keldum í
Mosfellssveit og hér í Reykjavík
byggði hann rannsóknarstofu
Háskólans. Og ekki má gleyma
Laugarvatnsskólarium, sem hann
tók við hálfbyggðum og lauk
því verki, svo og byggingu
margra annarra húsa á staðnum.
Og eftir að Sveinbjörn er kom-
inn nokkuð á áttræðisaldurinn,
tekur hann að sér ýmis bygg-
ingarstörf fyrir vitamálastjóra,
og er þá sendur út um landið til
yztu annesja, þar sem honum
voru falin störf við byggingu
og endurbætur húsa, og annars
þess, sem úr sér hafði gengið og
endurbóta þurfti á hverjum stað,
fór honum þetta, sem allt ánnað
vel úr hendi, og yngdist hann þá
upp við ströng ferðalög og oft
langan vinnudag. Árið 1937
byggði Sveinbjörn sér húsið
Laugaveg 147, og sýnir það
myndarskap og stórhug hans,
þegar byggja skyldi honum og
konu hans, Sigríði Sigurðardótt-
Efstí hluti tjarnarinnar, þar sem laxinn er geymdur. Inn um
þennan stokk hefur laxinn stokkið, og gengið upp í þróna
fyrir ofan. Laxinn hefur á síðustu árum holað bakkann, en
hann stekkur í sífellu um næ tur.
— Laxveiði
Framh. af bls. 10
um miðjan maí. Konungur
fiskanna er þannig að ganga
næstum hálft árið, þótt veiði
tíminn sé að vonum mun
styttri.
>á eru laxarnir misjafnlega
feitir, sumir bara vel á sig
komnir, enda eiga margir
þeirra fyrir höndum vetrar-
dvöl í ánum. í»eir eru að ganga
niður alveg fram á vor, og
eru þá spegilfagrir, því að
leguliturinn stafar ekki af ár-
vatninu, eins og sumir halda,
heldur er hér um tímabundið
hrygningarfyrirbæri að ræða.
Þvi tiil sönnunar er sagan,
sem þeir fólagar sögðu otokur
um einn betri borgara, setm
var með fyrstu veiðimönnum
í ánuim eibt vorið Hann fékk
fljótlega 4 spegilfagra laxa,
notokug krviðdregna , að vísu.
Hann var hinn kátasti — amk.
þar tiil þeir voru soðir — þvi
þetta voru allt hoplaxar. Og
þessi saga er hð því leyti ólíik
mörgum laxasögum, að hún
er sonn.
Það má mörgum vera á-
nægjuefni, sem laxveiði unna,
að skriður skuli nú vera kom
inn á ræktunarmál, þótt all-
mikið vanti á, að við höfum
náð eins langt á því sviði og
t.d. nágrannar okkar Svíar.
Þar eru laxeldisstöðvar víða
tengdar ánum, eru í beinu
framhaldi af þeim, svo að lax
inn gengur inn í sböðvarnar.
Mogensen lýsti fyrir okkur
einni slíkri stöð. Þar gengur
laxinn inn, og fer þá í gríðar
mikið glerker, líkt og í fiska
safni, þar sem virða má þá
fyrir sér, „allt upp í 40 til
50 punda durga“.
Þótt bjartsýni hljóti ætíð að
fylgja ræktunarstarfi, hvort
sem það er á landi eða í á,
þá voru þeir þremenningar
nokkuð svartsýnir um fram-
tíð Elliðaánna. Alls kyns ó-
hreinindi, þ.á.m. skolp renn
nú í Elliðavoginn. Aðal-
áhyggjuefnið er þó, að vatns
magn ánna fer síminnkandi,
og ástæðan, öðrU fremur, er
sú, að úr vatnsbóli Reykvík-
inga rann áður í árnar, en
vatnið er nú drukkið í höfuð
borginni. Það er m.a. ástæðan
fyrir því, hvé seint laxinn
gengur nú á efra svæði ánna.
Það kann þó að verða til
bjargar, að nú er fundið nýtt
vatnsból fyrir Reykvíkinga,
sem sagt er munu duga næstu
100 árin, þegar gengið hefur
verið frá leiðslum. Þfættu Ell
iðaárnar aftur að fá nægt
vatn — verði hætt að taka
vatn úr Gvendarbrunnum. —
Þetta mætti verða til íhugun-
ar, því að á síðasta sumri
gengu sennilega um 4500 lax
ar í árnar, þrátt fyrir gjör-
breytt skilyrði, frá því, sem
áður var. Það væri vissutcga
mikill fengur að varðveita
árnar um ókomin ár, því fáar
höfuðborgir munu hafa af
slíku að státa. — áú.

Sveinbjörn Kristjánsson.
ur frá Byggðarenda heimili, því
ennþá sómir þetta hús sér vel á
sínum stað, .sem eitt af reisu-
legri íbúðarhúsum borgarinnar.
Börn Sveinbjarnar og konu hans
Sigríðar, eru fjögur, öll hið
mesta myndarfólk, en þau eru
hinir þjóðkunnu athafnamenn
Óskar og Sigurður Sveinbjarnar-
synir, svo og Júlíus málarameist-
ari og Erla María húsfrú. Miklu
lengra og ítarlegra mál mætti
skrifa um Sveinbjörn Kristjáns-
son, en verður ekki gert hér
enda eiga þetta ekki að vera
nein eftirmæli um manninn.
Sveinbjörn var á sínum yngri
árum hið mesta íþróttamanns-
efni, sakir afburða fimi og
hreysti, og bregður ennþá
fyrir atgjörfi þeirra ára
í hreyfingum þessa aldna
heiðursmanns. Þeir eru
orðnir margir mennirnir,
sem með Sveinbirni hafa unnið
við hin margvíslegu byggingar-
störf hans um æfina, víðsvegar
um landið. öllum þótti þeim
gott undir hans stjórn að búa,
enda maðurinn öruggur og ákveð
inn, hress og glaður og aldrei
með neitt víl eða vol, á hverju
sem gekk. pg nú situr Svein-
björn í sinni leiguíbúð að Sam-
túni 2, og unir vel sínum hag.
Jú — auðvitað ætti maður að
geta átt nokkrar íbúðir — en
maður fer ekki með neitt með
sér — segir Sveinbjörn um leið
og hann hlær léttum hlátri —
lyftir glasi sínu og skálar þá
gjarnan við góðan vin í heitu
kaffi méð vínlögg út í og held-
ur svo áfram ræðu sinni — mað-
ur á þá beztu eign sem lífið
getur gefið manni, en það eru
góð og elskuleg börn. Það er
enn ekkert fararsnið á Svein-
birni Kristjánssyni, sem betur
fer. Hann er hress og glaður í
máli, og skapið létt sem fyrr.
Ég hefi margs að minnast af
kynnum mínum við þennan,
minn góða vin og ég veit að
ég mæli hér fyrir munn fjölda
annarra vina hans og góðkunn-
ingja, þegar ég nú við þessi
tímamót í lífi hans, þakka hon-
um góð kynni og óska þess að
æfikvöldið verði honum geisla-
rífct, friðsælt og faigurt. Svein-
björn verður að heiman á afmæl-
isdaginn.
Kjartan Ólafsson.
Sparifjáreigendur
Avaxta sparifé á vinsælan og
öruggan hátt. Uppl. kl. 11-12
L h. og 8-9 e. h.
Margeir J. Magnússon
Miðstræti 3A.
Sími 15385 og 22714.
Lóð við Laugaveginn
til sölu
Nánari upplýsingar gefur:
Málflutningsskrifst ofa
Einars B. Guðmundssonar, Guðlaugs Þorlákssonar,
Guðmundar Péturssonar.
Aðalstræti 6, sími 1-2002, ,1-3202, 1-3602.
Rúðugler
4 —5 og 6 m/m þykktir „A“ og „B gæðaflokkar.
Mars Trading Company
Klapparstíg 20 — Sími: 1 73 73.
ovjcjlyh|
Svallr 1 !_ . I Svallr I q-—-A 1
c * fc 0
núsbúndl
íbúðir þessar, sem eru í f jölbýlishúsi á 'góðum stað
við Fellsmúla, seljast tilbúnar undir tréverk og
málningu. Allt sameiginlegt innanhúss og utan full
frágengið. — Sér hiti vérður fyrir hverja íbúð.
Allar nánari upplýsingar gefur:
rjTr
NASALAN
R EYKJAV I K •
‘ftórður ^alldórooon
lögcflitur fdðtetgnataU
Ingólfsstræti 9.
Simar 19540 og 19191.
Eftir kl 7. sími 20446 og 3IU91.
Sdnnaft .. . ræsir bílinn
SMYRILL
LAUCAVECI 170 - SI tot I 12260
Fyrsta flokks •
rafgeymir tf
sem fullnægir
ströngustu kröfum