Morgunblaðið - 20.10.1967, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. OKT. 1967

Utgefandi: Hf. Árvakur, R'eykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar; Sigu.rður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Jphannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðmundsso,n.
Fréttastjóri: Björn Jóhannsson.
Auglýsingar: Ámi Garðar Kristinsson.
Rifstjórn og afgreiðsla: Aðaistræti 6. Sími 10-100.
Auglýsingar: Aðalstræti 6. Sími. 22-4-80.
I lausasölu: Kr. 7.00 eintakið.
Áskriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
SKYNSAMLEG
VINNUBRÖGÐ
rins og kunnugt er lýsti
^ Bjarni Benediktsson,
forsætisráðherra, því yfir
þegar við fyrstu umræðu um
frumvarp ríkisstjórnarinnar
um aðgerðir í efnahagsmál-
um, að stjórnin væri fús til
viðræðna við stjórnarand-
stöðuna og hin ýmsu hags-
munasamtök um aðrar leiðir
til að leysa þann vanda, sem
við íslending'ar nú stöndum
frammi fyrir, en þær sem
ríkisstjórnin hafði lagt til,
þótt í grundvallaratriðum
yrði að gera svipaðar ráð-
stafanir og hún hefði boðað.
Síðan hefur ráðherrann bein-
línis lagt á það áherzlu, að
stjórnin óskaði eftir slíkri
samvinnu, enda væri svo
mikið í húfi, að allir þeir,
sem til ábyrgðarstarfa hefðu
valizt, ættu að snúa bökum
saman til lausnar hins alvar-
lega vanda.
Nú hafa þau ánægjulegu
tíðindi gerzt, að forustumenn
launþegasamtakanna hafa
tekið þessu boði forsætisráð-
herra og æskt þess, að stjórn
arvöld ræddu við umboðs-
menn launþegasamtakanna,
og hefur ríkisstjórnin fallizt
á að veita 10 daga frest til
slíkra samningaviðræðna.
Vissulega vona allir vel-
viljaðir menn, að árangur
verði af þessum umræðum
og sem víðtækust samstaða
náist um heillavænlegar ráð-
stafanir.
Auðvitað hlýtur alltaf að
orka nokkuð tvímælis, hvern-
ig haga beri ráðstöfunum sem
þeim, er nú er óhjákvæmi-
legt að gerðar verði, og því
er ekki nema gott eitt um
það að segja, að sem allra
flest sjónarmið komi fram
og tími gefist til að íhuga þau
öll í viðræðum milli mismun-
andi hagsmunahópá og
manna, sem hafa mismun-
andi skoðanir, ef þeir geta
allir gert sér grein fyrir
grundvallarvandanum, þ. e.
a. s. að ekki verður hjá því
komizt, að landslýður allur
axli þær byrðar, sem lagðar
eru á þjóðina af óviðráðan-
legum ástæðum.
Á það er einkum bent, að
jækkun niðurgreiðslanna
komi þungt við barnmargar
fjölskyldur. Þess vegna kunni
t. d. afnám fjölskyldubóta
með fyrsta barni, sem raun-
verulega er enginn styrkur
við barnmargar fjölskyldur
heldur almenn tilfærsla fjár-
magns milli allra stétta þjóð-
félagsins, að vera léttbærari
fyrir þá, sem erfiðast eiga
uppdráttar. Þetta mál mun
hafa verið rætt, en niður-
staðan orðið sú að lækka nið-
urgreiðslurnar svo mjög sem
raun varð á á fyrsta stigi
málsins, enda óhjákvæmilegt
að gera slíkar ráðstafanir
skyndilega til að hindra óeðli
lega gróðamyndun þeirra,
sem á snoðir kynnu að kom-
ast um fyrirætlanirnar.
Niðurgreiðslurnar má hins
vegar auðveldlega auka á
ný, ef aðrar leiðir til tekju-
öflunar fyrir ríkissjóð verða
taldar heppilegri nú, þegar
umræður fara fram við um-
boðsmenn launþegasamtak-
anna og fleiri aðila.
Þá hefur verið á það bent,
að hækka mætti áfengi og
tóbak meir en gert var. Hætt
er þó við, að tekjuöflun rík-
issjóðs mundi ekki aukazt að
sama skapi og erfitt yrði að
stemma stigu við auknu
smygli þessara vara. Og
þannig er það með flésta
þætti þessa máls, að allt ork-
ar nokkuð tvímælis, en ein-
mitt þess vegna er ánægju-
legt að sem ítarlegust athug-
un fari fram á málinu og um
ræður á sem víðustum grund
velli, bæði opinberlega í
blöðunum og eins á meðal
stjórnmálamanna og fulltrúa
hagsmunasamtakanna. Slíkar
umræður geta aldrei orðið
nema til góðs og þess vegna
treysta menn því að farsæl
lausn verði fundin.
ENN UTANGÁTTA
k thyglisvert er, að nú þeg-
ar miklar umræður fara
fram, bæði opinberlega og
eins að tjaldabaki, um það
hvaða leiðir séu heppilegast-
ar til að leysa vanda þann,
sem íslenzka þjóðin stendur
frammi fyrir, hefur Fram-
sóknarflokkurinn kosið sér
það hlutskipti að koma
hvergi nærri. Formaður
Framsóknarflokksins, og
raunar leiðtogar hans allir,
hafa kosið að halda því fram,
að engra aðgerða sé þörf;
ekki komi til mála, að ein-
staklingarnir í þjóðfélaginu
axli byrðar þær, sem á þjóð-
arheildina hafa lagzt af óvið
ráðanlegum ástæðum, rétt
eins og þjóðin sé eitthvað
allt annað en þeir einstakling
ar, sem ísland byggja. Þar
með hafa þeir neitað að eiga
nokkurn þátt í því að leysa
aðsteðjandi vanda.
Þetta er raunar ekki í
fyrsta skipti, sem Framsókn-
arflokkurinn einangrar sig í
íslenzkum þjóðmálum. Allt
Comet-þota
Comet-flugslysin
FYRIR þrettán érum fóru&t
tvær fyrstu Gomet flugvél-
amar, er þær hröpuðu í Mið
jarðarhafið. Nú fyrir fáein-
uim dögum fórst flugvél af
þessari gerð, í eigu brezka
félagsins BBA, er hún hrap
aði í hafið undan Tyrklands
sitröndum. Með henni voru
66 manns, farþegar og áhöfn
og munu allir hafa látizt.
Ýmsir sérfræðingar hafa
unnið að rannsókn málsins
og slysið hefur leitt huga
manna að fyrri óförum Com-
et flugvélanna.
í janúar 1954 fórst Com-
et 1, frá BOAC, er hún
steyptist 1 hafið við Elbu og
biðu 35 manns bana. Oomet
vélarnar, sem voru fyrstu
farþegaþoturnar í heirnin-
um- voru samstundis kyrr-
settar og nákvæm rannsókn
fyrirsíkipuð. Tveimur mán-
uðum síðar var veitit leyfi
til að þær hæfu flug að nýju,
en aðeins tvær vikur liðu,
þá hvarf önnur BOAC vél í
hafið við strendur Suður-
ftaliu með 21 manni innan-
bcxrðs.
Rannisóknarnefnd kiomst
að þeirri niðurstöðu, að
tæknilegur galli í loftþrýsti-
klefa hefði koimið upp vegna
málmþreytu og hefði þetta
orðið orsök slyssins. Nokkr-
ar lí'kur voru taldar til, að
sama orsök lægi að slysi tvö.
Það varð ekki sannað, þar
sem flakið fannst aldrei.
Comet vélarnar voru nú
teknar til gagngerðra endur
bóta og Comet fjögur fór í
fyrstu áætlunarferðina milli
Bretlands og Bandaríkjanna
í okitóber 1958. Sá hnekfcir
sem Bretar höfðu beðið
vegna fyrri flugslysa virtist
gleymdur. Á árinu 1959 voru
enn fraðfleygari og stærri
Oomet vélar teknar í notk-
un hjá BEA og fóru fljót-
lega að setja alls konar met.
Síðan árið 1958 hafa Com-
et 4,4B og 4C fllogið rösk-
lega 500 milljónir mílur. Að
eins ein vél í eigu BEA
fórst þar til nú. Það var árið
1961 í flugtaki við Ankara.
Sjótndeildarmælirinn bilaði,
ULGARIA
Black Seo
Istanbul
■>K,
•REECEJ?~£*XWtÍ£t' Anka
'í+fDaf-danelle s
OHÉNjíis h r fURK'EYi
1 J"i r»> ,í.w» *
'tivf ^ .
.REJÁi' .-Ij '*>u: r.ri S}**
t ■*;< ,t »ífríi. CYBkUS,
•/í : ic> ; ■ ■
•tVlan. S
y.S.eo,
Krossinn sýnir slysstaðinn
flugmaðurinn hækkaði flug
ið of skyndilega og leiddi
það til þess að vélin hrap-
aði.
Dr. F. B. Waiiker, fyrrum
forstöðumaður byggingar-
deildar konungilegu flug-
málaBtafnunarimnar breZku,
lót hafa eftir sér, er fregn-
ir bárust af þessu síðasta
flugslysi:
„Comet vélar eiga að vera
öruggustu flugvéJar, sem
hingað tii hafa verið smíðað
ar“.
Dr. Walker, sem var for-
maður rannsóknarnefndar
þeirrar- er kannaði orsakir
að fyrsta Comet 1 sJysinu,
bætti því við, að eftir fyrri
slysi, hefðu farið fram aJls-
herjar athugU'n á hverri ein
ustu vél þessarar tegundar.
Sérfræðingar voru á einu
máli um það, að efltir þær
endurbætur hefði Comet ver
ið orðin mjög kröftug flug-
vél — en umfram alJf
örugg.
Ýmsar skoðanir voru uppi
um orsakir þessa síðasta
slyss og tilgátur margar.
Ein var sú, að tæknileg biJ-
un hefði orðið í loftþrýsti-
klefa — sams konar getgát-
ur og upp komu við fyrsta
slysið. önnur tilgáta var sú,
að vélin hefði orðið fyrir
eldingu. Opinberir aðilar
neituðu að varpa fram á-
Framhald á bls. 14
frá því, að Viðreisnarstjórnin
var mynduð hefur geðvonzka
Framsóknarleiðtoganna leitt
þá út í neikvæða afstöðu í
hverju einasta máli, þannig
að enginn tekur tillit til orða
þeirra eða gerða. Þeir eru
utangátta og áhrifalausir í
íslenzku þjóðlífi.
Víst er það hryggilegt, að
annar stærsti stjórnmála-
flokkur þjóðarinnar, og sá
sem ætti að vera aðal stjórn-
arandstöðuflokkurinn og
benda á úrræði er vandi
steðjar að, skuli hafa valið
sér hlutskipti hins neikvæða
nöldrara, en um það þýðir
ekki að fást, Framsóknarfor-
ingjarnir eru augsýnilega
staðráðnir í að halda upp-
teknum hætti.
GANGBRAUTAR-
SLYSIN
¥¥in óhugnanlegu gangbraut
arslys eru nú orðin svo
tíð, að óhjákvæmilegt er, að
reglur þær, sem um gang-
brautir gilda, verði teknar
til umræðu á opinberum vett
vangi.
Eins og kunnugt er gerði
lögreglan víðtækar ráðstaf-
anir til þess að fá ökumenn
til að hlýta þeim fyrirmælum
að stöðva bifreið sína við
gangbrautir til að hleypa
fólki yfir götu, en gangbraut-
arslysin verða yfirleitt þann
ig, að einn ökumaður stöðvar,
en annar kemur á akbraut
með tveim akreinum og ekur
á þann, sem fyrri ökumaður
hafði gefið bendingu um að
ganga yfir götuna. Er vissu-
lega ástæða til að aðvara öku
menn um að benda fólki ekki
að halda út á gangbrautir,
þegar ekki er öruggt, að
hættulaust sé að ganga alla
leið yfir götuna.
Nú færizt vetur í hönd, og
þegar snjór er á götum, sjá
auðvitað ökumenn ekki hinar
merktu brautir; þesS vegna
er líklegt að hættan aukist
enn.
Af þessum ástæðum er
óhjákvæmilegt, að lögreglan
geri víðtækar ráðstafanir til
þess að aðvara fótgangandi,
og á sama hátt sýnist Morg-
unblaðinu einsýnt, að ekki
eigi að hvetja ökumenn til að
stöðva, nema fótgangandi
fólk sé þegar komið út á
gangbrautir og hafi sjálft
gert sér grein fyrir því, að
óhætt væri að fara yfir göt-
una, en treysti ekki í því
efni einhverjum ökumanni,
sem sýnir vafasama kurteisi.
Raunar er Morgunblaðinu
kunnugt um það, að umferð-
aryfirvöld hafa mál þetta til
rækilegrar athugunar, og
skilur vel þann vanda, sem
við er að etja, enda allra
manna mál, að lögreglan í
Reykjavík sé nú margfallt
betri en hún var fyrir aðeins
tiltölulega fáum árum.
Eitt af því, sem lögreglan
hefur á prjónunum, er að
koma upp Ijósum við gang-
brautir. Er vissulega þörf á
að koma þeim upp strax, ef
það gæti orðið til bóta. Þá
mun lögreglan einnig athuga
yandlega staðsetningu gang-
brauta. Er þetta mjög þýðing
armikið, vegna hinna alvar-
legu slysa, þótt hins sé að
gæta, að umferðarslysum
utan gangbrauta hefur fækk-
að, enda umferð gangandi
fólks beint að gangbrautun-
um, og því verða slysin þar.