Morgunblaðið - 26.11.1969, Qupperneq 14

14
MOBGUNBLAÐrÐ, MIÐVIKUDAGUiR 36. NÓV. 1196»

Otgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulitrói
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjóm og afgreiðsla
Auglýsingar
Áskriftargjald kr. 165.00
I lausasölu
H.f. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Srmi 10-100.
Aðalstræti 6. Slmi 22-4-80.
á mánuði innanlands.
kr. .10.00 eintakið.
SLYSAVARNAFÉLAG ÍSLANDS
Clysavamafélag Islands hef-
^ ur nú starfað í 42 ár. í
þessum samtökum eru nú um
30 þúsund manrns, sem starfa
í 207 deildum víðs vegar um
landið að slysavömum. Þetta
starf hefur jafnan verið unn-
ið í sjálfboðavinnu af stakri
óeigingimi og fómfýsi. I
b j örgunarsveit um félagsins
em nú um 2500 manns og em
þær 72 að tölu. Þessar björg-
unarsveitir em jafnan til taks
þegar á þarf að halda og er
óþarfi að fara mörgum orð-
um um þau mannslíf, sem
bjargazt hafa vegna þessarar
starfsemi Slysavamafélags-
ins. Hið mikla starf, sem unn-
ið hefur verið á vegum Slysa
vamafólagsins. hefur vakið
aðdáun fólks um land allt og
þá ekki sízt hinn einstæði
dugnaður kvennanna í
kvennadeildum Slysavama-
fólagsins.
Slysavamafélag íslands
hefur unnið að auknu öryggi
í umferðarmálum síðan 1936
þegar sérstakur erindreki var
ráðinn til þeirra starfa en á
undamfömum ámm hefur
Slysavamafélagið verið aðili
að samtökunum Varúð á veg-
um og staðið undir 40% af
rekstrarkostnaði þeirra. Þau
samtök vom svo sem kunn-
ugt er stofnuð til þess að
vinna að umferðaröryggis-
málum og starnda að þeim
ýmis samtök, sem sum hver
hafa bein afskipti af um-
ferðarmálum, svo sem trygg-
ingarfélögin.
í útvarpsþætti fyrir
skömmu var ráðizt heiftar-
lega að Slysavamafélagi ís-
lands fyrir starf þess að um-
ferðarmálum. Þessi árás var
mjög ómakleg svo ekki sé
meira sagt og hittir einungis
fyrir þann sem hana gerði. Á
blaðamiannafundi, sem Slysa-
vamafólagið efndi til sl.
mánudag vegna þessarar árás
ar, sagði Gunnar Friðriksson
forseti Slysavamafélagsins:
„Stjóm Slysavamafélags ís-
lands harmar þá ódrengilegu
og órökstuddu árós, sem fé-
lagsmálafulltrúi Samvinnu-
trygginga, Baldvin Þ. Krist-
jánsson, beindi að félaginu í
þættinum „um daginn og
veginn“ 17. þ.m. og sært hef-
ur fjölmarga velunnara
SVFÍ víðs vegar um landið.
í þau 42 ár, sem SVFÍ hefur
unmið að slysavömum hefur
það átt hug landsmanna ó-
skiptan, starf þess hefur ver-
ið virt og rnetið. I krafti sam-
stöðu og fóma fjölmargra
kvenna og karla víðs vegar
um landið hefur því tekizt
að leysa af hendi gifturík
björgunarstörf. Á þeirri
braut mun áfram haldið.“
Undir þessi orð forseta
Slysavamafélagsins vill
Morgunblaðið taka.
íslenzk leikritun
W
Anouilh
UM nokkiuir áir heifuir veirið umdra hljótt
uim frairuslka leikslkiáldið Jeam Anouilh.
Ýmsiir aðdéieniduir Skáldsáinis óttiuðiuisit, að
hianin beifði elkkeirt fraimiar till miállaininia að
legigjia; frlá hiamis heinidá væri eikkii sitór-
viirkjia að væmta. Aðrir bœittiu iþví við, að
Anauilllh hefði daiglað uippd einhveirs stiað-
ar á leiðinini, því að síðairi leilkrit hains
Ihiefðu ekki uippfylilt þæir vooiæ, sem fyrri
v&rk hans gáfu.!
Því vair það mörigum fagmaðiairiefinii,
þagar niýtt teiklrilt !etfitir hamn „Amtoiiine"
vair finumiiliuitt í Paris á síðasrba leikári
og hlant aifbnaglðs viðitökiuir. Ledfcihiúsfiólk
var á eiinu máM uim, að þar hieifðli Aniouiillh
komiið þeim nælkifllega á óvairt, sem höfiðu
staðhæift, að bitasitætt ledlkriit mynidi
hiainm ekki skriifia firamiair. Gaignrýnemiduir
köflliuðu „Amtoime" meistamavenk, sem
uppfyilti aflllar þær kröiflur, sem mætti
gena uim lífiræmt og forvitniiegt ieikihúis-
venk.
Áinatuigur og vel það ar iiðiimn, síðain
ieilkrit Amiouifhis „Antigóma", „Vaflls
miautabamiamna“, „Becket“ og fflieiri voru
alllsmáðamdi á siviði þeirra ieikihúsa í
Evrópu, sem töflidu siig vera í taikt við
tírnanm, og þótitu sýna það, sem væri
dæmigert fyrir Enakkllamd eftinstríðsár-
ammia — vomieyBiið, þjámiraguma, ihygl-
iima. Anoudfllh var óspart hiampalð, sem
innhvenfiuim gátfiumanni og menkillegu
skiálidá. En smiám siamam bneyttist stefin-
am í leikhúisflnu, sem á öðnum sviðum
þjóðfélagsiiins og næsitu ieiikinit hamis
fuindu ekki þamm hljómglrumm hjá áiborf-
endum, sem hefði máitt búazt við.
Stúderatar og hávaðamenm, sem knefj-
aisit þesis, að i&ilklhúsið iogi í póflitík og
hatnömmum þjóðfélagsáideiium, hafia lát-
ið sér fiátt um „Amtaime“ finmaist. En þó
svo að Anouáflh eigi eikki uipp á paflilborð-
ið hjá ákveðnum hópum, blainidiast fá-
um hiuigur um, að með „Amtoiine“ hiefiur
harnn uminið sámm etftiirmiinnifliegiasta sigur.
GagmrýMemdur ffleistna stórbiaðia í Fnakk-
Jamdi og glöglglt ieilkhiúsfióik talaíði há-
stemmdum orðum um „dýrðflieiga náðiar-
gláfu“ Anouiihis ag fieira í þeim dúir. Fyr-
ir hölfumd, sem er kioimimm af léttaista
skeiði, og heifur þegar skiflað drjúigu dags
verfci, iþykir þetta kammiski óþörf niðiur-
staða og fiáinámileg. En þagar þeiss er gætt,
‘hverisiu mjög Amiauilh hefiuir átt í vök að
verjiast, séist, að þetta enu meána em iinm-
antóm oirð.
Sumir hafia saiglt, alð „Amitoine11 viirðiiist
vera eins konar svamaisömgiur höfiumdar-
ins. Aðaipensónam, Antoine de Saimt
Fiour, er á hátimdi firætgðar sinnar sem
ieikslkáld á ánutmum fyrir heimsstyrjöild-
itrta fyrri. Skyndileiga smýr bainm baki við
auðæfum, fnama og ástkonum og býr um
silg í afisfcieikktri höfll. Eirtrt aif síðuistu
varkium hamls var tilraum tiá að áitta silg
á og lýsa, bvemsu gamtlir vimir og bumm-
Jean Anouilh
ingjar, gagnrýmendur, eiginkiomur og ást-
konur myndu bnagðasit við dauða hams
og tala um hamm að honium látmium.
Hann æfir ieilknitið mieð nakikrum ledk-
unurn, en gefiur síðan allt fyriirviaralaiusit
upp á báitimn.
Amitoine dieyr, þegar hainm er að
hreinsa byissumia sína. En harnm haiföi áð-
ur gafið þau fyriinmœfli, a0 gamfiir viirair
hanis söfnuðúst samam í bölMmmi og
hlýddu á erfðainðkná hamis. Þau fyriinmœili
enu liður í áætlum harus; þó svo hamm
sjiáifuir sé diauður, vill hainm fá þá tifl. að
leika hflutvenkin, sem hainm haiflði æ'tilað
þeim.
Anouilh virðiisit um miangt umidix sterk-
nm áhnifiuim frá Pinamdello í „Antoime".
Fnábær tæiknii hamis er sögð nýtasit til
fulls; hainm gerþekfcir sviðið, svo að fiáir
hafla það jialfin vel á valdi símiu. Mainmlegt
eðli iítur hamm ekki aflltaf samiu auigum
og samtíðarmieimn, em harnn er hreimm
smillinguir að ná fram beizikjunnfi og öm-
uglyndinu oig glefia jiarflnifiriamt tiil kyinmia,
að honum er Ijóst, að flleistar persóniuim-
ar búa einnig yfir geðþeklkari tiflfiimniimig-
um. h.k.
Ný sóknarlota
gegn Biafra?
Lagos, 24. m/óv. AP.
SAMBANDSHER Nígeríu býr sig
nú undir sókn á öllum vígstöðv-
um gegn Biaframönnum eftir
margra mánaða hlé sem hefur
verið á átökum, að því er haft
var eftir öruggum heimildum í
dag. Samkvæmt fréttum frá Ben
in í Miðvestur-Nígeríu og Kad-
una í norðri hefur mannfall þeg-
ar aukizt.
erri, stærsta bæouim sam er á
valdi Biaframanna. Samlbaindis-
bersveitir hafia einnig reynit atð
ná Nnewi, heknaibæ Ojluikwu
hersihlöfðdingljia Skaimmt firá Uti-
fluigvellti. Samkvaeimit áreiðanleg
uim heimiildium Ihaifla rússnieJk
stórskotavopm verilð fluitt tifl víg
stöðvanna, en 'emin eru samiganigu
leiðir sambanidishermanna svo
langt frá UIi að þaiu taoimia eklki
að ruotuim.
Bannsamning-
ur staðfestur
¥ eiklistarlíf hefur löngum
verið fjölskrúðugt víða
um landið. Nú á þessum vetri
kemur t.d. glögglega í ljós, að
þótt miðstöð leiklistarlífs
þjóðariinnar sé í Reykjavík,
láta aðrir landshlutar ekki
sitt eftir liggja. Þannig mun
Leikfélag Akureyrar sýna 5
íálenzk leikrit í vetur og er
þá mikið færzt í fang.
Eitt þeirra leikrita, sem
Leikfélag Akureyrar hefur
nú tekið ti'l sýningar er
Brönugrasið rauða eftir Jón
Dan. í viðtali, sem Morgun-
blaðið átti við Jón Dan fyrir
skömmu, sagði hann m. a.:
„Ég hef sennilega skrifað það
um 1950, þá liðlega þrítugur.
Á árinu 1955 stóð til að sýna
verkið í Þjóðleikhúsinu, en
um þær mundir voru íslenzk
verk sýnd, sem fengu óblíð-
air móttökur og því þorðu
forráðamenn leikhússins ekki
að taka eitt íslenzkt leikhús-
verk enn til sýningar. Lái ég
þeim það ekki.“ Þessd um-
mæli Jóns Dan gefa nokkra
huigmynd um þá erfiðleika,
sem íslenzk leikritun á við
að etja.
Um starfsemi Leikfélags
Akureyrar segir Jón Dan:
„Já, það ber vott um mik-
inm stórhug. Akureyring-
ar eiga mjög góða og efni-
lega ledkara, að ég tel, og
þetta starf í vetur, þar sem á
að sýna 5 íslenzk leifcrit ein-
göngu, sýnir náttúrlega hvað
þeir eru djarfir. Og í svona
listalífi er svo mikið undir
því komið hvað menn þora...
Hitt er svo augljóst, að það
verður auðvitað að styðja við
bafcið á þedm til þess að starf
ið gangi og þar er komið að
Akureyringum almennt.“
Það ber vissulega að leggja
mikla áherzlu á að efla leik-
listina utan Reykjavíkur. En
til þess að svo megi verða
þarf ekki aðeins til að koma
dugnaður og áræði leikar-
anma sjálfra heldur og einm-
ig stuðningur almennings.
Vonandi mun Leikfélag Ak-
ureyrar verða þess stuðnings
aðnjótandi í ríkum mæli, svo
og leikfélög anniars staðar á
landinu.
Tallsimiaður laodviairinaráðiuineyt
isine haflur efckert viljiaið luim það
segja hviont nú sólkn sé í lumldir-
búininlgi, en viðlurlki&ninAr að liiðls-
ffl'utninigar eigii sér stað á niofclkr-
uam vígstöðiviutm. RiagnitlímiamiuTn
er að lýáka og yagir fiarndr að
þonnia. Enigin átök að náði hafa
átt sér stiað síðan saimibandsavieilt
ir tóíku Uimiu'abiia ag misstiu
Owerri í apríl, en þó hefiur ioft
komiið til smiálbardaga dkiaimimt
fná: Omitshia, þar sieim Ðdiaifina-
mianin hafia nofið vaginn tlil En-
uigu.
Saffnbanidílhiermieinin 'hafia irieynt
að sæfcjta til Owerni úr siuiðri, en
arðið að hiaffldia sig við viagdina,
og viglííinan Ihlefiur ifiærzit til og
firá uim 'Sflíö 'tiill 112 mílur ifirá Ow-
Washington og Moskvu,
24. nóv. AP-NTB.
NIXON Bandaríkjaforseti undir-
ritaði í dag skjölin um staðfest-
ingu sáttmálans um bann við út-
breiðslu kjarnorkuvopna. Sam-
tímis staðfesti Æðsta ráð Sovét-
ríkjanna sáttmálann á sérstök-
um fundi í Moskvu. Alis þarf
undirskriftir leiðtoga 43 ríkja til
þess að sáttmálinn taki gildi, og
hafa þegar 22 ríki staðfest hann.
Við undirritun sáttmálans,
sagði Nixon, að lofcasitaðlfesting
hans ætti að tryggja mannkyn-
inu öruggari framtíð. Hann kvað
það von sína, að sem flest riki
undirrituðu sáttmálann, se.m
fyrst og kvað það steifnu stjórnar
sinnar að leita eftir sanngjömu
og raunlhæfiu saimkomulagi til að
takmarka vígbúnað og leysa
hættuleg deilumál sem ógnuðu
friði og öryggi í heiminum.
í Moslkvu sagði Gromyko utan-
ríkisráðherra, að sáttanálinn væri
einn hellzti máttarstólpi alþjóða-
laga, seim rílki heiims yrðu að fara
eftir og sýndi þann vilja þjóða
heiims að stemima stigu við hætt-
unni á kjarnorkustyrjöld. Hann
lagði áherzlu á það ákvæði samn
ingsins að ekki megi flytja kjarn
orkuvopn frá einu ríki til annars
eða rikjablakka, þar á meðal
hernaðarbandalaga. Hann kvað
samninginn elkkj hefta friðlsaim-
llega hagnýtingu kjarnorlkunnar.