Morgunblaðið - 15.07.1970, Page 21
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 15. JÚLÍ 1970
21
1
— Erlend blöð
Framhald af bls. 15
Sam olkikair tímiair Ihiefðiu þarf
(fytniir. Ég þelkkftö, Bjiairtnla Bienie-
diilkftisson lilttiið, en. alliir segjia,
a/ð ihamm baifi v>erilð miaðuir
vliztou oig .gióðina wáiða. Hairan leiilt-
afcSiist váð alð igana iað mauiravieiriu-
leilba kj'ömomð Sjiálflsltiaaðlisflókkis-
inB — „flokikiuir allria Stétítla."
í saimia blað sflorliiflair Ingvar Oja
ignejn uim hiintn látinia foinsæitiis-
náðlhenna þar sem seigiir: „Áir.i0
1947 vtair hiamin slkliipaiðluir ultlam-
míkisnáðlhieinna landis Símis oig því
emlbaatítfi. gagmidii hamira til 1963.
Á iþeseiu itíímiafbnii vairð Ihamm
þeMdtuir á alþjóðaweittviaingi ag
Ihafði foriyistiu uim iað íslaind
gemðdist alðfili aið Atlantislhatfls-
haradaliagimu .... Jiaifimvel þóltlt
íslainld hiaifli í önyggisimiál/uim
viarið í saimisltiairifli vlið Atlamits-
Ihiaflábainidialagið og Bandarálkiin
toefluir m/omnæin saimiviinmia veirið
liiflanidi (hugsjón í lauguim laradis-
mianinia. Bjianrai Bemiedilkltissom
viar imiikiill talsimiaðiuir niormæmini-
air sairruvimtnu ag vair óþneyttiandi
viið að umdliinstiriíkia itieragsl íslamids
vsö hilra Nloinðluirliömidliira.“ Bjlarmla
BieinieoDilkltissiomiar var miimmzt í
diagblöðuim um gjöirvalla Sví-
þjóð sl. lauigardiag.
FINNLAND
Hufvudstadsbladet saigðli sl.
laugandiag ma.ia.: „D'ri Bjiairinli
Beniedlibtssom haflði vemið flor-
saetíiisnáðlharina siðian 1963 og var
talimin stankiur þjóðiarieiiðtogi,
sem hafðli irbikil álhirliif í Stjórin-
miálaliíifli lamids sínis. Hamm var
eliinin iatf flnemStiu stíjónramála-
mlöminluim hiras uimga fsienizka
lýðvei.dis og ávanira sér vtöðiur-
fcaninlingu á alþjóiðiavelttvanigi,
sérstaklega á því tlimiabili er
hanin var uitanmikftignáðher.ria.“
BRETLAND
Pnegnlim. uim flnáfla.11 dir.
Bjiannia Bieniediilktssaniar, fonsisöt-
isriáðfaeinna var biirt á fór'síiðu
hinis viritia btnezfca diagtolaðs The
Times sl. lauigairdiag og einin-
flnemuir bintii blalðið íibarlagia flriá-
Sögra aif ævilfleirli og stömf-
iuim hans. í mfiinmiinganarðlum
The Times var toemlt á aið
Bjiarinli Biemiediifctssom heiflðli baflt
flaryistu um., að ísiainid geirið-
liSt laðili að Atlanltsbaiflslbairadia-
lágilnlu ag faanin haflðfi saimiið
uim sénstöðu iaradis sínis imm-
iam bandiaiagisiinis og um dvöl
toaraáaríslks vainniarlið's á íslamidli.
Fregmin um iát Bjarna Bene-
diktssoniar var eiranig birt á
tflorsíðu The Daily Telegraph,
sam sagði í minmáragargnein um
hairan, að merikur stjórnmiála-
Iflerill haras hefði spararaað tvö
mieiriháttar tímiabil í sögu Xs-
lamds, styrjaldariárin 1939—
1945, er Xslarad biandaðist inn í
átök styrjaM'anaðila og sjálif-
stæði íslands og stafnum lýð-
véldis. The Daily Telegraph
segir, að Bjaimi Beraediktsson
hafi verið sæmdur heiðurs-
meirlkjum margma Bvrópuþjóða,
m.ia. hiaái Geang VI. Bneitatoan-
umigur sæmt hann „Kirag’s
MedatL flor Service in the Cause
of Freedom."
FRAKKLAND
Hið heim'stounna franska dag
blað ,,Le Mionde“ birti umsögn
um stjórmimlálaferil dr. Bjiarna
Benediktssonar sl. laugardag.
Þar segir m.a.: „Enda þótt
Bjarni Benediktsson hafi á
yngri árum slkipað sér eindreg
ið í fylkingu þeirra, sem ósk-
uðu eftir fullu sjálfstæði ís-
lamds, þ.e. algjörum skilnaði
við Daramörku, sem náðist
1944; var hann jafnframt inni-
lega sannfærður um að ektoi
væri unnt að tryggja í raun
framtíð Sögueyjunnar og eðli-
lega framþróun hennar nema í
náinni samvinnu við fyrri höf-
uðtoorg hennar og hin þrjú ná-
grannalöndin.
Nafn Bjarna Benediktssonar
verður tengt sögu fyrsta aldar-
fjórðungs íslenzka lýðveldisins
órjúfantegum böradum . . .
A srviiði utanrílkismláia vair
Bjiannii Benediktsisioin mjög ein-
dneigiinm stuiðraMgsmiaður At-
lanitslhiafsto,andaiagsinis. Það var
bainm, siem uinidirritaði Atlants-
bafisisiáittmiálanm fyrir íslandls
hömd 1949, eftir að hafa sjálf-
uir kyminit efnii hians. Haran garði
sér ljóisiá grein fyrir raauðsyn
þeas að tryggja lamid sitt giegm
banidarískum áhrdtflum, siem
gætu orðið hættuleig, einfcum
á sviði miennimgiarmála, sem
toam fram í því, að hann átti
mjög góð samskipti við savézika
ráðamienn án þesls að gefla þeim
miolkkru siirani nioikikuð eftir.“
Þá ræðir biaðið um efraahagis
ömðuigleitaa á íslandi ag segir
svo: „Portsiæitisráðiherrann lagði
silg allan fram um að reyna aið
róa laindismienn í því skyni að
foæta ástaradið. Hahn lézt þeigar
atftur virtist vera farið að rafa
til, ekki sízt veigna tækifær-
lammia, sem oiprauiðusit við aöild
ís'Larads að Friíverzlunarsamtök-
um Bvrópiu, islem hann var ein-
dregiran hvaitamaður að, þrétt
fyrir hávær móitmæli viras'tri
sininaðrar stjórnarandis'töðu.
Af óþreytamdi vinnusiemi tók
þessi athaifiniamikli stjórnmála-
ieiðtoigi siéir mjiöig margvísleig
verkefnii fyrir hen.dur auk
sitjórmimálaisitianfa. Ha-nn ritaði
mikið urn lötgfræðileg efni og
frá 1966—1969 haatti hann setu
í rikisstjóm til þess að stjórna
laragstsensta daiglblaði eyjarinn-
ar, Margluintolaðinu."
Banidairi'sk'a blaðið Inter-
national Herald Tribune, seim
igefið er út í samivinnu við The
New York Times og The Was-
hington Post í París birti flrétt-
ina um fráfall Bjaima Berae-
diktssonar á forsíðu sintni sl.
laugairdaig. Segir blaðið, að
Bjarni Ben'ediktssan hatfi haft
milki'l áhirif, sem utanríkisráð-
herra lands síns eftir stríðið og
halft tflarystu um aðdld þesa að
Atiantghaifsbandalaginiu. Inter-
national Herald Tribune rekur
stjórnamálaferli Bjarna Bene-
diktssonar.
BANDARfKIN
BandaríSka stórtolaðið New
York Times birti fréttiraa um
anidliát Bjarraa B'enedi'ktssaraar,
tfarsætisnáðherra á farsíðu sinni
®L laugardaig ag á bls. 3 þairan
sama dag var rakin ítarlega
stjómmólaferill haras ásamt um
sögn blaðsins sjáltfs. Fer sú
umisögn New York Times um
íllíf og störf Bjarina Beraedikts-
sonair hér á eftir:
„Með íislenzkri þjóð, sem
þekkt er tfyrir einstaklings-
fayggju var Bjarni Benedikts-
son, tfonsætisráðherra, álitinn
atkvæðam'estur stjórnmáia-
mianma ag sá sem hvað víðtæfc-
ust áhrif hefiUr haft síðustu
þrjá ánatugiraa.
Liönigu áður en ísland hlaut
sjálflstseði sitt árið 1944 var
hann í fyikinigarbrjósti sjálf-
stæðishreyfdngarinnar. Allar
Igötur síðan — hann átti sæti á
Alþiragi firá árinu 1942, gegndi
tfjölmörgum ráðhexraiembætt-
urn og hatfði verið farsætisráð-
herra undarageragin sex ár —
faefur flarill hans orðið honum
til vaxanidi framdráttar á
stjórnmiálasrviðinu, svo ag mark
að framifarir fyrir íslerazku
þjóðiraa, sem tel'ur 200 þúsund
manras, bæði efraahagslega og
flélagslega.
Þótt hann væri efcki jatfn lit-
rfkwr persórau'leiki og fyrir-
reniraari haras, Ólaflur Thars, for-
sætisráðherra, hetfur Bjiarni
Bemediktsson raotið vinsælda í
forsætisráðlherrastóli. Undir for
ystu hans hefur ísland reynt
að laða að erlent fjármagn í
því skyni að renraa traustari
stoðum uradir atviranulíf þess,
sem einlkum hetfur byggzt á
tfistoveiðum.
Þairara 1. marz íékk fsland,
umidir florsjá Bjarraa Benedikts-
soraar, iranigöragu í Fríverzlunar-
bandalag Bvrópu, en í því eiga
sæti raoikfcrar þjóðir, sem utan
við Bfniafaagsfoaradalag Evrópu
starada.
Bjiarni Beniediktssan var ut-
anrifcisráðherra árið 1949 ag
©egndi þar atf leiðaradi forystu
hlutverki, er ísland undirrit-
aði AtlanitShatfsbandalagissátt-
málanin. íslarad hefur entgum
her á að skipa; framilaig lands-
iras er að hafa 3000 banidaríska
hermenn í bækistöð 30 mílur
vsuðaustur af Reyfcjarví'k.
Bjarni Benediktsson kom sáð
ast í heimisófcni til Washinigton
á fyrra vori. Tilefnið var end-
urtflundir þeirra, sem hötfð
undirritað Atlantshiatfssammintg-
imin.
Bjarni Benediiktsson hafði
átt sæti í miölstjórn Sjáltfstæð-
isflokksiras síðan árið 1936, og
við formenmsku tók hann árið
1961. Hann tófc síðan við for-
sætisráðherraembætti í sam-
steypustjórn Sjáltfstæðismanna
og Jafnaðarmanna, þegar Ólaf-
ur Thors dró sig í hlé í nóvem-
ber 1963.
Bjarni Benedilktsson var
maður lágvaxinn, hvíthærður
með ívið þrjóskulegt oig stór-
sfcorið svipmót. Hann var talinn
harðslkeyttur stjórnmálamaður
og bjó yfir viðtækri þekk-
ingu á löguirn og íslenzkri
sögu.
Svo sem íslendingur einn hef
ur orðað það, „var hann einn
gáfaðasti maður landsins, en
hann gat líka bitið frá sér ef
svo bar undir.“
Hann fæddist í Reykjavík
þann 30. apríl 1908, sonur for-
ystumanns í sjálfstæðishreyí-
ingunni. Hann lauk lögfræði-
prófi við Háskóla íslands 1930,
og stundaði nám í stjórnlaga-
fræði við Háskólann í Berlín í
tvö ár.
Árið 1932 varð hann prótf-
essor í lögum, yngstur háskóla
kennara landsins. Árið 1940
varð faann borgarstjóri í
Reykjavík og endurfcjörinn í
þá stöðu 1942 og 1945. Árið
1947 var hann skipaður utan-
ríkis- og dómsmálaráðherra,
eftir að hafa í eitt ar verið full
trúi Islands hjá Sameinuðu
þjóðunum. Stöðum utanríkis-
og dómisimiálaráðherra gegndi
hann fram til ársins 1953.
’Hann varð dórns- og mennta
m/álaráðherra á árunum 1953-
1956 og tók þá við ritstjórn
Mor’gunblaðsins, áhrifaimesta
blaðs lands síns.
Bjarni Benediktsson tók að
nýju sæti í rí'kisstjórn árið
1959 og þá sem dómsmála- og
iðnaðarráðherra. Félkfcst hann
aðallega við vandamál er að
fiskiðnaði lutu, en mjög dró úr
fiökveiðuim ár frá ári og hafði
það víðtæk áhrif á efnahagslíf
landsins.
Siðan árið 1944 hefur dr.
Bjarni Beneditotsson verið þing
maður Reykvíkinga og forseti
Sameinaðs Alþingis var hann.
árið 1959.
Úr New York Times.
’Bjarni Benediktsson var ekki
maður, sem hafði gamanmál
og glens á hraðtoergi, en þyrk-
ingsleg kiímnigáfa hans varð
mörgum minnisstæð.
Þegar íslenzkur karlakór fór
í söngferð til Marokkó og Alsír
árið 1950, minntist Bjami
Benediktsson þess er serknesk-
ir sjóræningjar gerðu strand-
högg á íslandi forðum, og
toöfðu fjölda fanga á brott með
sér. För karlakórsins bar á
góma og hann sagði: „Segja
mætti mér að við höfum niú
loks komið fram hefndum.“
Hann kvæntist Sigríði Björns
dóttuir árið 1943.“
THEJMES
tllt J'
I nion leader fiies
fo lersey:í
:W. :'
.iplil'íliSíí’fi'lllÍS'ÍÉÍi'M
M
' ísss ;
.aKfWIKO . ** 3SÍ<'- • -4 MJ' M■■■ — ■
■1.. W tfflÍNR-.KS t« S PrédflK Ifh þ.þ
slatsminisler
TSi .ANT'S
1 hustttl, SiFfkfUr Bk< I nv
1 htistrn S'.Rr'KÍurR^it'.-dint-:', »(>rt>.l,iU<!'iiiuU:- I I II
W/l I I 3 I g i f-* B I
i«Kidv » ioo-
*0Wt!v«»Xt!<ef w .V.
huslni 02 datterson
SjnonnUtrm
! nitcs i
mimsterkt
.K.isgft'aawj - J
■
"tL, ■ ifff. WíMíta
-
ZvxSS1
... v,f ho.fl
twí mi'o Iwifc h»ft’ < ft>c5fft«ua..
WM9 >t ir* >*(!«.
wsws s'A,