Morgunblaðið - 06.04.1972, Síða 11

MORGUíNBLAÐIÐ, FLMMTUDAGUR 6. APRÍL 1972
11
Vilmundar Jónssonar
minnzt á þingi í gær
í BYRJUN fundar sameinaðs
þingrs í gær minntist forseti þess,
Eysteinn Jónsson, Vilmundar
Jónssonar fyrrum alþingismanns
og landlæknis, en alþingismenn
minntust hins látna með þvi að
risa úr sætum.
Forseta sameinaðs þings fór-
ust svo orð:
„Viúmundur Jónsson fyrrver-
andi tandlæknir og alþingsmaður
andaðist í sjúkrahúsi hér í
Reykjavík 28. marz siðastliðinn,
82 ára að aldrL Hann átiti sæti
á Alþin'gi á árumum 19.31—1934
og 1937—1941, sagði af sér þing-
meninsku í júiii það ár og hafði
þá setdð á 8 þimg’um alíls.
Viiniundur Jónsson var fædd-
ur 28. mai 1889 að Fomustolrk-
um í Nesj um í Austur-Skafta-
fefesýslu. Foreldrar hans voru
Jón bóndi þar og síðar verka-
maður á Seyðisfirði Siigurðsson
á Borg á Mýrum i Ausbur-Skafta-
felJssýslu Bjamasonar og kona
hans, Guðrún Guðmundsdóttir
bónda að Taðhóli í Nesjum Guð-
mundssonar. Hann lauk gagn-
fræðaprófi á Akureyri vorið
1908, stúdenttsprófi í menntas'kól-
anum í Reykjavík 1911 og emb-
ættisprófi i læknrafræði í Há-
sikiól Islands vorið 1916. í>á um
sumarið sitarfaði hann í sjúkra-
húsi í Qsló, en var um haustið
séttur héraðsdæknir í Þistilfjarð-
árhéraði. Haiustið 1917 var hann
settur héraðsilœknir í Isaf jarðar-
héraði; skipaður í það embætti
1919 og jafnframt yfirlæknir
sjúkrahússins þar. Gegndi hann
þeim störfum til 1. október 1931,
er hann var ski'paður landlæknir.
Var hann landlæknir tæpa þrjá
áratu'gi, lét af því embætti vegna
aldurs í árslok 1959.
Viimundur Jónsson geigndi
ýmsum störfum á sviði heii-
brigðis- og féiagsmiála jafníramt
aðalstarfi sínu. Hann átti sæti
i bæjarstjóm Isafjarðarkaup-
staðar 1922—1931, sat i skóla-
nefnd kaupstaðarins 1926—1934,
var í stjóm Kaupifélags ísifirð-
inga frá stofinun þess 1920—1931
og formaður i stjóm Samvinnu-
félags Isfirðinga frá stofnun
þess 1927—1931. Hann var í
stjóm Kaupfélags Reykjavíkur
1935—1936 og síðan í fram-
kvasmdastjóm Kaupféi. Reykja-
vi'kur og nágrennis 1937—1943.
Hann var formaður stjómar-
nieifndar Landspítalans 1931—1933
og síðan rikisspiitalianna 1933—
1959, forseti læknaráðs frá stotfn-
un þess 1942—1959, formaður
skólanefndar Lyfjafræðingaskóia
Islands frá stofnun hans 1940—
1957 og fonmaður skó'lanefndar
Hjúkrunarskóla Is'lands 1945—
1959. Sæti átti hann í stjóm-
skipaðri nefnd, er saindi frum-
varp til kosningaiaga árið 1933
og var í landskjörstjóm 1933—
1956. í ritstjóm ríkisútgáfu
námsbóka var hann 1937—1945.
Árið 1942 var hann í stjómskip-
aðri nefnd, sem endurskoðaði
barnavemdariög.
Viimundur Jónsson valdi sér
l'rfanisfræði að sémámi. Hann
var héraðsiasknir hálfan annan
áratug við góðon orðstir og far-
sæH sj úkrah ústækinir. Á þeim ár-
um fór harrn nokkrum sirmum
utan til að kynna sér læknisstörf
í sjúkrahús'um. Lemgstan hiuita
ævi sinnar var hann í embætíi
landlækni'S, reglufastur, afkasta-
miikrll og ráðdeildarsamur emb-
ættísmaður.
Riltstörf voru gildur þátitur i
ævistarfi ViJmundar Jónssonar.
Hann samdi bækur, ritlinga og
blaðagreinar um ýmis hugðar;
rnál sín. Hann var bindindissam-
ur og ri'taði talsvert um áfengis-
mól. Hann skrifaði fjölda blaða-
greina um stjómmáL Margs
konar rit og ritgerðir um heil-
bri’gðismál og læknismálefni
voru þáttur í embæbtisstörfum
hans. En þau máí áititu rikari
ítök í huga hans en embættis-
skyldur kröfðust. Saiga toknimga
og læknLsfræði á Isiandi var
Frumvarp Lárusar Jónssonar o.fL:
Svigrúm sveitarstjómaí
skipulagsmálum aukist
LAGT hefur verið fram i neðrl
deUd frumAarp tíl breytingar á
skipulagslögiim. Fhitningsmenn
eru úr öllum flokkum, og er
Lárus Jónsson (S) fyrsti flutn-
ingsmaður. .Samkvæmt frumvarp
inu er gert ráð fyrir að skipu-
lagsstjóm geti heimilað sveitar-
stjóm að annast á eigin kostnað
tUtekið skipulagsverkefni undir
yfirstjóm sikipulagsstjómar. Ráð
herra «r þá heiimUt að láta greiða
úr ríkissjóði allt að helmingi
kostnaðar sveitarstjómar við það
verkefni, enda hafi skipulags-
stjóm staðfest samning sveitar-
stjómar við þonn aðila, sem verk
efnið tekur að sér, þ.ám. kveðið
á um hámarksframlag ríkissjóðs.
1 greimargerð, sem frumvarp-
inoi fiylígir, segir m.a.;
Frumviarp þetta er borið fram
að beiðmi s'tjómar Sambamds ísl.
sveitarfélaga.
Ástæðan til þess, að frumvarp
ið er fram komið, er sú, að gkipu
lagsskyld svei.tarféClög hafa í vax
andi mæli óskað þess að fiá sjálf
að aranast gerð skipulags undiir
yfirstjóm skipulagsstjómar riík-
isins, sem hefur lýst siig hlynnta
þvi fyrirkom.ulagi, enda teifcni-
stofa skipulagsstjóra mjög fálið-
uð.
Frumvarpið á ekki að leiða til
aukirma útgjalda flyrir ríkissjóð,
hielidur miða eingörígu að þv<i að
veita sveitarstjómum aukið svig
rúm um skipultagsmál og eetti að
stuðla að þvtí, að fleiri aðiiar en
nú eru, yrðu virkir í þessu þýð-
ingarmikla starfi.
homum hugJieikið viöfangsefni.
Gagmmei-k riit og ritg'eröir eftix
hann um þau efni haifa birzt á
prentL Rit hans um lækntnigar
séra Þorketis Amgrímssonar í
Görðwn á Álftanesi var í janúar
1946.metið af læknadeild Háskóla
íslands gilt til vamar fyrir dokt-
orsnafnbót í læknisf ræði, en
hann lét við það sitja. Á sjö-
tugsaflmæli hans árið 1959 var
hann af Hásikóla Islands sæmd-
ur döktorsnafn'bót í heiðurssikyni.
Viimundur Jónsson var einin
af áhrifamestu frumherjum
jafináðarstefiniunnar hér á landi.
Hann var skoðanafastur, sjáif-
stæður í hu’gsun, málsnjaM og
rökfastur. Á Alþingi lét hann
mikið að sér kveða og var hér
einn af leiðtogum Aliþýðuflok'ks-
ins. Hann beiitti sér fyrir stefnu-
má'lum fllokks sins, var meðai
annars eirm af samningamönn-
um um stjómarmyndun 1934.
Framhald á bls. 20.
VUmundur Jónsson
St j órnarf rum varp;
Lögreglumenn verði
ríkisstarfsmenn
— fyrir árslok 1973
f GÆR var lagt fram á Alþingi
stjómairfrumvarp til laga um lög
reglumenn, þar sem gert er ráð
fyrir að ríkið beri fillan kostnað
af ahnennri löggæzlu í landinu.
LögregCumenn, sem verið hafa
í þjómusfcu sveitar- og sýslufélaga,
eiiga kost á því tii ársloka 1973
að gerast starfsmemn rikisins
með þeirn réttindum og s'kyCidium,
sem því flylgja. Að öðrum kosti
telst iögreglumaður starfsmaður
sýslu- eða sveitarféíags með
kjörum samkvæmt gildandi kjara
saimningi til loka gildistima hans.
Um mál þeirra lögreglumamna,
sem ekfci kjósa að gerast ríkis-
starfsmemn fyrir ársliok 1973, þeg
ar núgildandi kjarasamningi lýk-
ur, Skal farið eftir aiimenmum
reglum um niðuriaginingu stöðu.
1 greinargerð, sem fylgir firum
varpinu segir m.a., að samfara
þessari tilflærslu löggæziiukostn-
aðar sé nauðsynlegt að breyta
lögum um lögregiiumenn, sem
saimtovæmt núgildandii iögum séu
fíestir starfsmerm sveitarfélaga,
og heflði þótt rétt að semja iög-
in að nýju í heild þar sem að
breytinigarnar snertu flestar
greinar núgiidandi lögreglu-
mannalaga.
I frunwarpiniu er og gert ráð
fyrir að rikið taki við þeim tæfcj
um og þvá húsnæði, sem sveitar-
eða sýsluféiag hefur lagt lög-
regfcmni til, 4n þess að sérstöfc
greiðsla koimi fyrir, en sveitar-
eða sýsiufiéllög haldi eignaæMut
sinum i umræddiu húsnæði. Ekki
er þó gert ráð fyrir að greiðsila
hooni fyrir afnotin, þótt eignarað
ild haWist.
Opnum í fyrrnmálíð
OPNUM í FYRRAMÁLIÐ (FÖSTUDAG) STÓRA SKÓVERZLUN AÐ
Laugarnesvegi 112
SELJUM ALLAR TEGUNDIR SKÓFATNAÐAR: K ARLMANNASKÓ, KVENSKÓ, BARNASKÓ
í MIKLU ÚRVALI VIÐ HAGSTÆÐU VERÐI.
NÝJAR SENDINGAR AF ÓDÝRUM KVENSKÓM FRÁ ENGLANDI YFIR 20 TEGUNDIR.
OPIÐ TIL KLUKKAN 10
Skóbúð
Austurbœjar
Laugarnesvegi 112