Morgunblaðið - 22.12.1972, Blaðsíða 11

'MORGtrNBLA'Ðm' F'ÖS’nTDTfGTTR ‘:
.--ri -■ ^
nwn-
11
Slysatrygging sjómanna;
Þingmenn Framsóknarflokks og
Sj álf stæðisf lokksins eru á móti
ein-
okun
Miklar umræður urðu i neðri
deild Alþingis sl. miðvikudag
um frumvarp til laga um breyt
ingar á almannatryggingalögum.
Magnús Kjartansson, trygginga
ráðherra, flutti breytingar-
tillögu við frumvarpið, þar sem
lagt var til, að Tryggingastofn-
un rikisins tæki að sér sérstak-
ar slysatryggingar vegna sjð-
manna, sem ráðnir eru að út-
gerð skips. Meirihluti heilbrigð-
is- og trygginganefndar neðri
deiidar lagði hins vegar til, að
tryggingar þessar yrðu ekki ein
ískorðaðar við Tryggingastofn-
unina. Báðar tiilögrurnar voru
dregnar til baka.
Frumvarpið um breytingar á
almannatryggingalögunum var
á hinn bóginn samþykkt sem lög
frá Alþingi eftir þrjár umræður
í efri deild á miðvikudagskvöld.
Magnús Kjartansson. heil-
brigðis- og tryggingaráðherra,
gerði grein fyrir breytingartil-
lögu sinni, þegar málið kom til
þriðju umræðu í neðri deild síð-
degis á miðvikudag. Sagði ráð-
herrann, að mestur ágreiningur
væri um, hvort þessi slysatrygg
ing sjómanna ætti að vera bund
in við Tryggingastofnunina
eina eða ekki. Grundvöllur sinn
ar tillögu og algjör forsenda
hennar væri sú, að slysatrygg-
ing þessi yrði einungis á vegum
Tryggingastofnunarinnar.
Jón Skaftason gerði grein fyr
ir tillögu meirihluta heilbrigðis-
Óiafur Jóhannesson.
og trygginganefndar, er hann
stóð að ásamt Ingvari Gísla-
syni, Sverri Hermannssyni og
Ragnhildi Helgadóttur. 1 tillögu
þeirra fólst, að Tryggingastofn-
im ríkisins gæti tekið að sér
slysatryggingar sjómanna og
annarra, er störfuðu við útgerð
skips. Jón Skaftason sagði, að i
tillögu ráðherrans kæmi fram,
að Tryggingastofnuninni væri
heimilt að taka slysatryggingar
atvinnurekenda, en væri þó
skylt að taka slikar trygging-
ar frá útgerðarmönnum.
Þingmaðurinn sagði, að hann
hefði hvergi fundið upplýsing-
ar, sem styddu það, að iðgjöld-
in yrðu lægri, þó að slysatrygg-
ingin yrði bundin við Trygg-
ingastofnun ríkisins eina. Þvert
á móti legðu tryggingatakamir
áherzlu á, að ‘þessi slysatrygg-
ing yrði ekki bundin við Trygg-
ingastofnunina. Formaður L.1.0.
hefði t.d. tjáð sér, að hann gæti
vel hugsað sér, að heildarsam-
tök útgerðarmanna byðu þessa
tryggingu út Slik samkeppni
myndi tryggja lægstu iðgjöld-
in.
Sverrir Hermannsson.
Magnús Kjartansson, trygg-
ingaráðherra sagði, að algjör
forsenda sinnar tillögu væri sú,
slysatryggingin yrði bundin við
Tryggingastofnunina eina. Hann
væri reiðubúinn til þess að taka
tillögu sína til baka til þess að
fresta ákvörðun um þetta atriði
fram yfir áramót. Ákvæði sigl-
ingalaganna frá í fyrra um
slysatryggingu sjómanna stæði
þá enn óbreytt.
Ráðherrann sagðist hafa beitt
sér fyrir því á sinum tíma, að
Brunabótafélag Islands gæti boð
ið þessa tryggingu á viðunandi
verði, eftir að tryggingafélögin
hefðu lýst því, að þau gætu
ekki tekið trygginguna að sér.
Þegar Brunabótafélagið hefði
orðið við þessari beiðni, hefðu
tryggingafélögin hins vegar
treyst sér til þess að bjóða sjó-
mönnum sömu eða e.t.v. betri
kjör. Ráðherrann sagði, að al-
gjör samstaða hefði náðst milli
fulltrúa L.1.0. sjómanna og
tryggingasérfræðinga um þá til-
lögu, er hann hefði lagt fram.
Að svo búnu var umræðum
frestað til kvöldfundar.
Jón Skaftason tók fyrstur til
máls, þegar málið var tekið fyr-
ir að nýju. Sagði hann, að hann
myndi draga tillögu sína og
Ingvars Gíslasonar, Sverris
Hermannssonar og Ragnhildar
Helgadóttur til baka, þar eð
tryggingaráðherra hefði einnig
dregið sína tiillögu til baka.
Þingmaðurinn sagði, að ástæð-
an fyrir þessum tillöguflutningi
hefði verið sá, að ríkisstjórnin
hefði gefið fyrirheit um breyt-
ingar á löggjöf um slysatrygg-
ingar sjómanna, sem samþykkt
var á síðasta þingi.
Jón Skaftason sagði, að Fram
sóknarflokkurinn væri andvíg-
ur þvi, að slík tryggingarstarf
semi væri einskorðuð við eitt
tryggingarfélag eða stofnun,
nema að undangengnu útboði.
Pétur Sigurðsson sagði, að i
sjálfu sér væri ekkert við það
að athuga, þó að málið væri
fellt niður að þessu sinni. Bæði
yfirmenn og undirmenn hefðu
nú þá beztu tryggingu, sem
unnt væri að fá. Hann sagðist
þó vona, að upp úr þessu yrðu
tryggingamál sjómanna endur-
skoðuð í heild.
Sverrir Herannsson sagði,
að ekki færi á milli mála, að
slysatryggingamálin væru nú
komin í óefni. Ríkisstjórnin
hefði lýst þvi yfir í nóvemb
er, að hún myndi beita sér fyrir
breytingum á slysatrygginga-
Ragnhiidur Helgadóttir.
ákvæðum sigl ingaiagainna.
Frumvarp til breytinga á sigl-
ingalögunum hefði legið frammi
en sú breyting, sem þar væri
gert ráð fyrir, væri. óframkvæm
anleg, nema hún ætti sér stoð
í þeirri breytingartillögu, sem
Jón Skaftason hefði gert grein
fyrir. Með einhverjum ráðum
þyrfti nú þegar að gera ráðstaf
anir til þess, að þessi breyt-
ing gæti átt sér stað.
SLðan ræddi þingmaöuxinn þá
fuilyrðingu ráðhetrans, að sam
komulag hefði orðið á miiTi út-
gerðarmanna og sjónaanna um
að einskorða slysatrygginguna
við Tryggingastofnun ríkisins. 1
því sambandi vitnaði hann til
bréfs, þar sem fram kom, að í
samkomulaginu hefði enginn
stafur verið um einkaaðild
Tryggingastofnunarinnar. Þing-
maðurihn sagðist síðan vilja
beina þvi til réttra aðila, hvort
ekki væri unnt að feHa bráða-
birgðaákvæði um þetta efni inn
í frumvarp til breytinga á sigl-
ingalögunum.
íiiiðlangnr Gíslason sagði, að
það væri miður farið, að hug-
mvndir um lausn vandans
skyldu ekki ná fram að ganga
fyrir þinghlé. Hann sagði, að
sjávarútvegsráðherra hefði gef-
ið fyrirheit um að hefja við-
ríoður um þessi málefni til þess
að unnt yrði að leysa þau fyrir
Magnús Kjartansson.
Magnús
Kjartansson
og Alþýðu-
flokkurinn
vilja einskorða
slysatrygging-
una við
Trygginga-
stofnun
ríkisins
jól. Nauðsynlegt væri, að ríkis
stjórnin lýsti yfir því, að hún
ætlaði að standa við þetta fyrir
heit.
Ólafur Jóhannesson sagði, að
útgerðarmenn hefðú vaknað
heldur seint upp og gert sér
grein fyrir þeim breytingum,
sem gerðar voru á síðasta þingi
og þeir teldu hættulegar. Út-
gerðarmenn hefðu sl. sumar tal
ið, að þeir gætu ekki risið undir
þessari ábyrgð. Það hefði ver-
ið tilefni þess, að þetta mál var
rætt í ríkisstjórninni. Samkomu
lag hefði þá tekizt við Bruna-
bótafélagið fyrir forgöngu rik-
isstjórnarinnar. Eftir það hefðu
önnur tryggingafélög treyst sér
til þess að taka þessa trygg-
ingu að sér. Enigu að siður gæti
í sumum tilvikum verið um veru
Iega áhættu að ræða fyrir út-
gerðarmenn fram yfir það, sem
tryggt væri.
Ríkisstjórnin hefði því gefið
vilyrði fyrir endurskoðun á
þessu ákvæði siglingalaganna.
Nýtt frumvarp um þessi efni
yrði lagt fram svo fljótt sem
verða mætti, þegar þing
kæmi saman að nýju eftir
jólaleyfi. Heppilegast væri, að
tryggingin væri frjáls, þannig,
að útgerðarmenn gætu leitað
til fleiri en eins tryggingafélags
og með þeim hætti tryggt sér
beztu kjörin.
Ragnhildur Helgadóttir taldi,
að kveikjan að þessum umræð-
um væri sú spurning, hvernig
við ættum að láta það koma
fram, að starf sjómannsins væri
áhasttusamara en örmur störf í
þjóðfélaginu. Breytingin á sigl-
ingalögunum í fyrra hefði
sprottið af þessari hugsun. Ef
störf sjómanna væru éihættusam
ari en önnur stðrf þyrfti þjóð-
félagið að viðurkenna það i Iff
anda lífi sjómannsins. Aðstaða
GuíSaugur Gíslason.
vandamanna væri söm, hvort
sem það væri sjómaður, sem fær
ist, eða maður, er ynni annað
starf.
Fram hefði komið í umræðun-
um, að ekki lægi fyrir sam-
komuiag þeirra hagsmunaaðila
er hlut ættu að máli, eins og
tryggingaráðherra hefði gefið í
skyn fyrr um daginn. Málið
væri þannig vaxið, að unnt ætti
að vera að taka það upp í sér-
stök lög. Aðalatriðið fyrir sjó-
mennina væri að fá fullvissu
um að vandaimenn þeirra fengju
þessar bætur, hvort sem þær
kæmu frá Tryggingastofnun rík
isins eða einhverju tryggingafé-
lagi.
Þingmaðurinn sagði, að ekki
hefði verið minnzt á þetta mál
við Tryggingastofnunina fyrr
en þingnefndin hefði farið að
spyrjast fyrir um það hjá stofn-
uninni, eftir að tryggingaráð-
herra lagði fram breytingartil-
lögu sína. Rétt væri að Trygg-
ingastofnunin hefði annað hvort
viljað taka allan hópinn i
skyldutryggingu eða vera laus
við þessa trygigimgu með öllu.
Það væri mikið hagsmunamál
fyrir þessa hópa, að þeir gætu
valið sjálfir, hvar þeir keyptu
trygginguna. Sitt sjónarmið
væri það, að þessi trygging
ætti að vera á frjálsum grund
velli. Rangt væri að fela ríkis-
stofnun þetta verkefni, þegar
aðrir gætu tekið það að sér. En
hugmyndin um ríkisrekstur
mætti ekki fella málið.
Magnús Kjartansson saigði, að
í hlutarins eðli lægi, að einfalt
væri að taka sína tHlögu og
setja í siglingalögki. Hann sagð-
ist hafa gefið L.l.Ú. fyrirheit
um að ákvæðum um slysatrygg-
ingu sjómanna yrði breytt,
þannig að þau yrðu afmarkaðri
AIÞinCI
en þau væru samkvæmt lögun-
um frá síðasta þingi. Þetta fyr
irheit hefði hann staðið við.
Það sem miálið snerist nú uim
væri sú staðreynd, að hin sömu
vátryggingafélög og neituðu að
taka þessa tryggingu si. haust"
þættust nú geta grætt á þessu.
En um það hefði hann aldrei
gefið fyrirheit.
Guðlaugur Gíslason lýsti von
brigðum sínum yfir, að af-
greiðslu málsins skyldi frestað
þar tii þing kæmi saman að
nýju eftir áramót. Astæðan
væri sú, að útgerðin gæti eklti
farið í gang fyrr en Iögunum
hefði verið breytrt; bátarnir
myndu ekki befja róðra fjrrr.
Þetta væri sú staðrevnd, sem
fyrir lægi.
Forsætisráðherra hefði sagt,
að bráðabirgðaendurtrygging
Brunabótafélagsins gæti haldið .
áfram. Útvegsmenn treystu sér
hins vegar ekki til þess að
halda þessari tryggiingu áfram;
hún væri of dýr. Síðan spurði
hann tryggingaráðherra, hvers
vegna hann hefði dregið tillögu
sína tii baka fyrst harsn hefði
gefið fyrirheit um að beita sér
fyrir breytingum fyrir jól. Þó
að tillaga hans hefði mætrt artd-
stöðu, hefði hann átt að láta
þingið skera úr.
Pétur Sigurðsson sagfHst taka
undir það. að málið ætti að vera
unnt að leysa á þessum fundi.
Þegar tryggingaráðherra teldí,
að tryggingafélögin myndu
græða á þessari tryggingu og
Ragnhildur Helgadóttir óttaðist,
að Tryggingastofnunin myndi
tape á benni, lasgi í aug-
um uppi, að unnt ætti að vera
að leysa málið.
SSðan ræddi þínirma-ðu-rirm uim
fullyrðingar Ragnhildar Helga-
dóttur um, að aðstaða vanda-
manna væri söm og jöfn, hvort
sem sjómenn ættu í hlut eða aðr
ir. Þetta væri rétt, þegar litið
væri á hvert einstakt tilvik, en
málið horfði öðru vísi við, þeg-
ar litið væri á það í heild. Is-
lenzka þjóðfélagið ætti að
standa undir þeim bagga, að sjó
menn væru þannig tryggðir, að
fjðlskyldan byggi við það ör-
yggi, að eiginkonan fengi að-
stoð, ef eiginmaðurinn félli frá.
Pétur Sigurðsson.
Stefán Gunnlaugsson sagði,
að ósamkomulag í rikisstjóm-
inni hefði nú komið í veg fyrir
að mál þetta næði fram að
ganga fyrir áramót. Ólafur Jó-
hannesson, forsætisráðherra,
vildi frjálsar tryggimgar, en
Magnús Kjartansson, trygginga
ráðherra, vildi að Trygginga-
stofnun rikisins hefði málið ein
með höndum. Sjálfur teldi hann
éðlilegt, að málið yrði í höndum
Tryggingastofnunarinnar.
Eftir að breytingartillögurn-
ar um slysatryggingu sjómanna
höfðu verið dregnar til baka,
var frumvarpið um breytingar
á almiannatryggingalögunum
samþykkt í neðri deild með 23
samhljóða atkvæðum.
Frumvarpið var síðan sent til
efri deildar og var • samþykkt
sem lög frá Alþingi, eftir þrjár
umræður á miðvikudagskvöldið.