Alþýðublaðið - 25.09.1958, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 25. sept. 1953
AlþýðublaðiJI
5
Gylfi Þ. Gíslason9
men ntamálaráðherra:
f"" i|»róffir j
Enska knafíspyrnan
í RÆÐUM, sem ég flutti á
Akureyri og á Húsavík um síð-
ustu helgi, skýrði ég frá niður-
stöðum athugana, sem sérfræð-
ingar hafa gert. á býðingarmikl-
um atriðum í sambandi við þau
efnahagsvandamál, sem nú eru
efst á baugi. Ég hafðJ beðið sér-
fræðinga ríkisstjórnarinnar og
Hagstofunnar að rannsaka
tvennt:
1) Hversu mikil verður hækk
un vísitölunnar frá því er efna-
hagsráðstafanirnar voru gerð-
ar í vor, miðað við þá vitneskju
um breytingar á henni, sem nú
eru fyrir hendi?
2) Hverjar eru orsakir þess-
arar hækkunar?
Rannsókn á fyrra atriðinu
leiddi í ljós, að vísitalan mun
alls hækka um 28,5 stig, og var
þá miðað við sömu hækkun á
Dagsbrúnarkaupi og Hlífar-
kaupi, enda Dagsbrúnarsamn-
ingar ekki gerðir. Ekki var held
ur tekið tillit til nýsamþykktr-
ar hækkunar á álagningu.
i Rannsókn á síðára atriðinu
leiddi í ljós, að hækkun yfir-
færslugjalda hækkar vísitöluna
um 10,5 stig, kauphækkanir um
10,4 stig og aðrar ástæður
(hækkun hitaveitugjalds, fisk-
verðs og álagningar) um 7,6
stig.
Frá þessum staðreyndum
skýrði ég og bentl í því sam-
foandi á, að þær sýndu, að það
værí alrangt, sem leiðtogar
Sjálfstæðisflokksins hefðu
háldið fram undanfarið í ræðu
og riti, að meginorsök verð-
hækkananna væri hækkun yf-
irfærslugjaldanna í vor og að
kjör almennings rýrnuðu veru
lega vegna þeirra.
Hækkun vísitölunnar nú staf
ar að minni hluta af hækkun
yfirfærslugjaldanna í vor, en að
meiri hluta af kauphækkunum,
sem átt hafa sér stað síðan. Ef
sú hækkun framfærsluvísitölu,1
sem hlýzt af hækkun innfiutn-
ingsgjalda yrði aldrei bætt með
kauphækkun, rýrnuðu kjörin
auðvitað sem því svarar. En
hitt er auðvitað hrein fjar-
stæða, að sú hækkun fram-
færsluvísitölu, sem hlýzt af
kauphækkun, sem þegar hefur
átt sér stað, geti táknað kiara-
rýrnun. Við þetta er svo því að
bæta, að kaupgjald mun hækka
að fullu í samræmi við þessa
hækkun vísitölunnar.
Ég skýrði frá þessum stað-
reyndum vegna þess, að ég tel
sjálfsagt, að þjóðin fái að vita
hið sanna og rétta í hverju
máli, í hinum flóknu efnahags-
málum ekki síður en öðrum.
Það er bráðnauðsynlegt, að
þjóðin geri sér skýra grein fyr-
ir hinu nána sambandi, sem er
hér milli vísitölunnar og kaup-
gjaldsins,
ekki aðeins á þann veg, að
breytingar á vísitölunni hafa í
för með sér hliðstæðar breyt-
ingar á kaupgjaldi, heldur
einnig á hinn veginn, að breyt
ingar á kaupgjaldi hafa í för
með sér mjög skjótar og mjög
miklar breytingar á vísitöl-
unni. Það var þetta fyrst og
fremst, sem fyrrnéfnd rann-
sókn leiddi í ljós og er stað-
reynd, sem varðar hvern ein-
asta mann og er nauðsynlegt
l$ja, félag verksmiéjufélks,
Reykjavík.
Tilkynning
Ákveðið h'efur verið að viðhafa allsherjarat-
atkvæðagreiðslu um kiör fulltrúa félagsins á 26.
þing Alþýðusambands íslands.
Kjósa á 16 aðalfulltrúa og jafnmarga ti] vara.
Hverri tillögu (uppástungu) skulu fylgja skrifleg
meðmæli 100 fullgildra félagsmanna. Framboðs-
frestur er ákveðinn til kl. 12 á hádegi laugardag-
inn 27. þ. m. — Framboðslistum skal skila í skrif-
stofu félagsins, Þórsgötu 1.
Reykjavík, 25. september 1958.
Stjórn Iðju, félags verksmiðjufólks, Reykjavik.
Tnnilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug við
andlát og jarðarför móður okkar og tengdamóður
■ GUÐRÚNAR PÁLSDÓTTUR
1 ~ Ránargötu 3 A
Einnig þeim sem litu til hennar í hennar löngu veikindum.
Guð blessi ykkur öll.
Börn og tengdaböm.
að þekkja og skilja, ef menn
eiga að geta myndað sér skyn
samlega skoðun á því, hvaða
stefnu sé réttast að fylgja í
efnahagsmálum þjóðarinn-
ar-
Málgagn Sósíalistaflokksins
Þjóðviljinn, virðist una þessum
í gær, er blaðið segir, að þessi
frásögn mín beri vott. um. þá
skoðun, að verkamenn liefðu nú
ekki átt að fá neina kauphækk
un og að fella eigi vísitölukerf-
ið niður og binda kaupið. Ef
blaðið hefði áhuga á því að
segja satt ,hefði þvi verið inn-
an handar að fá upplýsingar
hjá mönnum, sem það eflaust
trúir, um að ég hef ekki verið
talsmaður slíkra skoðana. Ég
er ekki sammála Þjóðviljanum
um, að sterkustu rökin, sem t.
d. Dagsbrúnarmenn gátu fært
fram fyrir kröfum sínum nú að
I. DEILD.
Úrslit 15. og 17. sept.
Blackburn 0 •— Blackpool 0
Birmingham 4—Leeds 1
Everton 1 — Burnley 2
Bolton 2 — Arsenal 1
Leicester 2 — Preston 2
1
West Ham 1
Chelsea 2
- W.Bromwich 6
Tottenham 1 — Nott. For. 0
Wolves 4 — Aston Villa 0
Úrslit 20. sept.
Arsenal 4 — Manch. City 1
Aston Villa 1 — Blackpool 1
Bolton 3 — Notth. Forest 2
Burnley 2 — Luton 2
Everton 3 — Leeds 2
Leicester 2 — W. Bromwich 2
Manch. Utd. 2 — Tottenham 2
Portsmouth 2 — Blackpool 1
Preston 3 — Birmingham 0
West Ham 4 — Chelsea 2
Wolves 1 — Newcastle 3
Fulham .... 9 8 1 0 31-13 17
Sheff. Wed. 9 7. 1 1 26-10 15
Bristol C. . . 9 6 0 3 23-16 12
Stoke 9 5 1 3 18-18 11
Leyton O. .. 9 4 2 3 16-13 10
Charlton . . 9 4 2 3 19-20 10
Liverpool . . 8 4 1 3 18-11 9
Bristol R. . . 8 4 1 3 17-13 9
Middlesbro 9 4 1 4 20-11 9
Sheff. Utd.. . 9 3 3 3 12-8 S
Grimsby . . 9 3 3 3 19-20 9
Huddersfield 9 3 2 4 13-10 8
Swansea . . 9 3 2 4 16-14 8
Ipswich .... 9 3 2 4 14-14 8
Rotherham 9 4 0 5 14-24 8
Derby C. . . 8 2 3 3 14-18 7
Cardiff .... 9 3 1 5 14-17 7
Scunthorpe 9 2 3 4 13-18 7
Barnsley .. 9 3 0 6 16-26 6
Brighton .. 8 1 3 4 9-25 5
Lincoln .... 9 2 1 6 19-25 5
Sunderland 9 2 1 6 12-29 5
Sjálfsbjörg
Luton 5 — Manchester C.
staðreyndum mjög ilia, ef I Manchester U. 4
dæma má eftir skrifum hans | Newcastle 1 -
PfirtcmAnfU O
þessu sinni, hafi verið hækk-
un yfirfærslugjaldanna í vor,
heldur sú kauphækkun, sem
orðið hefur hjá öðrum launa-
stéttum undanfarið.
En jafnvei þótt hækkun yf-
irfærslugjaldanna hafi verið
notuð sem röksemd, breytir
það auðvitað í engu þeim stað
reyndum, sem ég skýrði frá.
að sú hækkun kaupgjalds, —
sem þegar hefur orðið, hefur
hækkað vísitöluna meira en
hækkun yfirfærslugjaldanna,
og þetta verður svona áfram,
hvort sem Þjóðviljanum líkar
betur eða verr. Það er ekki
hægt að hækka kaupið, án
þess að það hafi tiltekin áhrif
á vísitöluna, og svo hefúr
hækkun hennar aftur áhrif á
kaupið og síðan koll af kolli.
Bolton .... 9 5 3 1 20-14 13
Arsenal .... 9 6 0 3 30-12 12
Luton .... 9 3 6 0 16-8 12
Manch. Utd. 9 4 3 2 25-13 11
W. Bromw. 9 3 5 1 23-12 11
Wolves .... 9 5 1 3 20-15 11
Preston .... 8 4 3 1 17-9 11
West Ham ..9 5 1 3 21-20 11
Chelsea .... 9 5 1 3 26-26 11
Blackpool ..9 3 4 2 11-9 10
Blackburn ..9 3 3 3 20-13 9
Newcastle ..9414 17-19 9
Leicester ..8 2 4 2 12-17 8
Notth. For. 9 3 2 4 17-16 8
Burnley .... 9 3 2 4 16-18 8
Portsmouth 9 3 2 4 17-23 8
Leeds ...... 9 1 5 3 9-16 7
Birmingham 9 2 3 4 9-17 7
Tottenham.. 9 2 2 5 14-21 6
Manch. City 9 1 3 5 14-27 5
I Aston Villa 9 1 2 6 13-28 4
Everton .... 9 2 0 7 11-25 4
Það gerir áreiðanlega engum
gagn að þræta fyrir þessar stað
reyndir eða að reyna ao leyna
þeim með blekkingum um
skyld eða óskyld atriði. Laun-
þegum er áreiðanlega ekki gerð
ur greiði með því að villa um
fyrir þeim í þessum efnum. I
raun og veru er engum nauðsyn
legar en einmitt launþegunum
sjálfum að skilja til hlítar rétt
samhengi þessara mála. Ég hef
þá trú, að þegar til lengdar láti,
sé málstað launþega betur þjón
að með því, að stuðla að réttum
skilningi þeirra sjálfi’a og ar.n-
arra aðila í þjóðfélaginu á meg-
inatriðum kaupgjalds- og verð-
lagsmálanna, en áróðursskrif-
um, sem ætlað er að afla stund-
arfylgis, en geta Þó ekki haft
áhrif á aðra en þá, sem ekki
skoða málin ofan í kjölinn.
Gylfi Þ. Gíslason.
Úrslit 15. sept.
Sheffield Utd. 2 — Liverpool 0
Úi’slit 16. sept.
Bristol C. 2 — Huddersfield 1
Grimsby 1 — Brighton 1
Úrslit 17. sept.
Cardiff 2 -- Bristol R. 4
Derby C. 3 — Ipswich 2
Fulham 4 — Lincoln 2
Middlesbro 1 — Rotherham 2
Sheffield Wed. 6 — Sunderl. 2
Úrslit 18. sept.
Charlton 4 — Barnsley 0
Leyton O. 0 — Swansea 0
Scunthorpe 1 — Stoke 1
Úrslit 20. sept.
Barnsley 1 — Sheffield Utd. 3
Bristol C. 1 — Liverpool 3
Cardiff 4 — Grimsby 1
Charlton 1 — Middlesbro 0
Fulham 4 — Derby C. 2
Huddersfield 3 — Brighton 2
Lincoln 4 — Bristol R. 1
Scunthorpe 2 — Rotherham 0
Sheffield Wed. 2 — Leyton O. 0
Stoke 3— Swansea 0
Sunderland 0 — Ipswich 2
Framhald af 8. siðu.
tíðinni þarf það að geta reMð
margþætt'a félagsstarfsemi til
þess að koma áhugamálum sim.
um í-höfn. Fyrsta stórátakið er
að koma upp húsnæði fyrw
starfsemina og heita forráða-
menn „Sjálfsbjargar“ á bæjar-
búa að veita sér Þann stuðning,
sem á þarf að halda til þess að
koma fótum undir starfsemi ié-
lagsins. — í öðru lagi telja for-
fáðanienn „Sjálfsbjargar“ að
lagfæra þurfi ýmsa annmarka
á tryggingalöggjöíinni. T. d-
voru örorkubætur ú s-1. ári um
8500 kr., en þær bætur falla
ur, ef aðrar tekjur ná sömu upp
hæð og byrja strax að skerðast,
þegar tekjur nema hálfri þess-
ari upphæð. Hins vegar e:cu
fjölskyldubætur greiddar án iil
lits til tekna. Greiðsla örorka-
bóta miðast við tekjur næsta
ár á undan, þannig að maðiw,
sem enga atvinnu hefur i eitt
ár, en hafði árið áður hæxri
tekjur en örorkulífeyrir nem-
ur, getur verið án allra tekna,
bæði öroi’kulífeyris og launa, í
heilt ár.
A.....
Hermdarverkum
haldið áfram í
Frakklandi
PARÍS, miðvikudag, (NT®-
AFP). Franska stjórnin muw
gera nýjar ráðstafanir til jiess
að vinna gegn hermdarverkum
Algierbúa í Frakklandi, þegar
þjóðaratkvæðagreið|slunni • er
lokið, að því er upplýst er í
París í dag. Stjórnin ræddi h3m
ar nýju ráðstafanir í dag, em
ennþá er ekk; vitað; í hverjjii
' þær eru fólgnar.
Vísindi og fækni
Framhald a£ 3. síðu.
jörðina, og geta því ekki fylgzt
með stöðu vélarinnar á hverj-
um tíma. Þeir verða að treysta
staðarákvörðunum, sem gerð-
ar eru samkvæmt upplýsing-
um frá jörðinni. En hraðinn er
nú orðinn svo mikill í flugum-
ferð nútímans, að flugmenn
geta ekki öllu lengur haldið á-
fram að fljúga að mestu leyti
eftir leiðbeiningum flugstjórn-
ar á jörðinni. Það fyrirkomu-
lag er allt of ónákvæmt, og
tíminn allt of naumur til þess
aÖ; telfena5 út og iéiðréíta,“
RANGÆINGAFÉLAGiD
í REYKJAVÍK
gengst fyrir ferð á Þorsteins Erlingssonar hátíð
í Hlíðarendakoti, laugardagiim 27. þ. m.
Farið verður frá Bifreiðastöð íslands kl. 12 á
hádegí. — Farþegar kaupi farseðla fyrir föstu-
dagskvöld.
Farið verður á skemmtisamkomu um kvöldið ef
næg þátttaka fæst,
Rangæingafélagið.