Morgunblaðið - 15.07.1976, Page 14

14
MORCUNBLAÐIÐ FIMMTUDACUK 15. JULÍ 1976

Bandaríski land-
læknirinn, dr.
Luther L. Terry,
sasdi nýlega í viðtali
um þessi mál: „Ég
var bjartsýnn árið
1964, og hélt að
skýrslan ætti eftir að
hafa meiri áhrif en
nú virðist. Ég er þó
þakklátur fyrir það
að f stað þess að 80
milljónir Banda-
rlkjamanna a*ttu að
reykja í dag, ef þró-
unin hefði ekki verið
stöðvuð fyrir 12 ár-
um, eru þeir nú 55
milljónir."
Kn Terry
bætti við: „Okkur
hefur á einhvern
hátt mistekist gagn-
vart vngra fólkinu. Á
árunum frá 1968 til
1975 höfum við orðið
vitni að því að fjöldi
ungra stúlkna á
aldrinum 12—18 ára,
sem reykja, hefur
tvöfaldazt. Hefur
þeim fjölgað úr 8'A f
15‘/4. Þetta þýðir
einfaldlega 50.000
fleiri ungar stúlkur
reykja í dag en fyrir
fáum árum.
I 174 ár hefur háskóli
bandaríska hersins I West
Pint verið opinn karlmönn-
um einum, og þá einkum
þeim, sem skarað hafafram-
úr I menntaskólum, bæði I
bóklegum fögum og íþrótt-
um.
1 fyrra úrskurðaði band-
aríska þingið að framvegis
skvldi skólinn einnig opinn
konum, og þegar skólasetn-
ing fór fram á miðvikudag í
fyrri viku voru 118 konur
meðal þeirra 1.475 foringja-
efna, sem setjast I fyrsta
bekk.
Háskólar flughersins
og flotans hafa þegar tekið
inn konur samkvæmt f.vrir-
mælum þingsins.
Við skólasetninguna
ávarpaði rektor háskólans,
Walter Ulmer hershöfðingi,
nýstúdentana, og sagði með-
al annars: „Við væntum að-
eins — að þið gerið á allan
hátt ykkar bezta. Það er eng-
in leynileg uppskrift fyrir
því hvernig á að ná árangri f
West Point. Mikil og erfið
vinna er eina svarið. Við
höfum eingöngu áhuga á
frammistöðu ykkar, ekki
hvaðan þið komið, hve auð-
ug fjölskvlda ykkar er, né
fyrir hörundslit eða kyn-
ferði. Við viljum að þið
komizt áfram af eigin ramm-
leik.“
Stúlkurnar búa f samskon-
ar herskálum og piltarnir,
og ganga í flesta sömu tíma
og þeir. Þær geta fengið
þjálfun f fallhlffastökki
jafnt sem hernaði f hitabelt-
isskógum, og keppa f flest-
um fþróttagreinum. Þó
verða þær látnar æfa karate
í stað hnefaleika og fjöl-
bragðaglfmu, og rifflarnir,
sem þær æfa skotfimi með,
eru léttari en rifflar pilt-
anna.
FYRIR tólf árum
birtu landlæknir
Kandarfkjanna og
heilbrigðisþjónustan
merka skýrslu sfna,
þar sem segir meðal
annars að tóbaks-
reykingar séu skað-
legar heilsu manna
og tengdar krabba-
meini f lungum,
hjartasjúkdómum og
fleiri sjúkdómum.
Þar með hófst her-
ferðin gegn reyking-
um.
Þetta var árið
1964. Skýrslan vakti
mikla athygli og var
víðlesin. Hver var þá
árangurinn? Nýleg
könnun sýnir að á
sumum sviðum hef-
ur skýrslan borið
árangur. Árið 1964
revkti meirihluti
bandarfsk.ra karla
sígarettur, eða
52,8%. Nú eru þessir
reykingamenn
komnir í minni-
hluta, eru aðeins
30.3%.
Fkki t niviK.jn
jafn góð þegar stúlk-
ur innan við tvítugt
eru athugaðar, því
þar hafa revkingar
aukizt miðað við
undanfarin ár.
Eitt höfuðvígi karla f allið
Sovézkt þvrlumóðurskip og beitiskip búið eldflaugum á siglingu á Miðjarðarhafi.
Sovézk
flota-
aukning
Sovézki flotinn á Miðjarðarhafi stendur sig mjög vel
við erfiðar aðstæður, að sögn Eugene J. Carrolls
aðmíráls, yfirmanns sjötta flota Bandarikjanna. Hann
segir að úthald sovézka flotans sé mjög gott, og að
sovézku herskipin séu mjög vel vopnum húin — miðað
við stærð séu þau betur vopnuð en bandarísk herskip.
Sovézku herskipin eru ekki að leyna búnaði sinum,
segir Carroll. Þau eru með eldflaugar sinar og annan
búnað i stafni fyrir allra augum. Bersýnilega fórna
Rússar ýmsum þægindum, sem nauðsynleg eru talin
um borð í bandarískum skipum, fyrir meiri vopnabún-
að og lenga úthald.
Sókn sovézka Svartahafsflotans út á Miðjarðarhafið
hefur stóraukizt á undanförnum árt;m. Arið 1964
reiknaðist sókn þeirra aðeins 1.800 „skipsdagar" á
móti 18.000 „skipsdögum" sjötta flotans. En frá árinu
1972 hefur sóknín reynzt meir en 20.000 „skipsdagar"
á ári, á sama tima og sókn bandaríska flotans hefur
minnkað niður í 15.000 „skipsdaga".
Sovézku skipin halda sig mikið við þröng skipasund
eða fjölfarnar siglingaleiðir, og hafa sumsstaðar kom-
ið fyrir föstum legufærum á þeim slóðum. Segja
talsmenn bandarfska flotans að helztu hafnir sovézka
flotans séu nú Tartus í Sýrlandi, Annaba i Alsír, og
svo hafnir í Júgóslaviu, aðallega Kotor, þar sem Tivat
flotastöðin annast oft viðgerðir á sovézkum kafbátum.
Reykingar
stúlkna aukast
SKRÁ
(hti vinnínga i Happdrætti Háskóla Islands i 7. flokki 1976
•m
1474
:54!W
4335
7020
1004
121»
1269
4KS5
1886
1024
2ii»r.
2230
2317
2328
2164
2528
2632
26.Í6
2664
2758
2762
2774
•2821*
2945
2970
3104
3195
328.’.
3454
3494
3548
.3560
3570
.3588
3509
::688
3692
3791
3858
6152
6I.'>8
6243
6298
6:9)9
6122
6462
6551
6624
6658
6675
6730
9652
9785
9834
9863
1*877
9885
9974
10065
íoon
1014.3
10251
10408
10492
10587
10722
10926
10940
10953
V. 13277 kr. 1.000.000
Yr. 38236 kr. 500.000
A r. 7196 kr. 200.000
Þestii ntimer hlulu 50.000 Itr. vinning hvert:
HOHi
10023
10020
10751
11192
11 HH!I
154713
10501
230H
24!IH!»
2! »133
2!H»3I
30153
30501
31110
3208!»
3.34713
352IH
350! »H
.‘40001
30!»71
!4!»457
30701
403!»!»
40710
43472
4:4675
14022
IHHII
52872
55952
57077
57.‘4H0
Aukavinningar:
i:i27B kr. 50.000 KI278 kr. 50.000
Þessi númer hlutu 10.000 kr. vinning hverf:
4 176.32 21628 25621 29**17 5292*1 56239 -100.32 412:
113**3
1141**
11424
M9K1
11!H*X .
15010
15**91
1.5153
15165
152X2
271**2 :umr:
27157 .1**166
11812
11826
11842
1217*1
12176
12530
12562
12586
!2«>l 4
12047
12850
12859
12944
12975
12!-96
13030
131.38
1.3198
13267
13.374
1.3393
13.394
13434
13442
1545.3
13511
19W»
1.3698
13762
1.5896
14002
14099
14235
27154
27 l***l
27.51**
:k*TM
5.1*887
:i*e***8
1.7920,
15915
16049
i am>
16118
16131
16184
16217
16277
16.326
16:145
16351
16.567
16421
166! **|
16700
1678!*
16791
16800
16833
10888
16!*72
17048
17172
17231
1997:
20028'
20075
2**132
20169
24217
27841 31761
2*»:t**o
2**-l69
‘2**481
20638
20677
20787
20804
208.30
2**882
20921
20929
20959
21453
17368 21469
17391 21579
17506 21582
17524 21594
17578 21610
24439
24467
24489
24565
21631
24823
24854
24926
25037
251.18
25155
25278
25305
25445
25485
25486
28091 319R7
28093 31!*88
28255 32104
28265 32110
28291 .32112
28.306 32117
28420 32197
28423 32209
28478 32287
28551 32322
28556 32461
15141
.T5412
35424
35432
35438
35471
Í52H
.535
28573
28608
28671
324!»7
32597
32645
28706 32665
28772 32717
28776 32762
28828 32778
29000 '32874
35780
35828
35864
35891
35986
36**12
36139
.36160
38*115
38131
38138
3kJ**7
38-121
3X176
.186II)
387*»!*
3891*1
39068
39128
391.88
39252
39325
39385
39116
39428
39500
39515
39549
39563
39660
31*736
3!*7.'18
39762
3!*779
3f*800
39835
39872
30904
39933
4U16.S
Í1424
11 16 I
41525
11063
IISx:l 16232
411*513 16122
12015 16.516
42078 16529
12115 16534
42:9*8
1236X
42438
42456
42536
12571
42798
42819
42821* 47219
42836 47261
42901 17383
42929 17386
42937
16612
16616
46X10
16857
47093
17218
43216 476.51
43236 476*51
43339 47709
43588 47766
43-175 471*48
43512 471*93
43578 48004
52154
52196
52236
52320
52367
52423
52501
52644
52690
5Ö734
52910
IX7S7
48821
49*r2*»
l!*7.31
19738
19748
50402
5066.X
'9)782
5<l7!*0
50801
50921
51107
51159
51167
51379
51542
51562
51635
5481*1*
51911
54926
541*59
54966
55065
55110
55472
38645
7386 51636 55621
7560 51650 55634
55871
55924
55**28
56075
56110
56107
56178
56207
56267
56349
56392
5kV*4
58363
5K568
.5114 58633
58754
58844
58846
58851
58895
58956
581*83
59012
59083
59290
59357
59520
59568
59704
59892
51*1*02
59932
5! >94 7
59948
Siglingamálastofnun ríkisins:
Svartolíunotkun skipa
og mengun siávar
Seinni hluta vetrar og nú
í vor hafa orðið allmikil
blaðaskrif og umræður í
fjölmiðlum um notkun
svartolíu í íslenzkum fiski-
skipum. Nokkuó hefur á
vantaó að þær umræður
hafi komið inn á alla þá
þætti, 'sem fráþrugðnir eru
í notkun svartolíu og gas-
olíu í íslenzkum fiskiskip-
um. Af þeim sökum telur
Siglingamálastofnun ríkis-
ins óhjákvæmilegt annað
en að eftirfarandi komi
fram:
F’rá því að fyrst var farið að
nota svartolíu í islenzkum fiski-
’skipum hefur tíðkast að hreinsa
olíuna með svokölluðum mið-
flóttaaflsskiljum, áður en henni
er brennt. Við þessa hreinsun
falla út úr olíunni þyngstu efni
olíunnar, sem verða eftir sem úr-
gangur (oliusori).
Nú munu um 12 skuttogarar
vera farnir að nota svartoliu á
þennan hátt, auk farþegaskipsins
Akraborgar. Margt bendir til þess
að allur olíuúrgangur, sem mynd-
ast við svartolíuhreinsun i skip-
unum, sé losaður beint í sjóinn og
er það þeim mun alvarlegra, þar
sem vitað er að þessi þyngstu efni
svartolíunnar tillífast mjög seint í
lífríki sjávar. Þess eru einnig
dæmi að útbúnaður sá, sem settur
hefur verið upp I skipunum til að
gera notkun svartolíunnar mögu-
lega, hefur verið svo ófullnægj-
andi að útilokað hefur verið fyrir
vélstjóra og vélamenn skipsins
annað en að dæla olíuúrganginum
fyrir borð.
Engin opinber könnun hefur
farið fram um borð í skipunum á
því, hversu mikill umræddur úr-
gangur er, en mælingar á úrgangi
við samskonar hreinsun svartolíu
í dísilrafstöð Rafveitu Akureyrar
á Akureyri benda til þess að þessi
úrgangur geti verið allt að 1 % af
notaðri svartolíu. Einnig má geta
þess, að í athugunum, sem gerðar
voru fyrir svartolíunefnd í
Straumfræðistöð Orkustofnunar
á hreinsun svartolíu og birtar eru
í skýrslu þaðan dags. 30. apríl
1975, mældist úrgangur frá skil-
vindum við hreinsun 1.0—1.9%
af hreinsaðri svartolíu.
Gera má ráð fyrir því, að skut-
togari af minni gerð, þ.e.a.s.
minni en 500 brl. eyði nálega
1200—1400 tonnum af svartolíu á
ári, ef hann á annað borð notar
svartolíu, þannig að eins og nú er
málum háttað má lausrega áætla
að 15—17 þús. tonn af svartolíu
séu hreinsuð i íslenzkum fiski-
skipum hér við strendur landsins
á einu ári. Ef gert er ráð fyrir að
1—2% af þessu magni sé olíuúr-
gangur og þannig dælt fyrir borð
hér við land, þá nemur þetta 150
til 300 tonnum af olíusora á ári.
Losun þessa oliuúrgangs í sjóinn
er algert brot á alþjóðasamþykkt
um varnir gegn mengun sjávar af
völdum oliu, sem ísland er aðili
að.
Siglingamálastofnun ríkisins
hefur oftsinnis bent Svartolíu-
nefnd á þetta atriði bæði munn-
lega og bréflega. Þessa atriðis er
hins vegar hvergi getið í viðtölum
við nefndarmenn í fjölmiðlum
undanfarið.
Siglingamálastofnun ríkisins
telúr ekki að vélum skips hafi
verið breytt til að nota svartolíu í
stað gasolíu, fyrr en búnaður hef-
ur verið settur um borð til að
auðvelda vélstjórum að safna
saman í sérhylki öllum olíuúr-
gangi og dæla honum í land til
afhendingar í þar tii gerða eyð-
ingarstöð í landi í löndunarhöfn-
um. Sá kostnaður, sem verður við
þennan búnað, svo og við flutning
og eyðingu olíusora í landi, verð-
ur að dómi Siglingamálastofnun-
ar ríkisins a skoðast sem nauðsyn-
legur kostnaðarliður við rekstur
skipa, sem nota svartolfu.