Alþýðublaðið - 26.01.1931, Blaðsíða 2

2
&IÞVBBBII-ABTÐ
LandráðasteTna
i saltfisksðlimní.
Vestmannaeyjadeilan.
Verktslt hóSsí í morgnn viðs Gullfoss. Alt fór eins og
vænta mátti friðsamlega fram.
Eiíns og kunnugt er fellur fisk-
verðið svo að segja daglega.
BiTgðimar eru istórar og ný ver-
tið er byrjuö. Lítil líkindi eru
til pess, að takast muini að selja
allan pann fisk, er frá fyrra ári
lággur, til Miðjarðarhafslandanna.
Mikið af fiskiinum er pegar farið
að skemmast (maura) og má bú-
ast við, að eitthvað af honum
eyðileggiíst alveg, verði ekki und-
iinn bráður bugur að pvi að koma
h«nu'm á markaðinn. Maður
i&kyldi halda, að nú væru allir hér
sammála um að losa okkur við
eitthvað af pessum fiski á nýjan
markað, eins og Alpýðuhlaðið
hefir bent á áður að möguleikar
væru til. Enginn skyldi halda, að
hár væru fiskkaupmeun og pað
iinnlendir menn, er áhuga hefðu
fyrir pvi, að halda hirgðunum í
iandinu og áhuga fyrir pvl, að
lága verðið haldist og söluörðug-
leikarnir séu sem, mestir.
Slikir fiskkaupmenn exu pó til
hér. Það eru peir, seni vegna
aðs'töðu siinnar geta gert sér von
um að geta náð í fiskinn fyrir
afarlágt verð eða fengið hann til
'Uimboðssölu, jiegar eigendur fiskj-
arins eru f járhagslega að protum
komnir og eiga einskis annars úr-
kosta en að gefa sig á vald pess-
uim miskunnailausu mörsugum, er
nú vaka eins og vargar yfir
hræjum. Gróðá pessara manna
getui' orðið gífurlegur. Þeir sölsa
uhdir sig mestan hluta fiskjarins
og hafa aðstöðu til pess að
græða stórkostlega á honum, pví
peir geta skamtað eigendumum
sjómönnunum og smáútgerðar-
mönnunum úr hnefa fyrir fiskinn
eftir eigin geðpótta.
Þeirra hugmynd mun pó vera
sú, sem peir auðvitað geta fram-
kvæmt pegar smáútgerðarmenn-
irnir eiga ekki annars úrkosta,
að taka fiskinn til umboðssöiu og
braska með hann eins og bezt
hentar upp á ábyrgð eigendanna,
m með vissan gróða fyrir augum
fyrir sjálfa sig.
Til pess að liðlegar gaogi að
að ná í fiskinn greiða peir eig-
endum einhverja óveru út á fisk-
„Dagsbrún“ 25 ára.
i dag er verkamannafélagið
„Ðagsbrún" 25 ára, pví að síð-
ari stofnfundur félagsins, j>egar
fyrsta stjóm pess var kosiin, var
26. janúar 1906.
Félagið hefiir vaxið ,svo og eflst,
að nú er pað samfylking næstum
allra verkamanna, sem vinna í
landii hér í Reykjavík.
Samtökán eru pað afl, sem
veitir verkalýðnum gengi í lífs-
baráttunni, ber kröfur hans
fram til sigurs og hrindir árásum
andstæðinga hans.
imn fyrii' fræn eða um leið og
peir taka hann. Nú ku einhverjir
pegar hafa fengið fisk til um-
boðssölu og hafa greitt eigend-
um um 50 kr. út á hvert skpd.
Auðvitað fá eigendur ftskjarins
aldrei meira en petta.
Það mun algild regla, að um-
boðslaun og „anncir kostnaður"
nemi svo miklu, að enginn- verði
afgangurinn til eigendanna, og
pykir oft gott, ef peir verða ekki
að borga til baka.
Einhver hættulegasta brautin,
Iseni við nú í pessum örðugleikum
getum lagt út á, er að senda
Ifiskinn í uimboðssölu óseldan til
markaðslamdanna. Eklíert getur
felt verðdð eins og pað.
Þá liggur fiskurinn á staðnum,
par ,sem Itaupmaðurinn getur alt-
af náð til jafn óðum
og enginn porir að kaupa neitt
verulega, pví alt af er sú hætta
pá yfirvofandi með fallandi verði.,
eins og nú er, að annar geti keypt
og par af leiiðandi selt ódýrara
á morgun en sá, er keypt hafði-
áður.
Þetta gerir alla verzlun með
fiskinn enn óvissari og leiðir af
sér sífallandi verðlag. En pað
gerir jjeim ekkert til, er fiskinn
hafa tekið í umboðssölu. Þeir
hafa vaðið fyrlr neðan sig, er
greiða út á fiskinn hér heima,
en tapið lendir alt á j>eim, er
fiskinn eiga.
Það er algerlega fullvíst, að
verði pessi leið farin, sem ein-
staka stórfiskkaupmenn hér munu
vilja, til pess að geta makað
krókinn í biji sjálfir, pá höfuin
við ekki einungiis eyðilagt alla
möguleika til pess að fá sæmi-
legt verð fyrir ]>ann fisk, sem
nú er til, heldur og verð á peim
fiski, sem nú er verið að veiða
og veiddur verðiur í framtíömni.
einginn veit hve langan tírna.
Seinna mm> Alpýðublaðið
skrifa nánár um petta mál og um
pau fiskikaupafélög, sem á penn-
an hátt, með einkahagnað um
stundarsakir fyrir augum, ætla
að steypa landinu í voða.
Nú er „Dagsbrún" öflugri óg
félagafLeáiri en hún. hefir nokkru
sinni áður vexið. Þeim, sem hófu
tstarfið í öndverðu, er líka mikið
að pakka. Þeir plægöu akurinn.
Síðustu árin hafa verið mikil
vaxtarár félagsins. Fleiri og fleiri
verkamenn safnast sifelt undir
merki pess.
Ágæt skautabraut
er nú á Tjörninni. Það er mjög
holt og hressandi fyrir pá, sem
vinna inni á daginn, að fá sér
iskautasprett á kvöldin.
Stjórn Eimskipafélagsins kom
á fund kl. 21/2 e. h. á laugar-
daginn til pess að ræða rnála-
leitun Verkamálaráðsins um að
leysa deiluatriðin með pví að
láta skip Eimskipafélagsins ekki
.íiytja vörur til Eyja meðaon á
deilunni stóð. En eftir pvi, sem
Morgunbilaðið ,segi.r frá, voru
stjórnarmeðJimir fljótir að taka
ákvörðun, og pað var að neáfta
boði Verkamálaráðisiíns, og virð-
ist sem peir Eggert Claessen og
Jón Þorláksson álíti tilvinn-
andi að verkfall sé gert við
Gullfoss frekar en að neitt sé
gert, isem geti skaðað Gunnar
Ólafsson í Vestmannaeyjum og
tilraun hans að lækka ,um 10
.aura kaupið í pakkhúsum sínum.
Morgunhilaðið flutti langa
pvælu í gær um, mál petta, sem
í stuttu máli horfir pannig við:
t Vestmannaeyjum er gerð til-
raun til pess að lækka nokkurn
hluta vinnukaups og notaðir
verkfallsbrjótar til pess að vlmna
pað verk, sem verkamannafélag-
ið Drifandi. (sem er í Alpýðusam-
baudinu) heftr bannað. Verka-
málaráðið leiitast til að miðla
málum á pann hátt, aö ekkert
vinnuhann sé lagt á Gullfoss pó
Verkamanuafélagið
„Dagsbrún41.
Á aðalfundi félagsins í fyrra-
kvöld voru kosnir í stjórn pess:
Héðinn Valdimarsson formaður,
Ólafur Friðriksson varaformaður,
Guðmundur ó. Guðmundsso-n rit-
ari, Stefán J. Björnsson féhirð-
ir og Sigurður Guömundsson,
Freyjugöitú 10, fjármálaritari.
Fyrrverandi ritari félagsins, Felix
Guðmundsson, baðst undan end-
urkosningu sökum anna. Hinir
voru allir endurkosnir. Voru
stjórnendur félagsins kosnir með
205—225 atkvæðum hver um sig.
I annan stað komu fram uppá-
stungur um, að í félagsstjórnina
yrðu kosnir: Guðjón Benedikts-
son, Þorsteinn Pétursson, Björg-
vin Þorsteiusson, Skafti Einars-
son og Helgi Guðlaugsson, og
hefðu peir pá störf í sömu röð
og áður er taliö. Fengu peir að
ieáns 36—42 atkvæði Sýnir pað,
hvert er fylgi „Verlriýðsblaðs"-
manna meðal verkamanna.
Greidd voru 260 atkvæði, par af
3 seðlar auðiir. 1 varstjórn
votu kosnir: Jón Arason vprarit-
ari, Eirikur Snjólfsson varaféhirð-
árr og Sveinbjörn Guðmundsson
varafjáimálaritari. Endurskoðend-
ur voru kosnir Felix Guðmunds-
só.n og Arngrímur Kristjánsson
konnari með á priðja hundrað
atkvæðum hvor. Brynjólfur
verkfaltsbrjótar hafi. unnið við
hann, \ ef Eimskipafélagið vill
verða vi'ð peirri kröfu, að láta.
ekki flytja vörur ti.1 Eyja meöar
á deilunni stendur. En pe9su er
neitað. Afleiðingin er, að verk-
fall er við Gullfoss, par til petta
lagast í Eyjum, eða að Eimskipa-
félagið vill verða \dð pessu áður-
nefnda sáttaboði.
Alt fór friösamlega fram £
morgun, eins og alt af síðustut
áriin, ef verkfall hefir orðið hér
við höfnina. Verkamenn eru orðn-
ir svo félagsvandr, að engum
dettur í hug að ganga að virnm
par, sem verkfall er.
Það var bæði símað til FB.
frá Vestmannaeyjum og lesið upp
í útvarpið, að verkfallið við af-
greiðslu á „Gullfossi" í Vest»-
taannaeyjum hafi verið sampykt
í verkam.annafélaginu „Drífanda"
með 18 atkvæðum gegn 16. Sann-
leikurinn er hins vegar sá, að
stjórn „Drífanda" var heimilað
með nærri 200 atkvæðum að á-
kveða verkfall.
„Lyra“ verður afgreidd í Vest-
mannaeyjum, par eð afgreiðislan
hefir gengið að kröfum vérka-
mannafélagsins.
Bjamaso-n fékk 10 atkvæði og’
Loftur Þorstemsson 9.
Sampykt var á fundinum, eftir
tillögu stjórnarinnar, að „Dags-
brún“ hafi- fastan ráðsmann, og
var kosinn Sigurður Guðmunds-
son, Freyjugötu 10. ÁkveÖið var
einnig, ab skrifstofa fyrir félagið
verði opin daglega á tilteknum
tima. Verður hún opnuö í lok
mánaðarins, og verður auglýst
nánar par um síðar.
Rænttó varðmonnnninn skilai
Á laugardaginn kom togarinn
„Castoria“ aftur til Patreksfjarð-
ar og skilaði varðmönnunum,
sem hann hafði rænt
Úrskurður í máJ; togaraps verð-
:ur feldur í dag, er FB. símað af.
Patreksfirði.
Óðinn tekör togara.
Vestmannaeyjum, FB., 25. jan..
„Óðinn“ tók tvo pýzka botn-
vörpunga i gær að Iandhelgi-
veiöum, „I. H. Wilhelm“ og, „Mar-
garethe“, háða frá Gestemiinde.
Skipstjóramir hafa báðir verið
isektaðir áður fyrir landhelgibrot.
Réttarhökl á imorgun.
Botnvörpungmihn „Valpole" frá
HafnarfÍTði liggur hér og kaupir
nýjan fisk til útflutnings. Átta
bátar réru í gær. Afli sæmilegur.