Alþýðublaðið - 11.04.1931, Blaðsíða 2

T
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
B
Vantraust
á stjórniniil.
í dag var lögð fram í alþingi
tillaga til þingsályktunar um
vantraust á núverandi ríkisstjórn.
Flutningsmenn eru Jón Þorláks-
son og nokkrir flokksmenn hans.
Tillagan er svohljóðandi:
„Alþingi ályktar að lýsa van-
trausti á núverandi stjórn.“
íslenzk síld er dýrari
í Reykjavík en i Gautaborg.
Brytinn á sænsku skipi, er kom
hingað til Reykjavíkur, hugði gott
til að fá sér hér íslenzka síld,
og gerð, sem eðlilegt var, ráð
fyrir að fá hana ódýrari hér en
í Svíþjóð. En þegar til kom varð
hann að hætta við kaupin, af
því að sildin var dýrari. hér í
Reykjavík on hann gat fengið
hana í Gautaborg. Hér . er hún
seld á 70 ísl. aura, þ. e. 59 aura
sænska, en í Gautaborg kostar
hún ekki nema 47 sænska aura,
þ. e. 58 isí. aura. Það er með
öðrum orðum, að síldin er fram
undir þriðja hluta dýrari hér í
Reykjavík en í Gautaborg!
Það er stór svívirðing, að ís-
lenzkar afurðir skuli vera dýrari
hér á landi en í útlöndum.
Einkasala á steinolíu.
Fulltrúar Alþýðuflokksins í lefri
deild alþingis, Jón Baldvinsson
og Erlingur Friðjónsson, flytja
frumvarp til heimildarlaga til
einkasölu ríkisins á steinolíu og
annari olíu til brenslu. Stjörn-
inni sé heimilt þegar lögin eiga
að koma til framkvæmda að
kaupa eða leigja olíustöðvar,
olíugeyma, geymaskip o. s. frv.
af olíustöðvum þeim, er hér
starfa, eftir því sem nauðsynlegt
þykir fyrir olíuverzlun ríkisins,
svo að tæki þau, sem hún notar,
svari fullkomlega kröfum timans;
en náist ekki viðunandi samn-
ingar þar um, þá sé stjóminni
heimilt að taka eignirnar eignar-
námi.
Að eins einkasala á steinolíu
getur trygt það, að olíuverðið
sé sannvirði og ekki hærra.
Einkasala á steinolíu er því 'þjóð-
arnauðsyn.
mutleyslnu
loklð.
Svo hljóðandi bréf hafa full-
trúar Alþýðuflokksins á alþingi
sent forsætisráðherra:
Alþingi.
Reykjavík, 9. apríl 1931.
Vér undirritaðir alþingismenn
Alþýðuflokksins á Alþingi 1931
tilkynnum yður hér með, herra
forsætisráðherra, aö eins og yð-
ur áður er kunnugt, er hlutleysi
Alþýðuflokksins gagnvart rikis-
stjóm Framsóknarflokksins lokið,
og eruni vér nú i andstöðu við
ríkisstjórnina,
Jón Baldvinsson,
Hédinn Valdimarsson,
Sigurjón Á. Ólafsson,
Erlingur Fridjónsson,
Haraldur Gudmundsson.
Til forsætisráðherra, Tryggva
Þórhallssonar, Reykjavík. i
Nœturlœknir er tvær næstu
nætur Halldór Stefánsson, Lauga-
vegi 49 sími 2234.
Lasmabætcsr
barnakennara.
Laun barnakennara eru svo lág,
aö ekki er imt fyrir fjölskyldu
að lifa af þeim. Verða kennarar
konar aukastörf, en það hefir
því að binda sig mjög við ýmis
auðvitað skaðleg áhrif á kensl-
una, að kennararnir geti ekki
helgað henni starf sitt nema að
nokkru leyti. Með þeirri dýrtíð-
aruppbót, sem greidd hefir verið
síðustu árin, eru útborguð mán-
aðarlaun kennara í Reykjavík,
sem ekki njóta aldursuppbótar,
undir 200 kr., og ættu allir að
geta skilið, að með engu móti
verður lifað af þeim launum.
Fyrir því flytja þrír þingmenn,
sinn úr hverjum flokki, frumvarp
á alþingi um launabætur barna-
kennara. Er þó mjög í hóf stilt,
svo að ekki ætti að þurfa að
standa á alþingi að samþykkja
frumvarpið. — Flutningsmenn
eru Asgeir, Sigurjón A. Ólafsson
og Magnús Jónsson.
Nœturoördur er næstu viku í
lyfjabúð Reykjavikur og lyfjabúð-
inni „Iðunni".
„Dntlangar mannanna
44
eða
þjóðfélagsvisindi Morgonblaðsins.
Þad steypir uerkamanninn í duergmót aö þurfa ekki
aö borga tekjuskatt af purftarlaunum sínum. Þad miðar
til úrkijnjunar á verklýdmim aö hjálpa honum til aö
eignast verkanuinnabústadi.
Ad greida skatt af purftarlaunum sínum og pínast
undir húsaleiguokri eru dýrmœt réttindi, sem ekki má
svifta verkalýdinn. Morgunbladid, 19. mars.
Síðan vestfirzki maðurinn kom
aðritstjórn Morgunblaðsins, hafa
birst í blaðinu nokkrar þjóðfé-
lags-vísindagreinir, sem vakið
hafa töluverða athygli. Ein þeirra
var „Braskarar", þar sem sýnt
var fram á með heimspekilegri
tilgerð, að braskararnir værn
máttarstólpar þjóðfélagsins, og
33 milljónirnar, isem á áratug
töpuðust á þessum flokki manna,
væm beinn gróði fyrir landið.
Önnur var greinin um hina kon-
ungbomu og þrælana, þar sem
því var haldiÖ fram með miklum
spekingssvip, að jafnaðarmenn og
kommúnistar væni þrælar,
en íhaldsmenn væru niðjar kon-
unga, jarla og hölda. Þriðja
greinin birtist í blaðinu 19. marz
og heitir hún „Skattfrelsi", —
kórónar hún hinar. Þar er því
haldið fram':
1. Að allir íslendingar vilji
heldur vera efnalega sjálfstæðir
en öreigar, af því að efnalega
sjálfstæður maður sé laus við
ugg, kvíða og auðsveipni öreig-
ans, sem alt á undir dutlungum
manna.
2. Að að því eigi að keppa, að
allir einstaklingar verði efnalega
sjálfstæðir.
3. Að Alþýðuflokkurinn sé að
reyna að hrinda í framkvæmd
kenningum, sem geri menn að
eilífum öreigum og varni því, að
þeir geti orðið efnalega .sjálf-
stæðir. Og kenningamar, sem
Mgbl.-ritstjórinn telur að miði að
þessu, em þessar:
a. að það opinbera eigi að byggja
yfir hvern fátækan verkamann
gegn umráðarétti yfir bygging-
unni.
b. að hið opinbera eignist allar
lóðir og lendur, sem þessir
menn byggja á.
c. að verkamenn þurfi ekki að
greiða skatta eða skyldur af
þurftarlaunum sínum.
Þessar kenningar telur Mgbl.
að séu „stór móðgun við óbrjál-
aða manngöfgi".
Og blaðið heldur áfram á þess-
ari braut og segir: „Sá, sem ræð-
ur óháðu ríki, er mikill fyrir sér.
. . . Hann getur lifað samkvæmt
eðli hins sanna manns, með á-
kvörðunarrétti um eigin sakir, og
íhlutunarrétt til jafns við hvern
annan um málefni almennings.“
Blaðið klylddr svo út með á-
rásum á Héðin Valdimarsson fyr-
ir baráttu hans fyrir því að koma
upp verkamannabústöðum og
Harald Guðmundsson fyrir þá
stefnu hans, sem miðar að því,
að auka skatta á hátekjum og
eignum, en minka og afnema
skatta láglaunamanna og eigna-
leysingja á hinum beinu þurftar-
launum þeirra.
Þeir eru vanir því að vera
skeifhöggir Mgbl.ritstjóramir, en
í þessari grein eru þau þó flest.
Það er svo sem enginn nýr sann-
leikur, að barátta manna öll snýst
um það, að verða efnalega sjálf-
stæðir, en hitt vita allir menn
með óbrjálaða skynsemi og
manngöfgi, að ihaldsskipulagíð
hindrar þetta. Það er vitanlegt,
að lögmál frjálsrar samkeppni er
það að rugla og nipla öllum
verðmætuir, þjóðarbúanna. í
kjölfar hennar sigla kreppur,
hrun, atvinnuLeysi, hungur og af-
komu harðindi hjá öllum fjöldan-
um. Nú sem stendur er það þann-
ig, að langstærstur hlutinn af
þjóðinni er dæmdur til að vera
ösjálfstæður efnalega og með
ugg og kvíða um framtíð sína
og skylduliðs síns, en lítill hluti
gín yfir ölium verðmætunum.
Saga síðustu togarastöðvunar er
nærtækust. Framleiðslan hefir
gengið ágætiega fyrir sókn sjó-
mannafjöldans,, er vinnur á tog-
urunum, salan hefir verið með
afbrigðum góð. Gífurlegur fjöldi
manna á afkomu sína undir
„dutlungum mannanna“, eins og
Mgbl. kemst að orði. En lítill
hópur ræður yfir þessum at-
vinmitækjum, og ’hann miðar alt
við umráðarétt sinn yfir þjóðfé-
laginu, þ. e. aukinn gróða. Þessi
litli hópur sér sér leik á borði.
Ástandið er slæmt: kreppa, at-
vinnuleysi, skortur og fjárhags-
vandræði. Ríkisstjóm sú, er sit-
ur að völdum, „regerar“ nú á
þeim vettvangi, er íhaldið mun-
ar mest í, og sú rikis-
stjórn, er situr meðan kreppur
og vandræði steðja að, á ilt að-
stöðu. Þess vegna er leikurinn
ger til að stöðva aðalatvinnuveg-
inn og gera þar með kreppuna
verri og alt ástandið ískyggilegra.
— Þarna er lítil mynd af lögmáli
frjáfsrar samkeppni, og -gefur hún
glögga hugmynd um, hve mikið
hættuspil það er fýrir þjóðar-
heildina, ad hún láti örfáa menn
hafa ddstödu til ad geta sett