Morgunblaðið - 06.06.1981, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ 1981
35
skyldi að íþróttir og eiturnautnir
áttu enga samleið heilbrigðri lífs-
þróun og þessvegna skipaði hann
sér í sveit bindindismanna. Því
merki hélt hann hátt á lofti hvar
sem hann kom. Og hann vissi að
það var sterkt í baráttunni að
sýna gott fordæmi og því var
óhætt að benda á hann sem
fyrirmynd góðs borgara íslensks
þjóðfélags.
Innan baráttusveita sjálfstæð-
ismanna áttum við mikið og gott
samstarf um áraraðir. Þar sem
annarsstaðar dró hann ekki af sér.
Málin yfirveguð og ekki rasað um
ráð fram. Við gátum alveg treyst
því sem hann ráðlagði enda tekið
eftir því sem hann lagði til
málanna.
Sveit sinni unni hann er sást
best á því að hana yfirgaf hann
ekki. Ég held að aldrei hafi annað
hvarflað að honum en verða bóndi
enda þar réttur maður á réttum
stað. Jörðina byggði hann vel upp
og stækkaði þannig að sonur hans
Ásgrímur fékk nægilegt rými þeg-
ar hann hóf búskap og fetar hann
dyggilega í fótspor föður síns.
Stefán kunni að búa. Það sýndi
hann í umgengni við skepnurnar
og jörðin var honum gjöful því
hann gerði þar ekki of margar
kröfur, enda var hann aldrei
kröfugerðarmaður fyrir sjálfan
sig, lífið var honum dýrmætara en
svo. Því er stórt skarð fyrir skildi
í litlu sveitarfélagi. Og sú spurn-
ing hlýtur að vakna til þeirra sem
á eftir koma: Viltu taka upp
verkin hans og verða þar að
manni. Svo stendur í Fornólfs-
kveri. Sannarlega hefir sveitin
hans, landið hans, misst mikið
þegar við í bili kveðjum starfs-
glaðan og fórnfúsan dreng. En þó
er mestur harmur kveðinn að
góðri konu, sem í hverri raun og
gleði stóð honum trútt við hlið,
börnum, öldruðum föður og
venslaliði. Það verður svipminna
nágrennið eftir að Stefán hefir
kvatt og þeir margir sem nú sakna
vinar í stað. En minningar vakna,
minningar lifa. Ég á þær margar
og mun varðveita þær og oft
verður mér hugsað til Stefáns
þegar vanda þarf að leysa á
félagslegum vettvangi. Nú er
ekki að leita hans yfirvegaða huga
og góða hjarta. Því miður. Maður
kemur í manns stað segja sumir.
Rétt er það, en ekki þó sama
hver maðurinn er. Stefán í Stóru-
Þúfu hefir skilað miklu dagsverki.
Hann hefir sáð góðum fræum i
sálir samferðamannanna og af
ferli hans lýsir fram á braut.
Þetta er mikil huggun í skjótum
umskiptum.
Við trúum því að leiðir liggi
saman aftur. Frelsarinn hefir gef-
ið okkur fyrirheit sem ekki bregð-
ast. Því trúi ég statt og stöðugt og
vinur minn efaðist ekki. Þvi fer
hann til mikilla starfa á æðri akri
að hlúa þar að eilífðar gróðri og
þar vitum við að hann fagnar
vinum í varpa.
Um leið og ég þakka þessum
ágæta vini mínum fyrir góða
samfylgd óska ég honum alls hins
besta í nýrri veröld og sendi mínar
bestu samúðarkveðjur til hans
nánustu. Guð blessi minningu
góðs vinar.
Árni Helgason
í dag- er til moldar borinn að
Fáskrúðarbakkakirkju.Stefán Ás-
grímsson, bóndi í Stóru-Þúfu.
Stefán lést í Sjúkrahúsinu í
Stykkishólmi 27. maí eftir stutta
sjúkralegu.
Stefán fæddist að Borg í Mikla-
holtshreppi 28. nóv. 1919. Hann
var elsti sonur hjónanna Ásgríms
Þorgrímssonar bónda þar og konu
hans, Önnu Stefánsdóttur, einn
sex systkina.
Hann ólst upp með foreldrum
sínum á þessu ættarsetri og stór-
býli og tók ungur þátt í mikilli
uppbyggingu og umbótum, sem
Ásgrímur og fjölskylda hans vann
að um langa tíð.
Ásgrímur faðir hans var annál-
að hreystimenni, kappsfullur með
afbrigðum og einstakur afkasta-
maður við alla vinnu.
Börn hans tóku snemma þátt í
störfunum við uppbygginguna
með foreldrum sínum og voru öll
myndarleg og dugleg til verka.
Af því að Stefán var elsti
sonurinn, varð hann fyrstur
þeirra bræðra til að takast á við
bústörfin með föður sínum, enda
var hann svo sem faðir hans
karlmenni að burðum og fjörmað-
ur mikill til vinnu.
Stefán hafði ungur mikinn
áhuga á íþróttum og fór ungur í
Iþróttaskóla Sigurðar Greipsson-
ar í Haukadal. Þar fékk hann góða
líkamlega þjálfun og varð góður
glímumaður, svo sem margir
Miklhreppingar fyrr og síðar.
Einnig fékk hann þar þjálfun í
félagsmálum hjá þeim mikla ung-
mennafélagsleiðtoga, Sigurði
Greipssyni.
Eftir að Stefán kom frá Hauka-
dal beitti hann sér mikið að
eflingu íþróttaiðkana í Mikla-
holtshreppi.
Þá var blómaskeið íþróttafélags
Miklaholtshrepps.
Stefán var driffjöðrin í ung-
mennafélagsmálunum, þó margir
aðrir mjög vel liðtækir stæðu þar
með honum.
Stefán var í stjórn félagsins
lengi og formaður þess í nokkur
ár. Hann var einnig stjórnarmað-
ur í HSH og sótti héraðsþing í
fjölda ára. Hann var dómari í
héraðsmótum HSH um mörg ár.
Hann var sæmdur starfsmerki
UMFI fyrir áhugastarf að æsku-
lýðs- og íþróttamálum árið 1972 og
silfurmerki FRÍ einnig af sama
tilefni 1971.
Stefán var mjög hvetjandi í öllu
þessu og lagði sig sérstaklega
fram um að leiðbeina og hvetja
ungmenni til glímuiðkana og iðk-
ana frjálsíþrótta. Komst það orð á
að ungir menn í Miklaholtshreppi
væru meiri glímumenn en víðast
þekktist í sveitum og almennt
íþróttamenn svo góðir að vart
yrðu þeir sigraðir á héraðsmótum.
Yngri bræður Stefáns voru einnig
mjög liðtækir eins og Stefán í
þessu öllu.
Stefán átti stóran þátt í eflingu
félagsstarfsins.
Hann var ósérhlífinn og sífellt.
viðbúinn að mæta til æfinga og
hirti ekki um, þó að hann væri
lúinn eftir langan vinnudag.
Hann mætti til æfinga á kvöldin
og um helgar jafnt fyrir því. Um
þetta má lesa allítarlega lýsingu í
bókinni Byggðir Snæfellsness.
Þessi ár voru mikið blómaskeið í
æskulýðsstarfsemi sveitarinnar,
og hafði það áhrif víða um hérað-
ið, sem ljúft er að minnast.
Hinn 17. júní 1948 gekk Stefán í
hjónaband með heitmey sinni,
Laufeyju Stefánsdóttur frá Hrís-
um í Fróðárhreppi.
Fljótlega hófu þau búskap að
Stóru-Þúfu.
Stefán keypti jörðina 1948, sem
hafði verið í eyði þá tvö næstu ár á
undan og byrjuðu þau á því að
byggja íbúðarhús í stað gamals
bæjar, sem var ónýtur.
Þá var vélaöldin að ganga í garð
í íslenskum landbúnaði, mikil
bjartsýni ríkjandi og ungum
mönnum fannst gaman að taka
vandamálin fangbrögðum og leysa
þau.
Stóra-Þúfa er á flatri mýri
suðvestanvert við Hafursfell en
austanmegin við Laxá. Svo að
segja allt land jarðarinnar er
votlendi. Það þurfti því að ræsa
fram mýrina, þurrka hana og
brjóta til ræktunar.
Stefán hefur látið ræsa mikið
land og rækta mikið. Hann hefur
byggt öll hús jarðarinnar úr
steinsteypu og gert gott og fallegt
býli úr kotbýlinu, sem Stóra-Þúfa
var, áður en hann kom þangað.
Fædd 23. desember 1901.
Dáin 30. maí 1981.
Þau bjuggu um fjórðung aldar á
Heggsstöðum í Andakíl hjónin
Ástríður Guðrún Halldórsdóttir
og Helgi Sigurðsson og kenndu sig
síðan við þann bæ. Það hafa
einnig börn þeirra gert.
Þau Ástríður og Helgi voru
komin af traustum borgfirskum
ættum. Hún var fædd á Kjarvals-
stöðum í Reykholtsdal og bjuggu
foreldrar hennar þar: Guðrún
Þorsteinsdóttir og Halldór Þórð-
arson. Hún ólst upp í 10 systkina
hópi. Hann er fæddur í Hálsa-
sveit, en ólst að mestu upp á
Hömrum í Reykholtsdal. Fæð-
Stefán og Laufey hafa eignast
tvö börn: Árgrím, sem um nokk-
urra ára skeið hefur búið í félagi
við föður sinn í Stóru-Þúfu og er
■hann kvæntur Hólmfríði Jóns-
dóttur, og Önnu Kristínu sem er
búsett í Borgarnesi og gift Sveini
Péturssyni.
Stefán hefur verið virkur í
öllum félagsmálum Miklhrepp-
inga alla ævi. Hann hefur setið í
hreppsnefndinni um áratugi og
víða komið við sögu sveitarmála.
Hann var síungur í anda og
skemmti sér mjög vel með ungu
fólki og hvatti það til dáða.
Með Stefáni er fallinn góður
félagsmálamaður, góður bóndi og
góður eiginmaður og faðir.
Stefán var glaður í umgengni og
hrókur alls fagnaðar þar sem
hann var á ferð.
Með fráfali hans er Miklaholts-
hreppur einum góðum manni fá-
tækari — það er sjónarsviptir.
Hans verður saknað af mörgum.
Ég votta konu hans, börnum,
öldruðum föður og öllum vanda-
mönnum innilega samúð.
Ég þakka Stefáni samfylgdina
frá æskuárum og mörg óeigin-
gjörn handtök til umbóta í kæru
sveitinni okkar.
ingardagur hans er 23. desember
1893.
Um síðustu aldamót lá ekki opið
fyrir unglingum í sveit að ganga
skólaveginn og margir urðu að
láta sér lynda hina hefðbundnu og
takmörkuðu barnafræðslu. Þau
Ástríður og Helgi sýndu mikinn
áhuga í þessum efnum. Hún var
veturinn 1919—1920 í matreiðslu-
námi hjá dönskum manni, sem
hafði matsölu í húsinu Iðnó í
Reykjavík. Reyndist sú kennsla, er
hún hlaut þar, góð viðbót við þá
reynslu, er hún hlaut á myndar-
legu heimili foreldra hennar. Þótti
Ástríður sérstaklega myndarleg
húsmóðir.
Helgi stundaði nám einn vetur í
unglingaskólanum í Hjarðarholti í
Dölum. Sá skóli var rekinn af séra
Ólafi Ólafssyni og fjölskyldu hans
á árunum 1910—1917. Sóttu hann
allmargir Borgfirðingar. Þótti
skólinn ágætur.
Þau Ástríður og Helgi gengu í
hjónaband vorið 1922 og hófu
strax búskap, fyrst sem leiguliðar
á Hömrum í sambýli við föður
Helga, síðar á Kletti í sömu sveit.
En vorið 1931 keyptu þau jörðina
Heggsstaði af Maríu Sæmunds-
dóttur á Hvítárvöllum. Þar bjuggu
þau myndarbúi til 1956. Þá urðu
þau að hætta búskap vegna van-
heilsu hennar, fluttu fyrst til
Kópavogs og síðar til Reykjavíkur,
en frá því í ársbyrjun 1971 hafa
þau verið á Dvalarheimili aldr-
aðra í Borgarnesi.
Börn þeirra Heggsstaðahjóna
voru þessi: Guðrún f. 14. sept.
1922. Hún er gift Sigurði Tómas-
syni bifreiðastjóra, og búa þau í
Kópavogi. Guðný f. 16. ág. 1924,
Ég veit að móðurmoldin mun
taka hann mjúklega í faðm sinn á
þessum bjarta vordegi.
Gunnar Guðbjartsson
Kveðja frá Héraðssambandi
Snæfellsness- og Hnappa-
dalssýslu.
Vinur okkar og félagi Stefán
Ásgrímsson, StórU-Þúfu, Mikla-
holtshreppi, lést í sjúkrahúsinu í
Stykkishólmi 27. maí sl.
Á yngri árum stundaði Stefán
frjálsar íþróttir og glímu og
keppti á mörgum íþróttamótum.
Hann átti sæti í stjórn HSH svo
og ýmsum ráðum og nefndum í
fjölda ára.
Þau munu fá ársþing HSH eða
héraðsmót, þar sem Stefán var
ekki mættur og alltaf var hann
hrókur alls fagnaðar. Það má
segja að fáir einstaklingar hafi
haft meiri áhrif á starf og stefnu
HSH.
á liðnum áratugum og allt fram á
síðasta dag.
Við sem störfuðum með Stefáni,
viljum þakka samveruna og hin
góðu kynni og flytjum fjölskyldu
hans innilegustu samúðarkveðjur.
Samstarfsmenn í HSIl
gift Gunnari Gissurarsyni prent-
ara og búa þau í Reykjavík. Hún
er kennari. Kristófer f. 18. jan.
1926, dó 4. apríl 1959. Hann var
um skeið bóndi á Heggsstöðum.
Kona hans var Ásdís Guðlaugs-
dóttir. Sigurður f. 2. mars 1930,
deildarstjóri í Menntamálaráðu-
neytinu í Reykjavík. Kona hans er
Ólöf Lára Ágústsdóttir.
Afkomendur Heggsstaðahjón-
anna eru alls 20.
Frú Ástríður var félagslynd
kona, meðan heilsa hennar leyfði.
Hún var ein af stofnendum Kven-
félagsins 19. júní og studdi vel
ungmennafélag sveitarinnar.
Sýndu þau hjónin því félagi oft
mikla gestrisni og velvild á marg-
an hátt. Voru börn þeirra mjög
virkir þátttakendur í þeim félags-
skap.
Þau hjón bjuggu ágætu búi á
Heggsstöðum, þótt jörðin væri
ekki stór. Þau endurbyggðu bæj-
arhús, reistu fjós og fjárhús og
hlöður við þær byggingar, einnig
ágætt verkfærahús, og stækkuðu
túnið. Umgengni var ákaflega
snyrtileg úti sem inni.
Gestagangur var mikill á
Heggsstöðum, enda lá reiðvegur
rétt við túnið frá Hvítárvöllum og
niður hjá Kvígsstöðum og Vatns-
hömrum. Þar var ávallt gott að
koma.
Á þeim tíma, er þau hjón bjuggu
á Heggsstöðum, var börnum kennt
heima á sveitabæjunum, nokkrar
vikur á hverjum stað. Börn gengu
á skólastaðinn frá næstu bæjum,
en þau sem lengra áttu að sækja
voru tekin til dvalar. Þetta var
mikið aukastarf fyrir húsmæðurn-
ar. Þær urðu hverju sinni að sjá
aðkomubörnunum fyrir húsnæði,
dvalarbörnum fyrir mat og
svefnrými og jafnan varð að hýsa
kennarann yfir skólatímann. Þessi
störf varð því Ástríður oft að taka
á sínar herðar og framkvæmdi
þau af myndarskap og hlýju.
Síðustu 10 árin hafa þau hjónin
átt heima á Dvalarheimilinu í
Borgarnesi, en þar hefur þeim
liðið eins vel og kostur var á, enda
er það heimili aldraðra alþekkt
fyrir hreinlæti og góðan aðbúnað
á allan hátt. Helgi studdi konu
sína í veikindum hennar svo vel,
að þar hefðu fáir betur gert. Hann
er enn hress og tiltölulega heilsu-
góður, þótt hann nálgist níræðis-
aldur.
Mikill samgangur og góður var
jafnan milli Heggsstaða og
Hvanneyrar, ekki síst þar sem
yngri kynslóðin átti hlut að máli,
þeir sem nú eiga hálfa öld að baki
eða rúmlega það. Fyrir það vil ég
færa þeim Ástríði og Helga og
börnum þeirra öllum innilegar
þakkir. Frá mér og börnum mín-
um eru hér fluttar samúðarkveðj-
ur til Helga Sigurðssonar og
barna hans.
Guðmundur Jónsson
frá Hvanneyri.
SVÁR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Ég sá áletrun á kirkju: TILBIÐJIÐ GUÐ MEÐ OKKUR Á
SUNNUDÖGUM. Nauðir heimsins blasa við sjónum okkar.
hvert sem litið er, og því fannst mér þessi orð lýsa svolitilli
eigingirni. Kannski hef ég rangt fyrir mér. Getið þér
útskýrt fyrir okkur. lesendum yðar, hvað tilbeiðsla er?
Tilbeiðsla í kirkju, hana má að sjálfsögðu skil-
greina á marga vegu. Hún er mér þetta, öðrum annað.
Hún er ekki fólgin í því að sitja í bólstruðum
kirkjubekkjum og gefa til líknarmála og trúboðs.
Tilbeiðsla er ekki þrautleiðinleg klukkustund á
sunnudagsmorgni, sem menn halda út af skyldu-
rækni, en með ólund. Hún er ekki sýning á fallegum
fötum né nokkrar skvaldursheimsóknir til gamalla
vina.
Tilbeiðsla er að leita návistar Guðs.
Hún er sú leyndardómsfulla samstaða huga
hjarta, sem heitir „samfélag".
Hún er guðshús, fullt af fólki, sem fer út
þurfalinga, þjáðra og týndra.
Hún er upphaf kristilegrar þjónustu, byrjun,
ekki endalok.
Tilbeiðsla er að hlýða á útskýringu orðs Guðs,
túlkað af heilögum anda.
Hún er lofgjörðarstund, er fólk tjáir þakklæti sitt
til Guðs.
Hún er hvíldarstund fjarri skarkala hins sýnilega
heims.
Hún er lækning beygðum og bágstöddum hjörtum.
Hún er að þiggja elsku og fyrirgefningu Guðs.
Hún er að margra áliti sú stund vikunnar, sem er
mikilvægust, veitir þeim hvað mest og er til mestrar
hvatningar.
og
til
en
Miiwing:
Astríður Guðrún
Halldórsdóttir