Alþýðublaðið - 29.06.1931, Blaðsíða 2

ÆLÞtÐUBBAÐJÐ
r b
Ný flskimið
eða
gamalt sleifarlag.
Mý liellagflsMmið fnaidlit,.
Þó við höfum bændaflohks-
meinhluta í löggjafarþinginu og
bændastjórn á íslandi, þá gæti
islenzka ríkið ekki staðist, ef fiað
hefði ekki tekjurnar af fiskveiðun-
Um. Því af sköttum og tolium af
þeirn og af því fólki, sem beint og
óbeint hefir atvinnu síma ax sjón-
um, koma tekjur þær, er ríkið
ver til almennrar fræðslu, til lýð-
skólanna, háskólans, búnaðarskól-
anna, til brúagerða, tii akbrauta
og annara vegagerða, til síma og
síðast en ekki sízt til þesss. að
greiða bændurn jarðabótastyrk-
inh, sem nú er reyndar svo komið
um, að hann muri víða hafa kom-
ið bændum til þesis að rækta iiia,
en fiæma nýræktina yfir sern
stærst svæði, auk þesis. sem hann
hefir verið notaður sums staðar
yið síðustu kosningar sem hreinar
og beinar mútur.
Tekjurnar, sem ríkið hefir af
iandbúnaðinum, eru hins vegar
svo hverfándi, að það gæti ekki
stutt neitt, er héti framfarir og
menning, ef það- hefði ekki aðrar
tekjur.
Það væri því ærin ástæða tii
þess, að þeir, sem stjórna íslenzka
ríkinu, reyndu að greiöa eitthvað
fyrir því, að nýir vegir opnuöúst
fiskveiðunum, því allir vita, að
þótt fiskveiöar vorar sitandi með
miklum blóma, þá eru enn margar
nýjar leiðir ófarnar: ný mið ó-
fundin, (nýjar veiðiaðferðir og
nýjar tegundir skipa óreyndar,
svo og nýjar aðferðir við með-
höndlun aflans og ný markaðs-
iönd fyrir íslenzkar fiskiafurðir
ónumin.
Nú hiefir borist hingað fregn frá
Englandi, sem mimiir okkur á,
hvað ógert er í þá átt að leita að
nýjum fiskimiðum. Margir kann-
. ast við brezka herskipiö Rose-
niary, sem mjög er ííki að sjá
d.anska verðskipinu Fylia. Hefir
Rosemary þrásinnis iegið hér við
hafnarbakkann í Reykjavík, og
hún v.ar hér á alþingishátíðinni,
og biakti þá íslenzki fáninn þar
við hún eins og á herskipivm allra
þjóða, er 'hér voru þá, nema
dönsku herskipunum. Hefir enska
landbúnaðar- og fiskimála-ráðu-
neitið nú fengið Rosemary lánaöa
hjá f 1 otamálaráðuneytinu, og er
verkefnið að leita með dýptaT-
mælingum; í norðanverðiu Atiants-
hafi að stöðum, sem ekki ^er
dýpra á en það, að líkindi séu
til þess, að fiskur sé þar á botni.
Hefir starf þetta þegar borið
merkilegan árangur, ,því vestur
af Suðureyjum fann Rosemary
grunn eitt, er óþekt var áðut.
Ekki er getið hve djúpt sé á
giunni í c su, nema hva'ð ta’ið var
þar of djúpt til þess að koma þar
við botnvörpu. En frá Grimsby
var sent út lóðaskip mieð 4000
króka ióð (siennilega haukalína),
og kom það heim aftur hlaðið af
heilagfiski; voru það nær alt lúð-
ur af stærðinni 40—55 kg. og
bezti fiskur. Hafa þessi nýju fiski-
mið verið nefnd Rosemarybank-
inn.
Fyrir mörgurn árum var Jóel
heitinn Jónsson togaraskipstjóri
að koma frá Englandi. Fann hann
þá grunn eitt hér fyrir sunnan
land, en nákvæmlega hvar það
var vissi hann efcki, en hann áleit
að þaö hefði verið ú;t af Ingólfs-
höfða.
I vetur íann GuÖmundur Þor-
lákur Guðinundsson skipstjóri á
línuveiðaranum Þormóður af,
Akranesi (nú Akureyri) grunn eitt
hér fyrir sunnan iand er hann tók
dýptarmælmgu er hann var að
koma frá Englandi. Er mér sagt
að hann álíti grunn þetta vera 30
—40 mílur siuður af Dyrhóiaey,
Dýpið var 40 til 50 fiaðmar. Ef tií
viil er þetta sama grunnið og Jó-
el heitinn fann, þó ekki kæmi leg-
an heim, og getur þó hins vegiar
eins verið um tvö grunn að ræða.
'Eitthva'ð hefir líka heyrst um
Elísabetarbanka með 80 faðma
dýpi, setrn. á að ver.a um 100
sjómílur undan landi, og nefndur
er eftir ■franskri skonnortu, ier
fann hann,
Það er kunnugt, að suim ensk
togarafélög láta slrip sín alt af
veiða á ákveðnum stöðum fyrir
Austuriandi, og eru það mið, sem
tæplega aðrir þekkja.
Eins og kunnugt er, þá er neð-
ansjávarhryggur um ísland 'og
Færeyjar alla leið frá Grænlandi
tii Skotlands. Er hvergi dýpra á
hrygg þessum en 500 faðmiar, en
yíðast töluvert grynnra. Milli Fær-
eyja og íslandis er ,hann 1—2
hundruð sjómílur á breidd og þar
sem þorskur hefir fengist á alt
aö 300 fiaðma dýpi og fiyðra alt
að 500 faðma dýpi (þaö var Þór
gamli, þegar hann hét Thor og
var dianskt hafrannsóknarskip,
sem fékk flyðru á þessu dýpi), þá
er bersýniiegt, að um geysistór
ný fiskimið getur verið að ræða.
Og þar eð nú er víst, að þorskur-
inn flyzt miilli Grænlands og Is-
iands, er ekki óisennilegt að ó-
þektir grunnsævispallar séu miilli
þessara lanida.
Væri nú ráð að láta varðskipin
ieita' með dýptarmælingum að
nýjum miðum, enda eru nýtizku
mælitæki í Ægi og Óðni (en ó-
kornin í Þór), en af togurunum
hafa þau ‘ enn þá að eins þrír,
Garðar, eign Einars Þorgilissonar í
Hafnarfirði, Gulltoppur og Gyllir.
Morgunblaðið og önnur íhalds-
blöð hafa mikið gert úr því, hvað
varðskipin hafi verið notuð mikið
í „snaft", og mun vafalaust nokk-
uð hæft í þeim aðfinsium. B.æíi:r
litið úr fyrir Framsióknarstjórniinni
þó ástandið hafi að sumu leyti
verið enn þá verra hjá íhalds-
stjórninni, þvi dærni eru tii að
hún lét varðskip vera í fiutning-
um (kaupstaðarfierðum) vfyrir í-
haidsþingmenn. Er ekki vafi á, að
varðskipin gætu haft mikinn tíma
aflögum til þess að leita að nýj-
um fiskigrunnum og gera. aðrar
rannsóknir, er að fiiskveiðum lúta,
enda virðist þiað liggja nær held-
ur en að senda varðskip á herpi-
nótaveiðar, nú þegar fjöldi skipa
verður að iiggja kyr yfir síld-
veiðitímann vegna markaðsvand-
ræða.
Ólafur Fridriksson.
Loftsbipið ,ZJeppelíia ^reifi4 flýgur
Biæstis doffio.
Loftskipið mikla, „Zeppeiin
grcifi“, er væntanlegt hingað á
morgun eða miðvikudaginn. Tek-
ur þaö við pósti hér, og nrun enn
vera 'hiægt að koma í Zeppelins-
póst bréfum, sem ekki 'eru ,á-
byrgðarbréf. PóiSitinum verður
komið í loftsikipið ,á þann hátt,
að b Vatnsmýrinni verður gert
sitórt krossmarik á jörðina með
hvítu lérefti, og pós.turinn lagður
á miðjan krossinn. Kynt verðut
þar í grendinni lítið bál til þess
að sýna vindstöðuna. Þegar loft-
skipið kemur þar í riámunda
iækkar það fiugið og renriir hægl
á móti vindi, og póisturinri ei
dreginn upp í loftskipið.
Verkföll m kosniflgar á Spání
Jafnaðarmenn 00 ItðTeldlssinnar vinna slgnr,
í gær fóru fram þingkosniingai'
á Spáni. Urðu töluverðar æsingar
dagana fryir kosningamar og
gekk á verkfölimn og ýmsum
mótmælagönigum og fundum. Eft-
irfarandi skeyti hafa borist urn
atburðina síðustu daga:
Madrid, 27. júní. U. P. FB.
Samkvæmt óstaðfestum fregmim
frá Sevilla hefir herliðið í Tabla-
da flugstöðinni, þar sem Franco
ct í sjúkrahúsi, gert uppreist.
Franco hefir neiitað að láta af
stöðu þeirri, sem hann hefir sem
hernaðiarflugstjóri.
Zamora hefir neitað að láta
nokkuð uppskátt um hvað hæft sé
í þessu, en segir, að alt sé imeð
kyrrurn kjörum í landinu.
Ráðuneyti forsætisráðherria til-
kynnir: Samkvæmt símfr-egn frá
Kaupmannahöfn er saltútfiutniiig-
ur frá Cadiz á Spáni teptur vegna
vinnustöðvunar (FB.)
; ’’
I
Madrid, 28. júní. U. P. FB. í
gær var gefin út opinber tilkynn-
ing uim það, að Tabladamálið,
sem áður hefir verið frá sagt, sé
til lykta leitt á viðunandi hátt.
— Frá Sevilla er síimað, að gerður
hafi verið uppskurður á Franco, j
og sé iíðan hans að vonum. — |
Ailisherjarverkfail stendur yfir f
Orense og ölium búðum lokað.
Madrid, 29. júní. Bráðabirgðaúr-
slit þjóðþingskosmnganna benda
til Jness, að Jafnaðarmenn og lýð-
veldissinnar hafi farið sigurför
um gervalt landið, en flótti hlaup-
ið í lið konungsisinna. Jiafnaðar-
merin og lýðveldisisinnar hafa
borið sigur úr býtum í 49 hér-
uðum landsins. Navarre er eina
héraðið, sem konungssinnar unnu.
Yfirleitt er kyrð á í landinu, en
nokkrar óeirðir vurðu kosninga-
daginn í smáborgunum. Biðu tólf
mienn bana, en 28 meiddust.
Allir ráðherrarnir voru kosnir á
þing. Ramon Franco var kosinn
Já þing í Barcelona imeð yfirgnæf-
andi meiri hluta, en Zarnora for-
seti hlaut ekki kosningu í sömu
borg, en hann var aftur kosinn t
Zariagossahéraði. I Madrid, Valen-
cia, Sievilla og Zaxagossa unnu
jafnaðanmenn og iýðveldissiiindr
mieð i yfirgnæfandi meirihluta.
Baroeiona unniu vinstri lýðveldis-
sinnar og Macaiaflokkurinn, Ma-
caiaflokkurinn vann einnig glæsi-
iega sigra í Barcelonahéraði, kom
tólf þingmönnum að í héraðinu,
fékk leinnig meirihluta í hóruöun-
um Lerida og Gerona.
StórstúknDmgið.
Stórstúkuþingið verður s-ett á
imorgun. Við setningu þess mesisar
séra Haildór Kolbeins, prestur að
Stað í Súgandafirði, kl. 5 í frí-
kirkjunni, og verður messunni út-
varpað.
TUNOiRSU/TlUCrNNlNCAR
VIKINGSFUNDUR í kvöid kl. 8i/2
Nœturlæknir verður í nótt (fré
kl. 11) Daníel Fjeldisted, Skjald-
breið, sími 272. — Lögregluvöirð-
urinn, sími '2389, veiit í kvöid
hver verður kvöldlæknir (til ki,
11).