Alþýðublaðið - 26.09.1931, Blaðsíða 2
ALÞÝ9UBLAÐ1Ð
«
TekiJ íram fyrir hendnroar ð Thor Jensen.
Danskir verkamenn búsettir hér koma i veg fyrir innflutning
danskra landverkamanna.
Síðast liðið vor sendu danskir.
verkamenn, siem hér eru búsettír,
mótmæli gegn því, að „Dansk-
islandsk Samfund“ sendi hingað
tíl lands landbúnaðarverkamenn
og réði þá hér fyrir laun, sem
eru langtum lægri en taxti verk-
lýðsfélaganna. T. d. flutti Thor
Jensen hingað 17 verkamenn.
Þegar dönsku verkamiennirnir
, snéru sér til áhrifamanna í „D. 1.
S.“ hér fengu þeir engin full-
nægjandi svör. Hin danska stjórn
þessa félagsskapar tók ekkert til-
lit tiil beiðna verkamannanna um
að hætta þessu, en íslenzku „á-
hrifamenni'rnir" þvoðu hendur sín-
ar efns og Pílatus.
Dönsku verkamennirnir snéru
sér þá til Landssambiands danskra
landverkumanna, og stjórn þess
befir nú tekið málið þeim tökum,
að vonandi hættir þessi innflutn-
ingur, því að stjórn sambandsins
hefir með góðum árangri talað
um imálið við hina dönsku dei'ld
„D. I. S.“, og landbúnaðarráðu-
neytið, sem, hafði lagt fé til ferða-
kostnaðar fyrir dönsku verka-
mennina, er hafa reynt að lækka
kaup verkamanna hér.
Úrslitin í þessu máli eru þau,
að framvegis verður að eins ör-
fáum dönskum landverkamönnum
leyft að fara hingað í þessu
skyni. Það er t. d. ákveðiið, að
ekki nema einn fái að fara á
hvern bæ, og getur Thor Jensen
því ekki fengið nema einn að
Korpúlfsstöðum.
Síðasta ár fcomu hingað 50
imenn, og þeir munu nú bráðlega
fara beimleiöis. Næsta ár koma
hingað að eins örfáir, og verður
það því erfitt fyrir Thor Jensen
að afla sér vinnukrafts, sem er
miklu ódýrari en ísienzkir verka-
menn hafa ákveðið.
Annað opið bréf
til hr. Gísla Jónssonar
nmsjónarmanns.
Það er nú orðið alllangt síðan
ég sendi yður línu. Ýmsar orsakir
hafa því valdið. Þrátt Jyrir það,
þótt tíminn sé orðinn svona lang-
ur, sem ég hefi ekki látið yður
frá mér heyra, hafið þér þó tekki
haft tækifæri til að svara mér á
neinn hátt upp á fyrra bréf mitt,
og veit ég að það kemur ekki
af viljaleysi hjá yður, heldur þyk-
ir mér líklegt að þar ráði mei'ru
um, að yður hafi þótt vænlegast
að þegja, ef ske kynni að það
gæti orðið til að draga úr frek-
ari umræðum um þetta mál, sem
ég hefi í áðurnefndi bréfi mínu
vakið máls á. Nú var það aldrei
ætlun mín að láta staðar numið
með því einu. Sennilega munið
þér eftir því, að, í niðurlagi bréfs-
íns lofaði ég yður að láta yður
frá mér heyra aftur.
Til þess að menn geti gert sér
ofurlitla hugmynd um hæfileika
Og undirbúningsmentun yðar
undir það starf, sem þér nú um
skeið hafið gegnt, er nauðsynlegt
að rifja upp nokkur atvik úr
yðar fyrri æfi. Þætti mér þá ekki
ólíklegt þótt menn, sem skyn bera
á þessa hluti, undraði það ekki,
þótt ýms mistök hafi orðið hjá
yður í umsjónarmannsstarfinu,
þótt þér að vísu hafið verið alveg
frámunaLega laginn að koma
þeim yfir á annara herðar, sem
og er að vonum um ekki mál-
stirðari mann en yður. Enn frem-
ur þegar þess er gætt, hve gott
lag þér hafið á. aö haga orðum
yðar sjálfum yður í vil, þótt þér
Mus vegar hafið aldrei þótt sér-
lega nærgætinn við sannleikann.
Það er þá byrjunin,, að þér vor-
uð um eitt skeið sérlega vel
kunnugur Thor Jensein, svo kunn-
ugur, að þér gátuð farið þar inn
án þess að banka á dyr. Og það
var hann, sem kom yður fyrst í
stað á framfæri. Það var hann,
sem kom yður til náms á Smith-
ers(?) verkstæði í Grimsby,
þótt þér héldust þar ekki við af
þeim orsökum, að þér voruð þar
heldur málliðugur og ekki sem
kurteisastur í orðum, hvorki við .
yfirmenn yðar eða aðra.
Þaðan fóruð þér eftir ca. 6
mánaða dvöl, og voruð þáír í háði
kallaður lögfróðastur maður á ís-
landi. Næst skýtur yður upp sem
vélstjóra á „e/s Valur“, því nú
var smiðjunámi yðar lokiið. Þar
voruð þér ekki aðgætnari en það,
að þér höfðuð vinduna svo ó-
þétta, að eimsvalinn náðá að
sjúga síldargrútinn til sín. Það-
an fór hann auðvitað inn á ketil.
Þa er líkliegt, að þær séuð einn
um það af íslenzkum vélstjórum
að minsta fcosti að drífa vél ‘meö
gufu af síldarsoði.
Um þessar mundir komust þér
í ikynni við P. Ólafsson. Vegna
þess kunningsskapar urðuð þér
vélstjóri á „e/s Eggert Ólafsson“.
Þar kom greinilega í Ijós v,an-
þekking yðar. Skipið stoppaði í
Englandi, og þá ætluðuð þér nú
mikið að gera (því þér hafiið alt
af viljað 'láta til yðar táka!). En
eikki tókst yður nú betur en það,
að þegar viðgerðinni var lokið
var vélin alls ekki hreyfanleg
vegna þess, að þér höfðuð hert
svo mjög á öLlum legum hennar.
Annar vélstjóri, sem var lærður
skósmiður, benti, yður þá á, að til
væri mælir, sem hægt væri að
mæla með millibil á legum eftir
að hert hefði verið að þeim. Ját-
uðuð þér að það hefðuð þér enga
hugmynd haft um. Þetta reyndist
þó ekki næg Leiöbeining, því síð-
ar hertuð þér svo að legum á
sveifaröxlum (kramtöppum), að
þegar farið var af stað, þá Voru
hvítmálmslietturnar veirri en rnokk-
urt mýbit í vélarúminu. Endaði
svo yðar vera á þessu skipi með
því, að það brotnuðu hjá yður
báðar víxlstengurnar á M. T.
skriðil. Var yður svo veitt lausn
frá því embæ'tti í ináð. Ekki var
nú viðskilnaðurinn betri en svo,
að þegar sá, sem við tók, ætlaði
að fara að láta vélina ganga með
fullri ferð, þá sjóöhitnuöu fieári
íegur í henni.
Ég verða að fara fljótt yfir
sögu. Rúmsins vegna er ómögu-
legt annað en sleppa ýmsu, sem
yður myndi óefað þykja gaman
að rifjað væri upp úr endurminn-
inganna djúpi. Eitt siinn er þér
voruð vélstjóri á „e/s Stierliing",
bilaði færaventill á hattinum.
Hefðuð þér þá að líkindum ekki
k-omið skipinu í höfn, ef þér hefð-
uð ekki notið yður hæfarii mianns,
sem var 2. vélstjóri. Hanin fann
það, að það mátti korna vatni
inn í ketiLSbn í giegnum botnvent-
iliinin. Að líkiindum hefir ,yður rek-
ið minnii til þessa atburðar, er
þér ætluðuð að senda togara
nokkurn, er þér voruð eftirliits-
maður fyrir, út á véiöar mieð
óþétta færivenitla, þótt ekki yrði,
af því aðrir yður ráðhollari menn
tóku þá af yður ráðm:.
Þessu næst komust þér að hjá
Eimskip. Meðal ,an;nars voruð þér
þar viöriðinn smíðiinia á Esju, og
allir þekkja hve höndulega yður
fórst það. SíÖan urðuð þér vél-
stjóri þar, og voruð þar skamm-
an tíma áður en þér urðuð að
faria þaðan af ástæðum, sem
mörgum mumu kunnar. Á þess-
um árum vonuð þér formaður í
Vélstjórafélagi íslands og þar af
leiðandi samningsaðili í kaup-
gjaldsmálum. Eigi var kurteisi
yðar meiri en þaö á sammnga-
fundunum, að útgerðarmenn neit-
uðu af þeim orsökum að eiga
orðastað við yður, og varð að
kjósa aðra menn til samninga-
gerðanna; samdist þá strax. Út af
þessu skrifuðuð þér svo Ijóta
klausu í ársrit V. í., að við sjálft
iá, að yður væri vísiað b-rott úr
félaginu. Litlu síðar enduðu störf
yðar sem leiðaindi manns og fé-
laga í Vélstjórafélagi íslands.
Um þessar mundir fóru fram-
kvæmdarstjóra Eimskip að ber-
ast nafnlaus árásarbréf á yfir-
menn skipannia og hv-e mjög væri
brýn þörf á að félagið h-efði eftir-
litsmann, til þess að fyrirbyggja
vanrækslu um hirðingu skipanna.
Einnig munu allmörgum togara-
útgerðarmönnum hér hafa borist
sams konar bréf. Eink-ennilegt er
það, að bréfritarinn bendir alt af
í öllum bréfunum á yður sem
heiipilegasta og hæf-asta mann-
inn(!) til þ-essa starfa. Fram-
kvæmdastjóri Eimskip, sem þá
var Em-il Ni-elsen, beit ekki á -agn-
ið að taka yður s-em umsjónar-
mann, en togaraútg-erðarmenn
g-erðu það, og er nú komið í
ljós, hve heppilegt það befir
reynst fyrir útgerðarfélögin og
sjómennina, sem að útgerðiinni
vinna, eiin-s' og siðar mun að Vik-
ið. Það er ósannað mál, hv-er hef-
ir skrifað þ-essi nafnlausu níðbréf.
Þar sem alt af er bent á sama
manninn, sem sé yður, þá er það
alveg rökrétt ályktun að ætl-a,
að annað hvort eruð þér höfund-
ur bréfann-a, eða þá einhver viin-
ur yðar, s-emi opinberLega h-efir
ekki viijað haf-a nafn sitt í of
nánu samb-andi við yðar nafn.
ÍÞetta er í stuttu máli saga yðar
áður en þér urðuð umsjónarmað-
ur. Þótt hér hafi ég að-eins dr-ep-
ið á örfá atvik hennar, þá finst
mér samt að mönnum ætti að
v-era þ-að nægilega Ijóst, að þér
hafið ekkert það tiil að b-era, sem
g-eti réttlætt það, að þér skulið
gegna þeim starfa, sem þér nú
hafið aðallega, að vera eftirlits-
maður með fjölda stéttarbræðra
yðar, s-em standa yður langt ofar
að r-eynslu, þekkingu og lærdómi
í faginu, vélfræðinni. Næst mun
ég rifja upp fyrir yður nokkur
dæmi frá umsjónarmannstíma yð-
ar.
Jens Pálsson.
Hvað er að fréita?
A !d arfjúrdungsstarfsem i ung-
menn-aféLagsskaparins hér ætla
ungmeninafélagar að minnast með
samsæti næstk. Föstudag kl. 7
síðd. Þar koma saman flestir af
þeim, sem fylktu sér í fyikinigar
U. M. F. R. og „Iðunnar“, þegar
þau félög voru glæsilegustu og
athafn-amestu félög bæjarins, og
miinnast þar samstarf-s og hug-
stæðra endurminninga. Mun þ-ar
því verða fagnaður mikill, svo
sem títt var á samkomum þesis-
ara félaga. Ásikriftalistar ILggja
frammi hjá ÁrsæLi Árnasyni og
í Prentsm. Acta til miðviikudiags
og er vissara að skrifa sig á þáj
fyr en seinna, því tiltölulega fáir
komast að af ÖLlum þeim fjölda,
sem rétt hefir til þátttöku, en
það eru allir, sem varið hafa í
U. M. F. R. o-g „Iðunni", konur
þeirra og m-enn, svo og allir fé-
lagar U. M. F. „Velvakandi". —■
Þátttaka kostar að eins kr. 6,50
fyrir manninn, og klæðnaður
verður venjuleg sunnudag-aföt,
en ekki samkvæmi-sföt.
U ngm ennafé.lagi.
Danzleikur „Ánminns“. Starfs-
fólki við hlutav-eltu S-undfélags
Reykjavíkur -er heimilaður að-
gangur að danzLeik „Ármanns"
í Lðnó í kvöld.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
Ólafur Friðriksson.
Alþýðuprentsmiðjan.