Morgunblaðið - 09.11.1983, Qupperneq 14

62
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 9. NÓVEMBER 1983
Leiðinlegt að róa
yfir Atlantshafið
Heimskunnur skoskur siglinga-
kappi, Chaj Blyth að nafni, var ný-
lega staddur hér á landi til að kanna
möguleikann á því að efna til alþjóð-
legrar siglingakeppni á milli Skot-
lands og íslands í byrjun sumars
1985. Fékk Blyth góðar undirtektir
hjá landanum og eru miklar horfur á
að af þessari keppni verði. Mbl. átti
samtal við Blyth meðan á dvöl hans
hér stóð, bæði um fyrirhugaða
keppni og eins um ævintýralegt líf
hans sem siglingamanns, þótt hann
talaði reyndar ekki af sér um eigin
afrek.
„Veðrið er ekkert vandamál,"
tók Blyth fram í upphafi samtals-
ins. „Þess vegna getur keppnin
auðveldlega farið fram. En það
eru mörg framkvæmdaatriði sem
þarf að huga að. Ég hef átt við-
ræður við íslenska ráðamenn og
hafa viðbrögð þeirra verið mjög
jákvæð. Næsta skrefið er að kanna
móinn í Skotlandi, og ef undirtekt
ir þar verða svipaðar og hér, eru
sterkar líkur á að af þessu verði,
sennilega í maí-júní 1985.“
Meðal þeirra aðila sem Blyth
ræddi við hérlendis voru Hannes
Hafstein hjá Slysavarnafélaginu,
Gunnar B. Guðmundsson hafnar-
stjóri, landhelgisgæslan og ýmis
fyrirtæki og stofnanir sem hugs-
anlega vildu taka þátt í því að
styrkja keppnina fjárhagslega.
„Eitt af því sem þarf að
tryggja," sagði Blyth, „er að
snekkjurnar fái hafnarpláss hér á
landi. Þær verða í Reykjavíkur-
höfn í viku til tíu daga, sífellt að
koma og fara. Sjáðu til, það er
gert ráð fyrir að hver snekkja
dvelji hér í höfninni í fjóra sólar-
hringa. Hins vegar eru snekkjur
afskaplega mishraðskreiðar:
sumar eru kannski fjóra daga yfir
hafið á meðan aðrar eru allt upp í
tíu daga á leiðinni, þannig að
hafnarpláss verður að vera fyrir
hendi í tíu daga að minnsta kosti.
Það er fullur vilji ráðamanna á
Islandi að leysa þetta mál og önn-
ur af svipuðu tagi.
En aðalmálið verður auðvitað
það að vekja athygli og áhuga á
keppninni. Fá menn til að taka
þátt í henni. Og til þess þarf að
I
auglýsa keppnina vel og virkja
fyrirtæki til að styrkja keppendur
með auglýsingum."
— Hvað heldurðu að þurfi
marga keppendur til að það taki
því að halda keppnina?
Siglt þöndum seglum.
Ohay Blyth á snekkju sinni Beefeater.
„Það er ekki gott að segja. Það
eru margir fletir á þessu máli.
Hugmyndin er að reyna að halda
þessa keppni á þriggja til fjögurra
ára fresti. Það er þvi ekki endilega
aðalatriðið í fyrstu keppninni hve
þátttakendur verða margir, hitt
skiptir meira máli hvernig til
tekst. Verður keppnin spennandi
og skemmtileg? Ef hún verður
það, er enginn vafi á því að þátt-
takendum fjölgar næst.
Ég skal nefna þér dæmi. Það er
til fræg keppni sem blaðið The
Observer styrkir og er nefnd
„Doubiehanded Transatlantic
Race“. í fyrstu keppninni voru
þátttakendur aðeins fjórir. Nú eru
þeir yfir hundrað og menn þurfa
að skrá sig tveimur árum fyrir-
fram í keppnina."
Siglingaleiðin
— Hvaða leið verður farin, ef af
verður?
„Það verður lagt af stað frá
Norður-Skotlandi, það er ekki
ákveðið nákvæmlega hvaðan, síð-
an siglt í kringum skosku eyjarn-
ar, fram hjá Orkneyjum og áfram
til Reykjavíkur. í Reykjavík verð-
ur dvalið í fjóra daga, eins og ég
sagði áðan, og síðan verður siglt
sömu leið til baka.
Það verður keppt í flokkum, eins
og venjan er. í siglingum er talað
um sex flokka eftir lengd snekkj-
anna. I fyrsta flokki eru snekkjur
sem eru yfir 60 fet á lengd, en
dæmi um slíka snekkju er Bee-
feater-snekkjan mín. í öðrum
flokki eru snekkjur á milli 45 og 60
Flensborg á veld-
isdögum nazista
Flensborgarbréf frá Steingrfmi Sigurðssyni

„Ekki er annað að sjá en að góður jarðvegur hafi verið fyrir nazismann í
þessari landamæraborg sem áður tilheyrði dönsku krúnunni."
í „Stádtisches Múseum" —
safnhúsi Flensborgar á Luther-
platz fer fram um þessar mundir
sýning í minningu um veldi naz-
ismans, uppgang hans og hrun í
þessari gamalfrægu borg Flens-
borg í Schleswig-Hostein (Flens-
burg in der Zeit des nationalsozial-
ismus).
Flensborg hefur öldum saman
verið keppikefli Dana og Þýzkara.
Schleswig-Holstein féll endanlega
í hendur Þjóðverja 1865, og er nú
þýskari en allt sem þýzkt er þrátt
fyrir 50.000 manna þjóðarbrot
danskra. Hið eina, sem Danir hafa
verið megnugir að móta að ein-
hverju leyti, er maturinn og mat-
argerð því að hér drýpur bókstaf-
lega smjör af hverju strái.
Eftir öllum sólarmerkjum að
dæma hefur nazisminn óvíða notið
sín betur en i Flensburg — die
Fördestadt" — borginni við flóann
eins og hún er stundum kölluð.
Það er mikill stíll og mikil reisn
yfir þessari borg. Sum gömlu
hverfin eru mótuð af byggingar-
stíl Hansakaupmannanna, sem
blómstruðu hér fyrr á öldum.
Þetta er þrifaleg borg áii mengun-
ar og um hana leikur sjávarloft og
prana frá skógivöxnum hæðum
þar sem tróna hús og kirkjur með
turnum. Á nokkrum stöðum í
borginni höfðu verið hengd upp
plaköt, til að auglýsa upp þessa
forvitnilegu sýningu, sem sýndu
þessa ríðandi fylkingu svart-
stakka og brúnstakka, gráa fyrir
járnum. Þeir komu gegnum gamla
borgarhliðið undir gunnfánum og
hakakrossum. Eðlishvötin sagði
ritsmíðarhöfundi að þetta yrði
nokkuð stór skammtur að kyngja
þarna í safnhúsinu á Lutherplatz.
Leituð var uppi eina rómversk-
kaþólska kirkjan í Flensburg. Hún
er í fallegu umhverfi og stílfögur.
Sálusorgari hittur að máli. Stund-
um er það lífsnauðsyn að njóta
andlegrar leiðsagnar. Það var
blíðskaparveður, glampandi sól og
26 stiga hiti og gott að tala við guð
og umboðsmann hans, sem tók
tveimur íslendingum, feðgum, vel,
en án fagurgala. Hann vildi ekki
fremur en svo margir Þýðverjar
tala ensku enda þótt hann skildi
hvert orð. Af þeim sökum varð að
notast við sína djöflaþýzku. Það
átti að opna safnið á slaginu þrjú,
því var tíminn notaður til andlegr-
ar næringar, farið niður í kapellu
kirkjunnar, sem bæði er óbrotin
og listræn, og beðið og hugleitt.
Síðan farið í Ieikhúsknæpu í ná-
grenni Stadt Theater þar sem bar-
þjónninn og tveir leikarar léku
teningaspil upp á pening, drukkið
Schwarz kaffee, le bodyguard fékk
sér hins vegar fassbier forte og
þótti gott. Síðan rölt í áttina að
safninu, sem trónar á upphæðum
og því snarbratt upp að fara
steinilagðar tröppur. Hávaxin tré
á alla vegu sem því sem næst
myrkvuðu. Safnið er við hliðina á
St. Nikulásar-menntaskólanum.
Steinsnar þaðan frá er gamall
kirkjugarður með svo glæsilegum
legsteinum og minnismerkjum, að
það væri kapítuli út af fyrir sig að
lýsa því, hvílíka alúð fólk hér sýn-
ir hinum látnu. Það út af fyrir sig
sýnir sérstaka virðingu gagnvart
tilverunni. „Dauðinn er líf... “
segir í Biblíunni. Gamall maður
með svarta skriðdrekaforingja-
húfu (spanjólu) heilsaði fyrir utan
höfuðdyr, rétt áður en opnað var.
Hann var æði vinalegur („sehr
freundlich"). Hann kvaðst vera frá
Stettin, en ættaður frá Königs-
berg í Prússlandi og sagðist hafa
barizt í fyrri heimsstyrjöldinni og
hafa lent í svolitlu harki við
Gestapo (Die Geheime Staatspol-
izei) á stríðsárunum. Hann er