Alþýðublaðið - 05.11.1931, Blaðsíða 2

I
ALÞÝÐUBLAÐÍÐ
Trygpt, Jónas og isgeir
svipaðir
Jóni Þorlákssyni op Mapúsi
,,Tíminn“ kom út á laugardag-
inn. En þó xneira en helmingur af
lesmáli blaðsins sé um innflutn-
ingshöftin, þessa síÖustu stjórn-
arráðstöfun Framsóknarstjórnar-
innar, er í öllu Jressu langa máli
ekki einn staf að finna um þörf-
ina fyrir að setja innflutningshöft,
og ekki heldur einn stafur um
hverja breytingu til batnaðar þeir
Tryggvi, Jónas og Ásgeir búast
við að leiði af þeim.
Er það frekara gengisfall, sem
Framsóknarstjómin óttast? Ef
svo er, hvenáer fór hún þá að
vera á móti gengisfaJli? Eins og
kunnugt er féldi hún krónuna í
einum rykk um nær fjórða hlufa,
svo ekki skyldi maður ætla að
henni væri mjög sárt urn þó hún
félli eitthvað frekar.
Annars má segja að margt
bendi á, að innflutningshöftin geti
alveg eins haft áhrif í þá átt að
lækka krónuna eins og hitt, því
þau hljóta á margan hátt að hafa
lántraustsspillandi áhrif erlendis.
En það er sízt von að „Tíminn“
geti gefið viðunandi skýringu á
hvers vegna innflutningshöftin
voru sett á. „Típiinn" getur ekki
giefið þá skýringu að þetta hafi
verið gert til þess að láta minnái
bera á því, að mörg kaupfélög-
in hafa orðið að hætta við aö
flytja inn annan varning en brýn-
ustu lífsnauðsynjar, vegna fjár-
þrots, sem þau eru komin 1 veglnja
tauinlausrar lánsverzltunar.
Ekki getur „Tíminn“ heldur vel
sagt frá því, að þetta hafi í og
meÖ veriö gert til þess aö gera
eitthvað, þ. e. að það hafi verið
ráðlaust fálm út í loftið.
En „Tíminn" þarf hér engar
skýringar að gefa. Hann hefir áður
skýrt frá innflutningstakmörkun
kaupfélaganna (og reynt að skýra
rmuósijn sem dygd), en um ráö-
þrot Framsóknarstjórnarinnar til
þess að ráða fram úr vanda-
málunum gefúr hann með þögn
sinni fullgóða skýrslu, og efast
nú enginn lengur um, aö Tryggvi,
Jónas og Ásgeir standa jafn ráð-
þrota uppi eins og Jón Þorláks-
son og Magnús Guðmundsison
forðum.
Skipsátrand og dfokknun.
Khöfn, 4. nóv. UP. FB.
Finska seglskipið „Ansio“
strandaði í diag á Bredskær í Vés-
terbotten, á leið frá Kaupmanna-
höfn til Finnlands. Ætlað er, að 8
rnenn hafi farist. Sjógangur var
mikill og liðaðist skipið i isundur.
Björgunartilrauníum varð eigi við
komið. — Skipið var 349 smá-
lestir að stærð.
„Verndartollar^.
Fjármálaráðherra írska frírílds-
ins hefir lagt fyrrr þingið „vemd-
artolla“-lög, sem stíluð eru gegn
innflutningi vara, sem eru seldar
ódýrara en nemur framleiðsilu-
kostnaði sams konar vara í ír-
landi. í frumvarpinu er stjórn-
inni heimilað að leggja á nýja
tolla til bráðabirgða og breyta
to 1 llagaákvæðum.
Fnlltrúar sjómanna á aðal-
fnndi Síldareinkasolnnnar.
Með tilvísun til 4. gr. laga nr.
60 frá 3. sept. 1931, um breyt-
ingu á lögum um einkasölu á
síld, hefir stjórn Alþýðusambiands
Islands kosið eftir tialda fulltrúa
og varafulltrúa úr hópi sjómanna,
til þess að mæta á aðalfundi
Síldareinkasölunnar, sem koma á
saman nú í nóvembermánuði.
Sem aðalfulltrúar hafa verið
kosnir:
Fyrir Suðurland:
Sigurjón Á. Ó'afsson afgreiðslu-
maður, Reykjavík,
Björn Jóhannesson bæjarfull-
trúi, Hafnarfirði.
Fyrir Vesturland:
Rögnvaldur Jónsson skipstjóri,
ísafirði,
Eiríkur Finnbogason sjómaður,
Ísafirði.
Fyrir Norðurland:
Arnór Jóhannsson skipstjóri,
Siglufirði,
Þorstehm Sigurðsson sjómaður,
Akureyri.
Fyrir Austurland:
Þorlákur Guðmundsson sjó-
maður, Eskifirði.
Sem varafulltrúar hafa verið
kosnir:
Fyrir Suðurland:
Sigurður Ólafsson sjóimaður,
Reykjavík.
Jón Jónssoin fiskimatismaður,
Hafnarfirði.
Fyrir Vesturland:
Halldór Sigurðsson skipstjóri,
ísafirði.
Einar Garíbaldason sjómaður,
ísafirÖi.
Fyrir Norðurland:
Jón Jóhannsson formaður,
Siglufirði. '
Gestur Bjarnason sjómaður,
Akureyri.
Fyrir Austurland: -
Ingólfur Jónsson sjómaður,
Seyðisfirði.
Isfiskssala. „Baldur" seldi afla
siinn í Þýzkalandi í fyxradag,
2600 körfur ísfiskjar, fyrir 15 þús-
und mörk.
Veðrid. Kl. 8 í morgun var 2
stiga hiti í Reykjavík. Útlit hér
um slóðir: Austango-Ia. Úrkomu-
laust.
Togararnir. „Skúli fógeti“ kom
í gærkveldi úr Englandsför og
fór á veiðar í nótt. „Ari“ kom i
morgun frá Englandi.
Eins og marga mun reka minni ]
til dóu 76 börn i Lybiku, hinmi
fornu þýzku Hansa-borg, af
berklum, sem af vangá hafði ver-
ið spýtt í blóð þeirra.
Þrír læknar hafia nú verið
kærðir fyrir að hafa með ófyrir-
Gríma, 4. og 5. Iiefti.
Safnað hefir Oddur Bjöms-
son. Jónas Rafnar bjó til
prentunar. Útgefandi Þor-
steinn M. Jónsson.
Gráskinna III.
Útgefendur Sigurður Nor-
dai og Þórbergur Þórðarson.
Með þessu 4. og 5. hefti af
Grímu er komið út fyrsta bindið
af þjóðsögum Odds Björnssonar
og fylgir síðara heftinu titilblað
fyrir alt bindið, efnisyfirlit, yfir-
lit yfir skrásetjara sagnanna og
frásagnamenn þeirrn, formáli eftir
Jónas Rafnar og mynd af Oddi
Björnssyni, eins og hann var, „er
sagna sinna hóf hann söfnun um
aldamótin síðustu“. Segir Rafnar
í formálanum um annan þann
manninn, er flestar sögurnar hefir
skráð, Baldvin Jónatansson ai-
þýðuskáld á Húsavik, að hann
sé gæddur næmri smekkvísi á
„það skáldlega“ í söigum sínum.
Þjóðsögur hafa löngum þótt
skemtilegur lestur og vafalaust
mun svo þykja um „Grímu", enda
veTður því ekki neitað, að margar
sögur eru þar skemtilegar. Þó
er lítið þar af kýmnissögum, og
mun þar valda, að meira befir
þótt koma til drauga-, svipa- og
forynju-sagnia en til þeirra. Tvær
kýmnissögur rak ég mig á í /síð-
ara heftinu, báðar úr kaþólskri
tíð. Er önnur um það, hvemig
jörðin Kross í Fellum hafi orðið
eign Áskirkju. En þaö skeði á
þann hátt, að presturinn kom of
seint, sem átti að sikrifta konunni,
sem átti jörðina, en lét sér h.veigi
bregða, laut niður að henni eii?"
og hann væri að hlusta og sagði:
„Gaf hún enn guðsmóðirin; gaf
hún kirkjunni jörðina sína — og
sikrifaðu djákni." Hin sagan er
gefanlegu kæruleysi valdiö dauða
þessara barna, en þeir eru pró-
fiessorarnir Deycke og Klatz og
dr. Altstaedt.
Myndin er af sjúkrahúsinu, sem
börnin dóu i.
um, hvernig kaþólskur prestur
fajdi mann í áltarinu, er hann
ætlaði að fara að skrifta konu,
og hafði út úr henni jörðina, af
því konan hélt, að röddin, sem
hún heyrði úr altarinu, væri
Kristur.
En þó margt sé skemtilegt í
þessum þjóðsögúm, þá er fátt
af þeim fróðlegt og lestur meiri
hluta þeirra heldur heimskandi
fyrir þjóðina.
Gráskinna
er ársrit, sem Sigurður Nor-
dal og Þórbergur Þórðarson
gefa út Eru margar sögurnar i
Gráskinnu skemtilegar, en fáar
fróðlegar og allmargar nauða-
ómerkilegar. Merkilegt er að
menn eins og Sigurður Nordal
og Þórbergur sikuli ekki haia.
neitt mierkilegra að færa aimenn-
ingi úr íslenzku þjóðlífi en sögur
um menn, sem fá að drekka hjá
J huldufólki og ósýnilaga anda, sem
lemja á dyr og hrópa „Ba-ba“.
Annars má segja, að roenin séu
furðu auðtrúa á svipi og allskon-
ar yfirnáttúrleg fyrirbrigði, og
„sannanirnar“, sem tilfærðar em,.
næsta barnalegar. „Svipirnir hjá
Hallbjarnarvörðum11 heitir ein frá-
sögnin í Gráskinnu. Þar er frá-
sögn um svipi, er Samson Jöns-
son, stjúpi Eyjólfs isikálds í
Hvammi, faðir Jóhanns alþingis-
manns, íööur Guðmundar heit-
ins Jóhannssonar bæjarfulltrúa, á
að bafa séð hjá Hallbjarnarvörð-
um. Frásögnin, sem er eftir Krist-
leif á Stóra-Kroppi, er hin skil-
merkilegasta, en sannanir fyrir
því, að svipirnir hafi sést, er það,.
að . enginn efist um frásögn
Landnámu um að Snæbjöm galti.
hafi vegið Hallbjöm við Hall-
bjarnarvörður, og að mannabein.
hafi fundist þarna!
I annari frásögn eftir sama höf-
Þjéðsðgur