Morgunblaðið - 08.10.1985, Blaðsíða 13

MORGUNBLADID, ÞRIÐJUDAGUR 8. OKTÓBER1985
13
Allt sem við
eigum er í
okkur sjálfum
Ljóðrænn dularheimur
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Listahátíð kvenna:
Ljóðabönd.
Fimmti og sjötti hluti.
Kjarvalsstaðir.
Síðari hluti dagskrár um ást-
ina í ljóðum íslenskra skáld-
kvenna var á Kjarvalsstöðum
3. október sl.
Fyrst las Edda Þórarinsdóttir
um augað mitt og augað þitt
eftir Skáld-Rósu. Svo flutti
María Sigurðardóttir ljóð um
huldusveininn unga eftir Theo-
dóru Thoroddsen.
Þá var röðin komin að Guð-
finnu Jónsdóttur frá Hömrum í
flutningi Eddu Þórarinsdóttur.
Hver ert þú? spurði Guðfinna.
Og Halldóra B. Björnsson orti
Steingerður Guðmundsdóttir
um trygglynda konu og kall sem
sat undir kletti.
María Sigurðardóttir flutti
stemmningar Steingerðar Guð-
mundsdóttur þar sem heiti eins
og Nocturne segja heilmikið um
yrkisefnið. María las líka ljóð
eftir Ástu Sigurðardóttur, sem
var fyrst og fremst smásagna-
höfundur, en gat ort prýðilega.
í ljóðunum kynntumst við kapp-
hlaupi um nótt, rennvotum
strætum og ógndjúpri þögn.
Hverfult bergmál, svo var ekki
neitt, orti Ásta Sigurðardóttir.
Gaman var að kynnast ljóða-
gerð Grétu Sigfúsdóttur. Gréta
las sjálf. Hún horfði til baka og
orti um eftirvæntinguna. Dag-
draumar komu líka fram í ljóð-
um hennar og hlúð var að blómi
sem lætur lítið yfir sér. Gréta
flutti einnig laglegt minningar-
ljóð um Sigríði Einars frá
Munaðarnesi.
Þóra Jónsdóttir dró upp
myndir „handa þér sem ég ann“
og flutti m.a. barnagælu.
Hjördís Einarsdóttir kvað:
Syngið hærra, en flutningur
hennar var mjög lágvær. Hún
orti sem áður um daglegt líf og
árstíðir. Þegar haustar falla
laufin til dæmis.
Nína Björk Árnadóttir las úr
Börnunum í garðinum og Svört-
um hesti í myrkrinu. Tregi og
lífsharmur settu svip á ljóðin.
En eitt þeirra var ort af sannri
ástríðu.
Allt sem við eigum er í okkur
sjálfum, sagði Ingibjörg Har-
aldsdóttir í ljóði.
Ljóð Jórunnar Sörensen fjöll-
uðu m.a. um það að ekki væri úr
végi að veita óskarsverðlaun
fyrir leikmynd á sviði lífsins.
Það er auðvelt að samþykkja.
Eftir Steinunni Sigurðardótt-
ur las Edda Þórarinsdóttir
nokkur ljóð og kvað við léttari
tón í þeim en í ljóðum hinna
skáldkvennanna. Steinunn er
vissulega sérstök í skáldskap
sínum.
Jóhanna Sveinsdóttir flutti
ljóð eftir sig sem ekki verða
höndluð í fljótu bragði. Þau hafa
dálítið leyndar merkingar,
byggjast stundum á orðaleik og
sækja skírskotanir til dægur-
heims.
Elísabet Jökulsdóttir flutti
eftirfarandi boðskap: Ég er ekki
ég. Ég er ég. Hún las líka eftir
systur sína, Unni Jökulsdóttur,
þar sem segir um sálina að hún
dansi tangó. Ljóð þeirra systra
voru beinskeytt.
Ásta Siguróardóttir
Önnur dagskrá var á Kjar-
valsstöðum 5. október. Tilgang-
ur hennar var að leiða í ljós
hvernig yngstu skáldkonurnar
yrkja og að sögn Guðrúnar
Bachmann „tengja saman ljóð-
list og tónlist".
Bergþóra Ingólfsdóttir las
fyrst. Hún líkti konum við völur,
dreifðar og safnaðar saman.
Björk Guðmundsdóttir las við
trumbuslátt: Hann er guð. Ég
er guð. Allir eru guðir. Hún orti
líka um að snerta er að særa,
að særa er að snerta.
Elísabet Jökulsdóttir hafði
með sér hljómlistarfólk, á bass-
anum Oddný, gítarnum Örn.
Hvað myndirðu gera ef ég yrði
brjáluð? orti Elísabet. En ekki
síst orti hún og flutti athyglis-
vert ljóð um ekkert minna en
stöðu ljóðsins. Það ætti að
banna mig, söng Ijóðið.
Svo lásu þær Hallgerður
Hauksdóttir og Jakobína Sigur-
geirsdóttir, en þær höfðu áður
lesið í Gerðubergi. Þær eru báð-
ar dæmigerðar fyrir ungt fólk
sem er að byrja að yrkja.
Margrét Lóa Jónsdóttir og
Birgitta Jóndóttir eru líka korn-
ungar skáldkonur og nutu að-
stoðar Ólafs og Svanborgar sem
sáu um undirleik. Birgitta las
um nakta sál sem spilar á hörpu,
Margrét Lóa um líf í þöglum,
blautum skógi. Væntanleg er
eftir hana ljóðabók: Glerúlfar.
Það er mjög rómantískt and-
rúmsloft í ljóðum þeirra Mar-
grétar Lóu og Birgittu. Kannski
eru þau vísbending um að sam-
félagið og vandi þess er ekki
lengur fyrst og fremst á dag-
skrá.
Myndlist
Bragi Ásgeirsson
Fyrir tveimur árum hélt Eyjólf-
ur Einarsson sýningu í List-
munahúsinu, er mikla athygli
vakti og það að verðleikum.
Nú hefur hann aftur opnað
sýningu á sama stað og sýnir að
þessu sinni 44 myndverk unnin
í olíu- og vatnslit.
Sýningunni svipar um margt
til fyrri sýningar hans, sem
maður áleit forboða nýrrar sjálf-
virkrar þróunar. En í stað þess
að rækta það besta á þeirri sýn-
ingu, sem voru sterkir samhljóm-
ar í formi og lit, bornir uppi af
mýkt og tilfinningafuna, reynir
Eyjólfur að víkka út sviðið og
það á allvafasaman hátt.
Ég hef oft haldið því fram í
skrifum mínum hin síðari ár, að
nýung dagsins væri að rækta
sinn garð og láta það sem vind
um eyru þjóta, sem misvitrir
listsagnfræðingar og listrýnend-
ur boðuðu. Listamarkaðurinn í
dag og það, sem haldið er fram,
er ekki allt til þess fallið að hrópa
húrra fyrir, og það er margt, sem
kraumar undir yfirborðinu, er
svo er komið. Fleiri og fleiri taka
að gagnrýna alræðisvald fjár-
magns og listapáfa, er öllu vilja
ráða og senda menn út í ystu
myrkur afskiptaleysiss, ef þeir
vilja ekki dansa eftir linunni.
Það getur verið erfitt á tímum
nýbylgjumálverksins að vera
málari fyrri kynslóðar og af ólík-
um hugsunarhætti, en ’þá er
einungis að taka upp baráttuna
með því að mála af endurnýjuð-
um krafti, svo sem manni sjálf-
um býður.
Ég nefni þetta hér vegna þess,
að ég er ekki alskostar sáttur við
þær nýjungar, er Eyjólfur ein-
arsson fitjar upp á í myndverk-
um sínum og þykja þær framand-
legar og sem aðskotahlutir í
myndveröld hans.
Listamaðurinn er líkast sem á
vegamótum og veit vart sjálfur,
hvaða leið skuli velja. Útkoman
er hvers konar tilraunastarf-
semi, sem hefur meiri svip af
hiki en sterkri sannfæringu þrátt
fyrir hressileg vinnubrögð á
köflum.
Ég kann betur að meta Eyjólf
í sínum gamla ham svo sem í
myndunum „Flugtak" (8), „Á
sýningu" (23) og „í fyrndinni"
(28).
Eyjólfur hefur sinn sérstaka
tón í íslenzku málverki, sem
æskilegt væri, að hann legði rækt
við og sá tónn getur orðið hljóm-
meiri, án þess að listamaðurinn
leiti í mál annarra.
HRAÐLESTRARNÁMSKEIÐ
I Viltu auövelda þér námiö og vinnuna?
1 Viltu margtalda lestrarhraöa þinn?
| Viltu bæta náms- og vinnutækni þína?
Viltu margfalda lestur þinn á fagurbók-
menntum?
Viltu auka frítíma þinn?
Ef svörin eru játandi þá skaltu drífa þig á
næsta hraðlestrarnámskeiö sem hefst á
morgun (miövikudag) kl. 20—22.
Skráning í kvöld í síma 12658.
HRAÐLESTRARSKÓLINN - 14 sekundur