Alþýðublaðið - 22.03.1932, Blaðsíða 2

2
A&ÞtÐUB&AÐlS
Vlktun síldar.
Frumvurplð felt á alpingi. Nfögu margir
„FramsákuarKnenn" blanda blóði vlð „Kveld-
álf“.
Þau tíöindi gerðust á alþingi í
gær, a'ð nægilega m:argir „Fram-
sóknarf)okks“-Júngmenn blönduðu
blóði við íhaldið til þess að fella
fruimvarp Vilmundar Jónissonar
um skilyrðislausa lögtekningu
þesis, að síld, sem seld er bræðslu-
verksmiðjum til vinslu, skuli vera
vegin Hanmes á Hvammstanga
kvað fyrstur ,,Fram sóknarmanna“
upp úr með pað, að hann ætlaði
að verða á móti frumvarpinu.
Halldór Stefánsson og Láms
greiddu Iíka atkvæði með Öiafi
Thors, en ráðherrarnir tveir, sem
sæti eiga i deiJdiinni, Tryggvi og
Ásgeir, voru þá hvergi sýnilegir,
og Bemharð Stefánsson hélt sig
utan gátta, — kom inin í deildina
svo sem tyeimur mínútum eftir að
frumvarpið var felt Fjórði „Fram-
sók nar‘‘maöurinn mun hafa verið
fjarverandi úr b-ænum. Voru því
24 á fundi þegar atkvæði voru
greidd. Var frumvarpið felt með
jöfnum atkvæðum, 12 gegn 12, að
viðhöfðu nafnakalli. íhaldsmenn-
irnir 9 og „FramiSÓknar“mennirn-
ir 3, Hannies, Haildór og Lárus,
skutu Ól. Thors undan þvi að
honum væri ótvírætt fyritskipað
að hætta að láta nota mæliker við
síldarkaupin á Flest-eyri, og þeir
„Framsóknar“men:n, sem héldu sér
utan fundar, trygðu þar með
„Kveldúlfs“-undanþáguna frá
viktun síldar, þótt síldin sé vikt-
uð í allar aðrar bræðslustöðAmr
á landinu.
Við umræðuna (3. umr.) haföi
Ól. Thors stríðfalað það af d-effld-
armöninum að mega láta mœla
síldina áfram á Hesteyri, Þegar
hann var þá spurður um, hvað
hann ætlaði að gera, ef seljendur
síidarinnar krefðust viktunar, þar
eð s-amkvæmt lögunum frá 1930
er svo ákveðiö, að síldin skuli
vegin, ef seljandi ósikar þess, —
þá kvað Ólafur að ekki væri ann-
að en neita ad kaupa síld af
peim, sem ekki vildu láta mœla
hcma. Og hann s-agði líika, að óvíst
vœri, að síld ijrði viktuð á Hest-
eyri, pótt frumvarpið yrði sam-
þykt og par með lögákveðið, dð
síldin skyldi viktuð. — Hvort ætl-
aði bann þá að brjóta lögin eða
leggja síldarhræðslunia niður?
Vilmundur Jónsson henti á, að
óskir frá ©igendum Hesteyrar-
verksmiðjunraar um, að hún ein
megi halda áfram áð mæla síld-
ina, þó að hinar verksmiðjurnar
séu allar hættar því, ætti alis ekki
að taka til greina, eftir það mæl-
ingarhneyksli, siem orðið hefiir við
þá verksmiöju. Ég hefði líka hald-
ið, s-agði hann, að hlutverk lög-
gjafarinnar væri að skifta sem
jafnast milli þegnianna. Hví ætti
þá þiessi eina verksmiðja að fá
leyfi til að halda áfram að mæliá
síld, þótt allar aðrar verksmiðjur
vikti hana og verði að halda því
áfram ? Og hví ætti að gera svo
upp á milli síldarseiljenda, að unt
verði að gera sumum þeirra ó-
kleift að geta f-engið sína síld
viiktaða, þótt aðrir fái það?
Þá spurði Vilmundur Ól. Thors
að því, hv-ers vegna sildarmálin
á Hesteyri hafi reynist mismun-
andi stór, þótt sami smiður hiafi
smíðað þau öll eftir siama mæli-
kerinu. Hv-ort myndu þau ekki
hafi verið öll jafnstór í fyrstu.
Sú skýring hafi komið f ram, að
sum málin hafi laggbrotnað og
botnamir þá verið færðir upp,
en svo vel hafi v-erið gert fyrir
því, að þau voru siarnt of stór.
Spurði hann Ólaf, hv-ort þetta
væri rétt. — Ólafur svaraði því
engu. — —
En nú hafa n-ógu margir „Fram-
sóknar“flokltsmenn orðið til þess,
að veita Cliafi Thors blessun sína
yfir síldarmælingun-a á H-esteyri,
og verður að skoða það sem
syndakvittun af þeirra hálfu.
SaBnfeomnlag
lapana og línverja.
Shanghai, 21. m-arz. U. P. FB.
Bráðabirgðasiamikomul-ag hefir
náð-st milli Japan-a og Kínverja.
Hafa fulltrúar þ-eirra komið sér
saman um að fela nefnd, seim
báðir aðilar eiga sæti í, að ræða
friðarsldlmálana í einsfökum at-
riðumi. N-efnd þessi heldur fyrsta
fund sinn kl. 10 á mi'övikudag.
HvSFfilfeilnr
weídnr stórfieMra tjónl.
New York, 22. marz. U. P- FB,
Hvirfil-bylur hefjr farið yfir nokk-
urn hluta Alabiamaxikis og gert
mikinn usla í bœjunum Columbia,
Marion, Faumsdale, Clanton og
Northport. 106 menn biðu bana,
en 250 meiddust.
Þieir, sem biðu bana, v-oru flest-
ir frá Northport. Er unnið að
skógarhöggi þar skamt frá, og
voru timburhlaðar miklix í nánd
við bor-gina. Fauk timbrið sem fis
væri inn í b-æinn, og varð af
manntjón og eigna. 133 manns
meiddust þar. Eldur kviknaði í
borginni um sama leyti, en
slökkvitækjum var hraðað frá
Birmingham og fleiri bæjum og
fóks-t að slökkva eldinn. Verið er
að flytj-a hina meiddu á brott í
sjúkrabifreiðum. Flugmenn, sem
flogiö hafa yfir svæðið, segja, að
á svæði, sem nær yfir 16 göíur.
sé alt í rústum. Sambiandsl-aust
er við ýmsa bæi á svæðinu, sem
hvirfilbylurinn fór yfir, og óttast
menn að langtum fleiri hafi fari-st
en menn nú vita til, bæði í blottth-
port og víðar. Svæði þ-að, siem
hvirfilbylurinn fór yfiír þar syðra,
er 500 mílur enskar á lengd.
Goethe-hátíð.
Háskóla íslands,
1 dag, 22. marz, eru liðin 100
ár frá andláti þýzka stórskáldsins
Goethe, og verða þann dag haildn-
ar minningarhátíðir um gervallan
hinn mentaða heim. Hér í bæ
gengst háskiólinn fyrir minniiingar-
ihátíð í Gaml-a Bíó. H-efst hún með
ávarpi háskól-arektors Ólafs Lár-
us-sonar, síðan le-ikur hljómsveit
Egmont-Ouverture -eftir Beetho-
ven. Þá flytur próf. dr. Ágúst H.
Bjarn-ason erindi um Goethe, ung-
frú Guðrún Pális-dóttir syngur 3
lög, próf. dr. Alexander Jóhannes-
s-on flytur erindi um G-oethe í ís-
lenzkum bókmentum, ungfrú Sig-
rún Ögmundsdóttir les- upp 2
kvæði eftir Goethe, dr.. Max KeiJ
les eintal Fau-sts, og loks syngja
stúdentar 2 lög. Fjölda manns
hefir verið boðið á hátíðina, en
um þriðjungur sæta verður seld-
ur við mjög lágu v-erði (:kr. 1,50)
í hlj'öðfæraverzlun Katrínar Viðar
og í bókaverz-lun Eggerts P.
Briem.
Fiðlakonsert
á annan f pásbnm.
Ekki er -orðum aukið, þó sagt
sé, að kreppuna rnegi finna í tón-
listarlífi bæjarins nú um þessar
mundir. Hér haf-a varl-a verið
haldnir n-einir hljómlieiikar, svo
um-talsvert sé, jiema einir fiðlu-
hljómleikar síðari hluta dezem-
bermánaðar og síðan engir, Þá
lék binn ungi listamaður Einar
Sigfússon í fyrsta sinni opinber-
lega hér á landi og við slíkan
orðstír, að fádæm-i þóttu. Ýmsir
velkunnir listamenn, svo sem Þór-
arinn Guðmundsson og P-áll ís-
ólfsson, létu þess getið, að um
óvenjulega listamianns-hæfileika
væri að ræða, og þótti sízt ofmælt.
Luku allir, er á Einar heyrðu,
upp einum munni um að hér
væri um sérstaklega efnil-egan
listamann að ræða, siem eflaust
myndi afla sér frægðar og framiaj,
ef hann fengi að njóta sín á þeirri
braut, er han-n hefir v-aliö- sér,
Nú efnir Einar til hljómloiika í
Gaml-a Bíó 2. páskadag, og’munu
það hinir síðustu, er mönnum
g-efst tækifæri til að heyra að
sinni, því hann er nú á förum til
útlanda til að afla sér fullikomin-
ustu mentunar á þessu sviði. Hef-
ir hann valið lög, sem menn mun
fýs-a að heyr,a hann spreyta sig
á, svo sem Sónötu eftir Senaillé,
Konsert í C-moll eftir Bruch o-. fl„
og munu þau eflaust gera sitt
til að hvert s-æti verði fullskáipáðí
í Gamla Bíó. Einar er sakir listar
sinnar og annara mianukosta pess
verður, að landar hans sýni hon-
um þann sóm-a að óska honum
f-ararheillia á þann h-átt, er bezt
á við, nefnilega að fylla hvert
sæti hjá honum 2. páskadag.
jc *.
Til útvaFpsnotenda
Með lögum um útvarp var f.
fyrstu svo ákveði-ð, að útvarpsráð
skyldi s-kipað þrem mönnum. Ein-
um sikipuðum af ríkisistjóm, öör-
um tilnefndum af háskólaráð-i og
hinum þriðja völdum af útvarps-
n-otendum. Síðar var sú breytirag
gerð, að tveim mönnum sikyldí
bætt í útvarpsráðiö, öðrum úr
kennarastétt en hinum úr presta-
stétt. — Skilyrði fyrir því, að út-
varpsnotendur geti tilruefnt m-ann;
í útvarpsráðið var o-g er, að (4
allra útvarpsnotenda á landinu
séu í félags-skap. Þessu skilyrðf
hefir ekki teki-st að fullnægjá
vegna tómlætis útvarpsnotenda,
Vera má, að þeir séu svo ánægöir
mieð skipun útvarpsráðsins og
störf þes-s, að þ-eir finni ekki á-
stæðu til að not-a rétt sin-n, og er
ekkert þar til að segja, Hins- veg-
ar hafa þó heyrst raddir um það,
að ýmsu hefði mátt betur haga og:
líkur væru til að svo hefði verið
gert, ef útvarpsínotendur hiefðu átt
sinn eigin tals-mann í útviarpsráð-
inu. — Þá eru og mörg mál.
sem félag útvarpsnotend-a hefir
haft meö höndum og parf — og’
á — að- hafa í framtíðinni, til þess
að auka þekkilngu og skilning
manna á ýmsu því, sem að út-
varpsstarfsemi og notkun lýtur, —
hér og erliendiis, — Fæstir útvarps-
notendur hér eiga þess kost að
lesa hin ýmsiu erlendu blöð og rit.
sem fjalla að miklu eða öllil um
útvarp, en þar er þ-ann mesta
og þarfasta fróðlieiik að fá um.
þessi efni, því íslenzk blöð hafai
ekki tök á að fræð-a almenning,
neitt verulega á þiessu svið-i,
Félag útvarpBnotenda hefir lagf
grundvöllinin að silíkri fræðslu
mieð útgáfu árbókar tvívegis. En
v-egna fámenniís og féleys-is hefir
útgáfan orðið erf-ið og mjög tak-
mörkuð og útlit á að henni verði
eigi haldið áfram vegma f járhags-
örðugleiíka. — Efni í slíkt rit er
þó svo mikið og margvíslegt, að
auðvelt væri að gefa út a. m. k.
sarm.il. ársrit um það ,ef fé íil
þes-s væri fyrir hendi. — Útvarps-
starfsemin í heiminum er orðiw
svo stórfengl-eg og grípur iun á.
svo mörg svið menningarmálannia
að það er ekki vansalaust að
meginþ-orri íslen-dilnga skuli ekki
eiga þesis kost að fylgjast með í
þieim efnum,
Ráðið til þiesis að koma á um-
bótum á þe-sisu sviði er ofur-ein-
falt. — Allir útvarpsnotendui’ ái