Alþýðublaðið - 18.04.1932, Blaðsíða 3

ALÞÝÐfjBLAÐIÐ
9
nsn „sparnað“ eftir íhaldsins
hjarta.
Bíkisskatíanefnd
lögtekin.
Svo sem á'ður befir verið get-
ið, setti alpingi í s. 1. viku lög
um ríkisskattanefnd. Séu í henni
þrir xnenn. Skal einn pekra Imfa
þekkingu á landbúnaði og annar
á sjávarútvegi og viðskiftum.
Fjármálaráðherra velji menn í
nefndina og tvo til vara. Skula
neíndarmenn skipaðir til 6 'ára
þannig, að einn þeirra gangi jafn-
an úr annað hvert ár,
tvö fyrstu sikiftin eftir
MUjtkegfci. Nefndin hafi að-
setur í Rieykjavík, og sé skatt-
stjórinn rá'ðunautur hennar um
þa'ð, sem ekki tekur til dóma um
hans eigin verk. — Þess skal
getið, að Ásgek fjánnálaráöherra
hefir lýst yfir pví S alpingisrœðú,
að yrðu pessi lög sett og pað
kæmi í hans hlut að skipa menn
í nefndina, pá skyldi hann vanda 1
val peirra eins og hann væri að
velja menn í dóm.
RíMsskattanefndin leggur fram-
vegis fullnaðarúrskuTði á kærur
út af útsvarsupphæðum og um
tekju- og eignar-skatt, nemia par
sem urn er að ræða dómstóliajmál
samkvæmt tekju- og eignar-
skatts-lögunum:. Hún getur og af
sjáifsdáðum hreytt ákvöröuninn
skattanefnda og yfirskattanefnda
og sikattstjóra, pótt ekki hafi ver-
ið kært, en gera skal hún aðilj-
um pá aðvart áður en skattgjaldi
peirra er breytt.
í öðru lagi skal nefindin hafæ
eftirlit með störfum skattanefnda,
skattstjóra og yfirskattanefnda og
samræma skattaíramtöl og skatta-
ákvörðun í hinum einstöku skatta-
umdæmum. Hún hefir heimild til
að rannsaka hvert pað atriði, er
varðar framkvæmd laga um
tekju- og eigna-skatt, pótt ekki
hafi verið kært par uin, og get-
iur. húú í pví skyni krafist allra
upplýsinga, er par að lúta. Hun
hefir jafnan aðgang aö bókum
banka, sparisjóða og annara pen-
ingastofnania til pess að rannsaka
efnahag gjáldpiegna, en bundin er.
hún pagnarskyldu út á við. \
Svo er tiltekið í lögunum, að;
kostnaður við störf nefndarinnar
skuli ákveöinn í fjárlöguin. Fer
pá eftir pví, hve rífleg sú fjárveit-
ing verður hverjusinni, hve víð-
tækt eftiHitsistarf hægt er að gera
xáð fyrir að nefndin geti int af
höndum; en svo er ákveðið í
lögunum, að nefndarmenn eða
umboðsmienn peirra ferðist um
milli skattanefnda og yfirskatta-
nefnda til eftirlits og lei'ðbein-
inga, „pegar ástæða pykir til“.
Lög pessi öðlast pegar gildi. —
Með lögum pessum eru ákveð-
in þrjú dómstig í skattagreiðsJu-
wiálum, og á pað að vera aukinj
trygging fyrir réttlátum úrskurð-
um um pau. Pað fé, sem variö
er til aukins eftirlits og sami-
ræmingar um skattgreiðslu, mun
vafalaust komia aftur með drjúg-
um vöxtum í aukinni heildar-
upphæð tekju- og eignar-sikatts-
ins, ef vel verður vandað inianna-
va.1 í nefndina. Ennfremur er
samræmingin sjálfsögð réttlætis-
krafa, og. ber ekki síður að taka
tillit til pess.
Erfðir.
Haraldur GuÖmundssion og Vil-
mundur Jónsson liytja frumvarp
á alpingi um afnám útarfa ogum
tvöfaldan erfðaskatt frá pví, siem
nú er, af arfi, sem ;e:r 5 púisulnd
kr. eða par yfir, en erfðahluti,
sem er lægri en 5 þús. lir., skuli
vera skattfrjáls. Fé pað, er inn
kemur á þenna hátt, renni í sjóð
til styrktar örorku- og elli-trygg-
ingum.
Með arfleiðsluskrá megx að
jafnaði ekki ekki ráðstafa meiru
en fjórða hluta eftirlátinna eigna,
sem nema 20 pús. kr. eða meiru.
Maður og kona, sem búið hafa
saman ógift í tvö ár eða lengur
og átt barn saman, skuli erfa
hvort annað eirts og pau væru
hjón. — Arfur eftir fevæntan
rnann eða gifta feonu, sem ekki á
arfgenga ættingja á lífi, falli all-
ur til pess hjónanna, sem lífir
hitt.
AIpIssgL
Á laugardaginn afgreiddi neðri
deild tíl efri deildar’ heimiid fyrir
stjórnina til að ábyrgjiast lán til
þess að koma upp frystihúsum á
kjötútflutningshöfnum.
Efri deild afgreiddi til neðiri
deildar frum.varp um bamcwcrnd,
en breytti pví pó áður þannig,
samkvæmt tillögu frá Éinari á
Eyrariandi, að pað sé á valdi
kenslumálaráðlierra (dómsmála-
ráðherra), hvort barnaverndar-
ráð, til yfirumsjónar barnavernd-
arstarfinu, verði skipuð eöa ekki.
Séu í pví prír menn, ef skipað
verður (í stað 5).
Samkvæmt tillögu Einars á
Eyrarlandi var frumvarp urn
kartöflukjmara og mmkadsskála
afgreitt út úr þinginu (við 2. umr.
í e. d.) með svo feldri dagskrár-
sampykt: „I pví trausti, að ríkis-
stjóriiin aðstoði félagsskap inn-
lendra kartöfluíxamlei'ðenda, ef
með parf, um húsrúm í Keykjavík
til geymslu og sölu á kartöflum,
ríMssjóði að kostnaðarlausu,. tek-
ur deildin fyrir næsta liiál á dag-
skrá.“ —
3. umræða f járlaga í neðri geild
hófst á laugardaginn. Heidur him
$frami í dag.
Pétur Ottesen flytur frumvarp
um, að kóngsmgian skuli fraan-
vegis vera greidd í íslenzkum
krónum án gengisuppbótar. Al-
þýðuflokksfulltrúarnir hafá marg-
sinnis b-ent á pað á pingi, að
svo eigi að vexá, og íáks var svo
komið við 2. umræðu fjárlaga um
daginn, að fjárvéitinganeind neðfi
deildar lagði til, að svo skylcli
gert, en pá gugnaði allur porri
hennar þegar á hólminn kom, og
auk Alpýðuflokksfulltrúanna
greiddu að eins P. Ott. og Svein-
bjöm atkvæði með tillögunni.
Ætli paö verði ekki samá sagán
enn, ef frumvarp petta kemur
einhvern tímiá tií atkvæ'öa ? Þá'ð
er annað parfara sparað fremur
en uppbót á 60 þúsundirnár
handa kónginum.
Nokkrir hagalagðar.
(Frh.)
Kaupgjald verkafölks héfir nú
s. 1. ar1 verið hér fremur lágt.
Alrnenn lahclvinna kr. 0,90 um
klst., nema frá 5,/7.—207ö- kr,
1,10 samkvæmt taxta verika-
mannafeiágsihs. Vi'ð atvinnubóta-
vinnuha var pó kaupið ekM nema
kr. 0,80, en vinnuveitandi (hrepp-
urinn) fcosta'ði "fliithing mahná að
og frá vinnunni, 3 -4 km. —
Kaupgjald við skipavinnu er hér
sama alt árið: dagvinna í,30,
eftirvinpa 1,60 og helgidagavinna
4,60. — Enn pá er ekki farið að
ræða neitt verulega um taxta
næsta ár, en það er við „Tammt
að rjá“ að halda uppi kaupi,
þegar atvinnuléysi ef jafnmikið
og hér er og ótal um einn að
taka hvert smávik. — Dylst okk-
ur vei'kamönnum ekki, að aukin
atvinna, p. e. lengri virinutimi á
ári, er aöalatríöi fyrir pví, að
fólMb geti bjargast af. Mundum
við- verkamenn fúsir að Lækka
kaup við'almienna vinnu, ef við j
um leið , hefðum tryggingu fyrir j
að f á að vinna okkur brauð
a. m. k. 6 mánuði ársinsi. —j
En þegar útlit er fyrir að vinna
verði svo takmörkuð að mikil
spurn sé um að menn fái að j
vinna einn mánuð, hvað pá meira, j
pá er hæpið a'ð lækka kaup frá
pví sem nú er. Auðvitaö kemur:
fjöldinn á opinbert framifæri;
hvort sem er, svo petta er nokk-:
uð sama, pegar alt kemur til'
alls. —
En hvað veröur svo um petta
opinbera framfæri? eru ýmsir;
hreppar þegar komnix á páð
stig að þeir geta ekki hjálpað
sínum purfamönnum jafnvel pó'
vilji sé góður. Álögð gjöld fást;
ekki greidd nema að litlu leyti og
pá helzt með vinnu. Hvergi lán;
að fá og pá er fyrir hreppinn að
kvaka til sýslufélagsins um hjálp.
Hvað Skagafjarðarsýslu snertii',
pá er ekki gott að gera sér gxeini
fyrir (samkv. umræðum á nýaf-,
stðnum sýslufundöi) hvers þaðan
má vænta hvað getu snertir. Um'
viljann parf nú enginn að efaistij
— En ef hún nú ekki gæti hjálp-
að fölkinu til lífsins meb öðr-
um ráðum en peim, er fratn bomu
á sýslufundi, að lækka kaup uro.
33o/o, úr 0,75 í 0,50, eins og peir
herrar sampyktu á þeirri háu
samfcomu, og éf hún t. d. til péss
að láta nú hjálparineðalið verka
hétur slepti síðústu pynningunrii
og sietti kaupii'ðl í 0,25' 5 staö 0,50,
pá færi nú sjálfsagt flestum
„mönnunum" í pjóðfélaginu að
liðá bærilega og „atvinriuvégirn-
ir“ að bera sig.
Og að pví virðist nú alt stefna,
að að eins nokkur hluti peirra
einstaklinga, sem að pessu hafa
myndáð pjóöfélagið, séu mehn,
hinn, hlutinn sé eitthvað ánnað,
éitthvað, sem gjarnan mégi itverfa
úr sögunni, af pví nú sem standi
sé ekki neitt með pað að gera
og því ekki „praktiskt" að vera
áð halda pví við.
Nú, og ef svo sýslan bilaði með
búskapinn eins og einstalriingur-
inn og hreppurinn, hvaö pá? Já,
ég held nú að pað séu ekki mikil
vandræði, pá er rikið. — Þetta
spánýja íslenzka aúðríki, sem er
svo ítuöugt, að ýnvsir af stárfs-
mönrium pess fá petta frá 12 upp
í 36 eða 40 púsuridir króna á
ári, og það fýrir svona 2ja—4rá
klst. starf á dag, siumir hverjir.
Slíkt ríki hiýtur að vera ákáf-
lega auðugt og pað lilýtur áð
geta lijargað pesisum sora þjóð-
félagsins, sern ekki eru menri,
p. e. a. s. ef það vi.ll. En pað er
ekki víst að pað sé nú „prakt-
iskt“ fyrir „atvinnuvegioa“.
Ósköp hefi ég nú veriö vitlaus
pegár ég var drengur. Þá sMldist
mér af því, sem ég las og heyrði
um Mendinga, að peir lifdu á 2
' adalatvinimvegim, landbúnaði og
fiskiveiðum. Nú sé ég að .petta
hefir verið afskaplegux missMilh-
ingur, því nú segja mér allir vitr-
ir og merkir og ríkir menn, að
p;iö séu fyrst og fremst atvinnu-
vegirnir, sem purfi að lifa og
Mönigast, og þeir minnast' ekki
með einu orði á pað, að þjó'ðin
purfi að lifa af peiiri. Atvinnuveg-
urinn me'ð atvinnurekaridann —
eigandann — inni í sellunni er
nr. 1. Þjóðin par fyrir.utan minus
hátekjumenn — nr. 2.
Já, pað er orðið svo gamaldags
að fólMð lifi á atvAnnuvegunim),
og verður pvi að s,núa pví við
eins o'g svo mörgu öðru, og 'nú
eru það atvinnuvegirnir, sem eiga
að lifa á fólkinu.
Hér var háður afarmerkiliegur
sýslufundur dagana 7.—16. marz
s. 1. Þar var siaimp. af sýslunefnd
að kaup við sýsluvegi næsta vor
ipg sumar skyldi vera kr. 0,50
um kíst. Þótti suriium í þeirri
háttvirtn n,efnd — og það Fram-
sóknarfrömuðuni kaup pað alt
of hátt, og vildu fara í kr. 0,40
r—0,45 í hæsta lagi.
Einn „Kratinn“ á „Króknum“.
/ - Frh. ,