Morgunblaðið - 28.08.1987, Qupperneq 7

6 B
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. ÁGÚST 1987
Þórunn Kristjánsdóttir meó Snúllu.
Herdís Rannveig Eiríksdóttlr með Rex.
JL
IMðmskeiðið í fullum gangi og Emilía að- Herdís kennir Rex að leggjast.
stoðar einn þátttakenda.
„Mjögánægðar
með námskeiðið"
Spjallað við
tvo hunda-
eigendur
Á hlýðninámskeiðinu á Arn-
arstöðum hittum við þær
Þórunni Kristjánsdóttur og
Herdísi Rannveigu Eiríksdóttur.
Þórunn var með tíkina Snúllu
en Herdís var með Scháffer-
hund að nafni Rex.
Elsti hundurinn sem
hefur útskrifast frá
Hlýðniskólanum er níu
ára. Þar með afsann-
ast það máltæki að
ekki þýði að kenna gömlum hundi
að sitja. Á námskeiðinu voru
hundar á öllum aldri og af öllum
stærðum og gerðum. Þaðtekur
tólf vikur og er haldið einu sinni
í viku, klukkutíma í senn. Unnið
er af krafti við ýmiss konar æfing-
ar og hundunum er óspart
hrósað fyrir það sem vel er gert.
Hins vegar fá þeir orð í eyra ef
þeir standa sig ekki nógu vel.
Snúlla er rúmlega eins árs og
Rex er níu mánaða. Þórunn var
undrandi hvað Snúlla var fljót að
læra, hún sagði hana vera mjög
rólega og næma. „Hún titrar
stundum af hræðslu þegar mikið
er um að vera.“ Herdís sagðist
hins vegar eiga í erfiðleikum með
Rex á námskeiðunum en hann
væri mjög góður heima. „Til þess
eru þessi námskeið líka, að venja
þá við að umgangast aðra hunda
og láta þá hlýða sér,“ sagði
Herdís.
Þórunn og Herdís hafa báðar
átt hund áður en þetta er í fyrsta
skipti sem hundarnir þeirra hafa
farið á hlýðninámskeið. Enda er.
þetta í fyrsta skipti sem nám-
skeiðið er haldið á þessu svæði.
Þeim fannst báðum tími til kom-
inn og það finnst greinilega
fleirum vegna þess að aðsóknin
er mjög mikil.
Þórunn og Herdís voru spurð-
ar að því hvort umhirða hund-
anna tæki mikinn tíma. Þórunn
sagði að hún þyrfti næstum ekk-
ert að gera fyrir Snúllu. Feldurinn
á henni væri þannig og í sveit-
inni væri hún alltaf laus. Hún á
líka Collie-tík sem lá fótbrotin
heima og hana þarf að baða og
snyrta. Rannveig sagði að hún
þyrfti að kemba Rex á hverjum
degi og baða hann tvisvartil
þrisvar í viku. Hún býr á Selfossi
þannig að Rex getur ekki verið
laus en Rannveig sagðist hjóla
með hann í bandi þrisvar á dag.
Eldsnemma á morgnana, í há-
deginu og á kvöldin.
Herdís sagðist jafnvel freistast
til þess að fara á framhaldsnám-
skeið vegna þess að þeim Rex
fyndist báðum svo gaman. Þór-
unn tók undir það og sagði að
Snúlla hefði verið komin upp í
bíl á undan sér þegar þær voru
að fara á námskeiðið.
Þeim fannst báðum gaman að
velta fyrir sér mismunandi
hundategundum og hversu ólíkar
þær væru. „Hver hundur hefur
sinn persónuleika og þeir þurfa
margirmikla athygli." Þærvoru
ánægðar með námskeiðið en
sögðust þó ekki vera nógu dug-
legar við að æfa sig heima.
„Þetta er ekki dýrt miðað við það
sem maður fær út úr þessu og
það er frábært að leiðbeinend-
urnir skuli gera þetta i sjálf-
boðavinnu."
Snúlla stekkur leikandi yfir hindrunina.
Hlýðniskólinn
Hundaeigend-
um kennt að
þjálfa hundinn
sinn
Á túninu fyrir framan Arnar-
staði í Hraungerðishreppi, þar
sem Hundagæsluheimilið er
rekið, heldur Hlýðniskóli
Hundaræktarfélagsins nám-
skeið einu sinni í viku. Þetta er
ífyrsta skipti sem hlýðninám-
skeið eru haldin fyrir hundaeig-
endurá sumrin. Námskeiðin
hafa verið haldin á Álftanesi
síðastliðna fimm vetur en
Guðríður Valgeirsdóttir fékk
Hundaræktarfélagið til þess að
halda námskeið á Arnarstöðum
í sumar.
Hlutverk Hundarækt-
arfélagsinserað
fræða menn um
meðferð og uppeldi
hunda og Hlýðni-
skólinn er þáttur í þeirri starf-
semi. Leiðbeinendurá
námskeiðinu sem við fylgdumst
með voru þær Emilía Sigur-
steinsdóttirog Þórhildur Bjart-
marz. Viðtókum Emilíu tali og
báðum hana að segja nánarfrá
Hlýðniskólanum. „Fyrst af öllu
vil ég leggja áherslu á að Hlýðnk
skólinn er fyrir alla hunda, ekki
bara hreinræktaða," sagði
Emilía. „Haldin eru hvolpanám-
skeiö fyrir nýorðna og verðandi
hundaeigendurog hlýðninám-
skeið íþremurstigum. Þriðja
stigið hefur þó aldrei verið kennt
vegna mikillar aðsóknar í byrj-
endanámskeiðin. Hundarnir
verða að vera orðnir tíu mánaða
til þess að geta tekið þátt í þeim.
Þá eru þeir orðnir kynþroska og
búnir að fara í gegnum erfiðustu
þroskaskeiðin. Stefnan er að fara
einnig út í sérþjálfanir eins og
veiðiþjálfun og sýningarþjálfun.
Á fyrsta stigi, byrjendanám-
skeiðinu, er hundaeigendum
kennt að þjálfa hundinn í hinum
ýmsu hlýðniæfingum. Yfirleitt eru
átta til tíu hundar í hóp og þann-
ig lærir hundurinn að umgangast
aðra hunda og annað fólk. Hon-
um ert.d. kennt að sitja og bíða,
liggja og bíða, ganga „á hæl“
þ.e. samsíða eigandanum,
stökkva yfir hindrun, sitja kyrr á
meðan hann er skoðaður og
ganga laus „á hæl". Eigandanum
er einnig kennt að kalla á hund-
inn sinn og honum er kennd
meðferð taums og keðju."
Eftir hvert stig er tekiö próf.
Emilía sagði að það væri sjald-
gæft að hundar féllu á prófinu.
Ef það gerðist þá tækju þeir bara
nokkra tíma í viðbót og reyndu á
ný. Æfingarnar gefa mismunandi
mörg stig en fullt hús er tvö
hundruð stig. Hundrað stig þarf
til þess að ná. Dómararnir eru
þrír, einn er utanaökomandi.
Gefin er fyrsta, önnur og þriðja
einkunn og skrifleg umsögn því
að tölur segja ekki alltaf alla sög-
una. „Eigandinn er oft spenntur
í prófinu og hundurinn finnur það
og gerir þar af leiðandi ekki eins
vel og í tímanum á undan.
Þeir hundar sem ná prófinu
eftir fyrsta stig geta farið á annað
stig, en það fer auðvitað eftir
vilja hvers og eins," sagði Emilía.
Á öðru stigi erfarið meira út í
svokallaða vinnuhundaþjálfun en
hún er kannski ekki nauösynleg
fyrir heimilishundinn. Þá er hund-
urinn sendur yfir hindranir með
bendingu, kallað er á hann úr
vissri fjarlægð og hann stoppað-
ur, honum er kennt að sækja
hlut og liggja með öðrum hund-
um í hóp á meðan eigandinn fer
úr augsýn, svo dæmi sé tekið.
Enginn hundur er eins og að
sögn Emilíu þarf hundaþjálfarinn
að vera fljótur að sjá út hvernig
koma á fram við hundinn. Það
fer eftir skapgerð hans og eigin-
leikum hvort hann þarf mikla
blíðu og hrósyrði eða hvort það
þarf að byrsta sig við hann og
vera ákveðinn. „Við reynum að
leysa öll vandamál sem fólk á við
að stríða í sambandi við hundinn
en í flestum tilfellum er hægt að
kenna eigandanum um," sagði
Emilía. „Hann gerir sér oft ekki
grein fyrir hvað það er sem hann
gerir rangt. Iðulega eru það smá-
atriði sem skipta sköpum.
Fólk er orðið miklu meðvitaðra
um þörfina á því að þjálfa hund-
inn sinn. Skapa þarf verkefni fyrir
hann til þess að nýta eiginleika
hans. Annars þroskast hann
ekki. í þessu sambandi er spilað
inn á veiðihvötina, varðeðlið og
Þórhildur (t.v.) og Emilía (t.h.) ásamt einum þátttakanda á námskeiðinu. Moigunbiaðíð/sigurðurJónsson
lyktarskynið svo eitthvað sé
nefnt."
Þegar Emilía var spurð um
menntun þjálfaranna sagði hún
að Hlýðniskólinn væri byggður
upp á sjálfboðavinnu og því gæti
reynst erfitt að fá fólk til starfa
eins og gefur að skilja. „Við höf-
um tvisvarfengið þjálfara erlend-
is frá til þess að æfa okkur og
horfa á okkur kenna. Einnig höf-
um við lesið okkur heilmikið til.
Við kennum eftir sama kerfi og
hin Norðurlöndin og það stendur
til að senda út þjálfara, líklega
til Svíþjóðar, til þess að fá rétt-
indi. Maðurverðursamtaldrei
hundaþjálfari nema að hafa unn-
ið mikið með hunda. Einnig er
nauðsynlegt að vera mannþekkj-
ari og hafa stjórnunarhæfileika
til þess að geta stjórnað nám-
skeiði. Einnig er gott að vera
kunnugureiginleikum hverrar
hundategundar og nota það til
hliðsjónar við þjálfunina. En árin
og reynslan gefa mest, maður
þarf að hafa þjálfað ótal hunda
til þess að geta svarað spurning-
um fólks og greitt úr vandamál-
um þess.
Við erum um það bil hálfri öld
á eftir öðrum löndum þar sem
hundafélög og námskeið hafa
jafnvel verið starfrækt í sextíu
ár. Þetta færist þó allt í rétta
átt. Við byrjuðum smátt en nú
er Hlýöniskólinn orðinn stór
stofnun. Það er búið að sækja
um fyrir hundrað hunda fyrir vet-
urinn."
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 28. ÁGÚST 1987
B 7
GuðríAur Valgeirsdóttir meA heimilistíkina Þulu fyrir utan hundagæsluheimiliA.
Morgunblaðið/Sigurður Jónsson
Leggjumokkurframvið
að láta hundunum líða vel
Rætt við einn for-
ráðamann hunda-
gæsluheimilisins að
Arnarstöðum í
Hraungerðishreppi
Hvaða hundaeigandi kannast ekki við
vandamálið sem komið getur upp þegar
hann þarf að bregða sér að heiman í
lengri eða skemmtri tíma og koma þarf
heimilishundinum einhversstaðar fyrir?
Ekki búa allir svo vel að eiga vini eða
ættingja að sem hafa tíma og aðstöðu
til að hugsa um húsdýrið, sem oft þarfn-
ast sérstaklega mikillar umhyggju og
ástúðar ífjarveru eigenda sinna.
Hundaeigendur hafa síðustu ár
getað leitað til Dýraspítalans
sem þó annast hundagæslu
aðeins í smáum stíl og ein-
göngu stuttan tíma í senn.
Fyrir fjórum árum varð breyting á þessum
málum er komið var á fót rúmgóðu hunda-
gæsluheimili á bænum Arnarstöðum í
Hraungerðishreppi, skammt fyrir utan Sel-
foss. Okkur lék forvitni á að fræðast nánar
um tildrög stofnunar hundagæsluheimilis-
ins svo og starfsemi þess. Því sóttum við
hjónin á Arnarstöðum, þau Guðríði Val-
geirsdóttur og Gunnar Gunnarsson, heim
á dögunum, en þau hafa annast rekstur
heimilisins frá upphafi.
Húsbóndinn á heimilinu, Gunnar, var
vant við látinn er blaðamenn bar að garði
svo það var húsfreyjan, Guðríður, sem
varð fyrir svörum. „Við hjónin erum bæði
fædd og uppalin í Reykjavík en fluttumst
hingað austur fyrir fjall fyrir 16 árum", sagð.
Guðríður. „Fyrir um sex árum létu Hunda-
vinafélag íslands og Hundaræktarfélag
Islands í sameiningu reisa hús sem rekið
skyldi sem hundagæsluheimili. Félags-
menn vildu að húsinu yrði fundinn staður
úti í sveit þar sem fjölskylda gæti annast
hundagæsluna. Fyrir milligöngu vina var
komið að máli við okkur og þar sem við
höfum alltaf verið mikið hundaáhugafólk
féllumst við á að húsið yrði reist á okkar
landi.
Hundagæsluheimilið höfum við nú starf-
rækt í fjögur ár jafnt sumar sem vetur. Til
að byrja með var aðsóknin i meðallagi
enda starfsemin ný af nálinni og margir
hundaeigendur vissu hreinlega ekki af
henni. Þetta breyttist þó fljótt og eftir-
spurnin jókst jaf nt og þétt ár f rá ári.
Sumartíminn er auðvitað mesti annatíminn
og hefur verið fullt hjá okkur í allt sumar."
Aðspurð sagði Guðríður að sömu hund- .
arnir kæmu ár eftir ár og hefðu margir
eigendanna sagt að dýrin þekktu sig greini-
lega strax við afleggjarann heim að bænum
þegar komið væri með þá.
„Hundarnir dvelja hér sjaldan lengi í
senn, að vísu erum við núna með tvo sem
eru búnir að vera hér ár, en það er óvana-
legt. Margirtaka skiljanlega mjög nærri
sér að þurfa að fara frá hundum sínum
þó að þeir viti að hér sé þeim ekkert að
vanbúnaði. Það er alveg ótrúlegt hversu
fljótir hundarnir eru að taka gleði sína á
ný eftir að eigendurnir hafa kvatt enda
leggjum við okkur f ram um að láta þeim
Ifða eins og heima hjá sér.
Mikilvægt er að hundarnir hafi eltthvað
hjá sér að heiman með lykt sem þeir
þekkja og koma flestir með leikföng, teppi
eða annað slíkt með sér. Hundarnirfá
næga útiveru og hreyfingu, bæði komast
þeir alltaf út úr húsinu út á afgirt svæöi
og eins förum við reglulega með alla hund-
ana í göngutúra. Ég get ekki betur séð en
hundarnir séu hæstánægðir hér hjá okkur
og þar skiptir ekki litlu máli félagsskapurinn
sem þeir hafa hver af öðrum."
Fjölskyldan á Arnarstöðum hefur í nógu
að snúast því auk reksturs hundagæslu-
heimilisins er hún með hrossarækt og
-tamningar. Guðríðursagði að hunda-
gæslustarfið væri mjög skemmtilegt en í
senn afar krefjandi. „Gæsluheimilið er
starfrækt allan ársins hring og segja má
að maður komist aldrei frá. Hér þarf alltaf
einhver að vera við. Sífellt er verið að koma
með nýja hunda og sækja aðra. Þá eru
engir fastir heimsóknartímar og geta eig-
endurnir komið og heimsótt dýrin sín svo
til hvenær sem er. Mikið þarf að sýsla í
kringum hundana, þrífa, fóðra þá og viðra,
bursta og síðast en ekki síst gæla við þá.
Við hjónin eigum fjögur börn á aldrinum
9-20 ára og hafa þau verið okkur mikil
hjálp. Á sumrin erum við auk þess með
aðstoðarstúlku og veitir ekki af, enda alltaf
fullt hús,“ sagði Guðríður Valgeirsdóttir.
HeimilisfólkiA ð ArnarstöAum. F.v. Gunnar Gunnarsson, GuAríAur Valgeirs-
dóttir, tengdasonurinn Halldór Vilhjálmsson og börnin Valgeröur, 20 ára,
Ragna, 16 ára, Birgir, 13 ára og GuAmundur Valgeir, 9 ára.