Morgunblaðið - 09.10.1987, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. OKTÓBER 1987
C 11
Augljóst
aðþörfiná 'ÆMgSflÍKliH
karldönsurum
erbrýn
Morgunblaðið/Bjarni
Athol Farmer og Phlllppo Tal-
ard t.h.
Phlllppo Talard og Quðrún
Pálsdóttlr.
(Mynd til vinstri)
Athol Farmer og Katrín Hall.
(Mynd til hægri)
boðið síðastliðið vor að dansa sem
gestir á íslandi. Þeir voru ekki á
því máli að of mikið mæddi á þeim
í sýningunni þó vissulega þyrftu
þeir að dansa nokkuð meira hér
en í sýningu Tanz Forum-flokksins
í Köln þar sem fleiri karldansarar
hefðu komið fram. Erfiðara hefði
þetta þó verið þegar ballettinn var
sýndur síðastliöið vor því þá hefðu
á sama tíma staðið yfir sýningar
Tanz Forum-flokksins í Köln og
þeir því stöðugt veriö á ferð og
flugi milli Reykjavíkur og Kölnar.
Alls kváðust þeir hafa flogið ellefu
sinnum á milli landal
Athol og Philippe voru sammála
um að vel hefði tekist til með upp-
færslu verks Jochens Ulrich hér
og bæri hin mikla aðsókn á sýning-
una því glöggt vitni. Verkið væri
mjög flókið í uppsetningu og hefði
gengið ótrúlega vel að setja ajla
inn í hlutverk sín. „Stúlkurnar í ís-
lenska dansflokknum hafa staðið
sig mjög vel svo og allir aðrir sem
fram koma í sýningunni. Þó er
augljóst að skorturinn á karldöns-
urum stendur ballettflokknum fyrir
þrifum," segir Athol. „Vonandi
tekst hinum nýja listdansstjóra
Þjóðleikhússins að sannfæra yfir-
menn og þá sem fjárveitingarvald-
ið hafa hve þörfin á karldönsurum
er brýn.
Okkur skilst að sýningin „Ég
dansa við þig . ..“ sé vinsælasta
og mest sótta danssýning (slenska
dansflokksins frá upphafi, en að
öllu jöfnu virðist vera lítill almennur
áhugi á ballett hér. Skýringin er
vafalaust sú hve flokkurinn er lítill
og erfitt er að fá karldansara til
liðs við hann. Hægt væri að leysa
málið með því að ráða í það
minnsta tvo karldansara erlendis
frá í t.d. ár í senn. í New York þar
sem atvinna fyrir dansara er mjög
ótrygg er gnægð af atvinnulausum
ballettdönsurum og hægðarleikur
að verða sér úti um gestadansara
þar."
Athol og Philippe sögðu að sam-
vinnan við fslenska dansflokkinn
og stjórnendur hefði gengiö eins
og best hefði verið á kosið og
dvölin hér verið ánægjuleg. Þeir
voru að síðustu inntir eftir því hvort
þeir hefðu áhuga á að koma og
dansa hér seinna ef eftir því yrði
óskað. Athol svaraði um hæl að
hann hefði mikinn áhuga á að
koma aftur. Philippe tók í sama
streng en dró í efa að hann hefði
tækifæri til þess vegna anna er-
lendis. Næsta ár hyggðist hann
nefnilega leggja ballettskóna til
hliðar og snúa sér að stjórnun
ballettflokks í borginni Ulm í Þýska-
landi. Þó væri aldrei að vita nema
hann kæmi einhvern tíma aftur.
- BF
SAIJÐSVARTUR FATAIÐNAÐIJR
íslensk fataframleiðsla á undir högg að
saakja, þaö eru engar nýjar fréttlr. En hvað
er til úrbóta? Er það lausn að léta rfkið
borga brúsann? Ríklð borgar flelri mllljónir
é ári til ullariðnaðarlns, er það lausn?
Er það lausn að sameina öll fslensku
ullarfyrlrtækin undlr elnn hatt? Fjöldafram-
lelða sömu flfkurnar ár eftlr ár, gleyma
gæðunum? Hugsa stórt og láta elns og vlð
séum mllljónaþjóð án sérelnkenna?
Er það ef tll vlll skekkjan? Að láta eins
og vlð séum milljónaþjóðfélag, en ekki 260
þúsund elnstakir íslendingar, sem höfum
hæfilelka, sjálfstæða hugsun og erum vits-
munaverur.
Hvar eru ðherslurnar?
Það er eins og áherslurnar hafi færst til
eða voru þær ef tll vill aldrei á réttum stöð-
um? Það var kannski bara heppni að íslensk
ullarframleiðsla naut mikilla vinsælda á
sfðasta áratug. Það er þá sjálfsagt best að
bfða bara eftir því að heppnin verði með
okkur aftur, og vera ekkert að stressa okkur
við að eltast við duttlunga markaðarins. Það
er jú ekkert hægt að stóla á hann, það sýna
sveiflurnar í sölunnni.
Það er sorgarmynd sem blasir hvarvetna
við íslenskum fataiönaði, það virðist stundum
sem sauðkindin hugsi fyrir framleiðslunni.
Það er mál að linni, tfmi uppstokkunar er
fyrir löngu runninn upp.
Byrjaö á nýjum grunnl
Svo illa staddur sem fataiðnaðurinn er f
dag virðist fátt annað til ráða en að jafna
hann við jöröu í núverandi mynd. Byrja svo
á nýjum grunni.
Hver er sjálfum sér næstur, sópa þarf
burt gömlu landlægu hugsuninni um aö hall-
ærislegt sé aö kaupa íslenskt og jafnvel
ennþá hallærislegra að vinna við fataiðnað-
inn. Það er dapurt til þess að hugsa að við
fslendingar kaupum ekki eigin framleiðslu
nema hún heiti erlendum nöfnum, við viljum
svo helst líka geta keypt vörurnar í verslunum
sem bera erlend heiti.
Ef við erum ekki stolt af eigin framleiðslu,
hvernig getum við ætlast til að einhver kaupi
framleiðsluna og gangi í henni með stolti.
Ónýtlr markaölr
Fullyrða má að markaðirnir hafi verið eyði-
lagðir af sömu aðilum og þurfa á þeim að
halda, framleiðendunum sjálfum. Þeir hafa
undirboðið hver annan við fyrstu merki um
dvínandi sölu. í gangi hefur verið heldur an-
kannaleg verðstefna, stefnt er aö því að hafa
framleiðsluvöruna sem ódýrasta, helst ódýr-
ari. Sjálfsagt hefur einhverjum dottið í hug
að vit væri í að framleiða minna en í hærri
verðflokki, þ.e. hærri gæðaflokki. En hráefniö
er alltaf það sama. Þó smá útlitsbreytingar
verði er ansi erfitt að koma með vöruna á
sama markaðinn og krefjast hærra verðs.
ímyndin er sú sama, íslensk sauðaull.
Reyndin er nefnilega sú að flest ef ekki
allt sem hægt er að gera úr núverandi
íslenskri ull hefur verið gert. Nýir litir koma
árlega, ásamt nýjum sniðum og samsetning-
um. Er ullin ekki bara gengin sér til húöar?
Orðin úrelt og óhæf til að vera eina hráefnið
i íslenskri fataframleiðslu.
Nýtakmörk
Allar breytingar á alþjóðamörkuðum eru
orðnar svo örar, að smáþjóð eins og við, sem
stólar á eitt afmarkað hráefni í fatafram-
leiðslu til útflutnings, hlýtur að eiga undir
högg að sækja. Hver þekkir ekki aðstæöurn-
ar hjá litla sjálfstæða atvinnurekandanum,
sem þarf að geta gengið í öll störf innan fyrir-
tækisins, ef hann á að eiga sér lífsvon?
Þannig þyrftum við lika að hugsa í fatafram-
leiðslunni, verum sveigjanleg og reiðubúin
að breyta framleiöslunni þegar þess þarf til
að halda uppi heilbrigðu atvinnulífi.
Hlúum að einingunni, einstaklingnum,
sköpum okkur ímynd, undirstrikum fámennið,
einstaklinginn á bak við verkið, einstakt, sérs-
takt, spennandi.
Feröamanna-
iönaöurlnn
Hægt væri að halda eftir hluta af íslensku
ullarframleiðslunni og beina henni þá einung-
is að ferðamannaiðnaðinum. Já, hvers vegna
ekki að halda sig við „túristabransann" með
ullina og láta sér síðan detta eitthvað annað
í hug til að setja á alþjóðlega tískumarkaöi.
Eins og t.d. að þróa nýtt band, eða flytja það
inn, fyrir prjónavörur. Láta síðan útlit og
handbragð vörunnar vera sérislenskt, hann-
að og hugsað af íslenskum listhönnuðum.
Og vera þannig sniðugir, ekki í að fylgja tísku-
straumum, heldur að skapa nýja.
Við erum jú stórhuga þjóð, ekki satt? Hví
þá að láta sér nægja að fylgja eftir tísku-
straumum, af hverju ekki að láta heiminn
fylgja okkar tískustefnum.
fcg hefði haldið að við værum nægjanlega
stórhuga til þess, eða hvað ...