Morgunblaðið - 17.12.1987, Side 14

14 C
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 17. DESEMBER 1987
Leyndarmálið í Engidal
Kafli úr nýrri
skáldsögn eftir
Hugrúnu
Um þessar mundir kemur
út hjá Seljaútgáfunni
skáldsagan Leyndarmálið í
Engidal eftir Hugrúnu.
Þetta er 31. bók höfundar
sem áður hefur skrifað
skáldsögu, ljóð, barna- og
unglingabækur, leikrit og
fl. Morgunblaðið birtir hér
kafla úr bókinni:
Indriði hafði lagt sig á bekkinn
í svefnherberginu. Hann vildi ekki
verða til þess að taka á móti gest-
inum. Það var best að láta
konumar um það, Áróra var
þeirra gestur. Hann heyrði skvald-
rið í þeim niðri í stofunni á meðan
hann lá og hugsaði. Honum var
ekki rótt. Hann fann, hvemig
blóðið ólgaði í æðunum. Hann
ætlaði ekki að gera neitt til þess
að þurfa að verða á vegi Áróm.
Hann grunaði, að hún myndi ekki
vera ánægð yfír.því að fá ekki
að sjá hann. En hvað um það!
Hann fann sig ekki mann til þess
að koma fijálslega fram við hana,
á meðan Vilfríður var á heimilinu.
Annað mál var það, þegar Ásta
væri komin heim. Þá ætlaði hann
að halda sínum fyrri vana og láta
sem aldrei hefði neitt komið fyrir,
sem orsakaði þennan öldugang í
sál hans. Hann var óánægður með
sjálfan sig. Hvers konar gunga
var hann eiginlega? Hann heyrði
hlátur og glamur í leirtaui. Þær
vom sennilega að fá sér kvöld-
kaffið. Þá hefði hann frið á
meðan.. Hann var aldrei vanur að
drekka neitt eftir kvöldmat.
Hann hrökk upp við það, að
barið var á hurðina. Hann hafði
víst sofnað, en vissi ekki hvað
lengi. Það var móðir hans, sem
kallaði:
„Indriði. Ætlarðu ekki að
koma niður til okkar? Það er ekki
hægt að láta Áróm fara eina
svona seint. Þú ættir nú að skjót-
ast með hana í bflnum. Mér finnst
ófært, að hún fari að verða ein á
ferð á skautunum. Þú verður enga
stund að koma henni heim. Er
bfllinn ekki í lagi?“
Þurfti nú móðir hans endilega
að fara að nauða í honum um
þetta, sem var honum svo á móti
skapi? Það var víst ekki hægt
fyrir hann sem húsbónda að skor-
ast undan þessu. Það var eins og
væri verið að leggja fyrir hann
gildru.
Þegar Halldóra sá, að hann
hafði sofið, bað hún hann að fyrir-
gefa.
„Ég hélt, að þú hefðir verið að
lesa,“ sagði hún. „Þú ert ekki
vanur að fara að sofa svona
snemma."
„Ég var heldur ekki háttaður,"
sagði hann. „Það hefur verið erf-
iður dagur í dag, ég er víst dálítið
þreyttur."
„Það er nú ekki svo erfítt að
sitja í bíl,“ sagði hún, „og svo
þetta dásamlega veður og færi.
Það liggur við, að mig langi með.“
„Það skaltu gera,“ sagði hann.
„Komdu með, þú hefur gott af
því.“
Hann fór rakleitt út í bílinn og
setti hann í gang, án þess að
gera vart við sig. Eftir stutta
stund kom Áróra ein út. Honum
brá. Hann opnaði afturdymar og
bauð henni sæti.
„Hvers vegna ekki frammi í hjá
þér?“ spurði hún.
„Mamma ætlaði að koma líka,“
svaraði hann.
„Hún er hætt við það.“
„Nú, hvers vegna?“
„Vilfríður ráðlagði henni að
fara ekki út í kvöldkulið."
„Hún heldur stíft um stjóm-
taumana, konan sú.“
„Finnst þér hún of ráðrík?"
„Það voru ekki mín orð.“
„Þú lést lítið fara fyrir þér í
kvöld. Ég fékk ekki einu sinni að
þakka þér fyrir kaffið."
„Það var víst ekki frá mér.“
„Nú, hveijum þá?“
„Mamma stjómar kaffíkönn-
unni. Viltu ekki koma í framsætið',
úr því hún kemur ekki með?“
„Jú, þakka þér fyrir. Annars
fer vel um mig héma aftur í.“
„Þú ert sjálfráð."
„Þá færi ég mig. Maður fær
þá aðeins að snerta þig.“
Hann svaraði ekki. Hún færði
sig alveg upp að honum. Hann
fann ilminn af henni. Hún notaði
alltaf sterk ilmvötn. Hann kitlaði
í nefið.
„Það er fína veðrið," sagði
hann.
„Alveg guðdómlegt."
„Hvemig líður ykkur þama í
Skjólbrekku?"
„Heldurðu, að okkur líði ekki
vel.“
„Er gamli maðurinn frískúr?"
„Það held ég. Annars minnist
hann aldrei á heilsufarið sem bet-
ur fer. Mér leiðist alltaf, þegar
fólk er að kvarta."
„Það má búast við, að heilsan
fari að bila, þegar komið er svona
langt fram á aldursskeiðið. Lengi
var mamma að ná sér eftir inflú-
ensuna. Svo er gigtin að pína
gamla fólkið."
Hlakkar þú ekki til þess að fá
konuna heim?“
„Hvað heldur þú?“
„Hefur ekki verið erfitt fyrir
þig að vera konulaus allan þennan
tíma?“
„Það eru mikil viðbrigði."
„Karlmenn eiga víst verra með
að vera einir heldur en konur."
„Hvað hefurðu fyrir þér í því?“
„Það kemur af sjálfu sér. Kon-
umar eru meira sjálfum sér
nógar."
„Það má vel vera.“
Hún varð fyrir vonbrigðum með
hann, fannst hann óvenjulega
stuttur í spuna. Hún átti erfitt
með að finna upp nýtt umræðu-
efni. Hann fann hitann af líkama
hennar. Hann átti erfitt með að
sýna henni fálæti. Freistingamar
ásóttu hann. Gamli Adam hvíslaði:
„Nú er tækifæri, láttu það ekki
ganga þér úr greipum."
Indriði stöðvaði bflinn. Það er
eitthvað að hjá mér,“ sagði hann.
„Ég held að slangan hafí sprung-
ið, ég hef verið hálfhræddur um
það lengi. Ég fer þá ekki lengra.
Þú átt orðið stutt heim.“
„Getur þú komist heim á
sprunginni slöngu?"
„Kannske er hún ekki spmngin,
ég er ekki viss. Jú, ég kemst áreið-
anlega heim.“
Hún heyrði, að rödd hans var
óstyrk. Hana langaði til þess að
kasta sér í faðm hans, en eitthvað
hélt henni til baka. Hún vissi ekki,
hvað það var, kannski var það
framkoma hans. Hún v var ekki
venjuleg, eitthvað svo óviðfelldin
og fjarlæg.
Hún fann, að hann var óstyrk-
ur, það gaf henni kjark. Hún
hallaði höfðinu að öxl hans og
brást í grát.
„Hvað gengur að þér?“ spurði
hann. „Hef ég sagt eitthvað, sem
særir þig?“
„Nei, en ég er svo óhamingju-
söm, alltaf nema þegar ég er með
þér.“
Hann lagði handlegginn yfír
Hugrún skáldkona
herðar hennar og þrýsti henni að
sér. „Vertu ekki að gráta," sagði
hann. „Ég þoli ekki að sjá konur
gráta. Hvað er það, sem veldur
óhamingju þinni?“
„Ég er svo einmana. Mig lang-
ar til þess að eignast bam.“
Það var líkast því, að Indriði
yrði fyrir eldingu. Hann dró hand-
legginn að sér og færði sig svo
langt frá Áróra sem hann gat.
Hvað átti hann að gera eða segja?
„Það era ekki allir hamingjus-
amir, sem bömin eiga. Stundum
valda þau foreldranum sáram
vonbrigðum. Þú ættir að taka
þessu með stillingu og hugsa
máiið vandlega. Reyndu að horfa
til þeirra, sem verða að ganga í
gegnum þrengingar vegna bama
sinna.“
Hún var hætt að gráta.
„Fyrirgefðu," sagði hún. „Ég
er víst óttalegur kjáni að láta mér
detta í hug, að þú getir skilið
mig. Sjálfur áttu böm, sem era
þér til gleði. Þú átt konu, sem þú
elskar, eða er ekki svo?“
„Jú, auðvitað elska ég konuna
mína, dettur þér annað í hug?“
„Ég veit það ekki,“ sagði hún.
„En hvað er ég annars að hugsa?
læt þig sjá mig gráta, þig sem
ekkert læst skilja. Þú gætir þó
gert mig hamingjusama. Hvar er
nú kristilegur kærleiki þinn til
náungans?"
„Hef ég brotið eitthvað af mér
gagnvart þér? Ef svo er, þá segðu
mér, hvað það er, og hvað það
er, sem þú vilt að ég geri.“
„Ætti ég að þurfa að tala skýr-
ar? Þú ert starblindur. Vertu sæll
og þakka þér fyrir hjálpina."
Hann horfði á eftir henni, hvar
hún hljóp heim túnið, án þess að
líta við. Það dró ský fyrir tunglið
um leið og hún hvarf heim á hlað-
ið í Skjólbrekku.
Aldrei síðan hann leit hana
fyrst, hafði hann verið nær því
að láta freistingamar ná valdi
yfir sér. Hann var í uppnámi.
Hann sneri bflnum á veginum og
ók eins og bijálaður maður. Eftir
skamma stund var hann kominn
heim. Hann skellti útidyrahurð-
inni á eftir sér og tók stigann í
þremur stökkum. Þegar hann kom
upp á pallinn, sá hann höfuðið á
Vilfriði í dyragættinni á gestaher-
berginu, þar sem hún svaf.
„Ég hélt, að það væri að koma
jarðskjálfti," sagði hún. „En það
er þá bara húsbóndinn sjálfur á
ferðinni."
Hann langaði til þess að skyrpa
framan í hana og öskra inn í eyr-
að á henni „naðra". Hann stillti
sig þó og gekk rakleitt að dyram
hjónaherbergisins. Hann gat ekki
háttað, en settist á stól við
gluggann og horfði á tindrandi
stjömuhafið á dimmbláum vetrar-
himninum. Við það komst kyrrð
á huga hans.
En hvað Áróra gat verið skiln-
ingslaus. Hann sem var að reyna
að bjarga henni, bjarga þeim báð-
um. Það var svo erfitt að standast
töfra hennar og ástleitni. Það var
trú hans, sem gaf honum kraftinn
til þess að láta ekki tilfínningam-
ar ráða yfír sér. Hann fann það
best í kvöld, hvað hann var veikur
maður með bældar ástríður. Hann
fann, að hann var ekki einn.
Æðri kraftur var þama að verki.
Ef hann hefði fallið fyrir henni,
hefði allt það, sem hann var búinn
að segja henni um mátt bænarinn-
ar og trúarinnar, orðið ógilt. Þá
væri hann nú orðinn ómerkilegur
hræsnari.
Orð vora gagnslaus, ef breytnin
fylgdi ekki í kjölfarið. Hann hafði
aðeins gert það, sem guð ætlaðist
til af honum sem kristnum manni.
Þetta gat Áróra víst ekki skilið
og brigslaði honum kærleiksleysi.
Það var mannlegt að verða fyrir
freistingum, en þær vora til þess
að sigrast á þeim. Hann vildi
hvorki bregðast guði né mönnum.
Hann fól andlitið í höndum sér
og grét. Það var gott, honum
létti. Heit þakkarbæn stig upp frá
bijósti hans. Nú skildi hann betur
en nokkra sinni áður þetta, sem
ritningin talar um: „bræðsluofn-
inn“, sem maður þarf að ganga í
gegnum. Hann hafði sjálfur verið
í honum þetta kvöld. Vonandi, að
allur sorinn hafi orðið eftir inni í
ofninum og málmurinn ekta, sem
kom þaðan út.
Þegar svefninn loksins sigraði,
var komið undir morgun.
Jólaljósin
tendruð í
Hverag’erði
Hveragerði.
HVERGERÐINGAR fjölmenntu
á opið svæði í miðjum bænum
um helgina til að fylgjast með
þeirri árlegu athöfn þegar kveikt
er á jólatrénu, sem okkur berst
að gjöf frá vinabæjum Hvera-
gerðis á Norðurlöndunum.
Athöfnin hófst með því að skóla-
hljómsveit Hveragerðis lék jólalög
og fleira fallegt. Þá flutti Kristján
Jóhannesson bæjarstjóri ávarp.
Jólasveinar komu í heimsókn og
gáfú bömunum góðgæti. Ekki er
hægt að segja að jólalegt sé í Hvera-
gerði núna, marauð jörð eftir miklar
rigningar og vaða menn aurbleytu
í skóvarp.
— Sigrún
Kveikt á jólatrénu
í Hveragerði.
Morgunblaðið/Sigrún Sigfúsdóttir
Bruninn á Ísafjarðarkirkju:
Vinnubrögð serfræð-
inga Brunamála-
stofnunar gagnrýnd
Bæjarfógetinn á ísafirði, Pétur
Kr. Hafstein, hefur ritað Bruna-
málastjóra bréf, þar sem hann
gagnrýnir harðlega vinnubrögð
sérfræðinga, sem stofnunin fékk
tíl að rannsaka upptök eldsvoðans
í ísafj arðarkirkj u. Telur hann
vinnubrögðum sérfræðinganna
mjög ábótavant og engin leið sé,
samkvæmt niðurstöðu skýrslu
þeirra, að draga þá ályktun, eins
og þeir geri, að bruninn hafi ver-
ið af manna völdum.
Pétur Kr. Hafstein sagði í sam-
tali við Morgunblaðið, að sérfræð-
ingamir hefðu komizt að þeirri
niðurstöðu, að eldsupptök hefðu orð-
ið af manna völdum hvort sem um
vilja- eða óviljaverk hefði verið að
ræða. Þá niðurstöðu væri hins vegar
engan veginn hægt að draga af því,
sem fram kæmi í skýrslunni. Enn-
fremur hefði sér komið spánskt fyrir
sjónir að sjá fjallað um þessa niður-
stöðu í dagblaði áður en hún hefði
borizt þeim, sem um skýrsluna hefði
beðið og gréiddi fyrir hana.
Pétur sagði ennfremur, að athug-
anir annarra, svo sem rafmagnseft-
irlits, hefðu ekki skorið úr um upptök
eldsins. Maður frá rafmagnseftirlit-
inu hefði komið á staðinn strax og
niðurstaða hans verið sú, að ekki
væri hægt að fullyrða hvort eldurinn
hefði kviknað út frá rafmagni eða
ekki. Þá hefði ekkert komið fram
við lögreglurannsókn, sem benti til
þess, að um íkveikju af manna völd-
um hefði verið að ræða, þótt slíkt
væri að sjálfsögðu ekki heldur hægt
að útiloka.
Þá lét Pétur þess getið að bruna-
málastjóri hefði tjáð sér að þessi
störf væra ekki unnin á ábyrgð
Branamálastofnunar, heldur væri
verkefni hennar í þessu sambandi
það eitt að tilnefna ákveðna rann-
sóknarmenn.
Kirkjan brann aðfaranótt 27. júlí.