Morgunblaðið - 28.05.1988, Qupperneq 7

6 B
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MAÍ 1988
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. MAÍ 1988
B 7
4 •

ssmss^is^giSBSBmiísmissmmmfcmmsiSiisimiæsf^ismsgs^&ssmsm^msmmmas!
Morgunblaðið/Þorkel!
Guðrún Marinósdóttir, Ingibjörg Styrgerður og Þorbjörg Þórðardótt-
ir, sem eru í sýningarnefnd Textílfélagsins.
Spjallað við
sýningarnefnd
félagsins
TEXTÍLFÉLAGIÐ opnar sýningu í kjallara
Norræna hússins í dag, laugardag, 28. maí. Á
sýningunni eru 54 myndir eftir 14 listamenn og
eru þau unnin með margs konar tækni og í ýmis
konar efni. Sýningin, sem er liður í Listahátíð
1988, stendur til sunnudagsins 14. júní og er
opin frá klukkan 14.00 til 22.00 daglega.
„Textflmynd
er áþreifanleg
Þeir listamenn sem eiga verk á
sýningu Textflfélagsins að þessu
sinni eru ína Salóme, Valgerður
Erlendsdóttir, Guðrún Gunnars-
dóttir, Hanna G. Ragnarsdóttir,
Kristín Jónsdóttir, Oddný E.
Magnúsdóttir, Guðrún Marinós-
dóttir, Áslaug Sverrisdóttir, Anna
Þóra Karlsdóttir, Sigurlaug Jó-
hannesdóttir, Auður Vésteinsdótt-
ir, Ingibjörg Styrgerður Haralds-
dóttir og Þorbjörg Þórðardóttir.
Auk þess verða sýnd verk eftir
Sigríði Halldórsdóttur, en hún er
heiðursfélagi Textflfélagsins.
Verk Sigríðar eru í anddyri kjall-
arans. Sigríður var lengi skóla-
stjóri Heimilisiðnaðarskólans og
hefur, auk þess, kennt í Mynd-
lista- og handíðaskólanum.
í sýningamefnd Textflfélagsins
eru þær Ingibjörg Styrgerður
Haraldsdóttir, Þorbjörg Þórðar-
dóttir og Guðrún Marinósdóttir.
Blaðamaður Morgunblaðsins leit
inn hjá þeim um það bil sem þær
voru að hengja upp síðustu mynd-
imar fyrir opnun sýningarinnar
og spurði Þorbjörgu hvers konar
verk væm á þessari sýningu fé-
lagsins.
„Við emm ákaflega stoltar af
þessari sýningu," sagði Þor-
björg.„Hún er mjög fjölbreytt þeg-
ar litið er til efnisvals. í textíllist
er aðallega unnið með alls konar
þræði sem er raðað saman á ýmsa
vegu. Það má eiginlega segja að
við gemm þessa þræði á einhvem
hátt áþreifanlega. Ef við tökum
sem dæmi, þá er málverkið, sem
er alveg stórkostlegt, unnið eftir
hefðbundnum leiðum. Efnislega
ertu alltaf með sömu hluti í hönd-
Guðrún Gunnarsdóttir, „Vafstur á bláu“.
unum. En þótt málverkið sé yndis-
legt, eigum við ekkert að vera að
apa eftir þeim, vegna þess að í
textfllist getum við unnið með
nánast hvaða efni sem er og út-
fært það á mismunandi hátt. Þú
strýkur til dæmis aldrei eftir mál-
verki, heldur horfir á myndina.
Textflmynd er meira áþreifanleg.
Það má segja að það sé nokkuð
gegnumgangandi hjá okkur,
íslenskum textfllistamönnum, að
við vinnum nærri alltaf með nátt-
úruleg efni. Það er mjög sjald-
gæft að við notum gerviefni. Þó
kemur það fyrir. Við vinnum aðal-
lega með ullina, hörinn, bómull
og tágar. Svo eru það hrosshárin.
Þær eru nokkrar famar að tileinka
sér vinnu með hrosshár. Áður var
það aðeins Ásgerður Búadóttir
sem vann með þau. Hún var fyrst
til að beita þeirri tækni.
lyf tistöng fyrir þetta félag.
Hún stofnaði það með okkur og
hefur verið geysilega athafnasöm
í gegnum árin. Ég tel það hafa
verið mjög hvetjandi fyrir okkur
hinar og velgengni hennar hafi
orðið okkur til framdráttar.
í hverju verki liggur feykilega
mikil vinna. Þegar unnið er að
textíllist er ekkert til sparað,
hvorki í tíma né vinnubrögðum,
til að ná fram þeirri lokaniður-
stöðu sem stefnt er að. Oftar en
ekki lita listamennimir allt sitt
efni sjálfir og vinna það alveg frá
grunni.“
Til að kynnast vinnubrögðum
textfllistamanna nánar, fengum
við Áslaugu Sverrisdóttur til að
segja okkur hvemig hún vinnur.
„Ég vinn út frá hugmyndinni
um þráð; að koma honum til skila.
Ég vinn með jurtalitað, hand-
spunnið tog. Ég er að velta fyrir
mér notkunarmöguleikum þessa
efnis, sem hefur verið notað meira
og minna í vefnað frá því land
byggðist. Þetta efni er farið að
nota í textfllist síðustu tíu árin eða
svo. Áður var alltaf miðað við
notagildi þess. Ég set gamlar,
hefðbundnar aðferðir í nýjan bún-
ing. Fyrst lita ég allt togið, kembi
svo saman litina og síðan spinn
ég og vef í þessu gamla — ein-
skeftu."
Á sýningunni eru stórar myndir
eftir Inu Salóme, sem hún málar
á tau með tauþrykkslitum. Mynd-
ir ínu em unnar í Finnlandi, þar
sem hún er búsett og sendar hing-
að heim í tilefni af þessari sýn-
ingu.
Valgerður Erlendsdóttir er-
með„applikasjóns“-myndverk.
Hún notar bómullarefni sem hún
rffur og saumar og sýnir eina
stóra mynd og nokkrar smámynd-
ir. Guðrún Gunnarsdóttir sýnir
myndir með blandaðri tækni. Hún
notar pappír, tré, tvinna og grisju.
Hanna G. Ragnarsdóttir sýnir
hreinan vefnað. Hún vinnur með
ull og nælon. Kristín Jónsdóttir
notar blandaða tækni við sín verk,

ína Salóme, „Án
Guðrún Marinósdóttir, „Glóra“.
nokkurs konar ljóð. Ég nota sömu
aðferð með blöndun þráðanna og
notuð er í góbelínvefnaði og grófa
vaðmálsáferð. Allar mjmdir, sem
ég geri, eru unnar eftir nákvæmu
módeli sem ég er búin að gera í
pappír og ég nota íslenska ull.
Þegar ég tala um að verkin séu
hálfgerður útúrdúr, á ég við að
með ullinni hef ég notað hross-
hár. Ég hef aðeins notað þau tíma-
bundið og hef ekki hugsað mér
að vinna með þau í framtíðinni."
Um myndefnið segir Ingibjörg
Styrgerður: „Þetta er það næsta
sem ég hef komist í því að gera
Ingibjörg Styrgerður, „Þytur“.
Þorbjörg Þórðardóttir, „Hraungárur“.
sem eru einhvers konar ullarlagð-
ur, unninn utan um handritað blað
og var hún fengin til að lýsa sínum
vinnuaðferðum nánar.
„Ég nota ull og nota ævagamla
aðferð; ég þæfí ullina. Þessi að-
ferð er líklega upprunnin í Kína
og Austurlöndum og tíðkaðist hér
á íslandi til foma. Henni var beitt
við fatagerð ýmiskonar, til dæmis
í vettlinga, sokka og annað, svo
sem söðulþófa. Ullina er hægt að
þæfa svo mikið að hún var notuð
í híbýli. Hér á landi hefur þessi
vinnsluaðferð alveg dottið upp
fyrir, en annars staðar á Norður-
löndum eru til gamlar konur sem
hafa haldið henni við fram til
dagsins í dag. Þessari aðferð er
meðal annars beitt við gerð flóka-
hatta. Á síðustu árum hefur þessi
aðferð verið endurvakin — og þá
sem listform. Efnið og aðferðin
kalla á söguna og tímann og með
því að blanda henni saman við
handskrift hugsa ég mér einhvers
konar handritaáferð."
Oddný E. Magnúsdóttir sýnir
nú í fyrsta skipti með Textílfélag-
inu, en hún er þar nýr meðlimur.
Guðrún er búsett á Húsavík, þar
sem hún er kennari. Á sýningunni
í Norræna húsinu er hún með
vefnað sem unninn er úr ull og
hrosshári. Guðrún Marinósdóttir
sýnir stór tágaverk.„Ég nota yfir-
leitt grófan þráð,“ segir Guðrún,
„verkin eru fyrst ofin með hefð-
bundinni tækni. Ég vinn í þrívídd
og er mjög spennt fyrir þeirri
tækni og öllu sem er gegnsætt.
Yfírleitt mála ég verkin eftir að
ég hef sett þau saman, þó ég
hafí líka unnið með litaðar tágar.
Ég hef gaman af að prófa allt
mögulegt. Ég hef til dæmis verið
mjög spennt fyrir því að nota við.
Ég er með stóran garð og hef
safnað saman spýtum, er með
fullan bíiskúr og hef áhuga á að
gera tilraunir með viðinn og tág-
amar.“
Anna Þóra Karlsdóttir er með
sáldaðar myndir og notar til þess
fíltaða og litaða ull. Hún ber lím
á fletina og sáldar ullinni síðan á
þá. Sigurlaug Jóhannesdóttir er
með eigin tækni, en á þessari sýn-
ingu sýnir hún skúlptúra. Hún er
búsett í Danmörku og notar
danskt fjörugrjót sem hún borar
í og vinnur áfram með hross-
hárum. Auður Vésteinsdóttir er
með þrístæðu úr góbelínvefnaði.
í góbelínvefnaði er ekki ofið eftir
beinni línu, heldur er hver flötur
unninn fyrir sig, þannig að áferð-
in verður eins og púsluspil.
Ingibjörg Styrgerður Haralds-
dóttir er með tvö verk á sýning-
unni og kallar hún verkin „Vind“
og „Þyt“. „Það sem ég er að gera
er svona hálfgerður útúrdúr," seg-
ir hún. „Frá minni hálfu em þetta
Valgerður
„Landslag".
Erlendsdóttir,
landslagsmyndir, það er að segja
ég er að umbreyta þeim áhrifum
sem ég verð fyrir úti í náttúrunni.“
Þorbjörg Þórðardóttir sýnir
„miniverk". „Það má segja að
kveikjan að mínum myndum sé í
náttúrunni, eins og svo mörgum
hér,“ segir Þorbjörg. „Myndir
mínar byija kannski á litlum
steini. Ég safna steinum og skoða
þá; rýni lengi í þá. Síðan þróast
verkið og missir öll tengsl við
steininn; hann er aðeins kveikjan.
Að lokum þróast verkið yfír í „ab-
strakt“-form. Þessar myndir heita
Hraungárur og ég vinn þær út frá
áferð eða munstri sem ég sé í
hrauni. Þetta er ekki hraunið
sjálft, heldur þær myndir sem ég
sé þegar ég rýni í sjálfan stein-
inn.“
Heiðursgestur sýningarinnar,
Sigríður Halldórsdóttir, sýnir
foman spjaldvefnað. Sigríður hef-
ur fundið út hvemig á að vefa
með spjöldum, en sú aðferð hefur
verið glötuð frá því á 15-16. öld.
Aðeins tveir borðar unnir með
þessari tækni eru til á Þjóðminja-
safninu hér og einhveijar slitrur
á hinum Norðurlöndunum. Um
spjaldvefnaðinn segir Áslaug
Sverrisdóttir: „Það er mikið
stærðfræðilegt viðfangsefni að
ráða svona vefgátu. Til að ráða
svona þraut eftir borða, sem mað-
ur sér, þarf góðan veflistarmann
og það er Sigríður. Punkturinn
er enduruppgötvun gamalla að-
ferða, sem er alltaf fengur fyrir
alla þá sem vinna að textfllist.
Efni sem Sigríður notar er hand-
spunnið, jurtalitað íslenskt tog.
Þetta er menningarlegt og sögu-
legt tillegg.“
„Við getum í rauninni notað
hvaða efni sem er,“ bætir Þor-
björg við, „og svo lengi sem við
virðum efnið sem við erum með í
höndunum og misþyrmum því
ekki, og vinnum af einlægni að
því sem við erum að gera, held
ég að við séum á réttri leið. Þess-
vegna er mjög mikilvægt að við
þekkjum efnið sem við höfum í
höndunum hveiju sinni. Það tekur
langan tíma og þessvegna sér-
hæfum við okkur yfírleitt í ein-
hveiju einu, en erum ekki að
grautast í öllu mögulegu. Með því
skapar hver og ein sér persónuleg-
an stfl og þeir sem fylgjast með
textfllist geta þekkt verkin okkar
um leið og þeir sjá þau.“