Alþýðublaðið - 25.07.1932, Blaðsíða 2

4LÞÝÐUBDAÐIÐ
Alþýðusamtökin
og starf þeirra.
Höfuð'skilyrðib fyrir pví að al-
þýöan geti bætt kjör sín, er að
hun eigi sterk og öflug samtök,
sem hún geti beitt sem vopni
tog hlíf í baráttu. sinni, en fyfsta
skilyrftið til þess, að hún geti
éignast þetta vopn, samtökin, og
beitt því, er að hún hafi rétt,
Ingalegan rétí, til að stofna tii
þeirra og starfa í þeim.
Það er alveg óþarft að benda
á þá staðreynd, að vinnukaup-
endur og yfirleitt öll sú stétt,
sem lifir á alþýðunni og er um
leið í andstödu við hana, hatar
al þ ý ðu samtöki n og vill þau fejg.
fyrir hvern mun. Þetta sannar
hinn stöðugi rógur íhaldsblað-
anna um verklýðsfélögin, Alþýðu-
sambandið og þá menn, sem
kjörnir hafa verið til að hafa
f r amkvæm dast j órn hinna ýmsu
greina sámtakanna á hendii. En
hvers vegna eru þá alþýðusamtök
til, þar sem yfirráðastéttin er það
öflug, að hún hefði getað á
bernskuárum þeirra komið þeim
á kné að fullu? — Vegna þess,
að hið svonefnda lýðræði rikis í
stjórnarháttum og pólitík — og
að þeir, sem mynda yfirráðastétt-
ina, hafa á sínum tíma stofnað
þetta skipulaig. Ihaldið á því ó-
greitt um að banna alþýðunni
meö lögum að ,efna til samtaka
eða takmarka starfssvið hennar
aði ástœðiulmm. Lýðræðistilfinn-
ingin er svo samívinnuð frelsis-,
hvöt hvers manns, að ef aiþýðan
væri svift því lýðfrelsi, sem hún
þegar hefir, og það án þess að
hægt væri að færa „rök“ fyrir
hvers vegna þao væri gert, þá
imyndi verða þröngt fyrir dyr-
tim hjá valdhöfunum. Réttlætis-
tiifinningin myndi efia her
manns gegn þeim, sem lýðfrelsiis-
ránið fremdu, og í þeim her
myndu þeir ekki verða eingöngu,
sem sviftir höfðu verið frelsi,
heldur líka aðrir, sem hefðu
frelsi sitt óskert.
Fyrsta skilyrðiö fyrir því að
alþýðan geti átt samtök og gert
þau öflug er því hið póJitiska
lýðræði.
II.
Hlutverk alþýðusamtakanna er
tvenns konar:
ac\ auka pólitískt UjðrœÖi og
aði skapa Igörœdi í atvinnu-
og fjárKags-málum.
Hið síðara er ekki til eins og
kunnugt er. En með baráttuverk-
lýðsfélaganna fyrir hækkuðu
kaupi, myndun samvinnufélaga
bæðá i verzlun og framleiðslu
vinna þau aö því að skapa það,
eins og þau viona áð því að
auka hið pólitíska lýðræði með
því að berjast fyrir afnámi rétt-
in damis sis ákvæ ðisiins (vegna
styrkþágu) úr stjórnarskránni,
niðurfærslu aldurstakmarks til
kjörgengis og kosningarréttar og
réttlátri kjördæmaskipun, þannig
að mentiirnir, sem landið byggja,
ráði skipun löggjafarsamkomunn-
ar, en ekki öræfi og landamörk
eins og nú er.
Og eftir því sem árin liða og
vald verklýðsfélaganna nær fast-
ari tökum á þjóðilifinu, harðnar
baráttan milli þeirra og sérrétt-
indastéttarinnar. Alþýðusamitök-
unum hefir tekiist að ná nokkr-
ium áhrifum í opinberum málutm,
á alþingi, í bæjarstjórnum og á
atvinnu- og fjármáia-sviðinu. Yf-
irráðastódti'n sér, að þessi sam-
tök eru að skapa nýja onenn-
ingu, ný viðhorfj en gamla í-
haldsmenningin hrörnar jafnt
því sem hin breiðist út. Þess
vegna vakir sérréttindaistéttin
yfir því eins og fálki í veiiðithug,
að alþýðusamtöldn gefi tUefni tii
„varúðarráðstafana þjóðfélagsins
gegn óheillastefnum", eins og það
er svo fagurlega kallað á Víisis-
og Morgunblaðs-máli.
Fyrsta tilefnið er svo gripið
til að banna verkföll, banna al-
þýðublöð, banna fundahöld,
banna verklýðsfélög og tiil hinna
lýðræðiselsikandi borgara er svo
snúið sér með niiklum fjálgleik
og sagt: „Þetta eru varúðarráð-
stafanir þjóðfélagsins gegn ó-
heillastefnunum, sundrungar-
mönnunum innan þjóðfélagsins,
sem blása í glæður stéttahaturs
og öfundar.“
Skylda a|þýðusamtakanna er
því að 'gera hvort tveggja í feenm,
vinna að bættum kjörum alþýð-
unnar, lýðræði x stjórnmálum og
atvinnumálum, og gefa yfirráða-
stéttinni ekki það tilefni, sem hún
bíður óþolinmóð eftir. Alþýðu-
samtökin eiga að vimrn sitt hlut-
verk með ábyrgðartilfinningu
fyrir alþýðustéttinni, en engum
öðrum. Þau eiga að skapa sína
menningu, sití almenningsálit, og
þau hafa gert það og gera þiaið.
Það, sem gat gefið íhaldinu
tilefni fyrir nokkrum árum
til að banna verklýðsfélög-
in, getur það ekki í dag. Það,
sem nægir til að réttlœta lýð-
frelsisrán ihaldsiins í dag hjá
fjöldanum, er ef til vill orðið
hlægilegt að ári.
Sá verklýðsfuiltrúi, &em ieiðir
samtök þau, sem honum er fal-
ið að hafa framkvæmdarstjórn
á hendi fyrir, út í óþarfa upp-
hlaUp, tilgangslausar óeirðir, vit-
laust verkfall, er miklu hættu-
legri frelsisbaráttu alþýðunnar en
alþýÖUböðulIinn, sem bíður þess
eins að sundra samtökum henn-
ar. Þetta sldlur auðvaldsstéttin,
og því kaupir hún stundum efni-
lega lýðskrumara og sendir þá
iinn í. alþýðufélögin ti:l að leiða
þau út í þær öfgar, sem auð-
vaidið æskir eftir til þess að til-
efnið til „varúðarráðistafananna“
skapist. Þesisiir keyptu menn
þekkjast úr sögu verklýðsfélag-
anna um allan heiim og eru á út-
lendu máli nefndir „prövokatörar“
— þetta er svívirðilegasta' orðið
í þeim orðaforða, er alþýðan á
um fjandmenn sína.
Starf þessara manna er að
vinha innan alþýðusamtakanna,
gaspra um „látlausa baráttu",
gagnrýna skoðanir og stefnur
þeirra, sem kjörnir hafa verið
til forystu, hampa róttækum skoð-
unum og nota stór orð til að
vinna hug alþýðunnar frá hin-
um skipulögðu samtökum, korna
inn hjá hennd tortryggni og
suindrung, óstéttvísi og hatri —•
því þeir vita það, að hatur getur
ekki skapað annað en vitlausar
og hættulegar framkvæmdir.
Þessir menn eru jafn hættulegir
freilsisbaráttu alþýðunnar, hvort
S'C’m þéir eru keyþtir m þess af
auðvaldir.u, e:ns og Gapon prest-
ur hinn rússneski árið 1905, eða
þeir taka það upp hjá sjálfumi
sér og hafa ekki betri sk&mng
á starfsviðhorfum samtakanna en
svo, að þeir álítia að t. d. atvinnu-
bætur fáiist fyrst og fremst með því
að syngja níðsöngva, lemja hús
utan, brjóta rúður og hrópa hel-
víti og djöfuli framan í hvern
mann.
III.
Ég býst við að einhverjir muni
halda því fram, að sú starfsað-
ferð verklýðsfélaganna, sem ég
hefi hér gert aö umtalsefni, að
þau eigi ekki að gefa íhaldinu
það tilefni, er það bíður eftir, til
að banna þau, muni leiða til kyr-
stöðu og lágra eða jafnvel engra
krafa, en þettia er hinn hrapalieg-
asti misskilningur. Aðalatriðið
fyrir verklýðsfélögin er að þekkja
aðstöðu sína, þekkja styrkleika
sinn, vita hvað þau mega bjóða
sér. — Verklýðsfélögin hafa skap-
að það almenningsálit, að það
að vera verkfallsbrjótur sé sví-
virðilegt, og þetta er ekki ein-
göngu álit hinna skipulagsbundnu
verkamanna, heldur allra, jafn-
vel líka andstiæðinga alþýðuniniar.
Þannig skapa alþýðufélögin sjálf-
aðstöÖu sina innan auðvaldsþjóð-
félagsins.
Meðan alþýðusamtökin eru
ekki megnug þess að brjóta auð-
valdsþjóðfélagið á bak aftur
með valdi, og þó það væri hægt,
þá væri það vafaisamur gróði fyr-
ir alþýðustéttina sjálfa án undae-
genginnar eðililegrar þróunar, er
það skylda þeirra og eina
leiðin, sem þau eiga völ
og eina leiðin, sem þau eiga völ
á, að uinna eins vel og pau gtefa
að pví að styrkja aðstöðu sína,
bœtci kjör alpýðuimar með Uv/gg-
ingum, hœkkuða -kaaþl og lœkk-
uðu mtuðsijnjaverði, með aitknu
lýðrœði og vemdun á pví lýð-
rœði, sem jyrir er.
Lífsbaráttia al þý ðu s amtakan na
er eins og lífsbarátta hvers ein-
stakliegs, einstaklingurinn má til
aö fikra sig áfrann,, undirbúa æfi-
starf sitt, sækja simátt og simátt,
en jafnt og þétt að markinu.
Að gefa auðvaldinu tilefni með
bjánalegum óeirðum, sem allir
sæmiliegir menn hafa andstygð
á, til að skerða rétt alþýðunnar
og samtaka hennar, eða banna
þau alveg, er hið sama og að
gefa brennuvarginum, sém ætlar
að brenna mann inni, olíu og
eldspýtur.
V. S. V.
Flag von Gronaus.
Lundúnum,, 25. júlí. U. P. FB..
von Gronau lagði af stað frá
Ivigtut í Grænlandi kl. 11,25 árd.
(Greenwich tími).
St. Johns,, Nýfundnalandi. 26.
júlí. U. P. FB. von Gronau lenti
skamt frá Cartwright á Labra-
dor kl. 11 og 8 mxn. í gærkveldi.
(Austur-Bandaríkjatími). Cart-
wright er lítið fiskimannaþorp.
— von Gronau býst við að halda
áfram ferð sinni í dag og k,emst,
ef alt gengur að óskuim, alla leið
tiíl Montreal í kveld.
Minnisvarði Leifs heppna
vestan hafs.
' 'I -
Chicago í júlí. U. P. FB. Minn-
isvarði verður reistur hér að
sumri, til minningar um íslenzka
víkinginn Leif Eiríksson, er fyrst-
ur fann Vesturálfu. Verður minn-
isvarðiun afhjúpaður skömmu eft-
ir að heimssýningiin verður opn-
uð í Chicago. — Minnisvarðinn
verður reistur í Griantis Park.
Dmkknnn.
FB. 26. júlí. Aðfaranótt 25. þ.
m. drukknaði Jón Vigfússon frá
Geiriandi í Skiaftárósi. Var hann
þar að silungsviði við þriðja
manm. Jón var að einis 23 ára
að aldri. Hann var systursonur
Lárusar alþm. í Kirkjubæjar-
klaustri.
firænlandsdeilaD.
Osló, 25. júlí. NRP.—FB. Kæra:
Norðmanna verður tekin til með-
ferðar af alþjóðadómstólnum í
Haag á fimtudagimn,.
Þjóðasáttmáll.
Berlín, 25. júlí. U. P. FB. Ríik-
isstjórnin í Þýzkalandi hefir til-
kynt Bretland sstjórn, að hún fall-
ist á brezk-frakkneska sátitmál-
ann, sem nýlega var gerður. Þær
þjóðir, sem fallast á sáttmála
þenna, gangast undir að ræða
sameiginlega um vandamál sín og
deilumál, til úrlausnar á þeirn.
Aþenuborg, 25. júlí. Ríkisistjórn-
in í Grikklandi hefir að boði
frakknesku stjórnarinnar fallist á.
frakknesk-brezka sáttmálann og.
gengist undir ákvæði hans.