Alþýðublaðið - 09.08.1932, Blaðsíða 3

AUsÝÐUBL'AÐIÐ
blaðisfóMí, giefst ekki tóm til að
haldið .á með athafnai'relsi. PaS
micYjr alla sí>w pólMsku stiarf-
semi viT) pdð, að iryggja ati-
hafmtfrelsi örjáwa auðKlmíina.
En aíhafnufrelsi peipm bgggist
‘ú athafmófrelsi fjölclans. Félags-
málabarátta verkalýðsins miðar
pess vegna alveg sérstaklega að
því, að tryggja athafniafrelsi
þjóðarinnar iiman þeirra tak-
marka, sem eru nauðsynleg til
þests að varna einstökum yfir-
gangsseggjum að ganga beint eða
óbeint á dýrmætustu réttindi
fólksins, sem felast í freisinu til
þess að vinna fyrir sér.
Á yfirstandandi tímum vefður
alþýðan á mjög alvarlegan hátt
vör við það, hvað það kostar
hana að eiga alt undir öðrum.
Hún finnur nú til þesis, að at-
hafnafrelsi hennar er háð duti-
ungum auðdrotnanna. Um aðal-
bjargræðistíma ársins verður
fjöldi verkamanna um gervalt
Iand að vera atvinnulaus og sjá
fjölskyldur sínar smátærast upp
af skorti á óbreyttustu lífsnauð-
synjum. Og þeir af verkamönn-
um, sem kunna að geta fleytt sér
yfir nokltra mánaða atvinnuleys-
istíma á lánstrausti sínu hjá góð-
sömum kunningjum, verða um
leið að veðsietja væntanlegan
framtíðiarafrakstur vinnu sinnar,
ef eigendum bjar^ræðistækjanna
þykir síðar meir borga sig að
wýta stiarfsorku þjóðarinnar. í-
haldsmönnum væri því ekki ó-
nauðsynlegt, ef þeir vildu eitt-
hvað gera fyrir alþýðuna annað
en að véla til sín atkvæði hennar
við kosningar, að spyrja fólkið,
sem nú er atvinnuiaust og svift
öllum bjargráðum, hvernig þvi
finnist til um athafnafrelsi sitt í
þjóðfélaginu. Ætli atvinnuleys-
ingjunum þætti mikiis virði það
athafnafrelsi, sem þeir nú eiga
við að búa!
Ef íhaldsflokkurinn vildi sýna
drengskap og hreinskilni 4 stjórn-
málabaráttunni, þá myndi hann
viðurkenna þann sannleika, að
barátta verkalýðsins fyrir at-
hafniafrelsi væri flokknum þyrnir
í augum vegnia þess ,að ef þeirri
baráttu lýkur með sigri verka-
manna, þá er undirstöðunni undir
ótakmörkuðu sjálfræði eignastétt-
ariunar hrundið. En slíkri hrein-
skilni er ekki til að dreifa hjá
íhaldinu. Ihaldið reynir sífelt að
leyna fjandskap sínum við verka-
lýðinn með skrjmiyrðum og m-ein-
ingarlausu gaspri um írelsi og
kristindóm. En slíkt dugar því
trauðla lengur. íhaldið hefir á
síðari árum hrökklast úr hverju
viginu á fætur öðru undan þunga
þess almenningsálits, sem frelsis-
barátta alþýðunnar hefir skapað
í landiniu, og svo mun enn.
Ihaldsflokkurinn heimitar að
eins athafnafrelsi fyrir auðdrottn-
ana og skósveinia þeirra. Hann
heimtar athafnafrelsi fyrir Magn-
ús Krossanesráðherra til þess að
lögfesta svikin síldarmál og að-
stoðia við sviksamleg gjaldþrot.
Hann heimtar athafnafrelsi fyrir
Svein Benediktsson til þess að
reyna að ljúga æru af heiðarleg-
um möinnum, sem standa friam-
arla í baráttu verkalýðsins fyrir'
ictlmemm athafnafrelsi.
Honn heimtar athafnafrelsi fyrir
Eggert Claesisen og aðra stjóm-
endur Islandsbanka sáluga, sem
gert hafa sig seka í ábyrgðar-
tausri_ meðferð á almanniafé.
Hann heimtar athafnafrelsi fyrir
ofbeldismenuina íí Kefiavik og Bol-
ungavík, sem með aðstoð lögregl-
unnar leggja hendur á saklausa
verkamenn að næturlagi og flytja
með valdi og ofbéldishótunum á
fjarlæga staði. Og þegar óaldar-
menn íhaldsins eins og útgerðar-
mennirnir í Keflavik igera sig
seka að eindæma ofbeldi og ó-
hæfuverkum við saklausa verka-
menn, fá þeir að Launum lof
„Mgbl.“ og „Vísis“. Þá heimtar
íhaldið ekki vernd lögreglunnar
fyrir ofbeldismönnunum, en telur'
hins vegar sæmilegt að lögreglan
aðstoði við ofbeldisverkin. Það
er því ærið hlálegt að beyra tón
íhaldsblaðanna um aðfarir ,ykom-
múnista" undanfarna daga.
íhaldið er alveg ært út af því.
að nokkrir unglingar, sem telja
sig kommúnista, hafa tekið sér
við og við kvöldgöngu undir
nauðum fána í sumar og stað-
næmst fyrir utan hús helztu ráða-
manna bæjarins og sungið þar
jafnaðarmannasöngva. Helztu
menn íhaldsins hafa trauðlia getað
talist með réttu ráði út af þess-
um kvöidgöingum „komimúnista“.
Augu þeirra hafa ails stáðar mætt
rauðU hættunni. Jafnvel á nótt-
unni hafa íhaldsmenn ekki getað
sofið fyrir rauðu hættunni, siem
þeir í óráðsköstunum hafa þózt
sjá í herfilegu draugsgervi. I-
haldsmenn hafa því einskis látið
ófreistað til þess að kveða niður
rauða drauginn,. Nokkrir „kom-
múnistar“ eru kaliliaðax fyrir rétt
og spurðir spjörunum úr. Þeir
neita að gefa upplýsingar um
rauðu hættuna fyrir réttinum.
nema siakamálakænurnar á hendur
nokkrum íhaldsmönnum, þ. á. m.
sjálfum dómsmálaráðherranum,
séu tafarlaust teknar fyrir. Sam-
trnris þessum atburðum er,u í-
haldsblöðin uppfúlJ af alls konar
óráðsrugili um „kommún;ista“. Og
árangurinn af öllu þessu stíma-
braki íhaldsins verður svo ein-
ungis sá, að meginþorxi þjóðar-
innar, sem fyrir nokkrum vikum
vissi ekki að Kommúnistafliokkur
Islands var tál, liefir nú fengió •
vitneskju um það gegnium íliialds-
blöðin. AllíUr þessi bægslagamgur
og óráðsfum íhaldsins er því ekk-
íet anníað en auglýsing fyrir Kom-
múnistafiokkinn ög Verklýðs-
hlaðið, sem ekki væri nema sann-
gjarnt að íhaldið fengi laun fyrir
af rússnesku fé, ef kommúniistar
hefðu nokkuð af því milli handa.
En á meðan íhaldiið er að glíma
við rauðu hættuna, sem enginn
sér nema móðursjúlit Morgun-
framkvæma fyrinskipaða saku-
máJaranmsókn á hendur himum
virðulega dómsmáliaráðherra Is-
lands. En gæti nú ekki hugsast,
að þetta óþarfa-annriki íhaldsins
við að auglýsa kommúnáistafllokk-
inn og Verklýðsbliaðið væri spriott-
ið af hvöt til þess að fela svörtu
hættuna, sem athafnafrelsi verka-
lýðsins er ofurselt. Eða skyldu
„r,auðu strákarnir" eiga að fylla
klefa hegningarhússin s, svo að
ekkert rúm verði þar fyrir Magn-
ús Guðmundsson, Claesisen o. fl.,
ef þeir reyndust sekir að undan-,
genginni rannsókn þeirra saka-
mála, sem á þá hafa verið höfð-
uð.
30. — 7. — '32.
Á. Á,
Móðirin ópekta.
Febrúardag nokkúm árið 1900
ífæddist í fæöíingarstofnun einni í
París lítil stúlka. Var hún inn-
jrtbtuð í bækur fæðiuigarst-ofnunar-
innar undir nafninu Matthilde-Ed-
vdge Lafont. Móðirin var viinnu-
kona, Honorine Lafont að nafni,
og þóttiist hún ekki vita hver
faðir telpuinnar væri, og hefir það
ef tiJ viJl verið satt.. Eiins og
svo oft á sér stað í slíkum til-
fellum, gaf móðiriin barniö I um-
sjá hins opinbera og afsalaði sér
þar með öllum rétti til þess. „As-
sistamce PubliqUe" útvegaði telp-
unni uppeldisforeldri, er ólu hana
upp undir nafndnu Margueriite.
Venjulegast er það hræðillegt
að vera „PupiMe l’Assistance Pu-
plique“, eða barn á vegum þess-
arar stoínunar. Margir bæudur
taka silík böm oft að eins vegna
peninganma, sem með þeim eru
greiddir, — og til þess áð láta
þau vinna fyrir sig eius' fljótt
og mögulegt er. Þau fá aldrci,
þegar svo eT, uppeldi, sem væg-
ast getur talist sæmileigt, og þau
eru látiin ganiga i iskóla einis lítíð
og lögin heimila. Þesis vegna er
líka rnjög há prósent-taia af hin-
um yngri glæpamönnum Frakk-
landsi börn, sem „Assitainoe Pu-
plique" hefir alið upp.
Þegar Margueriite varð 16 ára,
fór hún til Paxísar og gerðist
vinnukona .Þar leið henni mjög
iila, þar til hún, vegna þess live
dás;a!m,lega fögur hún var, vann
sér „elskhuga", sem síðar vék
fyrir mörgum öðrum., en sem all-
ir „ólu hana upp að nýju“, ef
svo má að orði kveða, og gerðu
hana að „tízku-stúlku“. Vann hún
sér fé nokkuo mieð þessum hætti
og dvaldi á veturma i SúðluifKölnd-
um. — Og eftir stríðiið lútti hún
þar vellauðugan Englendiing,
Wotton lávarð, majór í enska
hernum. Hann vairð svo ástfang-
inn af himii fögriu Margueriite að
hann bað hennar og þau giftust.
Varð nú foreldr,a!ausia stúlicain áð
enskri hefðarfrú og lifði í mikl-
um munaðfl.
En þrátt fyrir aLlan munaðirin
og uppliefðina gat hún ekki
gileymt hinum myrku æsku- og
unglings-árum sínum — og hugs-
unih um það, að móðix hennar
ætti fef ti'l vfll vilð örbirgð og
vandræði að stríða einhvers stað-
!ar í fátækrahverfi Parisar, ásótti
hana svo mjög, að hún ákvað að
reyna að hafa upp á henmi — til
að hjálpá benni.
Um leitina að móðurinní er ekki
annað að segja en það, að spæj-
araskrifstofa nokkur tók að sér
að finná hana, og lofes eftir
miargra mánaðia leit tókst það.
Móðdrin fanst og lifði í dýpstu
eymd og aumiingjiaskap í París
eins og dótturina hafði grunað.
En það, isem Marguerite vissi
ekki, var, að móðir hennar var
rneðal úrþvættis boigariinnar,
drykkfelt vændiiSikvendi, fuíit upp
af úrþvættiishugsunum og laust
við flestar af eðlilegustu tiMiinn-
ingum heilbrigðrar manneskju.
Og dag nokkurn þegar sendimað-
ur spæjara-skrifstofunnar kom til
hennar til að segja henini, að dótt-
ir hennar, sem hún hafði ekki
skift sér neitt af, langaði aðfinna
hana, þá rak hún hann á dyr
með verstu orðum fransikrar
tungu og lýsti því yfir, að hún
hefði aldrei átt dóttur. — En
séáinma iðraðist hún eftir að hafa
ekki spurt um hver dóttir henh-
ar væri nú, og þar sem hún hafði
mafnispjaid spæjaraskrifstofunraar
í fórum símum, fór hún þangað.
Þar var henni sagt, að dóttir
Jnenraar væri vellauðug ensk hefð-
arfrú, sem dveldi um þetta leyti
í Cann es.
Honorine Lafont sá strax, að
hér var möguleiki fyrir hana að
há sér í peninga méð hægu móti,'
en hún þóttiist líka vita, að benni
myndi ckki takast að fá kröfur
sínar viðurliendar ef hún stæðl
ein. Þess vegraa fór hún til eins
af hinum mörgu moldvörpu-laga-
snápum, sem starfa með afbrota-
mömnum Parísarborgar, og hainn
var ekki lengi að sjá leið til þess'
að geta sett lafði Watton í k|Iær
isinar og móðúr heninar. En fyrst
af öl’lu varð móðirin að viður-
kenna dóttur sína í borgarstjórn-
'ansferifstofuinni, en það var skylda
liennar, sem henni hafði aldrei
áður dottið í hug að uppfylla
gagnvart barni sínu, en sem
frönsk lög setja sem skilyrði fyr-
ir foreldraréttá,. — Þegar húú
hafði komið þessu í lag tók húin
sér ferð á hendúr til Caranes,
þar sem hún gerði mikið uppnám
og kom af stað hineyksili. Hún
krafðist af dóttur sinni að fá 5
þúsund franka styrk á mánuði.
— En frönsk Jög skylda börn til
áð sjá fyrir foreldrum sínum.
Lafði Wattom, sem hafði af
góðsemi og tilfimninganæmi lleitiað
að móður sdmmi, brá heldur en
ekki í brún er hún fékk þessa
hálf-brjálúðu götudrós í fangið,